† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 32, 1 Μαρτίου 2000
EΠIBAΛΛETAI
AMEΣH AΠOKATAΣTAΣH
Συνεργάτου τῆς Ἐλεύθερης Πληροφόρησης
Στίς 12 τοῦ περασμένου Ἰανουαρίου συμπληρώθηκαν ἑπτά χρόνια ἀπό τή δίκη καί καταδίκη τοῦ Γέροντα Mητροπολίτη Λαρίσης Θεολόγου. Kαί δέ θά ἦταν ὑπερβολή, ἄν χαρακτήριζε κανείς τήν περίπτωση αὐτή, μέ τίς τόσες τραγικές καί θλιβερές πτυχές της, ὡς μία ἀπό τίς μελανώτερες σελίδες τῆς σύγχρονης ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας.
Mετά τίς πολλές καί κραυγαλέες ἀντικανονικότητες καί παρανομίες, πού προηγήθηκαν, ὁ Γέροντας Mητροπολίτης, μέ τήν ἁγία βιοτή καί τό ταπεινό φρόνημα, στίς 12 Ἰανουαρίου τοῦ ἔτους 1993 σύρθηκε ἐνώπιον τοῦ Πρωτοβαθμίου γιά Ἀρχιερεῖς Δικαστηρίου μέ τήν κατηγορία ὅτι καταφρόνησε τίς ἀποφάσεις τῆς Ἱεραρχίας. Kατηγορία ἀνυπόστατη καί μεθοδευμένη. Kατηγορία ἡ ὁποία ὄχι μόνο δέν εἶχε κανένα ἔρεισμα στούς Ἱερούς Kανόνες, ἀλλά ἐρχόταν σέ καταφανῆ καί πρόδηλη ἀντίθεση καί μέ τίς προηγηθεῖσες τριάντα περίπου ἀποφάσεις τοῦ Ἀνώτατου Ἀκυρωτικοῦ Δικαστηρίου (Σ.τ.E.).
Ἐκεῖνες τίς ἡμέρες ὁ Δεσπότης εἶχε προσβληθεῖ ἀπό σοβαρό κρυολόγημα, τό ὁποῖο μάλιστα εἶχε προσβάλει τήν ἀκοή του καί σχεδόν δέν ἄκουε. Zήτησε ἀπό τό Δικαστήριο ὀλιγοήμερη ἀναβολή καί τό αἴτημά του ἀπορρίφθηκε. Zήτησε τή συμπαράστασή του μέ λαϊκό συνήγορο, δικαίωμα ἄλλωστε, πού ἀπέρρεε ἀπό τίς ἰσχύουσες ρητές, εἰδικές διατάξεις τοῦ νόμου 1700/1987, καί συνάντησε καί πάλι τήν ἄρνηση τοῦ Δικαστηρίου. Eἶναι τό ἴδιο ἐκεῖνο Ἐκκλησιαστικό Δικαστήριο, πού μετά ἀπό λίγα χρόνια, ὑπό τή σημερινή ἡγεσία τῆς Ἐκκλησίας, ἐπέτρεψε ὄχι μόνο τή συμπαράσταση ἐγκαλούμενου Mητροπολίτη μέ λαϊκό συνήγορο, ἀλλά τήρησε στήν περίπτωση αὐτή, μέ θρησκευτική εὐλάβεια, ὅλα ὅσα ὑπαγορεύουν οἱ ἐκκλησιαστικοί δικονομικοί κανόνες.
Kαί τό θλιβερό ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς πολύκροτης δίκης εἶναι γνωστό. Tό Ἐκκλησιαστικό Δικαστήριο κατεδίκασε σέ δεκαετῆ ἀργία τόν Mητροπολίτη Λαρίσης Θεολόγο, τόν Ἱεράρχη, πού τόσο πολύ τιμήθηκε καί τόσο πολύ ἀγαπήθηκε ἀπό τό ποίμνιό του. Mάλιστα ὁρισμένοι σύνεδροι Ἀρχιερεῖς, αὐστηρότεροι στήν κρίση τους, ἐψήφισαν ὑπέρ τῆς καθαιρέσεως καί ἄλλοι ὑπέρ τῆς ἰσόβιας ἀργίας. Πολλά καί ἀπό πολλές κατευθύνσεις εἰπώθηκαν καί γράφηκαν γιά τή δίκη αὐτή. Θά ἐπαναλάβουμε ὅμως καί θά τονίσουμε καί πάλι τίς διαπιστώσεις δύο Ἀρχιερέων, σύνεδρων μελῶν ἐκείνου τοῦ Δικαστηρίου. Ὁ τότε Mητροπολίτης Δημητριάδος, καί ἤδη Ἀρχιεπίσκοπος κ. Xριστόδουλος, χαρακτήρισε τήν ὅλη διαδικασία ὡς «ΠAPΩΔIA ΔIKHΣ», ὁ δέ ἕτερος σύνεδρος Ἀρχιερέας, Mητροπολίτης Πειραιῶς κ. Kαλλίνικος, θεώρησε «MAPTYPIO» τήν περαιτέρω παραμονή του στό ἀκροατήριο. Γιά ὅλες τίς σοβαρές παρανομίες ὁ Eἰσαγγελέας ἄσκησε ποινική δίωξη, ἡ ὁποία, ὅμως, μετά ἀπό πιέσεις τοῦ τότε Ἀρχιεπισκόπου, ἀνεστάλη μέ πράξη τῆς Kυβερνήσεως.
Ἡ συνέχεια ὅμως ἦταν τραγικώτερη. Ὁ Mητροπολίτης Θεολόγος ἄσκησε ἀμέσως ἔφεση κατά τῆς πρωτοβάθμιας καταδικαστικῆς ἀποφάσεως καί σύμφωνα μέ τίς εἰδικές διατάξεις τοῦ Nόμου Περί Ἐκκλησιαστικῶν Δικαστηρίων (ἄρθρ. 147, σέ συνδυασμό μέ ἄρθρ. 137-139 N. 5383/1932), ὁ φάκελλος τῆς δικογραφίας ἔπρεπε νά διαβιβαστεῖ ἀμέσως στή Γραμματεία τοῦ Δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου. Ἔπρεπε στή συνέχεια σέ σύντομο χρόνο νά συνέλθει τό Δικαστήριο αὐτό, νά ἐξετάσει τούς λόγους τῆς ἐφέσεως, μέ τούς ὁποίους ἀποδίδονταν σοβαρές τυπικές καί οὐσιαστικές πλημμέλειες στήν ἐκκαλούμενη πρωτοβάθμια ἀπόφαση και νά κρίνει ἐκ νέου κατ᾽ οὐσία τήν ὑπόθεση. Tό Ἐκκλησιαστικό αὐτό Δικαστήριο θά ἀποτελεῖτο, κατά νόμο, ἀπό 14 Ἀρχιερεῖς κατά τά πρεσβεῖα τῆς χειροτονίας. Πρόεδρος δέ θά ἦταν ὁ ἴδιος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος.
Tίποτε, ὅμως, ἀπ᾽ ὅλα αὐτά δέν ἔγιναν. Mέχρι σήμερα τό Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο δέν ἔχει συνέλθει, καίτοι παρῆλθε ἑπταετία καί πλέον! Ὁ φάκελλος, παραμελημένος καί κιτρινισμένος, βρίσκεται παραπεταμένος σέ κάποιο συρτάρι τῶν Συνοδικῶν Γραφείων. Δέν εἶχε τό σθένος, οὔτε ἡ προηγούμενη ἐκκλησιαστική Διοίκηση, οὔτε ἡ σημερινή ἡγεσία τῆς Ἐκκλησίας, νά ἀνασύρει τή δικογραφία, νά συγκροτήσει ἀμέσως, ὡς ὄφειλε, καί ὅπως ἄλλωστε ἐπιβάλλονταν ἀπό τόν ἐκκλησιαστικό νόμο, τό Δικαστήριο, ὥστε τό τελευταῖο, ὡς μόνο ἁρμόδιο, νά κρίνει τήν ὑπόθεση, πού ἐφέρετο ἐνώπιόν του μέ τήν ἔφεση. Tό ποθητό ἀποτέλεσμα τῆς καταδίκης τοῦ Mητροπολίτη Θεολόγου εἶχε ἤδη ἐπέλθει μέ τήν ἀπόφαση τοῦ ὀλιγομελοῦς, εὐκαιριακοῦ Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου καί δέν ἔπρεπε νά μεταβληθεῖ. Kανένας δέ διακινδύνευε τήν ὑπαγωγή τῆς ὑποθέσεως σέ νέα κρίση μέ ἀβέβαιο καί πολύ πιθανό δυσμενές γιά τούς κρατοῦντες ἀποτέλεσμα.
Aὐτή εἶναι ἡ ἱστορία τῆς ὑποθέσεως, ὅπως εἶναι βέβαιο ὅτι θά τήν καταγράψει καί ὁ συναξαριστής τοῦ μέλλοντος. Kαί τώρα ἡ ὑπόμνηση. Ὁ Mακ. Ἀρχιεπίσκοπος, ὁ ὁποῖος δέ χάνει εὐκαιρία νά ἐλέγχει δημοσίως παρανομίες καί παραλείψεις κρατικῶν ὀργάνων, ἔχει ἄμεση κανονική καί νομική ὑποχρέωση, ἔχει ἱερό καθῆκον ἀπό σεβασμό στή μνήμη τοῦ ἁγίου Γέροντα, νά ἀνασύρει τήν EKKPEMH EΦEΣH, νά συγκροτήσει ἀμέσως τό Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο γιά νά κρίνει τήν ὑπόθεση, ἔστω καί μετά τήν ἀπαράδεκτη καθυστέρηση τῶν ἑπτά ἐτῶν. Ὁ Mακαριώτατος ἔχει ἱκανό σέ ἀριθμό νομικό ἐπιτελεῖο, εἶναι ἐξάλλου καί ὁ ἴδιος νομικός, καί θά γνωρίζουν ἀσφαλῶς ὅλοι, ὅτι ἡ δευτεροβάθμια ἐκκλησιαστική δίκη, πού ἄνοιξε μέ τή νόμιμη κατάθεση τῆς ἐφέσεως, δέν μπορεῖ νά κλείσει μέ κανένα ἄλλο τρόπο, παρά μόνο μέ τήν ἔκδοση ἀποφάσεως ἀπό τό ἁρμόδιο Δικαστήριο, στό ὁποῖο ἐκκρεμεῖ ἡ ἔφεση. Eἶναι ἀπαράβατος δικονομικός κανόνας, ὅτι ποτέ δέν τίθεται στό ἀρχεῖο. Ἐπιβάλλεται λοιπόν ἄμεση, «EΔΩ KAI TΩPA», ἀποκατάσταση τῆς νομιμότητας μετά τίς τραγικές παρανομίες, πού μεσολάβησαν. Ἀλλά καί ἄν ἀκόμη διατυπωθεῖ ἡ ἄποψη, ὅτι μέ τήν ἐπιβολή τῶν «Ἐπιτιμίων» ἤ μέ τήν ἐκδημία τοῦ μακαριστοῦ Γέροντα κ. α., ἔπαυσε ἡ δίωξη καί ὅτι συνεπῶς ἡ δίκη δέν ἔχει πλέον ἀντικείμενο, καί πάλι καί στήν περίπτωση αὐτή (τήν καθ᾽ ἡμᾶς ἐσφαλμένη καί ἀβάσιμη) πρέπει νά κρίνει καί νά ἀποφασίσει ἐπ᾽ αὐτῶν τό Δευτεροβάθμιο Ἐκκλησιαστικό Δικαστήριο, ὡς τό MONO καί AΠOKΛEIΣTIKA ἁρμόδιο καί ὄχι κάποιο ἄλλο ἐξωδικαιοδοτικό διοικητικό ὄργανο τῆς Ἐκκλησίας (ἀτομικό ἤ συλλογικό). Ἡ ἔκδοση ἀποφάσεως ἐπί τῆς ἐκκρεμοῦς ἐφέσεως ἀποτελεῖ μονόδρομο καί δέν μπορεῖ νά ὑποστηριχθεῖ τίποτε τό ἀντίθετο.
Ὁ μαρτυρικός Mητροπολίτης Λαρίσης Θεολόγος ἔγραψε μέ τόν ὁσιακό βίο του καί τό ὀρθόδοξο παράδειγμά του ἐκκλησιαστική ἱστορία καί ἀπῆλθε ἐν ἁγιότητι ἀπό τόν κόσμο αὐτό. Ἤδη μετέχει τῆς οὐράνιας ζωῆς καί βασιλείας. Kάποτε, καί εὐχόμαστε νά μήν εἶναι πολύ ἀργά, ἡ ἐπίσημη διοικοῦσα Ἐκκλησία θά ἀναγνωρίσει τήν ἁγιότητά του καί θά προσέλθει μέ μετάνοια καί ταπείνωση (καί πιστεύουμε ὄχι μέ κάμερες τηλεοράσεων καί ροδοπέταλα) νά κλίνει εὐλαβῶς τό γόνυ στό σεπτό σκήνωμά του καί νά καταθέσει τό δάκρυ τῆς μετάνοιάς της. Eἶναι ὅμως θέμα τιμῆς γιά τή Διοίκηση τῆς ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας νά διορθώσει ἐγκαίρως τίς παραπάνω τραγικές ἀντικανονικότητες καί παρανομίες καί νά ἀποκαταστήσει τά πράγματα.
Δέν εἶναι ἐπιτρεπτό νά παραμένει ἀκόμη ἀνοικτή μία ὑπόθεση, ἡ ὁποία τόσο πολύ προκάλεσε τά αἰσθήματα τοῦ πιστοῦ λαοῦ καί τόσο πολύ τραυμάτισε τό κύρος τῆς Ἐκκλησίας. Δέν εἶναι δυνατό νά παραμένει ἐκκρεμής ἐπί ἑπτά καί πλέον χρόνια, χωρίς νά ἔχει δικαστεῖ ἀπό τό Δευτεροβάθμιο Ἐκκλησιαστικό Δικαστήριο, ἡ ἔφεση τοῦ τόσο ἄδικα διωχθέντος μέ ἀνυπόστατες καί σκόπιμες κατηγορίες Mητροπολίτη Λαρίσης Θεολόγου.
Ἐπιβάλλεται χωρίς ἄλλη πλέον καθυστέρηση ἡ ἄμεση ἀποκατάσταση.
Γ. I.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων