†Mητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικόδημος

† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ

  • Ἀρχική
  • Καλῶς ὁρίσατε
  • Προσωπικότητα
    • Βιογραφικό
    • Βιογραφικά στοιχεῖα
    • Νεκρολογίες
    • Φωτογραφίες
  • Ἠχητικά
    • Κηρύγματα
      • Ἰωάννης
      • Ματθαῖος
      • Λουκᾶς
      • Μάρκος
      • Μηναῖο
      • Ἀποστολικά
        • Πεντηκοστάριο
        • Κυριακῶν
        • Μηναῖο
        • Τριώδιο
      • Παρακλήσεις
      • Χαιρετισμοί
      • Ἐπέτειος Χειροτονίας
    • Ραδιοφωνικές συζητήσεις
  • Ἄρθρα
    • Ἐκκλησία
    • Σύγχρονη ἐποχή
    • Ἐπίσκοπος
    • Χριστούγεννα
    • Θεολογικά
    • Πάσχα
    • Παναγία
    • Σύνοδος
    • Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο
    • Ἀνθρωπολογία
      • Ἀνθρωπολογικά
      • Τί ἐστιν ἄνθρωπος;
    • Ἀθεΐα
    • Παράδοση
    • Πρόοδος ἤ συντήρηση;
    • Παγκοσμιοποίηση καί Παράδοση
    • Ἀπολογητική: Ὀρθός λόγος-Πίστη
    • Ἐκκλησιαστική δικαιοσύνη
    • Σχέσεις Ἐκκλησίας-Πολιτείας
    • Ἐκκλησιαστική Ἱστορία
      • Ἀρχιεπίσκοπος Σεραφείμ
      • Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος
      • Ἀρχιερεῖς
    • Ἑορτολογικά
    • Θεία Εὐχαριστία
  • Ἐκδόσεις "ΣΠΟΡΑ"
    • Εἰσαγωγικά
    • Λειτουργική Θεολογία
    • Ἱερατικά
    • Ἐκκλησιολογία
    • Μοναχικός βίος
    • Ὁμιλητικά βοηθήματα
    • Πατέρες καί σύγχρονη ζωή
    • Σύγχρονη ἐκκλησιαστική ἱστορία
    • Ὀρθόδοξοι προσανατολισμοί
    • Σχολιασμός ἐκκλησ. ἐπικαιρότητας
    • Ὑπαρξιακές άνησυχίες
    • Διηγήματα
    • Ἄλλοι συγγραφείς
  • Περιοδικό "Ἐλεύθερη Πληροφόρηση"
    • Εἰσαγωγικά
    • Εὐρετήριο τευχῶν
  • Ἱερά Μονή Νέου Στουδίου
    • Ἱστορικό
    • Κηρύγματα
      • π. Είρηναῖος Μπουσδέκης
        • Ἠχητικά
        • Κείμενα
      • π. Μάξιμος Ἀναστόπουλος
      • μ. Ἰγνάτιος Βερβέρης
    • Δραστηριότητες
    • Φωτογραφίες
  • ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
    • Ἄρθρα
    • 12 Μητροπολίτες
      • Ἀττικῆς & Μεγαρίδος Νικόδημος
        • Βιογραφικό
        • Φωτογραφίες
      • Λαρίσης Θεολόγος
        • Βιογραφικά στοιχεῖα
        • Νεκρολογίες
        • Ἱστορικά
        • Φωτογραφίες
      • Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντῖνος
        • Βιογραφικό
        • Προσωπικότητα
        • Φωτογραφίες
      • Θεσσαλονίκης Λεωνίδας
        • Φωτογραφίες
        • Νεκρολογίες
      • Ἀλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιος
        • Βιογραφικά στοιχεῖα
        • Φωτογραφίες
      • Διδυμοτείχου Κωνσταντῖνος
        • Φωτογραφίες
      • Κιλκισίου Χαρίτων
        • Φωτογραφίες
      • Χαλκίδος Νικόλαος
        • Ἱστορικά
        • Προσωπικότητα
        • Φωτογραφίες
      • Δημητριάδος Ἠλίας
        • Φωτογραφίες
      • Παραμυθίας Παῦλος
        • Φωτογραφίες
      • Ζακύνθου Ἀπόστολος
        • Φωτογραφίες
      • Τρίκκης & Σταγῶν Σεραφείμ
        • Φωτογραφίες
      • Δημοσιεύματα
  • ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
  • ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ
    • Ἐλευθέριος Χ. Οἰκονομάκος
    • π. Alexander Schmemann
    • Ἄλλοι συγγραφεῖς
  • ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗ
    • Βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ
    • Θυσίαν αἰνέσεως
    • Σπουδή ἀγάπης
    • Στοχασμοί τοῦ Σαββάτου
    • Συναγμένοι στήν Εὐχαριστία
    • Τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ
    • Τό «τραῦμα» τῆς ἀγάπης
    • Ἁγία Γραφή
    • Διάφορα
  • ΠΑΤΕΡΙΚΑ
    • Ἡ ἱκεσία ἑνός ἁγίου
    • Διάφορα Πατερικά

Ἐπικοινωνία

Δημοσιεύθηκε : 12 Μαρτίου 2021

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 102, 1-2-2003 

Εὐρωπαϊκός πειρασμός (β) 0198 christodoulos

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Σχεδιασμοί φανφαρονικοί, ἔξω ἀπό τό ἱστορικό καί πολύ περισσότερο, ἔξω ἀπό τό ᾿Ορθόδοξο γήπεδο. ῎Ονειρα προσωπικῆς προβολῆς, μέ τή θολή ἐπένδυση τῆς διορατικότητας καί τῆς πανευρωπαϊκῆς ἐμβέλειας. Φτηνές προσεγγίσεις, ἀναλύσεις καί ἐκτιμήσεις, πού δέν ὁριοθετοῦν γόνιμη προβληματική καί, πού δέν ἐκβάλλουν σέ πρακτική ρωμαλέα, θυσιαστική καί ἱστορικά δικαιωμένη.

῞Ολα θολά καί ὅλα ὕποπτα, ὅσα ἀράδιασε ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, στή Σύνοδο τῆς ῾Ιεραρχίας τοῦ περασμένου ᾿Οκτωβρίου, σχετικά μέ τή μετοχή τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος στήν ἀνοικοδόμηση τοῦ “κοινοῦ εὐρωπαϊκοῦ οἴκου”. Μέ τό ξεφύλλισμα, ἀναγκάζεσαι νά κάνεις καί ξετίναγμα. Καί ἀφαιρώντας τόν ἀνιστόρητο λεκτικό φόρτο, τήν οὐτοπική διαλεκτική καί τόν ὑπεροπτικό διάκοσμο, ἀνακαλύπτεις, πώς δέν ἀπομένει τίποτε. Καμμιά συγκροτημένη προοπτική γιά εὐαγγελισμό στή σύγχρονη οἰκουμένη. Καμμιά ρεαλιστική παρακίνηση γιά Συνοδική ἀπόφαση. Κανένα οὐσιαστικό ἄνοιγμα τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος πρός τούς διευρυμένους ὁρίζοντες τῆς ἑνωμένης Εὐρώπης. 

Διαβάζοντας τήν ἐκτεταμένη περίληψη τῆς φλύαρης καί ἀπροσδιόριστης εἰσήγησής του, σημείωσα καί τό ὑπογραμμίζω μέ ἔμφαση, ὅτι ὁ Χριστόδουλος αὐτοπροδίδεται ὡς ἀνιστόρητος καί σφόδρα ἐπηρεασμένος ἀπό τήν ἐκκοσμικευμένη πρακτική τοῦ προτεσταντικοῦ κόσμου. ῾Η διαλεκτική του, οἱ ἀναλύσεις του, οἱ στόχοι του, ὅλα προδίδουν μιά παχυλή ἄγνοια τοῦ τρόπου παγίωσης τῆς χριστιανικῆς ταυτότητας στίς συνειδήσεις τῶν λαῶν τῆς εὐρωπαϊκῆς ἠπείρου καί μιά ἐρωτοτροπία πρός τίς ἑρμηνεῖες καί τή μεθοδολογία τῶν πολυπληθῶν, σημερινῶν προτεσταντικῶν παραφυάδων.

***

1. ῾Ο κ. Χριστόδουλος θεωρεῖ· “ἐκρηκτική τήν κατάσταση, πού διαμορφώνεται στόν κόσμο καί τή χώρα μας στήν ἀρχή τῆς τρίτης χιλιετίας, μέ τήν... α) ἀναδιατύπωση τῆς ἱστορίας τῆς Εὐρώπης,... β) τήν ἐπιβολή μιᾶς πολιτικῆς πού ἀγνοεῖ ἐπιδεικτικά τή θρησκεία καί τή συμβολή της στόν πολιτισμό καί τήν πρόοδο...”.

Καί τονίζει: “ὅτι τό μεῖζον ζήτημα εἶναι ἡ ἔνταξη τῆς ᾿Εκκλησίας μας στήν Εὐρώπη, ὑπογραμμίζοντας ὅτι αὐτή μπορεῖ νά ἐπιτευχθεῖ μόνο ἄν γίνει κοινή συνείδηση στή Γηραιά ῎Ηπειρο ὅτι ἡ ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος ἀποτελεῖ συνεργάτη στήν οἰκοδόμηση τοῦ εὐρωπαϊκοῦ οἴκου”.

Προχωρώντας δέ, σκιαγραφεῖ τή δεοντολογία, πού πρέπει νά ἐπεξεργαστεῖ ἡ ῾Ιερά Σύνοδος τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, μέ τήν ἑξῆς φράση: “῾Ο οἶκος αὐτός δέν μπορεῖ, νά ἀρνεῖται ἀνιστόρητα τή Χριστιανική ταυτότητά του καί ἐμεῖς, μέ βάση τό Γραφεῖο τῆς ᾿Αντιπροσωπείας μας στίς Βρυξέλλες, μαζί μέ τούς Ρωμαιοκαθολικούς καί τούς Προτεστάντες, ὀφείλουμε νά ἀγωνιστοῦμε καί νά διατυπώσουμε τίς ἀπό αἰώνων ἀπαρασάλευτες ἀρχές, πού τά ἁρμόδια ὄργανα τῆς Ε. Ε. ἔχουν ὑποχρέωση νά λάβουν ὑπ᾿ ὄψιν τους, ὅταν θά συντάξουν καί θά ψηφίσουν τό νέο Εὐρωπαϊκό Σύνταγμα...”.

῾Η ἀγωνία του ἀνοίγει δυό προοπτικές χρέους. Τήν πίεση πρός τούς παράγοντες, πού σχεδιάζουν τό Σύνταγμα τῆς ῾Ενωμένης Εὐρώπης, νά μνημονεύσουν, ὅτι ἡ πολιτιστική ἀνθοφορία τῆς ἠπείρου μας ἔχει τίς ρίζες της στό Χριστιανισμό. Καί τήν εἰσήγηση, νά θεμελιώσουν τό νέο Σύνταγμα στίς “ἀπό αἰώνων ἀπαρασάλευτες ἀρχές”, πού διαφυλάσσονται στό θησαυροφυλάκιο τῆς ᾿Εκκλησίας.   

Στίς δυό αὐτές πρωτοβουλίες ἐξαντλεῖται ἡ προσωπική του ἀγωνία καί ὁριοθετεῖται τό πλάτος καί μῆκος καί βάθος τοῦ χρέους ὁλόκληρης τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος.

῾Ο Χριστόδουλος μιλάει στήν ῾Ιεραρχία τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, ἀλλά δέν ἀπευθύνεται στήν καρδιά τῆς ᾿Εκκλησίας. Δέν τόν συνέχει ἡ ἱστορική πραγματικότητα, ὅτι ἡ πορεία τῆς ᾿Εκκλησίας πρός τόν κόσμο ξεκίνησε ἀπό τό ᾿Ανώγαιο τῆς Πεντηκοστῆς. Καί δέν τόν νευρώνει ἡ Ἁγιοπνευματική φόρτιση καί τό ἐπισκοπικό χρέος, ἡ πορεία πρός τήν Εὐρώπη καί πρός ὁλόκληρη τήν Οἰκουμένη νά εἶναι μιά προέκταση τῆς Πεντηκοστῆς. Διακήρυξη ἀνόθευτη τῆς Εὐαγγελικῆς ἀλήθειας. Μεταφορά τῆς λυτρωτικῆς Χάριτος. Μεταποίηση τῶν σημερινῶν κοινωνιῶν τῆς ἐκμετάλλευσης σέ χαρισματικές κοινωνίες ἀγάπης.  

Στό Εὐρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθηλώνει τό ἐνδιαφέρον του καί στοχεύει τό τόξο του ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος. Στό Κέντρο διοίκησης τοῦ “κοινοῦ οἴκου”. Ζητάει νά τό κατακτήσει. Νά τό κάνει συνεργάτη του. ῎Ισως καί... ὑποτακτικό του. Τό κατηγορεῖ γιά τήν ἐπιπόλαιη ἀναδιατύπωση τῆς ἱστορίας τῆς Εὐρώπης. Καί γιά τήν ἀδικαίωτη ἐπιμονή του νά μή συμπεριλάβει στίς ἀναφορές του τή χριστιανική ταυτότητα τοῦ πολιτισμοῦ μας. Σαλπίζει ἀγώνα. Γιά τήν ἐπιβολή σεβασμοῦ στά ἀναπαλλοτρίωτα ἱστορικά δεδομένα. Γιά νά πειστοῦν οἱ καλοπροαίρετοι, ἀλλά ἄγευστοι τοῦ χριστιανικοῦ βιώματος ἡγέτες καί νά μεταπειστοῦν οἱ σκληροπυρηνικοί τοῦ ἀθεϊσμοῦ, νά ὁμολογήσουν τήν ἀξία καί τή γονιμότητα τῆς χριστιανικῆς παράδοσης. Καί γιά νά τῆς ἀναγνωρίσουν δικαίωμα κυρίαρχης συμμετοχῆς στήν οἰκοδόμηση τοῦ μετανεωτερικοῦ πολιτισμοῦ.

***

Ἀλλά, μέ δεδομένα· α) τή συνειδησιακή ἀποξένωση τῶν ἡγετικῶν στελεχῶν τῆς σημερινῆς Εὐρώπης ἀπό τά πνευματικά βιώματα, β) τήν ἐσκεμμένη ἀπομόνωση τοῦ εὐρωπαϊκοῦ σχεδιαστικοῦ μηχανισμοῦ ἀπό τόν οὐσιαστικό πλοῦτο τοῦ Χριστιανισμοῦ καί γ) τόν προσανατολισμό ὅλων τῶν δυνάμεων καί ὅλων τῶν προγραμμάτων πρός τήν πολιτικοοικονομική καί μόνο συνεργασία τῶν λαῶν τῆς γηραιᾶς ἠπείρου, ποιό νόημα καί ποιά ἀποτελεσματικότητα μπορεῖ νά ἔχει ἡ ἐπίδειξη τῆς κάρτας τῆς ἱστορικῆς ταυτότητας; Ποιά ἐξυπηρέτηση στήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη καί ποιά συμβολή στήν πολιτιστική ἀνάπτυξη θά εἰσφέρει ἡ τυπική ἀναγραφή, στό Σύνταγμα τῆς ἑνωμένης Εὐρώπης, τῆς ἀλήθειας, ὅτι οἱ ρίζες τοῦ σημερινοῦ πολιτισμοῦ ποτίστηκαν ἀπό τό καθαρό νερό τῆς εὐαγγελικῆς διδαχῆς καί ὅτι, ἄν σήμερα μποροῦμε νά μιλᾶμε γιά τήν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια καί γιά τήν ἐλευθερία σχεδιασμῶν καί ἐπιλογῶν, τό χρωστᾶμε στή μακραίωνη χριστιανική καλλιέργειά μας καί στήν ἀναστροφή μας μέ τίς ἁγιασμένες προσωπικότητες τῆς ᾿Εκκλησίας μας;

῾Ο Χριστόδουλος χτυπάει λάθος πόρτα. Κρατώντας στό χέρι τή χριστιανική ταυτότητα, πού τήν τίμησαν οἱ γενιές τῶν ἡρώων καί τῶν ἁγίων, ζητάει νά περάσει τό κατώφλι τῶν ὀργανισμῶν, πού διασκέπτονται καί ἀποφασίζουν στό θολό κλίμα τῆς ἀθεΐας. Καί μέ τήν καταχώριση τοῦ ἀριθμοῦ τῆς θρησκευτικῆς ταυτότητας στά κατάστιχα τῶν ἄθρησκων καί τῶν ἄθεων, πιστεύει, πώς μπορεῖ νά μεταστρέψει τό ἱστορικό ρεῦμα καί νά τό ξαναφέρει στό πλατύ κανάλι τῆς ἀτίμητης ᾿Ορθόδοξης Παράδοσης.

Εἶναι αὐτόδηλο, ὅτι μέσα στό σημερινό, ἀθεϊστικό κάδρο, ἡ ἀναγραφή θά εἶναι ξερός τύπος. Δέ θά ἐπηρεάζει τίς ἐξελίξεις. Δέ θά ζωογονεῖ τό δέντρο τῆς ζωῆς. Καί δέ θά γράφει ἱστορία.

Αὐτή τή στιγμή, οἱ δομές τῆς ἑνωμένης Εὐρώπης, οἱ θεσμοί καί τά πρόσωπα, ἔχουν ἁπλωμένες τίς ρίζες τους, ὄχι στό γόνιμο ἀγρό τοῦ Χριστιανισμοῦ, ἀλλά στό τεχνητό ὑπόστρωμα τῆς ἀθεΐας. Τά ἀθεϊστικά συστήματα, πού διακινήθηκαν, μέ τραχύ λόγο καί μέ ἀλόγιστη ἐπιθετικότητα ἀπό τό δέκατο ὄγδοο, ἴσαμε τόν εἰκοστό αἰώνα, διαμόρφωσαν καταστάσεις καί παγίωσαν νοοτροπίες, πού δέ συνταιριάζονται μέ τό ἦθος καί μέ τή λάμψη τῶν παραδειγμάτων τῶν ἁγίων μας. Καί μόνο οἱ σκληρότητες καί οἱ ἀνταγωνισμοί καί οἱ ταξικοί ἀγῶνες καί οἱ πόλεμοι, πού αἱματοκύλησαν, σέ πολλές φάσεις, τήν ἀνθρωπότητα, κατά τή διαδρομή τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα, ἀρκοῦν γιά νά δώσουν τό στίγμα τῆς ἀπομάκρυνσης ἀπό τή χριστιανική πνευματική καί πολιτιστική κληρονομιά. Προσδιορίζουν τήν ἔκταση τοῦ ἐκβαρβαρισμοῦ καί τοῦ ἐκχυδαϊσμοῦ, πού ἐπιβλήθηκε στίς συνειδήσεις μας καί στήν πρακτική μας.

῾Ο δανεισμός τῆς χριστιανικῆς ταυτότητας στό Σύνταγμα, πού συναρμολογεῖται στό συνεργεῖο τῆς εὐρωπαϊκῆς ἀθεΐας, θά ἀποτελέσει ἄνομη σύμπραξη. ᾿Ετικέτα ψευδεπίγραφη. Θά διαφημίζει χριστιανικό, αὐτό, πού δέν εἶναι. Θά ἐμφανίζει διάδοχη ἱστορική σελίδα τοῦ χριστιανισμοῦ, ἕνα κατασκεύασμα, πού φέρει, ἀπό γεννησιμιοῦ του, τή σφραγίδα τῆς ἀπανθρωποποίησης, τῆς ἀποπνευματοποίησης καί τῆς διαφθορᾶς. ῎Αν αὐτή ἡ ἐτικέτα, τελικά, ἐπικολληθεῖ στό συμβόλαιο τῆς εὐρωπαϊκῆς προσέγγισης, θά σηματοδοτήσει συνεταιρισμό ἀσύμβατων μεγεθῶν καί μετοχή τοῦ Χριστιανισμοῦ στίς εὐθῦνες, γιά τή σημερινή πνευματική παρακμή καί γιά τήν ἔκδηλη καί ἀνεπίστροφη διαφθορά, πού κατατρώει τίς σάρκες του πολιτισμοῦ μας.

***

῎Αν διάβαζε ἱστορία καί εἰδικά ἐκκλησιαστική ἱστορία, θά εἶχε μπροστά του καθαρή τήν εἰκόνα τῶν μακρῶν καί περιπετειωδῶν ἐξελίξεων. Τή θυσιαστική ὁδοιπορία τῆς ᾿Εκκλησίας στό τραχύ μονοπάτι τῆς ἱστορίας. Καί τή βάναυση συμπεριφορά τῆς ἀγέρωχης κοσμικῆς ἐξουσίας, πού ἔλουσε στό αἷμα τῶν μαρτύρων τό χιτώνα τῆς ᾿Εκκλησίας.

Τήν πολυτιμότατη παράδοση τοῦ Χριστιανισμοῦ, τόν ἀτίμητο αὐτό ὁδηγητικό ἄξονα, πού καθοδήγησε ἐπί αἰῶνες τήν οἰκουμένη, σφυρηλάτησε προσωπικότητες ὑπέρτατου ἠθικοῦ κάλους καί πλούτισε τόν ἀνθρώπινο πολιτισμό μέ ἀπαράμιλλα δημιουργήματα, δέν τή δημιούργησαν οἱ “Χάρτες” καί τά “σύμφωνα” καί οἱ κρατικές ἐπεμβάσεις στίς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων. ῾Η παράδοση τῆς ᾿Εκκλησίας εἶναι τό βίωμα τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ. ῾Η πορεία ἐναγώνιας ἀναζήτησης τῆς κάθε μιᾶς ὕπαρξης καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς οἰκογένειας στό σύνολό της. Τό προσωπικό ἄνοιγμα τῶν ψυχῶν στή θεϊκή ᾿Αποκάλυψη. ῾Η κοινωνία μέ τήν ἀλήθεια. Καί ἡ ἐμπειρία τῆς ζωῆς, πού ὑπερνικάει τήν προσκόλληση στήν ὕλη καί τήν ἐγωπάθεια καί δίνει, σέ κάθε στιγμή, τό στίγμα τῆς ὑπέρβασης, τῆς ἀγάπης καί τῆς θυσίας. ῞Ολα αὐτά πραγματοποιήθηκαν καί πραγματοποιοῦνται ἔξω ἀπό τά αὐτοκρατορικά δώματα καί τά κοινοβούλια. Γύρω ἀπό τό Θυσιαστήριο τῆς Εὐχαριστίας καί μέσα στό Θυσιαστήριο τῶν ψυχῶν.

῾Η ᾿Εκκλησία εἶναι ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός. ῾Η παρουσία Του. ῾Η διδαχή Του. ῾Η σταυρική Του Θυσία. ῾Η ἔκχυση τοῦ Παναγίου Πνεύματος. ῾Η πορεία τῶν ἁγίων ᾿Αποστόλων μέσα στίς ἐγκλωβισμένες κοινωνίες τῆς εἰδωλολατρίας. ῾Ο μόχθος τοῦ κηρύγματος. ῾Η μεταμόσχευση τῆς ἐμπειρίας τῆς ἀγάπης. ῾Η θεμελίωση τῶν τοπικῶν ᾿Εκκλησιῶν. ῾Η εὐωδία καί ἡ λάμψη τῆς  ἁγιότητας. ῾Η πιστότητα στήν ἀλήθεια καί στήν ἀφοσίωση. ῾Η γενναία ἄρνηση ὑποταγῆς στή θεοποιημένη  κοσμική ἐξουσία. ῾Η ἀποδοχή τοῦ μαρτυρίου. ῾Η “πορφύρα” τοῦ αἵματος. ῾Ο ἄλλος κόσμος. ῾Η καινή κτίση τοῦ Θεοῦ μέσα στά σκοτάδια καί στή διαφθορά τοῦ εἰδωλολατρικοῦ καί τοῦ νεοειδωλολατρικοῦ περιβάλλοντος.

῎Αν θά ἤθελε κανείς, “πετόντι καλάμῳ”, νά μνημονεύσει τούς παράγοντες, πού σμίλεψαν τή χριστιανική ταυτότητα τῆς Εὐρώπης καί ὁλόκληρης τῆς οἰκουμένης, δέ θά περνοῦσε τή γραφίδα του ἀπό τά μεγαλοπρεπή ἀνάκτορα τῶν αὐτοκρατόρων. Μήτε θά χανόταν μέσα στά ἀρχεῖα τῶν Κοινοβουλίων, ψάχνοντας νά ἀνακαλύψει καί νά ἀποσπάσει τίς μεγάλες ἀποφάσεις καί τίς ἡρωϊκές πρακτικές, πού διαμόρφωσαν τή χριστιανική συνείδηση στίς καρδιές τοῦ λαϊκοῦ φυράματος. Οἱ ἐξουσίες τοῦ κόσμου δέ μπόρεσαν νά διακρίνουν τό πνεῦμα καί τό βίωμα, πού ἔφερε ἡ σάρκωση τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ. ῎Εμειναν στήν ἄρνηση. Στήν ἀπόρριψη καί στόν πόλεμο.

᾿Ακόμα καί ἡ μεγάλη στροφή, πού σημειώθηκε στό πρῶτο τεταρτημόριο τοῦ τέταρτου αἰώνα, ἡ διακοπή, δηλαδή, τῶν σκληρῶν διωγμῶν καί ἡ ἐπίσημη ἀναγνώριση τοῦ Χριστιανισμοῦ, δέν ἦταν ὁ κύριος συντελεστής στή διαμόρφωση τῆς χριστιανικῆς ταυτότητας. ῏Ηταν μιά σελίδα σημαντική  στήν παγκόσμια ἱστορία. ᾿Αλλά δέν ἦταν ἡ σφραγίδα, πού ἔκανε τίς καρδιές νά συντονίζονται καί νά συναποδέχονται τά μηνύματα τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ και νά συμπορεύονται μέσα στή Χάρη τοῦ σταυρωμένου ᾿Ιησοῦ καί στήν κοινωνία τοῦ Πνεύματος.

***

1. ῾Η χριστιανική ταυτότητα γράφτηκε, σφραγίστηκε καί βιώθηκε μέσα στή χαρισματική ἀτμόσφαιρα τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Στήν κοινή Τράπεζα τῶν μαθητῶν τοῦ ᾿Ιησοῦ. ᾿Εκεῖ, πού ἐνεργοποιεῖται ἡ Θυσία τοῦ Γολγοθά καί ἀδελφοποιοῦνται ὅλοι καί ἐντάσσονται στό ἕνα καί μοναδικό Σῶμα τῆς ᾿Εκκλησίας. ῾Η πεποίθηση, ὅτι ὅλοι εἴμαστε “σῶμα Χριστοῦ καί μέλη ἐκ μέρους” (Α΄ Κορινθ. ιβ΄ 27), μεταλαμβάνουμε, ὁ ἕνας πλάϊ στόν άλλο, τήν ὑπερούσια Τροφή καί γινόμαστε “κλήσεως ἐπουρανίου μέτοχοι” (῾Εβρ. γ΄ 1), εἶναι ἡ κληρονομιά, πού τήν παραλάβαμε ἀπό τούς Πατέρες μας καί πού τή διατηροῦμε μέ εὐλάβεια, ἀποφασισμένοι νά τήν παραδώσουμε ἀλώβητη στίς γενιές, πού θά μᾶς διαδεχτοῦν. Αὐτή ἡ πεποίθηση καί αὐτή ἡ ἀπόφαση ἀποτελοῦν τήν ταυτότητά μας. Τό θησαύρισμά μας. Τήν παράδοσή μας, πού διακινεῖται στίς τροχιές τῆς ἱστορίας.        

2. Τή χριστιανική μας Ταυτότητα τήν ἔγραψαν, μέ τό μόχθο τους καί μέ τό αἶμα τους, οἱ μεγάλοι ἅγιοι τῆς ᾿Εκκλησίας μας. ῎Οχι μέ συμβατικές διακηρύξεις. Μήτε μέ πράξεις συμβιβασμοῦ καί  συνθηκολόγησης μέ τούς δυνάστες τοῦ κόσμου. ᾿Αλλά μέ τήν ἀφοσίωση στό Πρόσωπο τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Μέ τήν πιστότητα στήν ἀλήθεια καί στήν ἀγάπη. Μέ τό διαυγές ἦθος τους. Μέ τόν ἡρωϊσμό. Μέ τήν αὐταπάρνηση. Μέ τό μαρτυρικό δρασκέλισμά τους στήν αἰωνιότητα.

Τά παραδείγματα πολλά. Δυσεξαρίθμητα. ᾿Εμπνέουν θάμβος. Καί αἰχμαλωτίζουν “πᾶν νόημα εἰς τήν ὑπακοήν τοῦ Χριστοῦ” (Β΄ Κορινθ. ι΄ 5).

᾿Ενδεικτικά, ἀπό τόν τέταρτο αἰώνα, τόν αἰώνα τῶν μεγάλων φωστήρων τῆς ᾿Εκκλησίας, ἀποσπῶ τή σεπτή εἰκόνα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Τοῦ ποιμένα, πού μέ τό σύντομο πέρασμά του ἄφησε ἴχνη ἀνεξίτηλα καί δημιούργησε παράδοση ἀξιοσέβαστη. ῾Ο Μέγας Βασίλειος δέ συνεργάστηκε μέ τήν κοσμική ἐξουσία. Δέν ἐπιβλήθηκε μέ τή χλιδή, πού τήν περιφρόνησε, ὅσο περιφρονοῦσε τό διάβολο. Δέν ἔδειξε τελετουργικά ἄμφια, ἱκανά νά θαμπώσουν τούς ἐραστές τῆς πολυτέλειας. Δέν κατοίκησε σέ σπίτι, πού καί μόνο γιά τήν ἐπισκευή του, ἀπαίτησε ἀστρονομικές δαπάνες. Δέ βάδισε μέ ὕφος ἀγέρωχο, δανεισμένο ἀπό τά παλάτια τῆς ἀνατολῆς. Δέν ἀνέβασε τόν τόνο τῆς φωνῆς του, πάνω ἀπό τή γραμμή τῆς εὐπρέπειας καί τῆς ταπεινοφροσύνης. ῏Ηταν, σέ ὅλα του, τό μέτρο τῆς ἀρετῆς. Γιατί, ὅπως τό ἔλεγε ὅ ἴδιος· “Μεσότης καί συμμετρία τις ἡ ἀρετή, αἱ δέ ἐφ᾿ ἑκάτερα τήν ἀρετήν ἐκβαίνοντα ὑπερβολαί καί ἐλλείψεις, ἀμετρία καί αἶσχος” (῾Ερμηνεία εἰς  τόν ῾Ησαΐαν). Τό φρόνημά του καί τό ἦθος του ἐκδηλώθηκαν ἐπιβλητικά, ὅταν ὁ ἐπηρμένος κοσμικός ἄρχοντας, ὁ ἔπαρχος Μόδεστος, τόν ἀπείλησε μέ δήμευση τῆς περιουσίας του, μέ ἐξορία, μέ θάνατο. ᾿Εκεῖνος, ἀτάραχος, βράχος πίστης καί ἀφοσίωσης στόν ᾿Ιησοῦ Χριστό ἀπάντησε· Δέ μέ κάμπτουν οἱ ἀπειλές σου. Περιουσία δέν ἔχω, γιά νά δημεύσεις. Τήν ἐξορία δέν τήν φοβᾶμαι, γιατί “τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καί τό πλήρωμα αὐτῆς”. ῾Ο θάνατος δέν μέ τρομάζει, γιατί θά μέ φέρει κοντά στόν ἀγαπημένο μου ᾿Ιησοῦ. ῾Η ἀπάντηση αὐτή ἄφησε ἐμβρόντητο τόν ἔπαρχο. Καί, ταυτόχρονα δημιούργησε παράδοση μέσα στήν ᾿Εκκλησία. Αὐτή ἡ γενναιότητα, αὐτή ἡ ἀποδέσμευση ἀπό ὅλα τά ὑλικά καί ἡ ἀξιολόγηση ὡς ὑπέρτατου θησαυροῦ τῆς κοινωνίας μέ τόν σταυρωμένο Κύριο,  ἔγραψε ἀληθινή ἱστορία καί διατηρήθηκε στό θησαυροφυλάκιο τῆς ᾿Εκκλησίας ὡς ἀναπαλλοτρίωτη κληρονομιά καί ὡς παράδειγμα γιά μίμηση. Οἱ αἰῶνες πέρασαν. ᾿Αλλά ἡ κληρονομιά ἔμεινε. ᾿Αποτυπωμένη στίς καρδιές. Ταυτότητα ἀληθινή τοῦ πιστοῦ λαοῦ. Πιστοποιητικό γνησιότητας καί κάρτα ἀναγνώρισης καί ἀξιολόγησης τοῦ Χριστιανισμοῦ στό σύνολό του.

***

Συνοδοιπόροι, φορεῖς τῆς ἀτίμητης ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης, διακρίθηκαν πολλοί κατά τήν κρίσιμη ἱστορική καμπή τοῦ τέταρτου αἰώνα, πού ἡ ᾿Εκκλησία περνοῦσε ἀπό τά ᾿Αμφιθέατρα τῶν διωγμῶν καί τίς Κατακόμβες, στόν ἀνοικτό ὁρίζοντα τῆς ἐλευθερίας. Καί ἡ ἁλυσίδα τῶν σκυταλοδρόμων συνεχιστῶν δέ διακόπηκε ἴσαμε τήν προβληματική ἐποχή μας. Σέ κάθε φάση τῆς ἱστορίας, σέ κάθε δύσκολη καμπή τῆς πανανθρώπινης διαδρομῆς, ὁ Θεός ἔστηνε καί στήνει τούς ἥρωες, πού διακρατοῦν στήν ψυχή τους τήν Παράδοση καί γίνονται ἐμπνευστές καί διαμορφωτές τῆς ἐκκλησιαστικῆς συνείδησης καί τοῦ πνεύματος τῆς ὁμοφωνίας.

Καί κατά τόν ταραγμένο εἰκοστό αἰώνα, καί μέσα στά ὅρια τῆς ἑλληνικῆς ᾿Ορθοδοξίας περπάτησαν ἅγιοι, πού σηματοδότησαν τά ὅρια καί τήν ποιότητα τῆς Παράδοσης καί σφράγισαν μέ τά σημάδια τῆς ᾿Ορθόδοξης Ταυτότητας τόν ἑλληνικό λαό.

Ποιός μπορεῖ νά ἀμφισβητήσει, πώς ἀχθοφόρος τῆς ᾿Ορθόδοξης Παράδοσης, πού ἀνέλαβε τό ἱερό διακόνημα κατά τίς ἀρχές τοῦ περασμένου αἰώνα καί ἐξακολουθεῖ νά τό ἀσκεῖ μέ ἀκατάβλητη δύναμη, εἶναι ὁ μαρτυρικός ἅγιος Νεκτάριος; ῾Ο ᾿Επίσκοπος, πού διατηρεῖ τήν ἡγετική του θέση καί μετά τήν ἐκδημία του καί πρωτοπορεῖ κρατώντας ψηλά τήν Ταυτότητα τῆς ᾿Ορθοδοξίας καί τό προσκλητήριο τῆς πιστότητας;

Καί ποιός μπορεῖ νά ἀρνηθεῖ τό πιστοποιημένο γεγονός, ὅτι ὁ σεπτός καί μακαριστός Μητροπολίτης Λαρίσης Θεολόγος ἔγινε καί αὐτός, μέ τή μαρτυρική προσφορά του στήν ᾿Εκκλησία, σημαιοφόρος τῆς Παράδοσης καί φύλακας τῆς Ταυτότητας;

᾿Αλλά δέν εἶναι μόνο οἱ δυό. Αὐτοί, σηκώνοντας μέ φωτισμένη συνείδηση καί μέ συνέπεια τόν προσωπικό τους σταυρό καί λιτανεύοντας μέ βαθειά εὐλάβεια τά βιώματα τῶν ἁγίων, ἀναδείχτηκαν φωστῆρες. ᾿Αποτύπωσαν τή σφραγίδα τους στά διαπιστευτήρια τῆς τοπικῆς ᾿Εκκλησίας. Συσπείρωσαν τό λαό στήν ἐμπειρία τῆς Εὐχαριστιακῆς κοινωνίας. Καί ἔκαναν τό περιεχόμενο τῆς Παράδοσης σημερινή, δυναμική πραγματικότητα. ᾿Αλλά ὑπῆρξαν καί ἄλλοι πολλοί, πού κινήθηκαν στούς ἴδιους ἱστορικούς δρόμους, μέ σεβασμό στήν Παράδοση καί μέ καταπληκτική ἐπιρροή στό ἐπώνυμο καί στό ἀνώνυμο πλῆθος. ᾿Αποδεσμευμένοι ἀπό τούς μηχανισμούς τῶν κοσμικῶν ἐξουσιῶν, μέ μόνη δέσμευση τήν ἀγάπη στό σταυρωμένο Κύριο, ἔδωσαν τό στίγμα τους καί βοήθησαν τούς ὁδοιπόρους τῆς ζωῆς νά ἐκτιμήσουν τά θησαυρίσματα τῆς ᾿Εκκλησίας καί νά κρατήσουν μέ πιστότητα τήν Ταυτότητα τοῦ πιστοῦ μέλους Της. Σ᾿ αὐτούς χρωστᾶμε τήν πνευματική συνοχή μας. ᾿Απ᾿ αὐτούς ἀντλοῦμε τούς “κανόνες τῆς πίστης” καί τά δείγματα τῆς ἀληθινῆς χριστιανικῆς γραφῆς. Μέ αὐτούς συμπορευόμαστε. Καί στά δικά τους πρόσωπα διακρίνουμε τόν ἀντικατοπτρισμό τῆς λάμψης τῶν ἁγίων ᾿Αποστόλων καί τῶν ἁγίων Πατέρων μας.

***

῾Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, ἀνιστόρητα, χτυπάει ἀσταμάτητα τίς πόρτες τῶν κοσμικῶν ἐξουσιῶν καί ἐκλιπαρεῖ τούς εὐρωπαϊκούς καί τούς διεθνεῖς ᾿Οργανισμούς, νά ἐντάξουν στά προγράμματά τους τήν προβολή καί τήν ἐπιβολή τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς μας Παράδοσης. Δείχνει νά μήν πιστεύει στή δυναμική τῆς ἁγιότητας. ᾿Αλλά νά βρίσκεται καθηλωμένος καί ἐξαρτημένος ἀπό τούς μηχανισμούς τῆς διπλωματίας καί ἀπό τούς ἑλιγμούς τῶν σκοτεινῶν παρασκηνίων. Φωνάζει, ὀρύεται, σκούζει, τσιρίζει, ἀπαιτώντας τήν κοσμική ἀναγνώριση τῆς ᾿Εκκλησίας. Τήν κατάφαση καί τή συνέργεια ἐκείνων, πού, ἐξ αἰτίας τῆς καταγωγῆς τους καί τῆς ἔνταξής του στά ἐργαστήρια τοῦ πολιτικοοικονομικοῦ καί μόνο σχεδιασμοῦ, εἶναι ἀπληροφόρητοι καί ἀνυποψίαστοι σχετικά μέ τό περιεχόμενο τῆς ᾿Ορθόδοξης Παράδοσης καί ἀπρόθυμοι νά συμβάλουν στήν προβολή της καί στήν ἀξιοποίησή της.

᾿Εκτροχιασμένος ὁ ἴδιος ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος, δέν ἔχει τή δύναμη καί τό κύρος νά δώσει μήνυμα. Τά τσιρίσματά του πέφτουν στό κενό. ῾Η διαφημιστική προβολή τῆς ᾿Ορθόδοξης ταυτότητας συναντάει τό τεῖχος τῆς ἀδιαφορίας. ῾Η πρόκληση στά θεσμικά ὄργανα τῆς πατρίδας μας καί τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ οἴκου μας, εἶναι ἕνα ξένο ἐμβατήριο, τονισμένο σέ ἤχους ἀπόκοσμους. ᾿Εκεῖνος δέν ἔχει ἐξοικειωθεῖ μέ τή γλώσσα τῶν ἀποχρωματισμένων  θρησκευτικά κοσμικῶν παραγόντων. Καί ἐκεῖνοι δέν εἶναι σέ θέση νά συλλάβουν τήν ἀξία τῆς ᾿Ορθόδοξης Παράδοσής μας καί τήν ἀναγκαιότητά της στήν οἰκοδόμηση τῆς σύγχρονης ζωῆς.

Οἱ σχεδιασμοί του, πού τούς προβάλλει ὡς τή “μείζονα” ἀναγκαιότητα τῆς στιγμῆς, εἶναι ἀνεδαφικοί καί ἐξωπαραδοσιακοί. Δέν ἐμπλουτίζουν τά κοσμικά κέντρα ἀποφάσεων. Καί δέν καθοδηγοῦν τό λαό.

῎Αν, ὅραμά του ἦταν ἡ τροφοδοσία τῆς ἐπικαιρότητας μέ τόν παραδοσιακό πλοῦτο, θά ἔπρεπε νά φωτίσει τήν Παράδοση μέ τό λόγο καί μέ τήν πράξη. Νά μελετήσει προσεκτικά τήν ἐκκλησιαστική ἱστορία. Νά ξεχωρίσει τά ὑποδείγματα τῆς ζωῆς καί τῆς ποιμαντικῆς τῶν μεγάλων Πατέρων. Νά τά ἐντάξει στόν προσωπικό του ἀγώνα. Νά ἀποσυρθεῖ ἀπό τό καρτέλ τῆς χλιδῆς. Νά περιβληθεῖ “σάκκον” καί νά καθήσει “ἐπί σποδοῦ” (᾿Ιωνά γ΄ 6). Νά παρατήσει τά τσιρίσματα καί τά σχήματα τοῦ αὐτοθαυμασμοῦ. Καί νά γίνει ὁ ἴδιος κρίκος τῆς Παράδοσης τῶν ἁγίων Πατέρων μας. Νά δείξει, μέ τήν πράξη του, τί θά πεῖ ἐκκλησιαστική ἐμπειρία. Καί νά ἀναδείξει γύρω του διακόνους τῆς ᾿Ορθόδοξης Παράδοσης, πού δέ θά σκανδαλίζουν μέ τόν ἀνώμαλο βίο τους, ἀλλά θά στέκονται ὁρόσημα τῆς διαδοχῆς τῆς ἁγιότητας μέσα στήν πολυκύμαντη ἀνθρώπινη ἱστορία.

Μιά τέτοια στροφή μπορεῖ νά ἰσχυροποιήσει τήν Ταυτότητα τοῦ λαοῦ μας καί νά καταστήσει ἀνώφελες τίς προσπάθειες διαγραφῆς της ἀπό τίς καρδιές καί ἀπό τήν καθημερινότητα. Μπορεῖ νά ζωογονήσει τά μαραμένα φύτρα. Καί νά φέρει τήν ἄνθηση. Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ. Τή χάρη τῆς Πεντηκοστῆς. Τήν ἀνακαίνιση τῶν ψυχῶν. Τήν οἰκοδομή τῆς “σκηνῆς τῆς ἀληθινῆς, ἥν ἔπηξεν ὁ Κύριος καί οὐκ ἄνθρωπος” (῾Εβρ. η΄ 2).

***

῾Η σημερινή πρακτική τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, τόν φέρνει ἔξω ἀπό τήν ὁριοθέτηση τῆς ᾿Ορθόδοξης Παράδοσης. Στά πρότυπα τοῦ Προτεσταντισμοῦ. Στίς δραστηριότητες, πού δέν ἔχουν τό ἄρωμα τῆς ᾿Ορθόδοξης πνευματικότητας, ἀλλά διακινοῦνται καί διαπλέκονται στό στίβο τῆς πολιτικῆς καί τῆς οἰκονομικῆς ἀναμέτρησης.

Τό αἴτημα νά γίνει δεκτή ἡ ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος ὡς τροφοδότης τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ μυρίζει προτεσταντισμό. Γιατί δέν περιέχει καμμιά ἄλλη παράμετρο, παρά μόνο τήν ἀπαίτηση νά παρακάθεται ὁ ἐκπρόσωπος τῆς ἑλληνικῆς ᾿Εκκλησίας (γράφει ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος)  στίς συνελεύσεις τῶν ἀνώτατων διοικητικῶν κλιμακίων τῆς Εὐρώπης καί νά τοῦ παραχωρεῖται ἡ εὐχέρεια τῆς εἰσήγησης καί τό δικαίωμα τοῦ βέτο. Νά κάνει προτάσεις καί νά σφραγίζει τίς ἀποφάσεις.

Οἰ προτεσταντικές ὁμάδες, στερημένες τῆς δυναμικῆς Εὐχαριστιακῆς ἐμπειρίας, κινοῦνται, ἀνεπιτυχέστατα, σέ αὐτό τό τεραίν. ᾿Απομονώνουν κάποια ἀπό τά κοινωνικά προβλήματα, πού ἀπασχολοῦν τίς λαϊκές μάζες καί τά χρησιμοποιοῦν σάν ἠλεκτρόδια γιά νά διεγείρουν τήν ἐπαναστατικότητά τους. Σηκώνουν σημαία ἀγώνα. Καί καλοῦν σέ συστράτευση. Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι, στά διάφορα μήκη τοῦ πλανήτη μας, οἱ χριστιανικές κοινότητες, πού βρίσκονται μέσα στόν λογοκρατούμενο καί ἐκκοσμικευμένο περίβολο τοῦ Προτεσταντισμοῦ, δέν ἔχουν ἄλλη δοκιμή Πνεύματος ῾Αγίου καί γεύση ζωῆς, παρά μόνο τήν κοινή ἀντιμετώπιση κάποιων χρόνιων ἤ ἐποχιακῶν πληγῶν, πού ὑποκλέπτουν τήν ἀπόλαυση τῆς εὐμάρειας καί τή χαρά τῆς κοσμικῆς καταξίωσης. Θέματα, πού τά διαχειρίζεται ἡ πολιτική καί προβλήματα, πού τά δημιουργεῖ ἡ ἀκόρεστη δίψα τῆς πλουτοκρατίας καί τό καλοστημένο γκέτο τῆς ἐκμετάλλευσης, γίνονται ἐφαλτήρια τῶν ἀγώνων γιά τούς ἀνθρώπους, πού εἶναι ἐνταγμένοι στά ἀποκομμένα καί ἀπομονωμένα κλιμάκια τοῦ Προτεσταντισμοῦ καί προσδιορίζουν τό ἀντικείμενο καί τή μέθοδο τῶν προσπαθειῶν τους.

Καί, ὅπως θά τό περίμενε κανείς, ὅλοι αὐτοί οἱ ἀγῶνες μένουν ἄκαρποι. Γιά τόν ἁπλούστατο λόγο, ἐπειδή τά κέντρα ἀποφάσεων τοῦ Προτεσταντισμοῦ δέν ἔχουν πρόσβαση καί δέν ἀσκοῦν ἐπιρροή στά περιφερειακά καί στά διεθνή πολιτικά κέντρα ἀποφάσεων. Οἱ θρησκευτικές μειονότητες μελετοῦν τά προβλήματα, σχεδιάζουν μιά δράση, γράφουν χαρτιά, συντάσσουν προκηρύξεις, ἀλλά ὅλα αὐτά διοχετεύονται στά καλάθια τῶν ἀχρήστων, πού διατηροῦν οἱ ἰσχυροί τῆς γῆς καί οἱ κρυφοί μοχλοί τῶν πολυεθνικῶν κολοσσῶν.

***

Κλασσικό παράδειγμα ἐκκλησιαστικοῦ ὀργανισμοῦ μέ ἀτελέσφορη δράση εἶναι τό “Παγκόσμιο Συμβούλιο τῶν ᾿Εκκλησιῶν”. ῾Ο ὀργανισμός αὐτός, πραγματικά παγκόσμιος στή σύνθεσή του, βρίσκεται στήν  ἕκτη δεκαετία τῆς λειτουργίας του. ῾Ιδρύθηκε τό 1948, μέ προοπτική νά φέρει σέ ἐπικοινωνία καί σέ γόνιμο θεολογικό διάλογο τίς πολλές παραφυάδες τοῦ Προτεσταντισμοῦ. Μέ τήν πάροδο, ὅμως, τοῦ χρόνου και μέ τήν ἀλλαγή τῶν προσώπων, οἱ πρῶτοι ὁραματισμοί ξεθώριασαν. Καί ἄλλες προτεραιότητες κυριάρχησαν στίς συζητήσεις καί στούς προγραμματισμούς του. ῾Ο κατάλογος τῶν τιτλοφορούμενων ἐκκλησιῶν-μελῶν διευρύνθηκε πολύ γρήγορα καί σέ μεγάλη κλίμακα, μέ τήν εἰσδοχή μικρότερων ἤ μεγαλύτερων ὁμάδων, πού προέρχονταν ἀπό ὅλα τά σημεῖα τοῦ πλανήτη, καί πού κουβαλοῦσαν τίς ἀνησυχίες καί τούς προβληματισμούς καί τῶν καταπιεσμένων λαῶν, ἀλλά καί τῶν κυρίαρχων καί ἐκμεταλλευτῶν. Καί, ὅπως ἦταν φυσικό, μεταφέρθηκαν στήν καρδιά τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν ᾿Εκκλησιῶν, πού λειτούργησε στήν ἀρχή ὡς ἑστία προσέγγισης καί ἑνότητας, οἱ φυγόκεντρες δυνάμεις τῶν πικριῶν, τῶν ἀντιπαραθέσεων καί τῶν ἀναμετρήσεων. Πολιτικά καί κοινωνικά προβλήματα, πού ἐπιδέχονται πολλαπλή ἀνάγνωση καί διπλωματική διαχείριση, μπῆκαν στή λίστα τῶν συζητήσεων. Καί, σταδιακά, ἐκτόπισαν τίς πνευματικές ἀγωνίες τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης καί ἀποδυνάμωσαν τό λυτρωτικό μήνυμα τοῦ Χριστιανισμοῦ. Στήν ἕδρα τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν ᾿Εκκλησιῶν, στή Γενεύη, συμπιέστηκε καί ἀπονευρώθηκε ὁ πόθος γιά τή ζωή τῆς Χάριτος, γιά κοινωνία Εὐχαριστιακή μέ τό Θεό καί γιά ἀδελφικό πλησίασμα στό συνάνθρωπο. Καί ἀναπτύχτηκε ἕνα φόρουμ Μαραθώνιων συζητήσεων καί ἀναποτελεσματικῶν ἀποφάσεων. Πού δέν ἐπιλύουν προβλήματα. Καί δέν ἐπηρεάζουν τήν ἐπικαιρότητα.

Κάποιος ἐκπρόσωπος, μέλος τῆς Κεντρικῆς ᾿Επιτροπῆς τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν ᾿Εκκλησιῶν, εἶχε προσδιορίσει τό εὖρος τῆς δραστηριότητας τοῦ ὀργανισμοῦ μέ τούτη τή φράση· “Τό Παγκόσμιο Συμβούλιο εἶναι ἕνας μηχανισμός «paper maker»”. Δηλαδή, εἶναι ἐργαστήρι, πού παράγει χαρτιά καί μόνο χαρτιά. Οἱ ἀποφάσεις του δέ δρομολογοῦνται σέ ἔργα. Καί αὐτό, γιά ἕνα ἁπλούστατο λόγο. Γιατί δέν ἔχει καμμιά διοικητική ἁρμοδιότητα. Καμμιά Κυβέρνηση καί κανένας διεθνής ὀργανισμός, ἀπό αὐτούς, πού κατευθύνουν τίς τύχες τοῦ κόσμου, δέ συγκινεῖται μέ τίς εἰσηγήσεις τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν ᾿Εκκλησιῶν καί δέν τίς ἐνσωματώνει στήν πολιτική του καί στούς ἀγῶνες του.

῾Η ἀδυναμία καί ἡ ἀναποτελεσματικότητα τοῦ διεθνοῦς αὐτοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ὀργανισμοῦ εἶναι σήμερα κοινός τόπος. Καί κανένας δέν περιμένει, ὅτι κάτι θά ἀλλάξει. Τά συμβούλια καί οἱ συνεδριάσεις συνεχίζονται, σέ πολλά ἐπίπεδα. ῾Ο κόπος καί τά ἔξοδα, πού καταβάλλονται, ξεπερνοῦν τή φαντασία, ὅσων ζοῦν σέ μικρές χῶρες καί ἔχουν τήν ἐμπειρία μιᾶς περιορισμένης κλίμακας μόχθου καί δαπανῶν. Τό ἀποτέλεσμα, ὅμως, δέ γράφτηκε ποτέ ὡς ἐπιτυχία καί ὡς προηγούμενο, πού ἐμπνέει ἐλπίδα.

***

῾Η μετατόπιση τῆς προβληματικῆς ἦταν τό μεγάλο λάθος τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν ᾿Εκκλησιῶν. Μπορεῖ κανείς νά τό ἑρμηνεύσει, λαμβάνοντας ὑπόψη τήν ἀφόρητη ἐκκοσμίκευση ὁλόκληρης τῆς Προτεσταντικῆς πτέρυγας. Τήν ἀποσύνδεση ἀπό τό μυστήριο τοῦ κόσμου καί τῆς ζωῆς. Τήν ἀποϊεροποίηση τοῦ προσώπου. Τόν καθολικό προσανατολισμό πρός τήν εὐμάρεια καί τήν ἀπόλαυση. Δέν μπορεῖ, ὅμως, νά ἀποδεχτεῖ τή μετατόπιση καί νά τή δικαιώσει, ὅταν τή βλέπει νά πραγματοποιεῖται μέσα στόν ᾿Ορθόδοξο χῶρο καί, μάλιστα, μέ εἰσηγητή τόν προκαθήμενο τῆς ᾿Εκκλησίας.

῾Η προβληματική καί ἡ δραστηριότητα, πού ἐγκαινίασε ὁ Χριστόδουλος, εἶναι ἀντίγραφο καί μάλιστα κακέκτυπο, τῆς προβληματικῆς καί τῆς δραστηριότητας τοῦ Προτεσταντισμοῦ. ῾Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος αὐτοπροβάλλεται ὡς μπροστάρης. ῾Ως ἐκφραστής τῆς ἀγωνίας καί τοῦ πόνου τῶν λαϊκῶν μαζῶν. ῾Ως τιμητής τῆς ποικίλης ἐκμετάλλευσης. Καί ὡς εἰσηγητής σωστικῶν λύσεων. ᾿Αλλά γνωρίζει ἐκ  τῶν προτέρων, ὅτι οἱ φωνές του καί τά σκουξίματά του ἐξουδετερώνονται μπροστά στίς πύλες τῶν ἀμπαρωμένων ἀκοῶν. Γι᾿ αὐτό καί τήν ἄλλη μέρα ἀλλάζει δισκέτα στό κομπιοῦτερ τῶν ἐλέγχων του καί τῶν εἰσηγήσεών του. Καί διαφοροποιεῖ τόν τόνο τῆς φωνῆς του.

᾿Ορθόδοξο μήνυμα δέ δίνει. Προσέγγιση τοῦ λαοῦ στήν Παράδοση τῆς ᾿Εκκλησίας μας δέν καταφέρνει. Καί τοῦτο, γιά δυό λόγους. ῾Ο πρῶτος: Γιατί εἶναι αἰχμάλωτος τῶν Μέσων ᾿Ενημέρωσης. Τοῦ μικροφώνου καί τοῦ τηλεοπτικοῦ παραθύρου. Καί τά παράθυρα αὐτά ἐνδιαφέρονται γιά ἐντυπώσεις καί ὄχι γιά λύσεις προβλημάτων. Καί ὁ δεύτερος λόγος: Γιατί ὁ ἴδιος ἔχει καταντήσει θύμα τῆς ἐκκοσμίκευσης καί τῆς εὐμάρειας. Καί δέν εἶναι σέ θέση νά προσφέρει, ἀπό περιουσία δικῆς του ἐμπειρίας καί στά πλαίσια ἀνεπιτήδευτης προβολῆς, τόν πλοῦτο τῆς ᾿Ορθόδοξης Παράδοσης καί τή γλυκύτατη γεύση τῆς ζωῆς τῆς Χάριτος.

Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ

Print Friendly, PDF & Email

† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)

  • Βιογραφικό
    • Βιογραφικό
    • Ἰδιόχειρος Διαθήκη
    • Αὐτοβιογραφικά
    • Προσωπικότητα
    • Νεκρολογίες
  • Ἐκλογή
  • Ἐκλογή Ἐπισκόπων
  • Ἱστορικά
  • Ἱερώνυμος - Δικτατορία
  • Ποιμαντικό Ἔργο
    • Ποιμαντικό Ἔργο ὡς Ἀρχιεπίσκοπος
      • Σχέδιο ἀναδιοργανώσεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
      • Ἑτερόδοξοι
    • Ἐκκλησιαστική περιουσία
  • Ὁμιλίες
    • Ποιμαντικές
    • Ἐπετειακές
    • Ὁμιλίες περιστασιακές
  • Ἄρθρα
    • Ὁ ἀγώνας Ὀρθοδοξίας κατά ἀθεΐας
    • Πρός μαθητές...
  • Συγγραφικό Ἔργο
  • Ἐπιστολές

Ἡμερολόγιο Ἄρθρων

  • ► 2023 (7)
    • ► Μάρτιος (3)
      • • Κήρυγμα Κυριακῆς Σταυροπροσκυνήσεως
      • • Ποιότητες συνάντησης με τον Κύριο Κήρυγμα
      • • Η Παναγία χαρά μας- Β' Χαιρετισμοί
    • ► Ιανουάριος (4)
      • • Ιεροί Κανόνες και επικαιρότητα πρόλογος
      • • Η ιερατική λειτουργία του Προδρόμου
      • • Η κόπωση
      • • Εκκοσμίκευση και επαγγελματισμός
  • ► 2022 (135)
    • ► Δεκέμβριος (7)
      • • Το αδικαίωτο πάθος
      • • Στιχηρό του Εσπερινού των Χριστουγέννων
      • • "Αυγούστου μοναρχήσαντος..."
      • • Για να μην ξεχνούν οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεώτεροι
      • • Αυτονομία ή θεονομία;
      • • Μελαγχολική αναδρομή στην πορεία του Εκκλησιαστικού προβλήματος χθες και σήμερα
      • • Κήρυγμα και ευτελισμός
    • ► Νοέμβριος (13)
      • • Οι δημοσκοπήσεις και ο Αρχιεπίσκοπος
      • • Κλέφτες όλου του κόσμου ενωθήτε...
      • • Επιβάλλεται άμεση αποκατάσταση
      • • Το κλειστό κύκλωμα
      • • Ορθοδοξία Η εν διωγμοίς αντίστασις των Αγίων Πατέρων
      • • Η εμπορευματοποιημένη αλήθεια
      • • Ερώτημα στον Μακαριώτατο κ. Χριστόδουλο (2)
      • • Περιοδεύων θίασος
      • • Εκσυγχρονισμός ή εξανδραποδισμός;
      • • Ερώτημα στον Μακαριώτατο κ. Χριστόδουλο
      • • Η εκκλησιαστική δικαιοσύνη στις ημέρες μας
      • • Το μαύρο κουτί
      • • Πανηγυρίσαμε και μετά;
    • ► Οκτώβριος (7)
      • • Ποιός θα "κονταροχτυπηθεί με το κακό...";
      • • Το ζητούμενο
      • • "Εδώ και τώρα..."
      • • Η μεταλλαγμένη θρησκευτικότητα (2)
      • • Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε
      • • Το θανάσιμο τρόπαιο
      • • Η ηχορρύπανσι
    • ► Σεπτέμβριος (2)
      • • Με το βλέμμα στον Εσταυρωμένο
      • • Το επιτίμιον της ακοινωνησίας
    • ► Αύγουστος (10)
      • • Η ακόρεστη πείνα
      • • Τα 25 χρόνια της εκκλησιαστικής ανωμαλίας
      • • Το χάος του παρασκηνίου
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...11
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...10
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...9
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...8
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...7
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (7)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (6)
    • ► Ιούλιος (6)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (5)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (4)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (3)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (2)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων!
      • • Η λυτρωτική αγάπη του Θεού-Αποστολικό κήρυγμα 3ης Κυριακής-σ Νικόδημος
    • ► Ιούνιος (11)
      • • Ο έμφυτος ηθικός Νόμος-Αποστολικό κήρυγμα 2ης Κυριακής π Ειρηναίος
      • • Αποστολικό κήρυγμα 2ης Κυριακής σ Νικόδημος
      • • Ο δρόμος των Αγίων, δρόμος Σωτηρίας Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής αγίων Πάντων μον. Ιγνάτιος Βερβέρης
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Αγίων Πάντων
      • • Κανονικότητα χρήσεως του τίτλου του: "Αττικής και Μεγαρίδος"
      • • Γεύση Πεντηκοστής, εμπειρία Γολγοθά
      • • Υποθήκες προς πρεσβυτέρους-αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 6ο
      • • Εγρήγορση της Εκκλησίας
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 5ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 5ο (2)
    • ► Μαϊος (27)
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 4ο
      • • Δαιμονική αντιπαράθεση-αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Τυφλού
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Τυφλού
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 3ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 3ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 2ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 1ο
      • • Αγαπητική και όχι εξουσιαστική παρουσία στις τοπικές Εκκλησίες
      • • Κυριακή Σαμαρείτιδος
      • • Το χρέος της Ιεραρχίας: η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων 12 μητροπολιτών
      • • Το χρέος της Ιεραρχίας: η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων 12 μητροπολιτών (2)
      • • Εκτεθειμένη η Σύνοδος
      • • Το ιστορικό στίγμα του μάρτυρα
      • • Διωγμός Μητροπολιτών
      • • Η Αγάπη γίνεται Ανάσταση
      • • Κυριακή Παραλύτου
      • • Αποστολικό κήρυγμα εορτής Ιωάννου Θεολόγου
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (7)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (6)
      • • Κυριακή Μυροφόρων
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (5)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (4)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (3)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (2)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (1)
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Θωμά
      • • Ειρήνη και χαρά
    • ► Απρίλιος (15)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής του Θωμά
      • • Α΄ και γ΄ ωδή του Κανόνα του Πάσχα (κείμενο-μετάφραση)
      • • Πάσχα 2022
      • • Αναστάσιμη εμπειρία
      • • "Σταυρέ πανσεβάσμιε..."
      • • Αγωνία στη Γεθσημανή και αγωνία στο σύγχρονο κόσμο
      • • Άνθη από την ποίηση του Γολγοθά-Μεγάλη Τρίτη
      • • Η Ιερά Εξέταση
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Βαΐων
      • • Η αλλοπρόσαλλη τακτική του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Χριστοδούλου
      • • Το υπόμνημα της ντροπής
      • • "Εις" και η αλήθεια
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Ε' Νηστειών-2
      • • Από την επιφάνεια στο βάθος
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Δ' Νηστειών_2
    • ► Μάρτιος (7)
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως (Γ' Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
      • • Θεολογία...
      • • Το θύμα και... ένας από τους θύτες
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Β' Νηστειών
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Ορθοδοξίας (Α' Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Τυρινής
    • ► Φεβρουάριος (11)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Απόκρεω
      • • Προς Μακαριώτατο...
      • • Λαός του Θεού-Θεμελιακά χαρακτηριστικά της Λειτουργικής, "Θεωρητικής" και Μυστηριακής ζωής
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 34ης Κυριακής (Ασώτου)
      • • Διάλογοι και Θεολογία
      • • Λατρεία και Βίβλος-Η πρώτη ακτίνα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου σ Νικόδημος
      • • Το σπασμένο πηδάλιο
      • • Τα μηνύματα του πένθους
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 17ης Κυριακής
      • • Κήρυγμα Υπαπαντής
    • ► Ιανουάριος (19)
      • • Εύρος γνώσης ή έπαρσης;
      • • Η Πύλη του Ουρανού-Μπροστά στη μυστική Τράπεζα
      • • Καιροί παρακμής
      • • Μπαλόνια... ή καρδιές;
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΔ' Λουκά (Τυφλού Ιεριχούς)
      • • Αναζητείται επιμόνως Ιερός Κανών
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Αγίου Αντωνίου
      • • Ο ρατσισμός του αντιρατσισμού
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΒ' Λουκά (Δέκα λεπρών)
      • • Εξόδιο
      • • Θεολογία-Εξουσία
      • • Πειρασμοί του εκκλησιαστικού σώματος
      • • Υπόμνησι στους σύγχρονους πλαστογράφους
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά τα Φώτα-Ιωάννου Προδρόμου
      • • Θρίλερ στη Μητρόπολη
      • • Ένα αλλοιώτικο γαμήλιο δώρο
      • • Κανονικές και Νομικές επισημάνσεις σε αρχιερατικές δηλώσεις
      • • Το ειδικό βάρος της Συνοδικής αξιοπρέπειας
      • • Ο χρόνος
  • ► 2021 (347)
    • ► Δεκέμβριος (29)
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ Φώτων
      • • Η υπακοή
      • • Η συμπαράσταση των εγκαλουμένων κληρικών με λαϊκό συνήγορο ενώπιον των εκκλησιαστικών δικαστηρίων
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου-Θα σκύψω στο καινό μνημείο
      • • Η έκθεση-ντοκουμέντο ενός γενναίου Αρχιερέα πριν από το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων
      • • Στη Φάτνη...
      • • Το χαμένο μονοπάτι
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Χριστού Γέννηση
      • • Επιστολή στο Μητροπολίτη, που πλαστογραφήθηκε η ψήφος του
      • • Προοδευτικότητα ή αντιγραφή;
      • • "Ήλθε... και απήλθε"
      • • Ο Ιούλιος του 1974 και το σήμερα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής προ Χριστουγέννων
      • • Η υπόθεση των επιτιμίων ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου
      • • Οι δυο κόσμοι
      • • Ο Αμβρόσιος κρίνει το Χριστόδουλο
      • • Συναγμένοι στην Ευχαριστία-Άγιοι του Θεού
      • • Προς τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος
      • • Η πορεία της πτώσεως
      • • Η πλαστογραφία στην ανώτατη δικαιοσύνη
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΑ' Λουκά
      • • Έκθεση γραφολογικής και γραφοτεχνικής γνωμοδότησης
      • • Εκζήτηση εξηγήσεων και απάντησης για αδικία
      • • Χάραγμα βαρυτάτου πένθους
      • • Αιχμαλωσία συνειδήσεων
      • • Μεταμοντέρνα θρησκευτικότητα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ι' Λουκά
      • • Η λειτουργία του συνοδικού συστήματος στο χώρο της διοικήσεως της εκκλησιάς
      • • Θλιβερές αναμνήσεις
    • ► Νοέμβριος (32)
      • • Χριστόδουλε, λησμόνησες τους σταυρωμένους
      • • Χριστόδουλε, λησμόνησες τους σταυρωμένους (2)
      • • Το σιωπηλό μεγαλείο
      • • "εωράκαμεν..."
      • • Στον αγρό του Παπισμού
      • • Η προσφυγή κληρικών παντός βαθμού στα πολιτειακά δικαστήρια
      • • Κήρυγμα Κυριακής 23ης σ Νικόδημος
      • • Ο Μακαριστός Λαρίσης Θεολόγος σε δικαστική εκκρεμότητα
      • • "Για μια φούχτα δολλάρια"
      • • Ο Μεσσιανισμός της τεχνολογίας
      • • Όταν οι πηγές μιλούν
      • • Κήρυγμα Εισοδίων της Θεοτόκου
      • • Το μαρτύριο ενός σύγχρονου αγίου ιεράρχη
      • • Μοναξιά και μοναξιά
      • • Αφανείς ή αιχμάλωτοι;
      • • Μυστικισμός και ρεαλισμός
      • • Οι πληγές
      • • Ομιλία προ της εξορίας Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου
      • • Μια είδησι, που δε βγήκε στον αέρα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 10ης Κυριακής
      • • Μ. Βασίλειος: Προς Ευστάθιον τον Σεβαστηνόν
      • • Μια επιστολή του αγίου Νεκταρίου
      • • Ποιος έχει το πρόβλημα
      • • Ποιος έχει το πρόβλημα (2)
      • • Το παράτολμο πήδημα
      • • «Θεοδίδακτοι...»
      • • Η φωνή της Εκκλησίας πρέπει να ακούγεται
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 20ής Κυριακής
      • • Εν ου παικτοίς Πράξι δεύτερη
      • • Τα όρια του ανθρωπισμού μας
      • • Εν ου παικτοίς Πράξι πρώτη
      • • Τα είδωλα της TV
    • ► Οκτώβριος (30)
      • • Μεταβίβαση της ευθύνης
      • • Ανθρώπινα Δικαιώματα: Χρήσης ή επιλογής;
      • • Το όνειδος
      • • Σύμβολα και εμπειρίες
      • • Πρόσκληση σε υπακοή
      • • Το λάβαρο ή την εμπειρία;
      • • Συνοδικά Πρακτικά, πλαστογραφίες και γραφικότητες
      • • Κορεσμός-πείνα
      • • Η σύγχυση που επικρατεί σήμερα περί τα επιτίμια ακοινωνησίας
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 18ης Κυριακής
      • • Ο συνήγορος των δυο Μητροπολιτών γράφει:
      • • Παγκοσμιοποιημένος φαρισαϊσμός
      • • Η αποτρόπαιη καταδίκη
      • • Παγκοσμιοποίηση και Εκκλησία-2
      • • Η σιωπή του Αρχιεπισκόπου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Πατέρων Ζ' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Συνθήματα μιας χρήσεως
      • • Κραυγές αγωνίας... άγονες
      • • Ο Καλαβρύτων Αμβρόσιος γράφει:
      • • Μοναχική Κουρά
      • • Η δύναμη της προσευχής
      • • Αξιοκρατία ή φαυλοκρατία;
      • • Η αρνητική αυτοσυνειδησία
      • • Κήρυγμα Κυριακής Γ' Λουκά
      • • Τα επιτίμια της ακοινωνησίας μετά τις αποφάσεις ΔΙΣ και ΙΣΙ
      • • Ποιμένες πολλοί διέφθειραν τον αμπελώνα...
      • • Ο Πειραιώς Καλλίνικος για το "επιτίμιο ακοινωνησίας"
      • • Η φθορά των θεσμών
      • • Προς το δευτεροβάθμιο για τους αρχιερείς δικαστήριο
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 15ης Κυριακής
    • ► Σεπτέμβριος (26)
      • • Μηδέν άγαν...
      • • Η ευθύνη του "ορθοτομείν" και η υπακοή των επισκόπων
      • • Η επιστολή μου προς τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο
      • • Η επιστολή μου προς τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο (2)
      • • Η γνώμη των πλειόνων
      • • Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων γράφει για τα επιτίμια...
      • • Η καπηλεία
      • • Καταγγέλω...
      • • Η εισήγηση του Μητροπολίτου Κονίτσης Ανδρέα
      • • Ευσεβιστές-ασεβιστές
      • • Παγκοσμιοποίηση και Εκκλησία
      • • Αρετές
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Ύψωση-2
      • • Δογματική διδασκαλία και πνευματικός βίος
      • • Μέτρο κρίσεως
      • • Μη πυροβολείτε τους θεσμούς
      • • Η πλαστή "παραίτησι"
      • • Η αυθεντία της Εκκλησίας
      • • Λαρισαίων δικαίωσι
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Υψώσεως-2
      • • Το εξάμβλωμα Κακλαμάνη
      • • Αμφίπλευροι δεσμεύσεις
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΑ' Ματθαίου
      • • Το βαθύ τραύμα (1)
      • • Ένα ψευδοπρόβλημα
      • • Μαθητεία και θητεία
    • ► Αύγουστος (30)
      • • Υπέρβαση της συμβατικότητας
      • • Άκυρο...
      • • Κήρυγμα Αρχής Ινδίκτου
      • • Συνοδική συνείδησι
      • • Στον Επίσκοπο της Εκκλησίας
      • • Οι αντιστασιακοί ακροβολίζονται
      • • Η ευθύνη της ηγεσίας
      • • Θεέ μου και Σωτήρα μου
      • • Εν τη Κοιμήσει...
      • • Ηγεσία της Εκκλησίας
      • • Η βοήθεια του Θεού
      • • Κήρυγμα Κυριακής Θ' Ματθαίου
      • • Καλά έργα
      • • Παιδιά της "Πλατυτέρας"
      • • Ενάρετος και συνάνθρωποι
      • • Στον τάφο της Θεοτόκου...
      • • Εξομολόγηση και μετάνοια
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...6
      • • Ταπεινοί δούλοι
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...5
      • • Φαντασία
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...4
      • • Μελωδία και ύμνοι
      • • Χαρισματούχοι
      • • Εάν αγαπάτε με
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...3
      • • Για την ταπείνωση
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...2
      • • Επίσκοπε της αγάπης και της θυσίας, φώτισε τους σημερινούς διαδόχους σου
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...1
    • ► Ιούλιος (27)
      • • Σχέδιο διχασμού
      • • Αξιύμνητε Μιχαήλ Αρχάγγελε...
      • • Κήρυγμα Κυριακής Στ' Ματθαίου-Παραλυτικού
      • • Ο συμπαθής επισκέπτης των διωκομένων
      • • Ευρώπη και Ορθοδοξία
      • • Σταυρός: Σφραγίδα ελευθερίας και ζωής
      • • Εκκλησιαστική δημοσιογραφία
      • • Η ευπρέπεια εμπνέει την υπακοή
      • • Φιλάνθρωπος προς τους μετανοούντες
      • • Δημοσιογραφία και Εκκλησία
      • • Η στρέβλωση των ιερών κειμένων
      • • Κήρυγμα Προφήτου Ηλιού
      • • Εκκλησία ή "Χριστιανικός Πολιτισμός";
      • • Η θαυμαστή αλιεία των λαών
      • • Κήρυγμα Κυριακής Πατέρων Δ' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Έσχατη κατάπτωσι
      • • Θεμελιακή πράξη
      • • Χριστιανισμός και Ευρώπη
      • • Κυριακή Γ' Ματθαίου
      • • Η ανθρώπινη φύση μας στην αγκαλιά του Θεού
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Στέλιος Αλλαμανής
      • • Ο Σεραφείμ φοβάται τους έντιμους
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Ξενοφών Ζολώτας
      • • Παναγία
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 2ης Κυριακής
      • • Το μέγεθος της επισκοπικής ευθύνης
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Κωνσταντίνος Μανιαδάκης
    • ► Ιούνιος (29)
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Μιμηταί μου γίνεσθε καθώς καγώ Χριστού
      • • Πρόγευση
      • • Κήρυγμα Αγίων Αποστόλων
      • • Ύψωση Ιερού Ευαγγελίου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Αγίων Πάντων
      • • Σταυρός και Ανάσταση
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Κωνσταντίνος Τσάτσος
      • • Κρυμμένοι επίσκοποι
      • • Προσκόληση καρδιάς στον πλούτο
      • • Πάσιν εμαυτόν εδούλωσα
      • • Οι μεγιστάνες
      • • Ιεραποστολή εν μέσω διωγμών
      • • Ανάγκη επισκοπικού προτύπου!
      • • Το κόστος της ελευθερίας
      • • Η χιονοστιβάδα
      • • Κατενώπιον του λαού του Θεού
      • • Το ναρκωτικό
      • • Κήρυγμα Κυριακής των Αγίων Πατέρων
      • • Πίστη: όραμα και πράξη
      • • Τα τρία δείγματα
      • • Μίμηση Ιησού Χριστού
      • • Ιεροί κανόνες και επικαιρότητα
      • • Πρόσθες ημίν πίστην
      • • Κήρυγμα Κυριακής του τυφλού
      • • Αναπνοή ελπίδας
      • • Οι βιαστές της ελευθερίας μας
      • • Η ένοχη σιωπή
      • • Πίστις και έρευνα
    • ► Μαϊος (28)
      • • Τραγούδι ή θρήνος;
      • • Η μεγάλη κλήση
      • • Η προς το Έθνος παρακαταθήκη του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου
      • • Η ανασφάλεια
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής της Σαμαρείτιδος
      • • Ειπέ τη Εκκλησία...
      • • Είμαστε άφοβοι;
      • • Ελεύθερος ή σε γκέττο;
      • • Κρίσις εις τας σχέσεις Αθηνών-Φαναρίου
      • • Κήρυγμα Κυριακής Παραλύτου
      • • Χέρι ευλογίας ή χέρι βίας;
      • • Αντίθετα στο ρεύμα
      • • Τριγμοί εις τας σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Πατριαρχείον Κωνσταντινουπόλεως
      • • Η σκυταλοδρομία της αγάπης
      • • Επίλογος κακότητας και ντροπής ενός συγχρόνου μητροπολίτου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής των Μυροφόρων
      • • Το εκκλησιαστικό πρόβλημα
      • • Χωρίς προκλητικότητα
      • • Σε καιρό πειρασμού
      • • Η ανεκτίμητη επένδυση
      • • Επαναφορά στην πρώτη ζωή
      • • Μοιρολατρεία ή αγών;
      • • Οι ψυχές δεν νιώθουν κορεσμό
      • • Στα προπύλαια της Ολυμπιάδας
      • • Αγάπη προς τόν Θεό
      • • Χριστός Ανέστη!
      • • Αναστηθήκαμε μαζί με το Χριστό
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου (2)
    • ► Απρίλιος (31)
      • • Προσευχή χωρίς περισπασμό
      • • Άνθη από την ποίηση του Γολγοθά
      • • Οι άγιοι
      • • Το "χθές" και το "σήμερα" και το "αιώνιο"
      • • Και νέο φράγμα
      • • Αποκαλυπτικά σημειώματα
      • • Κήρυγμα Κυριακής των Βαΐων
      • • Ο Καστορίας Δωρόθεος
      • • Έγγραφα Ιακώβου Βαβανάτσου
      • • Κατάλοιπα πρωταγωνιστών
      • • Η ευχή
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (5)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (4)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Ε' Νηστειών
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (3)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (2)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (1)
      • • Ανήκουμε σ' Αυτόν
      • • Το βαθύ χάσμα
      • • Συμπόσιον των δέκα Παρθένων
      • • Το μάθημα του Σταυρού
      • • Προσφορά και αντιπροσφορά
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Δ' Νηστειών
      • • Ο ακατάληπτος Θεός
      • • Η συνθηματολογία της άρνησης
      • • Ηθική
      • • Ομάδα αγάπης
      • • Συγγνώμη χωρίς αντίκρυσμα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Γ' Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως)
      • • Το σύνδρομο της εξωστρέφειας
      • • Κήρυγμα Γ' Χαιρετισμών
    • ► Μάρτιος (27)
      • • Προσέγγιση στο μυστήριο της Εκκλησίας-2
      • • Το θησαύρισμα των γενεών
      • • Πειρασμοί
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β' Νηστειών
      • • Σύναξη Θεού και ανθρώπων
      • • Κήρυγμα Β' Χαιρετισμών
      • • 150 χρόνια από την επανάσταση του 1821
      • • Δοξολογία
      • • Κατανόηση και βοήθεια
      • • Το πνεύμα της 28 Οκτωβρίου
      • • Γογγυσμός
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ορθοδοξίας (Α' Νηστειών)
      • • Υπερβαίνοντας την ατομικότητα
      • • Η Κανονικότητα της εκλογής μου
      • • Το χρυσό κύκλωμα
      • • Η δική σας συμμετοχή
      • • Ευρωπαϊκός πειρασμός (β)
      • • Κήρυγμα Κυριακής Τυροφάγου
      • • Εκγύμναση και ευσέβεια
      • • Ευρωπαϊκός πειρασμός (α)
      • • Καχεκτικό το όραμα
      • • Αττικής Νικόδημος προς Αγωνιζομένους Λαρισαίους
      • • Κήρυγμα Κυριακής Απόκρεω
      • • Προς νοσταλγούς της γαλήνης
      • • Ομάδα ψυχαγωγίας
      • • Συνάντηση και κοινωνία
      • • Αρνούμαι τη μοναξιά
    • ► Φεβρουάριος (28)
      • • Προσδοκίες καρδιών
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΖ' Λουκά (Ασώτου υιού)
      • • Ο μεγάλος εξόριστος
      • • Η εκμετάλλευση των ονείρων
      • • Φυγή από το χρέος;
      • • Ευκαιρίες αμέτρητες
      • • Η ανδρεία των εκκλησιαστικών ανδρών
      • • Κατηγορώ κι απολογούμαι
      • • 5. Η θύελλα μετά την αδιαλλαξία του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΣΤ' Λουκά (Τελώνου και Φαρισαίου)
      • • 4. Το ναυάγιο της Ιεραρχίας της 7ης-3-1991
      • • Ο παραγωγός
      • • 3. Η εννεαμελής επιτροπή
      • • Ποιό ήταν το λάθος
      • • 2. Οι πρώτες προσπάθειες Η πρώτη επιτροπή-ο Δωρόθεος
      • • Η εξομολόγηση μιας γενιάς
      • • 1. Μετά τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε.
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΖ' Ματθαίου (Χαναναίας)
      • • Το υπέροχο πλάσμα
      • • Η μάζα και ο ένας
      • • Πατέρες
      • • Πατέρες (2)
      • • Το ολέθριο λάθος
      • • Πλάνες και Εκκλησία
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 16ης
      • • Χαρακτηριστικά Κυρίου
      • • Ιερώνυμος Κοτσώνης. Ο Αρχιεπίσκοπος των αποστολικών οραματισμών.
      • • 20 Χρόνια "Ελεύθερη Πληροφόρηση"
    • ► Ιανουάριος (30)
      • • Η διάδοσις του Χριστιανισμού κατά τους χρόνους των Τριών Ιεραρχών
      • • Προφητεία και θαύμα
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΕ' Λουκά (Ζακχαίου)
      • • Εξήγηση προς τους λίγους
      • • Κορεσμός ακόρεστος
      • • Καθυστερημένο ξύπνημα
      • • Επιτάφιος και συντομή του αυτού βίου
      • • Μαρτυρία απ' τα σπλάχνα της γης
      • • Η παρουσία Του
      • • Προσευχή εις Χριστόν
      • • Ευμάρεια και ευτυχία
      • • Το μυστήριο
      • • Κήρυγμα Αγίου Αθανασίου
      • • Προς Χριστόν (2)
      • • Η ολοκληρία της ζωής
      • • Η ολοκληρία της ζωής (2)
      • • Αρχίζοντας αμέσως
      • • Παρακλητικόν
      • • Εκκλησία σήμερα; (2)
      • • Η νέμεση της ιστορίας
      • • Πόσο θα περιμένουμε;
      • • Η μυστική χάρη
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά τα Φώτα
      • • Το οδοιπορικό μιας μοναχής
      • • Η ιερατική λειτουργία του Προδρόμου
      • • Το ένα και σπουδαίο
      • • Η παθολογία της Συνοδικής απορρύθμισης
      • • Λατρεία και Βίβλος
      • • Δἐησις εν τη νόσω
      • • “Τι εστιν άνθρωπος;”
  • ► 2020 (322)
    • ► Δεκέμβριος (36)
      • • Ποιό από τα τρία;
      • • Ξόδεμα;
      • • Ξόδεμα; (2)
      • • Το πρόσωπο του Ιησού
      • • Άλλη
      • • Σκοταδιστική πτώχευση
      • • Ένα μέρος για τους φτωχούς
      • • Το βαθύτερο νόημα των Χριστουγέννων
      • • Η πύλη της αγάπης
      • • Η πύλη της αγάπης (2)
      • • Τρία σπουδαία πράγματα
      • • Δέησις προς τον Χριστόν
      • • «Εις εαυτόν»
      • • Η μεγάλη εκτροπή
      • • Η μεγάλη εκτροπή (2)
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Χριστού Γεννήσεως
      • • Η "ανία" της ευμάρειας
      • • Εις εαυτόν
      • • Ποιό βάζουμε πρώτο;
      • • Έλλειμμα κρίσης ή έλλειμα συνέπειας;
      • • Η ελπίδα μου
      • • Επικοινωνιακή απάτη (2)
      • • Τα δυο μοτίβα
      • • Το πραξικόπημα
      • • Βαδίζοντας με τον Χριστό
      • • Το βαθύ τραύμα (2)
      • • Φωνή θρηνούντων ποιμένων
      • • Το είδωλο της εποχής μας
      • • Το είδωλο της εποχής μας (2)
      • • Μοναχικοί οδοιπόροι
      • • Θρήνος
      • • Για να γίνωμε άφοβοι
      • • 2004 μετά Χριστό...
      • • Η ενότητα της Ορθοδοξίας
      • • Εμπλοκή και διαπλοκή
      • • Πήχης προόδου!!!
    • ► Νοέμβριος (32)
      • • Στον υπουργό της Δικαιοσύνης κ. Χατζηγάκη
      • • Καμουφλαρισμένη δειλία
      • • Αδελφοσύνη
      • • Το «τραύμα» της αγάπης
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΓ' Λουκά
      • • Κριτική-αυτοκριτική
      • • Ανώμαλη προσγείωση
      • • Θρήνος προς τον Χριστόν
      • • Η εκλογή του Ιερωνύμου
      • • Ο Νέος Αρχιεπίσκοπος
      • • Ιστορικά αποτυπώματα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 24ης
      • • Υπάρχει έλεγχος ποιότητας;
      • • "Η μέριμνα η καθ' ημέραν"
      • • Η αξία της μικρής θυσίας
      • • Τρία πορτρέτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος
      • • Μαθητεία στο σχολείο της ερήμου
      • • Προς Χριστόν
      • • Απόσταγμα σοφίας
      • • Τρία πορτρέτα
      • • Υπόδειγμα φιλανθρωπίας
      • • Το κέντρισμα
      • • Θυσίαν αινέσεως
      • • Πόθος του θανάτου
      • • Το ιστορικό απόκτημα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ζ' Λουκά (Αιμορρούσης)
      • • Υπόδειγμα αγάπης
      • • Ο φόβος της μικρής θυσίας
      • • Ο κώδικας της αγάπης
      • • Το αλφαβητάριο της προσευχής
      • • Γνήσια αγάπη
      • • Όραμα με απόρρητη ταυτότητα
    • ► Οκτώβριος (34)
      • • Η αγωνία του Αρχιεπισκόπου
      • • Η πνοή του Θεού
      • • Καταφιλήσω...
      • • Αμοιβαία πιστότητα και εκσυγχρονισμός
      • • Πατήματα και στραβοπατήματα
      • • Τρία πορτρέτα
      • • Επικήδειος Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Β'
      • • Η λαϊκή απόρριψη
      • • Εκκλησία σήμερα;
      • • Κήρυγμα Κυριακής Στ' Λουκά
      • • Ο στεναγμός ενός μάρτυρα
      • • Η αδόκιμη δοκιμή
      • • Ανήκουμε στον Εσταυρωμένο
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος πρώην Αθηνών Ιερώνυμος-Βιογραφικά στοιχεία
      • • Θρήνος
      • • Προσέγγιση στο μυστήριο της Εκκλησίας
      • • Το όραμα της "κοινωνίας"
      • • Επιλογές... "στο πόδι"
      • • Ελπίδα αιώνιας ζωής
      • • Προς το Δ' Πανελλήνιον Συνέδριον Θεολόγων
      • • Δἐησις προς Χριστόν τη επαύριον
      • • Λαός του Θεού
      • • Δυό πλάνα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σπορέως (Δ' Λουκά)
      • • Επικαλούμαι την κρίση σας
      • • Τό "όχι" του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου
      • • Έπεσεν η δρυς
      • • Εκλογή Μητροπολιτών επί Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Η αγωνία ενός ιερέως
      • • Εκσυγχρονισμός ή μιμητισμός;
      • • Οι κοινές μας επιφυλάξεις
      • • Η άλλη δίαιτα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β' Λουκά
      • • Ομιλία αρχιεπ. Ιερωνύμου Α' σε συνέδριο Ελλήνων που ζουν στην Αμερική
    • ► Σεπτέμβριος (34)
      • • Λόγος περί διαφθοράς
      • • Μνησθείη Κύριος ο Θεός
      • • Πρόταση ζωής, ή πρόταση χλιδής;
      • • Κοινές διαδρομές
      • • Το Άγιο Πνεύμα
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος της Αγάπης
      • • Κήρυγμα Κυριακής Α' Λουκά
      • • "Λέγουσι και ου ποιούσι"
      • • Γράμματα σ' ένα νέο Ιερέα
      • • Το σκάφος της Εκκλησίας
      • • Σημαίες δίχως ταυτότητες
      • • Το παράσημο
      • • Επιστολή αρχιεπ. Ιερωνύμου για πολιτικούς κρατουμένους-1970
      • • Η καταγγελία της σιμωνίας
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Ύψωση
      • • Γίνε ιερεύς μου
      • • Πιέσεις-εμπολκαί-αναστολαί
      • • Πρόοδος ή συντήρηση;
      • • Προς εσπέραν θρήνος
      • • Επιστολή αρχιεπ. Ιερωνύμου για πολιτικούς κρατουμένους-1969
      • • Αγιασμός
      • • Η Πύλη του ουρανού
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Υψώσεως
      • • Πατριαρχικαί νουθεσίαι
      • • Λαχανιασμένοι δρομείς
      • • Τα γραπτά μένουν. Και προδίδουν.
      • • Η εκδημία του π. Αρχιεπισκόπου Αθηνών (Ιερωνύμου Α')
      • • Άλλο
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου
      • • Προσευχόμενοι
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 13ης
      • • Μάταιος μόχθος
      • • Ευχή Εωθινή
      • • Κάλεσμα σε πνευματική επιστράτευση
    • ► Αύγουστος (41)
      • • Συναγμένοι στην Ευχαριστία
      • • Κήρυγμα Αρχής Ινδίκτου
      • • Έγκληση κατά των Συνοδικών Αρχιερέων για την κηδεία του Λαρίσης Θεολόγου
      • • Το κολύμπι στην ακροθαλασσιά
      • • Τότε και τώρα!
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΒ' Ματθαίου (Πλούσιου νεανίσκου)
      • • Θύμιση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ μοχλός της δικτατορίας
      • • Γιατί οι εκρήξεις;
      • • Το "ενέχυρο"
      • • Το πολίτευμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας
      • • Ικετήριον
      • • Στην παρυφή του παράλογου
      • • Θεία Κοινωνία
      • • Εμπειρίες ιατρού με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο
      • • Εις τόν πονηρόν
      • • Από το ίδιο εφαλτήριο
      • • "Ας σκεφτόμαστε τα άνω"
      • • Επιλογές ευθύνης
      • • Νοσούντος ευχή προς Χριστόν
      • • Ευθύνη των δημοσιογράφων
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Οι ζάλες του βίου
      • • Ομολογία πίστεως
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Χαρά
      • • Ενταγμένη και στρατευμένη αθεΐα
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Μεσιτεία
      • • Προς τους φθονούντας
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Ελπίδα
      • • Μια μεγάλη μορφή
      • • Η διελκυστίνδα
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Αθυμία
      • • Η θεοποίηση της εξουσίας
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Βοήθεια
      • • Τα δυό ντοκουμέντα
      • • Ομιλία στη Ριζάρειο Σχολή για τον Αθηνών Χρυσόστομο Παπαδόπουλο
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Παρρησία
      • • Κοινωνία ή απομόνωση;
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Θεία Αγάπη
      • • Ασυμμάζευτη έπαρση
      • • "Κοινωνία"... δίχως κοινωνία
      • • Ειδική μέριμνα υπερηλίκων
    • ► Ιούλιος (35)
      • • Φύλλα μητρώου
      • • Εκκλησία και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός
      • • Ο αρχιεπίσκοπος της Συγγνώμης
      • • Ο δικαιωμένος αδικαίωτος
      • • Γιατί;...
      • • Εκλογή Λαρίσης Θεολόγου
      • • Η αποστολή των Θεολόγων και η ευθύνη απέναντι στη νεολαία
      • • Προς Κανονολόγους παραχαράκτες
      • • Από την αγνωσία στη γνώση
      • • Λυπητερό!
      • • Κρίσεις στο ταμείο της ιστορίας
      • • Οι ανάγκες του ανθρώπου και η πίστη
      • • Η πλασματική παγγνωσία μας
      • • Προφήτου Ηλιού (Θ. Λειτουργία)
      • • Αρχή και τέλος
      • • Ο Προκαθήμενος της Αγάπης
      • • Ζητώ πιστή αποτύπωση της ιστορίας
      • • Η οδυνηρή εμπειρία μου
      • • Μιά γενιά χάνεται
      • • Μήνυμα για τον ιερέα του Θεού του Υψίστου
      • • Έμπονη διάγνωση
      • • Η προσωπικότης του κοινωνικού εργάτου
      • • Κυριακή Ε' Ματθαίου
      • • Αθεϊσμός σκοπιμότητας;
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: Ο προσδοκώμενος
      • • Κυριακή 5η
      • • Ιστορικός ισολογισμός
      • • Ιερώνυμος ο κλητός του Θεού
      • • Διαφωτιστές και σκοταδιστές
      • • Ιδιόχειρος Διαθήκη αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Η κοινή αγωνία
      • • Ό,τι και να γράψη κανείς...
      • • Κατάθεση συντριβής
      • • Κυριακή Δ' Ματθαίου
      • • Η Σύνοδος του Αρχ. Ιερωνύμου για την Οικουμενική Κίνηση
    • ► Ιούνιος (16)
      • • Μια αμερόληπτη κρίση...
      • • Μιμηταί μου γίνεσθε...
      • • Αδύνατο, χωρίς την αγάπη
      • • Οι ασεβείς και οι δίκαιοι
      • • Άλλη εις ταυτό προσευχή
      • • Απόκτηση της αληθινής πίστεως
      • • Αγάπη και πίστη
      • • Άλλη περί ευοδίας προσευχή
      • • Η πικρία του πληρώματος
      • • Επανάπαυση στο θείο έλεος
      • • Στη σκιά του Σταυρού
      • • Δόξα στο Θεό
      • • Και ένα υστερόγραφο
      • • Πάθη
      • • Μνήμη Δικαίου Ιερώνυμος Κοτσώνης Ο Αρχιεπίσκοπος της αγάπης
      • • Θεογνωσία
    • ► Μαϊος (35)
      • • Ο Τρισάγιος ύμνος
      • • Κυριακή Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Ιερώνυμος καί εκλογές επισκόπων 2
      • • “Ρήματα ζωής αιωνίου”
      • • Ιερώνυμος και εκλογές επισκόπων
      • • Κυριακή Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Εκ βαθέων...(3) Αυτοβιογραφικό
      • • Λυτρωτική Χάρη
      • • Επίκλησις προ της των Γραφών αναγνώσεως
      • • Ύπαρξη του Θεού
      • • Κυριακή Τυφλού
      • • Ο Λαρίσης Θεολόγος Ο στεφανωμένος μάρτυρας
      • • Θυμίαμα, στόν ιερομάρτυρα της Λαρίσης Θεολόγο
      • • Στόμα της Αλήθειας
      • • Μνήμη δωρεών
      • • Ευχαριστήριον
      • • Θεία Κοινωνία εν μέσω πανδημίας
      • • Αγάπη και προσφορά
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Αρετή
      • • Ύμνος άλλος
      • • Σχέση αγάπης
      • • "Θεοδίδακτοι..."
      • • Ο νους μας στο Θεό
      • • Το ήθος της Ορθοδοξίας
      • • Ισοτιμία ανθρώπων
      • • Η αλήθεια σχετικά με τά περί παραιτήσεως του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου (Χατζησταύρου)
      • • Τέλεια αγάπη
      • • "Ο πάμπλουτος επαίτης"
      • • Θεία Κοινωνία
      • • Η καπηλεία...
      • • Η μεσιτεία των Αγίων
      • • Ο κοινός παρανομαστής
      • • Καθαρή συνείδηση
    • ► Απρίλιος (46)
      • • Ύμνος εις τον Θεόν
      • • Η εκζήτηση του ελέους
      • • Τα ξηλώματα
      • • Τα ξηλώματα
      • • Το έλεός σου, Κύριε
      • • Η άλλη όψι του εκκλησιαστικού προβλήματος
      • • Η άλλη όψι του εκκλησιαστικού προβλήματος
      • • Το Κύριε ελέησον
      • • Κυριακή του Θωμά
      • • Ο λαός έχει μνήμη
      • • Κύριε ελέησον
      • • Δυναμικό καί δυναμισμός
      • • Η ειρήνη
      • • Τα κίνητρα της αγάπης
      • • Μια προφητική φωνή
      • • Ιερά Αναγνώσματα
      • • Γευόμαστε την ειρήνη
      • • Εγκληματούν οι αρχιερείς;
      • • Δοξολογική λατρεία
      • • Tά νυσταγμένα μας μάτια
      • • Αλληλένδετα
      • • Στόν κολοφώνα της «ορθοπολιτικής» ζούγκλας
      • • Προσευχή και αγάπη
      • • Κήρυγμα Κυριακής Βαΐων
      • • Αποστολική παράδοση καί παραχάραξη
      • • Η δοξολογία του Κυρίου
      • • Συνοδικές ακυρότητες
      • • Μίμηση Χριστού
      • • "Λέγουσι και ου ποιούσι..."
      • • Η εκούσια στέρηση
      • • Mύρο πνευματικής ευωδίας
      • • Βιογραφικό Τρίκκης καί Σταγών Σεραφείμ
      • • Βιογραφικό Ζακύνθου Αποστόλου
      • • Βιογραφικό Παραμυθίας Παύλου
      • • Βιογραφικό Δημητριάδος Ηλία
      • • Βιογραφικό Χαλκίδος Νικολάου
      • • Βιογραφικό Κιλκισίου Χαρίτωνα
      • • Βιογραφικό Διδυμοτείχου Κωνσταντίνου
      • • Βιογραφικό Αλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιου
      • • Βιογραφικό Θεσσαλονίκης Λεωνίδα
      • • Βιογραφικό Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνου
      • • Βιογραφικό Λαρίσης Θεολόγου
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ε΄ Νηστειών
      • • Προχωρούμε και νικάμε
      • • Ένοχη ανοχή!!!
      • • Ο αδιάσπαστος δεσμός
    • ► Μάρτιος (12)
      • • Μπροστά σέ Κείνον
      • • Mνήμη Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Αμφισβήτηση καί... αμφισβήτηση
      • • Αμφισβήτηση καί... αμφισβήτηση
      • • Κήρυγμα Κυριακής Δ΄ Νηστειών
      • • Ο Mακαριστός Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ήταν εκλεκτός τίνος;
      • • Κήρυγμα Δ' Χαιρετισμών
      • • Μισή αλήθεια... γεμάτο ψέμα
      • • Δ΄ Κυριακή Νηστειών
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως (Γ΄ Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β΄ Νηστειών
      • • "Απόφαση" χωρίς ψηφοφορία
    • ► Φεβρουάριος (1)
      • • Κηρύγματα - Επίκαιρα
  • ► 2019 (301)
    • ► Δεκέμβριος (37)
      • • Φωτογραφίες Χαλκίδος Νικολάου
      • • Φωτογραφίες Τρίκκης Σεραφείμ
      • • Φωτογραφίες Παραμυθίας Παύλου
      • • Φωτογραφίες Λαρίσης Θεολόγου
      • • Φωτογραφίες Κιλκισίου Χαρίτωνα
      • • Φωτογραφίες Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνου
      • • Φωτογραφίες Θεσσαλονίκης Λεωνίδα
      • • Φωτογραφίες Ζακύνθου Αποστόλου
      • • Φωτογραφίες Διδυμοτείχου Κωνσταντίνου
      • • Φωτογραφίες Δημητριάδος Ηλία
      • • Φωτογραφίες Αλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιου
      • • Το πλαστό όραμα
      • • Τί εστιν άνθρωπος;
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (7)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (6)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (5)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (4)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (3)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (2)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (1)
      • • Συνειδησιακός διχασμός
      • • Προσευχόμενοι με τους ύμνους της θείας Λειτουργίας
      • • Μηνύματα... με πολλούς αποδέκτες
      • • Μαζί Σου πάντοτε!...
      • • Κλήρος και λαός
      • • Η φρικτή θυσία
      • • Η συνοδικότητα της Εκκλησίας
      • • Η κοινή μας αγωνία
      • • Η δική μας προσφορά στον Κύριο
      • • Η Αναστάσιμη θεία Λειτουργία
      • • Εμπειρίες αιώνων
      • • Διάλογος με την ύπαρξή μου
      • • Βαβέλ και Πεντηκοστή
      • • Αποστολική Διαδοχή
      • • Αποστολική Διαδοχή
      • • Ανάσταση όλων των αγαπημένων μας
      • • Ανάστα, ο Θεός, κρίνον την γην...
    • ► Οκτώβριος (11)
      • • Και Συνοδική πράξι
      • • Η αποστολική γνησιότητα
      • • Κληρονομιά ο διχασμός
      • • Τα ταξίματα
      • • Περί Μοναστηριού και "Εγκλείστρας"
      • • Μια τρελή πρόταση
      • • Ελπίδα Αναστάσεως
      • • Εκκλησία και Θεσμοί
      • • Αγάπη στον άνθρωπο
      • • Η κούρσα
      • • Σχέση αδελφωσύνης
    • ► Σεπτέμβριος (35)
      • • Ουχ ούτως έσται εν υμίν...
      • • Μίσος και αγάπη
      • • Το μονοπάτι της υπέρβασης
      • • Το μίσος
      • • Απελευθέρωση από τα ειδωλικά σχήματα
      • • Το υπερούσιο φως
      • • Κωνστάντιος Χρόνης Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως
      • • Κωνστάντιος Χρόνης Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως
      • • Το άπειρο φως
      • • Ορθός λόγος-Πίστη
      • • Αγάπη και γνώση
      • • Ιδιόγραφη Διαθήκη του Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Ο Επίσκοπος και η Εκκλησία
      • • Η σταυρωμένη αρχιερωσύνη μου (2) Αυτοβιογραφικό
      • • Ολοκληρωτικό δόσιμο
      • • Μας λείπει...
      • • Φυσική εκδήλωση
      • • Η σταυρωμένη αρχιερωσύνη μου (1) Αυτοβιογραφικό
      • • Η εμπειρία της πίστης
      • • Σταυρωμένος Μέγας Αρχιερέας και Σταυρωμένη Αρχιερωσύνη
      • • Απάθεια
      • • Θρόμβοι αίματος
      • • Η ελπίδα
      • • Άξιος εργάτης της Εκκλησίας
      • • Η εγκράτεια είναι απελευθέρωση
      • • Στον απόηχο της Κοιμήσεώς του
      • • Φόβος Θεού
      • • Σταυρωθήτω
      • • Η πνευματική λειτουργία της πίστης
      • • Στιγμές αδυναμίας
      • • Αγάπη και πνευματική ζωή
      • • Μνημόσυνο διωγμών και εξορίας
      • • Το μυστήριο της θείας Αγάπης
      • • Στην Κουκουσό της Πάρνηθας
      • • Το χάρισμα του Αγίου Πνεύματος
    • ► Αύγουστος (26)
      • • Και νυν άγοις εσθλόν επί τέρμα πορείας
      • • Υποκατάστατα αγάπης
      • • Σελίδες αυτοκριτικής
      • • Οι Άγιοι
      • • Ο πόλεμος
      • • Μετοχή στην αποκάλυψη του Θεού
      • • Το ιερότερο και δυσκολότερο έργο
      • • Πίστη στην Ανάσταση
      • • Διά πίστεως περιπατούμεν...
      • • Μη στενάζετε εναντίον του άλλου
      • • Η έγκληση
      • • Όλα όσα κάνετε, ας γίνονται με αγάπη
      • • Προσωπικοί προβληματισμοί
      • • Θα καταδιωχθούν όλοι οι ευσεβείς;
      • • Προσοχή! Κυκλοφορούν σχισματικοί επίσκοποι
      • • Πειστήρια αναστάσεως
      • • Η έκτη αίσθηση
      • • Η αξία "άνθρωπος"
      • • Η αξία “άνθρωπος”
      • • Ο κλειστός ορίζοντας
      • • Δίψα ψυχής
      • • Άγιοι Πατέρες: φωτεινοί οδηγοί
      • • Η πλατειά αγάπη
      • • Ο παράδεισος των Γραφών
      • • Η ανταπόκριση του Κυρίου
      • • Παρακλήσεις στη Μονή Νέου Στουδίου
    • ► Ιούλιος (34)
      • • Η κατανόηση του Θεού
      • • Η απιστία και η πίστη
      • • Το παράθυρο του Θεού
      • • Η προσευχή
      • • Το αξίωμα-γέφυρα
      • • Συνδαιτημόνες, όχι θεατές
      • • Τα όρια του ορθού λόγου
      • • Το καλλιτέχνημα του Θεού
      • • Η καταξιωμένη ηγεσία
      • • Η διαφορά με την άλογη κτίση
      • • Το παρασκήνιο...
      • • Σκύψε, αδελφέ μου, στη Φάτνη...
      • • Σκύψε, αδελφέ μου, στη Φάτνη...
      • • Η αποκάλυψη
      • • Η σωτήρια κίνηση
      • • Ο ανθρώπινος στεναγμός
      • • Ο κόσμος του πνεύματος
      • • Εις εαυτόν
      • • Ένα θαύμα
      • • Υπεύθυνοι διαχειριστές
      • • Το μεγαλύτερο θαύμα
      • • Άρχων επλάσθης
      • • Πληρότητα και αιωνιότητα
      • • Πανήγυρις Ιεράς Μονής Νέου Στουδίου
      • • Η διαλεκτική των Πατέρων
      • • Η πρωταρχική αγωνία
      • • Εκτίμηση ή υποτίμηση;
      • • Κραυγαλέα αντίφαση
      • • Η Χαοτική απόσταση
      • • Ουδέν άνθρωπος και μέγα άνθρωπος
      • • Τα πρώτα σημάδια
      • • Η ψηλάφηση του κάλλους
      • • Η αναγνώριση των προσόντων μας
      • • Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός
    • ► Ιούνιος (9)
      • • Χάρτης
      • • Η έκτη αίσθηση
      • • Περιφέρουμε την εικόνα του Θεού
      • • Μιλούν οι εικόνες του ναού
      • • Η κίνηση στη λατρεία
      • • Ευθύνη-Εξουσία-Ελευθερία
      • • Το ατίμητο δώρημα
      • • Η πλαστή ταυτότητα
      • • Ποίημα λογικόν
    • ► Μαϊος (26)
      • • Κηρύγματα - π. Μάξιμος
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σαμαρείτιδος
      • • Συμμετοχή στη λατρεία κυρίως με την ψυχή
      • • Μυστήριο αλλά όχι ακαθόριστο η θ. Λειτουργία
      • • Να ξαναγυρίσουμε στα λόγια του Κυρίου
      • • Το κέντρο της Εκκλησίας
      • • Εις παράταξιν μάχης
      • • Ραγιά ξύπνα
      • • Η δουλωμένη Εκκλησία. Το καταχθόνιο σχέδιο.
      • • Ξενόφερτη εισβολή
      • • Η ακαταμάχητη Ελληνική Ορθοδοξία
      • • Μαχητική Ορθοδοξία
      • • Και οι τριακόσιοι!
      • • Ημών το Πολίτευμα
      • • Και τώρα θα περιμένουμε πότε θα γίνουν εκλογές;
      • • Κυριακή Παραλύτου
      • • Θεμέλιο μετανοίας
      • • Η αλήθεια τρομάζει
      • • Το μικρό δίπτυχο
      • • Η συμμετοχή όλης της Εκκλησίας
      • • Η ρουτίνα στην πνευματική ζωή
      • • Η Ιεραρχία. Σώμα χαρισματικό ή ομάδα ασύδοτης εξουσίας;
      • • Δυο οδηγητικά κείμενα
      • • Δικαιοσύνη δυο ταχυτήτων
      • • Ο Μοναχισμός στην Ορθοδοξία
      • • Συνδέομαι μαζί Του
    • ► Απρίλιος (30)
      • • Ο εκκολαπτόμενος «ανθρωποβόρος» Νέος Κόσμος
      • • Αναστάσιμο μήνυμα της Ιεράς Μονής Στουδίου
      • • Αργύρια ικανά έδωκαν...
      • • Μεγάλη Εβδομάδα στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Η Θεία Λειτουργία είναι πηγή ζωής
      • • Το γλωσσόκομον
      • • Κηρύγματα - μ. Ιγνάτιος
      • • Κηρύγματα - π. Ειρηναίος
      • • Ο «Εκτρωσικός» Δημογραφικός Μαρασμός των Ελλήνων
      • • Κραυγή οδύνης (2)
      • • Κραυγή οδύνης
      • • Συγχωρεί όσους τον πίκραναν
      • • Αγάπη στην Εκκλησία
      • • Περί εκκλησιολογικών και εκκλησιαστικών θεμάτων
      • • Κήρυγμα Ε΄ Νηστειών
      • • Ο λαός ξυπνάει
      • • Έμπνευσι ή καταναγκασμός;
      • • Προτεσταντισμός και Φεμινισμός
      • • Ίση αγάπη σε όλους
      • • Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Προσευχή και αγάπη στο Θεό
      • • Μεγάλος Κανόνας στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Αγάπη στα φθαρτά ή στον Κύριο;
      • • Οι διωγμοί των επισκόπων
      • • Οι διωγμοί των επισκόπων
      • • Κυριακή Δ΄ Νηστειών
      • • Κύρος ή γόητρο;
      • • Η έκβασι της αναστροφής
      • • Ο πειρασμός των δημοσίων σχέσεων
      • • Μίσος προς την αμαρτία
    • ► Μάρτιος (36)
      • • Ευθιξία
      • • Εξαετές μνημόσυνο Μητροπολίτη Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Κήρυγμα Γ΄ Νηστειών
      • • Η ασυλία της σιωπής
      • • Χρωστάτε εξήγησι
      • • Δανεική μίτρα
      • • Χαιρετισμοί της Θεοτόκου
      • • Κάθε Κυριακή Εκκλησιασμός
      • • Άμβων ή πασαρέλα;
      • • Κυριακή Β' Νηστειών
      • • Καταργήθηκε το Αυτοκέφαλο;
      • • Το προδομένο ράσο
      • • Ο πειρασμός της «Pώμης»
      • • Αγάπη: βασική επιλογή ζωής
      • • Σημερινοί ιεραπόστολοι
      • • Ο άνθρωπος μετά την ενανθρώπιση του Θεού
      • • Πάντοτε να χαίρεστε
      • • Κυριακή της Ορθοδοξίας
      • • Το “μείζον” θέμα
      • • Γνωρίσματα πίστεως
      • • Μεταμεσονύκτια αγωνία ενός Ποιμενάρχη
      • • Γεύτηκα το γλυκό δάκρυ
      • • Δεν ήταν ο εκλεκτός της Χούντας ο Ιερώνυμος
      • • Χουντικός ο Ιερώνυμος (Κοτσώνης);
      • • Επιστημονικό και συγγραφικό έργο Ιερωνύμου
      • • Κυριακή Τυρινής
      • • Υψηλός δείκτης δημοτικότητας
      • • Η γνώσις φυσιοί, η δε αγάπη οικοδομεί
      • • Η μητρότητα στο νεωτερικό «άφυλο» κόσμο
      • • Η προσέγγιση του αοράτου
      • • Επιστροφή στις πηγές
      • • Διωγμός: γνήσιος τρόπος ζωής
      • • Η θεολογική αναιμία
      • • Μετάνοια, Mεταβίβασι της ευθύνης
      • • Το θυμίαμα της αθεΐας
      • • Το εύρος της παράδοσης
    • ► Φεβρουάριος (57)
      • • Κυριακή Απόκρεω
      • • Έχει ο Θεός
      • • Η μεταλλαγμένη θρησκευτικότητα
      • • Πρόσωπο πρός πρόσωπο
      • • Η φυγάδευση της ειρήνης
      • • Η διαπλοκή της αγάπης
      • • Αγαπάτε αλλήλους
      • • Η Χάρι της μυστικότητας
      • • Η διαφήμισι
      • • Διάσημοι και άσημοι
      • • Το όραμα της σύνθεσης
      • • Ουκ ερίσει ουδέ κραυγάσει...
      • • Η μετάνοια
      • • Μη ρυπαίνετε το καλλιτέχνημα
      • • Ερήμην του λαού;
      • • Η υπακοή
      • • Το κόστος της «ευπρέπειας»
      • • Το κόστος της «απρέπειας»
      • • Το νέο ήθος
      • • Συνδιδασκαλίτης
      • • Εν “λόγῳ” και εν “διαλόγῳ”
      • • Νεοχωρίτης
      • • Περιπατείν εν αληθεία
      • • Ιδιωτικοποίηση ή κοινωνία;
      • • Ιστορικό Ιεράς Μονής
      • • Βιογραφικό Αττικής Νικοδήμου
      • • Βιογραφικό Ιερώνυμου Κοτσώνη
      • • Κηρύγματα - Παρακλήσεις
      • • Κηρύγματα - Χαιρετισμοί
      • • Καλώς ορίσατε
      • • Εκδόσεις Σπορά - Άλλοι συγγραφείς
      • • Εκδόσεις Σπορά - Διηγήματα
      • • Εκδόσεις Σπορά - Υπαρξιακές ανησυχίες
      • • Εκδόσεις Σπορά - Σχολιασμός της εκκλησιαστικής επικαιρότητας
      • • Εκδόσεις Σπορά - Σύγχρονη εκκλησιαστική ιστορία
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ορθόδοξοι προσανατολισμοί
      • • Εκδόσεις Σπορά - Πατέρες και σύγχρονη ζωή
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ομιλητικά βοηθήματα
      • • Εκδόσεις Σπορά - Μοναχικός βίος
      • • Φωτογραφίες Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Επικοινωνία
      • • Ραδιοφωνικές Συζητήσεις
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Κυριακών
      • • Κηρύγματα - Μηναίο
      • • Κηρύγματα - Μάρκος
      • • Κηρύγματα - Ματθαίος
      • • Κηρύγματα - Ιωάννης
      • • Κηρύγματα - Λουκάς
      • • Εκδόσεις Σπορά - Εκκλησιολογία
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ιερατικά
      • • Εκδόσεις Σπορά
      • • Ελεύθερη Πληροφόρηση
      • • Φωτογραφίες Ιεράς Μονής Νέου Στουδίου
      • • Εκδόσεις Σπορά - Λειτουργική Θεολογία
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Πεντηκοστάριο
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Μηναίο
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Τριώδιο