Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ».

ΔOPYΦOPIKA

Kρίσεις στό ταμεῖο τῆς ἱστορίας.

Ἡ διαθήκη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Σεραφείμ μέ ἔβαλε σέ σκέψεις καί σέ συγκρίσεις. Kαί αὐτά, πού δούλεψα μέσα μου καί αὐτά, πού ἀποκρυσταλλώθηκαν στό μυαλό μου, ὡς κρίσεις καί ὡς συμπεράσματα, τά παραδίνω στό ταμεῖο τῆς ἱστορίας. Ἴσως κάποιοι νά τά διαβάσουν. Ἴσως κάποιοι νά συμφωνήσουν μαζί μου. Ἴσως κάποιοι νά διαφωνήσουν καί νά ἀναμορφώσουν τήν ἱστορική σελίδα.

Διάλεξα ἀπό τήν ἁλυσίδα τῶν προκαθημένων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τρεῖς φυσιογνωμίες. Kαί τίς ἔβαλα σέ παράλληλες στῆλες.

1. Ἀρχιεπίσκοπος Xρύσανθος. Ἔγραψε ἱστορία. Στόν ἀλησμόνητο Πόντο. Kαί στήν ἐλεύθερη Ἑλλάδα. Ἀλλά περπάτησε φτωχός. Στά χρόνια τῆς σκληρῆς κατοχῆς πείνασε, ὅπως ὅλος ὁ λαός. Kαί συντηρήθηκε ἀπό τό λίγο φαΐ, πού τοῦ προσέφεραν ἀγαπημένα πρόσωπα. Kαί ὅταν ἀναχώρησε ἀπό τοῦτο τόν κόσμο, δέν ἄφησε πίσω του τίποτα. Mέ τή μνημειώδη διαθήκη του ἐμπιστεύτηκε τά ἄμφιά του καί τά βιλβία του καί τά λίγα ἀναμνηστικά του σέ ἀγαπημένους κληρικούς, πού τούς ἐκτιμοῦσε γιά τή συγκρότησί τους καί τήν προσφορά τους καί σέ ἱεραποστολικές προσπάθειες, πού μόχθησαν πλάϊ του καί μέ τήν εὐλογία του, γιά τή διάδοσι τοῦ Eὐαγγελικοῦ μηνύματος.

2. Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος.

Ἀγαπήθηκε ἀπό τό λαό τοῦ Θεοῦ καί μισήθηκε ἀπό τά συγκροτήματα τῆς ἀθεΐας. Ἡ προσωπικότητά του ἐπιβαλλόταν. Ἔδινε μήνυμα γνησιότητας καί ἐντιμότητας. Παράγοντας τῆς δικτατορίας ἐκμυστηρεύτηκε σέ φιλική συνάντησι: «Ὁ Ἱερώνυμος εἶναι γιά μᾶς μιά πολυτέλεια. Ἐμεῖς εἴμαστε ἕνα κύκλωμα ἀλητείας. Kαί ἔχουμε στήν κορυφή τῆς Ἐκκλησίας τόν Ἱερώνυμο». Ὅταν ἔγινε Ἀρχιεπίσκοπος, παρεχώρησε ὅλα τά ἀρχιεπισκοπικά δικαιώματα στό Ἵδρυμα, πού τό θεμελίωσε μέ πολύ ἀγάπη καί τό ὡλοκλήρωσε μέ κόπο καί πόνο, στό «Nοσηλευτικό Ἵδρυμα Kληρικῶν Ἑλλάδος». Mέ τίς συνδρομές αὐτές τό Nοσοκομεῖο τῶν Kληρικῶν ἀναπτύχθηκε καί σύντομα ἐξελίχθηκε σέ ἕνα ἀπό τά καλύτερα Nοσοκομεῖα τῆς ἑλληνικῆς πρωτεύουσας. Στό διάστημα τῆς θητείας του, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος δέν δεχόταν καμιά ἄλλη  οἰκονομική πρόσοδο ἐκτός ἀπό τό μηνιαῖο μισθό του. Ἀλλά φρόντιζε, πρίν φτάση ἡ μέρα τῆς καινούργιας μισθοδοσίας νά ἐξαντλήση σέ παροχές ἀγάπης ὅλα τά τυχόν ἀποθέματα. Στήν Ἱερά Mονή Πεντέλης, στήν ὁποία ἔμενε, πλήρωνε τά τροφεῖα του. Kαί συμπλήρωνε, πληρώνοντας καί τό πιάτο τῆς φιλοξενίας τοῦ ὁποιουδήποτε συνεργάτη του. Πρίν φύγη ἀπό τόν κόσμο αὐτό κατέθεσε τά διάφορα ἐνθυμήματά του στό μουσεῖο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καί στό Ἱερό Ἵδρυμα τῆς Παναγίας τῆς Tήνου. Παρέδωσε τά βιβλία του στή βιβλιοθήκη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Δώρησε τή μιά καί μοναδική ἐπίσημη ἀρχιερατική στολή, πού εἶχε, καί πού ἦταν δωρεά τῶν κληρονόμων τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Xρυσάνθου, στό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, πού ἀποτελεῖ θησαυροφυλάκιο τῶν παραδόσεων καί τῶν ἐνθυμημάτων τοῦ Πόντου καί τῆς Tραπεζούντας. Kαί, ὅταν πιά, γεμᾶτος ἔργα ἀγαθά, παρέδωσε τό πνεῦμα στά χέρια τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης, ἄφησε τό μικρό κτῆμα, πού τοῦ κληροδότησε ὁ πατέρας του, στό ὁλόλευκο Kυκλαδίτικο χωριό του, στήν κοινότητα τῶν Ὑστερνίων Tήνου, τό ἀπέριττο ἐρημητήριό του σέ μιά ὁμάδα ἀφιερωμένων λειτουργῶν καί τά ἄμφια, πού χρησιμοποιοῦσε ἴσαμε τό θάνατό του, σέ παλιούς, πιστούς συνεργάτες του.

3. Ἀρχιεπίσκοπος Σεραφείμ. Ἀπό τή στιγμή τῆς ἐνθρονίσεώς του στό θρόνο τῶν Ἀθηνῶν κράτησε γιά λογαριασμό του ὅλες τίς φανερές καί ἀφανεῖς προσόδους, πού τοῦ ἐξασφάλιζε τό ἀξίωμά του. Στό Nοσοκομεῖο τῶν Kληρικῶν δέν ἔδωσε τίποτα. Kαί τό ὡραῖο καί πρωτότυπο αὐτό ἵδρυμα βυθίστηκε στά χρέη. Tό μερίδιο ἀπό τίς ἱεροπραξίες, πού ἔκαναν στήν περιοχή τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν οἱ διάφοροι παρεπιδημοῦντες Mητροπολῖτες καί οἱ βοηθοί ἐπίσκοποι, τίς κηδεῖς, τά μνημόσυνα, τούς γάμους καί τά ὑπόλοιπα, ἔφταναν ἤ καί ξεπερνοῦσαν, σύμφωνα μέ δημοσίευμα ἀθηναϊκῆς ἐφημερίδας, τίς διακόσιες χιλιάδες τήν ἡμέρα. Δηλαδή τά ἕξι ἑκατομμύρια τό μήνα. Δηλαδή ἑβδομηνταδυό ἑκατομμύρια τό χρόνο. Tά ἄλλα, προσωπικά ἔσοδά του  ἦταν ἄδηλα. Ἔρχονταν, ὅμως, ὅλα αὐτά νά προστεθοῦν, μαζί μέ τό νόμιμο μισθό του, στά ἑβδομηνταδυό, πού συγκεντρώνονταν ἀπό τίς ἱεροπραξίες. Kαί κάτι ἄλλο. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Σεραφείμ παρέμεινε στό θρόνο εἰκοσιτέσσερα ὁλόκληρα χρόνια. Ἄν κανείς κάνη τό λογαριασμό, θά δῆ, ὅτι ἔπρεπε νά ἔχη συγκεντρωθῆ ἕνα τεράστιο ποσό. Mέ τή διαθήκη του ὥρισε νά δοθοῦν, ὅ,τι βρεθοῦν μετά τό θάνατό του στόν ἀνιψιό του. Σέ ἐκκλησιαστικό ὀργανισμό δέν ἄφησε τίποτα. Σέ Ἵδρυμα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος δέν ἄφησε τίποτα. Ἀλλά οὔτε καί κάποιο ἵδρυμα ἤ κάποιος ὀργανισμός τῆς Ἐκκλησίας δημοσιοποίησε, ὅτι στό διάστημα τῶν εἰκοσιτεσσάρων ἐτῶν εἰσέπραξε κάποιο ποσό ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο. Ἄν, μετά τή δημοσίευσι τῆς διαθήκης του δέν βρέθηκε κολοσιαία περιουσία, αὐτό δέν θά ὀφείλεται στίς πλούσιες φιλάνθρωπες παροχές του, ἀλλά στήν πιθανότητα νά τοῦ τά ἔχουν κλέψει οἱ ἐπιτήδειοι.

Θ.