Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 218, 1-12-2007
Ἐκκλησία ἤ “Χριστιανικός Πολιτισμός”;
Ἄρθρο Ἐλευθερίου Χ. Οἰκονομάκου
Πρό καιροῦ ἔγινε μιά διεθνής ψηφοφορία γιά τήν ἀνάδειξη τῶν συγχρόνων “ἑπτά θαυμάτων”, δηλαδή, ἀρχιτεκτονικῶν μνημείων ἀπό διάφορους λαούς. Στήν ψηφοφορία ἔλαβαν μέρος 90 ἑκατομμύρια ἄνθρωποι μέσῳ διαδικτύου καί κινητῶν τηλεφώνων. Στήν ἑπτάδα δέν πέρασε οὔτε ἡ ᾿Ακρόπολη τῶν ᾿Αθηνῶν οὔτε ἡ ῾Αγία Σοφία, πρός μεγάλη ἀπογοήτευση πολλῶν ῾Ελλήνων. ῾Ο διαγωνισμός δέν εἶχε υἱοθετηθεῖ ἀπό τήν UNESCO τοῦ ΟΗΕ, πού ἀσχολεῖται μέ τήν προβολή καί διάσωση τῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς τῶν λαῶν. ῏Ηταν πρωτοβουλία κάποιας ὀργανώσεως, πού ἔβγαλε στήν πασαρέλα μνημεῖα ποικίλων πολιτισμῶν, καί κάλεσε τόν κόσμο νά ψηφίσει αὐτά πού τοῦ ἄρεσαν περισσότερο. Τά πιό πολλά ἦταν ἀρχιτεκτονήματα λατρείας. ᾿Αναρωτιέται κανείς, ἄν ἡ κίνηση αὐτή εἶχε στόχους καλλιτεχνικούς, ἤ ἐξυπηρετοῦσε τή διεθνή τουριστική βιομηχανία, τμῆμα τῆς ὁποίας ἀποτελεῖ ὁ θρησκευτικός τουρισμός. Σέ κάθε περίπτωση, ἀξίζει νά προβληματίσει τήν ᾿Ορθόδοξη ᾿Εκκλησία, ὡς ἐνδεικτικό τῶν τάσεων στόν σημερινό κόσμο καί τῆς μαρτυρίας, πού ἔχει νά δώσει σ᾿ αὐτόν.
Πίσω ἀπό τήν ὑπόθεση αὐτή, εἶναι σαφές ὅτι κρύπτεται μιά μασονικῆς ὑφῆς ἰδέα πολιτιστικοῦ καί θρησκευτικοῦ συγκρητισμοῦ· ὑπό τό βλέμμα μιᾶς ὑπερκείμενης ἀπρόσωπης ἀρχῆς, πού μιλάει μέ τό στόμα τῆς κοινῆς γνώμης, ἀποχαυνωμένης, ἐννοεῖται, ἀπό τά ΜΜΕ, ἀξιολογεῖται καί διαβαθμίζεται ἡ κληρονομιά τῶν λαῶν. Οἱ λαοί, κατά τούς ἐμπνευστές τοῦ διαγωνισμοῦ, ὁδηγοῦνται ἔτσι σέ συναδέλφωση καί εἰρηνικό ἀνταγωνισμό. Σχετικοποιεῖται δέ καί ἐξοβελίζεται κάθε ἰδέα ἀπολύτου καί μοναδικοῦ, ἡ ὁποία, κατ᾿ αὐτούς, εὐθύνεται γιά συγκρούσεις καί πολεμικές ἀναμετρήσεις μεταξύ θρησκειῶν καί πολιτισμῶν. Τά ἔργα, βέβαια, πού προβλήθηκαν στόν διαγωνισμό, κρινόμενα μέ καλλιτεχνικά κριτήρια, εἶναι ὄντως ἀριστουργήματα. Δίκαια χαρακτηρίστηκαν ὡς “θαύματα”. Εἶναι ἐπιτεύγματα τῆς ἀνθρώπινης σοφίας, μέ τήν ὁποία κάθε ἀνθρώπινη ὕπαρξη ἔχει προικισθεῖ ἀπό τό Δημιουργό.
Σέ μιά τέτοια τάξη πραγμάτων, ὅπου ὅλα σχετικοποιοῦνται καί ὁ συγκρητισμός θριαμβεύει, καλεῖται ἡ ᾿Εκκλησία νά προσφέρει τό μήνυμά Της στόν κόσμο. Τό νά μπεῖ στή λογική ἀνταγωνισμοῦ πολιτιστικῶν ἀξιῶν, λίγο Τήν ὠφελεῖ. Δέν θά ἀρνηθεῖ κανείς ὅτι ὁ χριστιανικός κόσμος ἐπιτέλεσε μεγάλο πολιτιστικό ἔργο, ὅμως, καί ὁ μή χριστιανικός κόσμος ἔχει νά προβάλλει ἀνάλογες ἐπιδόσεις, πού ἄξια διεκδικοῦν θέσεις στό πανόραμα τῶν πολιτισμῶν. Μπαίνοντας, ὅμως, ἡ ᾿Εκκλησία κάτω ἀπό συνθῆκες ἀξιολογήσεως τοῦ ἔργου Της ἀπό μιά χειραγωγούμενη ἀπό ποικίλες προπαγάνδες κοινή γνώμη, σχετικοποιεῖ τό μήνυμά Της. Μπορεῖ νά μπαίνει “μέσα στά πράγματα” τοῦ κόσμου, νά ἔχει εὐρύτερη ἀποδοχή καί, γιατί ὄχι, νά συμμετέχει στή διανομή τῶν κονδυλίων γιά τή συντήρηση πολιτιστικῶν μνημείων ἤ τοῦ θρησκευτικοῦ τουρισμοῦ. Αὐτόματα, ὅμως, χάνει κάθε συναίσθηση τοῦ μυστηρίου Της.