†Mητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικόδημος

† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ

  • Ἀρχική
  • Καλῶς ὁρίσατε
  • Προσωπικότητα
    • Βιογραφικό
    • Βιογραφικά στοιχεῖα
    • Νεκρολογίες
    • Φωτογραφίες
  • Ἠχητικά
    • Κηρύγματα
      • Ἰωάννης
      • Ματθαῖος
      • Λουκᾶς
      • Μάρκος
      • Μηναῖο
      • Ἀποστολικά
        • Πεντηκοστάριο
        • Κυριακῶν
        • Μηναῖο
        • Τριώδιο
      • Παρακλήσεις
      • Χαιρετισμοί
      • Ἐπέτειος Χειροτονίας
    • Ραδιοφωνικές συζητήσεις
  • Ἄρθρα
    • Ἐκκλησία
    • Σύγχρονη ἐποχή
    • Ἐπίσκοπος
    • Χριστούγεννα
    • Θεολογικά
    • Πάσχα
    • Παναγία
    • Σύνοδος
    • Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο
    • Ἀνθρωπολογία
      • Ἀνθρωπολογικά
      • Τί ἐστιν ἄνθρωπος;
    • Ἀθεΐα
    • Παράδοση
    • Πρόοδος ἤ συντήρηση;
    • Παγκοσμιοποίηση καί Παράδοση
    • Ἀπολογητική: Ὀρθός λόγος-Πίστη
    • Ἐκκλησιαστική δικαιοσύνη
    • Σχέσεις Ἐκκλησίας-Πολιτείας
    • Ἐκκλησιαστική Ἱστορία
      • Ἀρχιεπίσκοπος Σεραφείμ
      • Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος
      • Ἀρχιερεῖς
    • Ἑορτολογικά
    • Θεία Εὐχαριστία
  • Ἐκδόσεις "ΣΠΟΡΑ"
    • Εἰσαγωγικά
    • Λειτουργική Θεολογία
    • Ἱερατικά
    • Ἐκκλησιολογία
    • Μοναχικός βίος
    • Ὁμιλητικά βοηθήματα
    • Πατέρες καί σύγχρονη ζωή
    • Σύγχρονη ἐκκλησιαστική ἱστορία
    • Ὀρθόδοξοι προσανατολισμοί
    • Σχολιασμός ἐκκλησ. ἐπικαιρότητας
    • Ὑπαρξιακές άνησυχίες
    • Διηγήματα
    • Ἄλλοι συγγραφείς
  • Περιοδικό "Ἐλεύθερη Πληροφόρηση"
    • Εἰσαγωγικά
    • Εὐρετήριο τευχῶν
  • Ἱερά Μονή Νέου Στουδίου
    • Ἱστορικό
    • Κηρύγματα
      • π. Είρηναῖος Μπουσδέκης
        • Ἠχητικά
        • Κείμενα
      • π. Μάξιμος Ἀναστόπουλος
      • μ. Ἰγνάτιος Βερβέρης
    • Δραστηριότητες
    • Φωτογραφίες
  • ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
    • Ἄρθρα
    • 12 Μητροπολίτες
      • Ἀττικῆς & Μεγαρίδος Νικόδημος
        • Βιογραφικό
        • Φωτογραφίες
      • Λαρίσης Θεολόγος
        • Βιογραφικά στοιχεῖα
        • Νεκρολογίες
        • Ἱστορικά
        • Φωτογραφίες
      • Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντῖνος
        • Βιογραφικό
        • Προσωπικότητα
        • Φωτογραφίες
      • Θεσσαλονίκης Λεωνίδας
        • Φωτογραφίες
        • Νεκρολογίες
      • Ἀλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιος
        • Βιογραφικά στοιχεῖα
        • Φωτογραφίες
      • Διδυμοτείχου Κωνσταντῖνος
        • Φωτογραφίες
      • Κιλκισίου Χαρίτων
        • Φωτογραφίες
      • Χαλκίδος Νικόλαος
        • Ἱστορικά
        • Προσωπικότητα
        • Φωτογραφίες
      • Δημητριάδος Ἠλίας
        • Φωτογραφίες
      • Παραμυθίας Παῦλος
        • Φωτογραφίες
      • Ζακύνθου Ἀπόστολος
        • Φωτογραφίες
      • Τρίκκης & Σταγῶν Σεραφείμ
        • Φωτογραφίες
      • Δημοσιεύματα
  • ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
  • ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ
    • Ἐλευθέριος Χ. Οἰκονομάκος
    • π. Alexander Schmemann
    • Ἄλλοι συγγραφεῖς
  • ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗ
    • Βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ
    • Θυσίαν αἰνέσεως
    • Σπουδή ἀγάπης
    • Στοχασμοί τοῦ Σαββάτου
    • Συναγμένοι στήν Εὐχαριστία
    • Τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ
    • Τό «τραῦμα» τῆς ἀγάπης
    • Ἁγία Γραφή
    • Διάφορα
  • ΠΑΤΕΡΙΚΑ
    • Ἡ ἱκεσία ἑνός ἁγίου
    • Διάφορα Πατερικά

Ἐπικοινωνία

  • Αρχική
  • Ἄρθρα
  • Σύνοδος
  • Φυγή από το χρέος;
Δημοσιεύθηκε : 24 Φεβρουαρίου 2021

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 260, 1-9-2009

Φυγή ἀπό τό χρέος;0219 841675

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Τό ἐπιτακτικό αἴτημα τῆς τραυματισμένης ᾿Ορθόδοξης ἑλληνικῆς συνείδησης, γιά ἄμεση ἀνάληψη δραστικῶν πρωτοβουλιῶν, μέ στόχο τή θεραπεία τῶν βαθύτατων πληγῶν, καί ἡ γενικευμένη προσδοκία της, γιά ἀναβάθμιση τοῦ κύρους τῶν ποιμένων της καί ἀποκατάσταση τοῦ γνήσιου Πατερικοῦ κλίματος, ἐγγράφονται -μέ ἔντονη ὑπογράμμιση- στήν ἀτζέντα τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ἐπικαιρότητας. ῾Η καταιγίδα ἤ, ἀκριβέστερα, οἱ ἀπανωτές καταιγίδες εὐτελισμένου ἤθους, Νομο-Κανονικῆς παραβατικότητας, ποιμαντικῆς πενίας καί κοινωνικῆς ἀπαξίωσης, πού ξέσπασαν κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες, ἔφεραν τά πάνω κάτω. Τροφοδότησαν, “ἐν πλησμονῇ”, τά σκανδαλοθηρικά κιόσκια τῆς ἔντιμης καί τῆς ἀνέντιμης ἐνημέρωσης. Καί αἰχμαλώτισαν στό στρατόπεδο τοῦ πένθους, τῆς σιωπῆς καί τῶν δακρύων τόν πιστό λαό τοῦ Θεοῦ. Οἱ παράγοντες, πού ὅραμα καί μόχθο τους ἔχουν τήν ἀποδυνάμωση καί περιθωριοποίηση τῆς ᾿Εκκλησίας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ἀνασύρουν, κάθε τόσο, ἐπιδεικτικά καί προκλητικά, ἀπό τό -ἀμπαρωμένο, ἀλλά ὄχι καί ἀσφαλισμένο- ἀρχεῖο τῶν “προσωπικῶν δεδομένων” τά εἰδεχθή δεσποτικά σκάνδαλα καί τά σαλπίζουν “στεντορείως”. Καί τά μέλη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, “πενθοῦντα” καί “σκυθρωπάζοντα”, σηκώνουν τό σταυρό τῆς ντροπῆς. Γονατίζουν ἱκετευτικά μπροστά στό σταυρωμένο ᾿Αρχιερέα ᾿Ιησοῦ Χριστό καί ζητοῦν σωστική παρέμβαση. Καί, ἐκφράζοντας τή βαθειά ἀγωνία τους, ἀπευθύνονται στήν ῾Ιεραρχία τῶν ᾿Επισκόπων τους καί τήν προσκαλοῦν σέ ἀνάνηψη. Τήν παρακαλοῦν, μέ ὀδύνη ψυχῆς, νά μελετήσει καί νά μεθοδεύσει τήν ἀλλαγή τοῦ κλίματος. Νά καταθέσει, στό ῾Ιερό Θυσιαστήριο καί στόν κοινωνικό στίβο, δήλωση εἰλικρινοῦς καί ἔμπρακτης μετάνοιας. Νά δραστηριοποιηθεῖ, μέ πόνο καί συνέπεια, γιά νά γιατρέψει τίς ἀνοιχτές, πυορροοῦσες, πληγές. Καί νά ἀνοίξει ἕνα καινούργιο κεφάλαιο ποιμαντικῆς διακονίας, πιστό ἀντίγραφο τῆς ᾿Αποστολικῆς καί τῆς πατερικῆς κληρονομιᾶς.

***

Καταθέτω αὐτές τίς ἔμπονες ἐμπειρίες μου, αὐτούς τούς προβληματισμούς μου καί αὐτές τίς λιτές καί συνοπτικές προτάσεις μου, μέ τό ἀνήσυχο μάτι μου καθηλωμένο στή Συνέλευση τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, πού ἔχει ἐξαγγελθεῖ γιά τό πρῶτο δεκαήμερο τοῦ προσεχοῦς μηνός ᾿Οκτωβρίου. ῞Ολο τό Σῶμα τῶν ὑπεύθυνων διαχειριστῶν τῆς Συνοδικῆς ἐξουσίας θά συγκεντρωθεῖ “ἐπί τῷ αὐτῷ”. Μέ τήν προοπτική, μέ τήν ἁρμοδιότητα καί μέ τήν ἐξουσία, πού τήν προσδιορίζουν καί τήν ἐπιβάλλουν οἱ ῾Ιεροί Κανόνες τῶν Οἰκουμενικῶν μας Συνόδων καί οἱ Κανόνες τῶν Τοπικῶν Συνόδων, πού ἐπικυρώθηκαν ἀπό Οἰκουμενική Συνέλευση. Καί, ἀκόμα, γιά τήν ἑλληνική μας πραγματικότητητα καί ἀπό τή σχετική ἐκκλησιαστική Νομοθεσία, πού θεσπίστηκε ἤ μέ τή σύμφωνη γνώμη ἤ καί μέ τή μονομερή πρόταση τῶν Συνοδικῶν ᾿Οργάνων.

Εἶναι ἀδιανόητο, τό Σῶμα αὐτό νά συνεδριάσει, νά ἀνοίξει φακέλλους προβληματισμῶν, νά ἀκούσει εἰσηγήσεις, νά κοπιάσει σέ ἐξονυχιστικές συζητήσεις, νά διατυπώσει συμπεράσματα καί ἀποφάσεις, καί, μέσα σ᾿ ὅλο αὐτό τό φόρτο τῆς Συνοδικῆς ἀπασχόλησης, νά περιφρονήσει ἤ νά προσπεράσει -μέ διακριτική ἤ μέ ὕποπτη σιωπή- τό σάλο, πού διατρέχει καί διαμορφώνει τήν ἐπικαιρότητα.

Καί, ὅμως, αὐτό προμηνύεται.

῾Η Διαρκής ῾Ιερά Σύνοδος τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, κατά τή μηνιαία Συνεδρίασή της τοῦ ᾿Ιουνίου τοῦ τρέχοντος ἔτους, ὁριστικοποίησε καί κοινοποίησε στά μέλη της ῾Ιεραρχίας, τόν κατάλογο τῶν θεμάτων, πού θά ἀποτελέσουν τή δεσμευτική, ἡμερήσια διάταξη τῆς Συνέλευσης τοῦ ᾿Οκτωβρίου. Στόν κατάλογο αὐτό ἐγγράφονται θέματα ὄντως σοβαρά, πού εἶναι χρήσιμο καί ἐπιτακτικό, νά περάσουν ἀπό τή σύγχρονη Συνοδική ἐπεξεργασία. ᾿Αλλά κανένα ἀπό αὐτά δέ φέρει τήν ἔνδειξη τοῦ “ὑπερεπείγοντος” καί δέ συνυποβάλλεται μέ τό φάκελλο τῆς καθολικῆς ἀγωνίας, ὅπως συμβαίνει μέ τό “ἐν τεχνητῇ ὑπνώσει” πρόβλημα τῆς ἀκράτητης διασπορᾶς τῶν ἀνομολόγητων ἐπισκοπικῶν σκανδάλων, τοῦ ἀναπάντεχου διασυρμοῦ τῆς ἐπισκοπικῆς ἀξίας καί τῆς πρόκλησης κλίματος ὀργῆς στίς εὐρύτατες λαϊκές μάζες.

Αὐτό τό καυτό θέμα, πού δυναμιτίζει τά θεμέλια τῆς Συνοδικότητας καί καταρρυπαίνει τά Μητροπολιτικά ὠμόφορα, δέν πέρασε στήν ἡμερήσια διάταξη τοῦ ᾿Οκτωβρίου. Δέ θεωρήθηκε σοβαρό. Δέν ἐκτιμήθηκε ὑπερεπεῖγον. ᾿Αφέθηκε στήν ἄκρη. ῎Ισως, γιά νά ὁλοκληρωθεῖ ἡ διεργασία τῆς σήψης. ῎Ισως, γιά νά ἁπλωθεῖ ἡ δυσοσμία καί στίς καρδιές, πού ἴσαμε τούτη τήν ὥρα δέν τίς ἔπνιξε.

***

Θά ὑπομνήσω στούς συνιεράρχες μου καί θά πληροφορήσω τούς ἀναγνῶστες μου, ὅτι ἡ ἐνασχόληση μέ τίς “ἐπισυμβαίνουσες” διαταράξεις τῆς ἐκκλησιαστικῆς τάξης, εἶναι τό πρώτιστο καθῆκον τῆς Συνοδικῆς Συνέλευσης. Δέν εἶναι νοητό, οὔτε ἐπιτρεπτό, νά προσπεράσει ἡ Συνοδική εὐαισθησία τό θόρυβο, τήν πικρία ἤ τήν κατακραυγή, πού περιζώνουν καί περισφίγγουν τήν ὑποληψή τους καί νά διαθέσει ὁλόκληρο τόν πολύτιμο χρόνο της στήν ἐπεξεργασία τῶν ὑπόλοιπων τίτλων τῆς ἐπίκαιρης ἀτζέντας της.

῾Ο ΛΖ΄ ᾿Αποστολικός Κανόνας ὁρίζει· “Δεύτερον τοῦ ἔτους συνόδους γινέσθω τῶν ἐπισκόπων, καί ἀνακρινέτωσαν ἀλλήλως τά δόγματα τῆς εὐσεβείας, καί τάς ἐμπιπτούσας ἐκκλησιαστικάς ἀντιλογίας διαλυέτωσαν”. 

᾿Αντικείμενο μελέτης τῆς Συνοδικῆς ὁμήγυρης καί προοπτική τοῦ διαλόγου, κατά τόν ῾Ιερό αὐτό Κανόνα, εἶναι ἡ ἐμμονή στήν ἀκρίβεια τῶν δογμάτων καί ἡ ἐπίλυση τῶν διαφορῶν καί τῶν ἀντιγνωμιῶν, πού διασάλευσαν, κατά τό μεσοδιάστημα, τήν ὁμόνοια τῶν ᾿Επισκόπων καί τή γαλήνη τοῦ πληρώματος.

῾Ο προσεκτικός σχολιαστής τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων, ἅγιος Νικόδημος ὁ ῾Αγιορείτης, ἐπισημαίνει· “Σύνοδος δέ ἁπλῶς εἶναι, κατά τόν Βλάσταριν, ἄθροισμα ᾿Αρχιερέων, γινόμενον, ἤ διά νά ἐκδοθῇ ἀπόφασις διά τήν εὐσέβειαν (καί εὐταξίαν τῆς ᾿Εκκλησίας), ἤ διά νά ἀναιρεθῇ μέ τά ὅπλα τῆς εὐσεβείας καμμία ζημία προλαβοῦσα, ἤ μέλλουσα τῆς εὐσεβείας (καί ἀρετῆς) ἤ γιά νά ἐκδοθεῖ συγκεκριμένη ἀπόφαση, πού θά προάγει τήν εὐσέβεια καί τήν εὐταξία κλήρου καί λαοῦ ἤ γιά νά ἀναιρεθεῖ καί νά θεραπευτεῖ, μέ τά ὅπλα τῆς εὐσέβειας, ἡ ὁποιαδήποτε ζημιά, πού ἔγινε ἤ πού ὑπάρχει φόβος νά γίνει.

῾Ο ΙΘ΄ ῾Ιερός Κανόνας τῆς Τέταρτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, πού συνῆλθε στή Χαλκηδόνα τό ἔτος 451, προσδιορίζει τό χρέος τῆς Συνοδικῆς Συνέλευσης μέ τούτη τή φράση· “...῞Ωρισεν τοίνυν ἡ ἁγία σύνοδος, ἐπί τό αὐτό συντρέχειν καθ᾿ ἑκάστην ἐπαρχίαν τούς ἐπισκόπους, ἔνθα ἄν ὁ τῆς μητροπόλεως ἐπίσκοπος δοκιμάσῃ, καί διορθοῦν ἕκαστα τά ἀνακύπτοντα...”.

Προτεραιότητα στή Συνοδική Συνέλευση ἔχουν τά “ἀνακύπτοντα”. Τά προβλήματα καί οἱ δυσχέρειες, οἱ παρανοήσεις καί οἱ ἐκτροπές, ὅσες μεσολάβησαν κατά τό διάστημα, πού διέρρευσε ἀπό τήν προηγούμενη Συνέλευση. Αὐτά θά πρέπει νά ἔχουν τή σφραγίδα τοῦ “ἐπείγοντος”. Καί αὐτά νά ἀπορροφοῦν τό μέγιστο μέρος τοῦ Συνοδικοῦ ἐνδιαφέροντος καί τῆς Συνοδικῆς ἐπιμέλειας.

Μεταφέρω τήν ὑπογράμμιση τοῦ ἁγίου Νικοδήμου· “...῾Ορίζει ὁ παρών Κανών νά συνάγωνται δίς τοῦ ἐνιαυτοῦ εἰς κάθε ἐπαρχίαν οἱ ᾿Επίσκοποι, ὅπου εὕρει εὔλογον ὁ Μητροπολίτης, καί νά διορθώνουν τάς ὑποθέσεις ὁποῦ κατά καιρούς τυχαίνουν...”.

Στό ἴδιο πνεῦμα καί πρός τήν ἴδια κατεύθυνση κινεῖται καί ὁ ΣΤ΄ Κανόνας τῆς ῞Εβδομης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, πού συνῆλθε στή Νίκαια, κατά τό ἔτος 783. “᾿Επειδή περ κανών ἐστιν, ὁ λέγων· Δίς τοῦ ἔτους καθ᾿ ἑκάστην ἐπαρχίαν χρῆναι γίνεσθαι διά συναθροίσεως ἐπισκόπων τάς κανονικάς ζητήσεις· διά τήν συντριβήν καί τό ἐνδεῶς ἔχειν πρός ὁδοιπορίαν τούς συναθροιζομένους, ὥρισαν οἱ τῆς ἕκτης συνόδου ὅσιοι Πατέρες, ἐξ ἅπαντος τρόπου καί προφάσεως, ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ γίνεσθαι (τάς συνόδους), καί τά ἐσφαλμένα διορθοῦσθαι... Τῆς δέ συνόδου γενομένης περί κανονικῶν καί εὐαγγελικῶν πραγμάτων, δεῖ τοῖς συναθροισθεῖσιν ἐπισκόποις ἐν μελέτῃ καί φροντίδι γίνεσθαι τοῦ φυλάττεσθαι τάς θείας καί ζωοποιούς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ. ᾿Εν γάρ τό φυλάττεσθαι αὐτάς ἀνταπόδοσις πολλή...”.       

῾Ο Κανόνας αὐτός δίνει τήν εὐχέρεια νά πραγματοποιεῖται ἡ Σύνοδος τῶν ᾿Επισκόπων μιά φορά τό χρόνο “διά τήν ἐκ τῆς ὁδοιπορίας συντριβήν τῶν ἐπισκόπων” (Ζωναρᾶς). ᾿Ανανεώνει, ὅμως, τήν ὑποχρέωση νά ἐξετάζουν οἱ Συνοδικοί Σύνεδροι, μέ ἐπιμέλεια καί νά διορθώνουν κάθε ἐσφαλμένη πράξη πού ἔγινε στό διάστημα τοῦ ἔτους.

Θά συμπληρώσω τίς παραπομπές μου στούς συγκεκριμένους ῾Ιερούς Κανόνες, πού ἐπιβάλλουν τήν ἐπιμελή ἐπανεξέταση τῶν “πεπραγμένων” καί τή διόρθωση τῶν “ἐσφαλμένων”, μέ τή μεταφορά ἑνός, σχετικοῦ, ἀποσπάσματος ἀπό τόν “Νομοκάνωνα” τοῦ ἱεροῦ Φωτίου. Μνημονεύει τίς σχετικές “Νεαρές”, πού ἐπέβαλλαν τήν παρουσία τῶν ᾿Επισκόπων σέ Συνοδικές διασκέψεις, δυό ἤ μιά φορά τό χρόνο καί τήν ἐνασχόληση μέ ὅλα τά προβλήματα ἤ καί τίς ἀστοχίες, πού ἔσυραν τήν ἐκκλησιαστική πρακτική ἔξω ἀπό τό πλαίσιο τῆς ἀκρίβειας καί τῆς καθαρότητας·

“῾Η β΄ καί ιζ΄ διάταξις τοῦ α΄ τίτλου τῶν νεαρῶν βούλονται, ἅπαξ ἤ δίς τοῦ ἔτους τῷ ᾿Ιουνίῳ, ἤ τῷ Σεπτεμβρίῳ γίνεσθαι συνόδους τῶν μητροπολιτῶν παρά τοῖς πατριάρχαις, καί τῶν ἐπισκόπων παρά τοῖς μητροπολίταις, καί ἐξετάζεσθαι τάς αἰτίας, ἅς οἱ ἐπίσκοποι, καί οἱ κληρικοί, καί οἱ μοναχοί πρός ἀλλήλους ἔχουσι, περί τε πίστεως, καί κανόνων, καί πραγμάτων ἐκκλησιαστικῶν, καί ἄλλων, καί τά παρά τούς κανόνας ἁμαρτανόμενα διορθοῦσθαι”.

Νά γίνονται Συνοδικές συνελεύσεις τῶν Μητροπολιτῶν ὑπό τήν προεδρία τῶν Πατριαρχῶν καί τῶν ᾿Επισκόπων ὑπό τήν προεδρία τῶν Μητροπολιτῶν. Καί ἐκεῖ νά ἐξετάζονται ὅλα τά προβλήματα καί ὅλες οἱ αἰτιάσεις, πού ἔχουν οἱ ᾿Επίσκοποι ἤ οἱ ἱερεῖς ἤ οἱ μοναχοί καί νά ἐπαναφέρεται ἡ Κανονική τάξη, πού ἐνδεχομένως διαταράχτηκε.

῞Ολες αὐτές οἱ διατάξεις ἐπικεντρώνουν τό Συνοδικό ἐνδιαφέρον στήν ἀκριβή τήρηση τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων. Στή συνειδητοποιημένη, σφαιρική διαφύλαξη τοῦ ῾Αγιοπνευματικοῦ ἤθους.  Καί στή διοικητική καί ποιμαντική πρακτική, τήν ἐμβαπτισμένη καί ὑποταγμένη στό χαρισματικό ἦθος. ῞Ενα ὅραμα και μιά ἐμπειρία, πού τά ὁριοθετοῦν, μέ κάθε ἐπιμέλεια, τά  κείμενα τῆς Καινῆς μας Διαθήκης, οἱ Πατερικές Διδαχές, τά φωτεινά Πατερικά παραδείγματα καί οἱ Συνοδικοί Κανόνες τῆς ἐκκλησιαστικῆς εὐταξίας. Καί, πού ὡς πρώτη ἐνασχόληση τῆς κάθε Συνοδικῆς Συνέλευσης, ὁρίζουν τήν ὑποχρέωση ἀναθεώρησης τῶν “ἡμαρτημένων ἀποφάσεων”, θεραπείας τῶν πληγῶν καί ἀπόδοσης δικαιοσύνης σέ ὅλους ἐκείνους, πού τά λάθη ἤ οἱ ἐποχιακές σκοπιμότητες τούς ἀδίκησαν.

***

Τό σύγχρονο Συνοδικό Σχῆμα τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος δέ δεσμεύεται μόνο ἀπό τίς Κανονικές Διατάξεις καί τήν πρακτική, πού κυλάει, τό ἴδιο δυναμική καί τό ἴδιο ἐπιβλητική, στή διαδρομή τῶν αἰώνων καί στόν ἁπλωμένο χῶρο τῆς Οἰκουμενικῆς ᾿Ορθοδοξίας. Δεσμεύεται καί ἀπό τίς διατάξεις τῆς σύγχρονης ἐκκλησιαστικῆς Νομοθεσίας, πού διαμορφώθηκε καί ψηφίστηκε ὡς Νόμος τοῦ ῾Ελληνικοῦ Κράτους, μέ τή συγκατάθεση καί τή σύμφωνη γνώμη τῆς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας.

Θεμελιακό ἐκκλησιαστικό Νομοθέτημα, εἶναι ὁ “Καταστατικός Χάρτης τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος”. Ψηφίστηκε ἀπό τή Βουλή τῶν ῾Ελλήνων σχετικά πρόσφατα, τό 1977. ῾Οριοθετεῖ, μέ λεπτομέρεια, τίς ἁρμοδιότητες καί τό πλαίσιο λειτουργίας ὅλων τῶν ἐκκλησιαστικῶν μας ὑπηρεσιῶν. Καί, πρώτιστα, ὁριοθετεῖ τά προνόμια, τίς ἁρμοδιότητες καί τίς ὑποχρεώσεις τῆς “Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος”.

Στό σχετικό ἄρθρο 4 διαβάζουμε·

“῾Η Ι.Σ.Ι τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἀποφαίνεται ἐπί παντός ζητήματος ἀφορῶντος εἰς τήν ᾿Εκκλησίαν. Εἰδικώτερον αὕτη·

α) Μεριμνᾶ διά τήν τήρησιν τῶν Δογμάτων τῆς ᾿Ορθοδόξου Πίστεως, τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων καί τῶν ῾Ιερῶν Παραδόσεων, διά τήν ἑνότητα τῆς Πίστεως, ὡς καί διά τήν ᾿Εκκλησιαστικήν κοινωνίαν μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῶν λοιπῶν ᾿Ορθοδόξων Πατριαρχείων καί Αὐτοκεφάλων ᾿Εκκλησιῶν...

...

στ) ᾿Ασκεῖ τήν ἀνωτάτην ἐποπτείαν καί τόν ἔλεγχον ἐπί τῶν πράξεων τῆς Δ.Ι.Σ. τῶν ᾿Αρχιερέων, τῶν διοικητικῶν ὀργάνων τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, ὡς καί τῶν ἐπί μέρους ᾿Εκκλησιαστικῶν Νομικῶν Προσώπων, κατά τάς κειμένας διατάξεις.       

...

ιβ) ᾿Ασκεῖ τάς ἐκ τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων καί λοιπῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν διατάξεων ἀπορρεούσας ἁρμοδιότητας”.

᾿Εντοπίζοντας τήν προσοχή μας στήν 6η καί στή δωδέκατη παράγραφο, μποροῦμε νά προσδιορίσουμε τό εὖρος καί τή σοβαρότητα τῆς ἁρμοδιότητας καί τοῦ χρέους τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας. ῾Υποχρεοῦται νά στρέψει τό ἐρευνητικό της βλέμμα στό πρόσφατο καί στό μακρύτερο παρελθόν. Νά ἐπισημάνει τά Κανονικά ἤ τά Νομικά λάθη. Νά ἀναγνωρίσει καί νά παραδεχτεῖ τίς σκόπιμες νοθεῖες τῶν “κείμενων”, δεσμευτικῶν διατάξεων. Νά ἐκφράσει ὁλοκάρδια συντριβή καί μετάνοια, γιά τίς πλεκτάνες καί τίς ἴντριγκες, πού εἶχαν σάν ἀποτέλεσμα τήν ἀνάρρηση ἀκατάλληλων προσώπων στίς ἡγετικές ἐπάλξεις. Καί νά σχεδιάσει, μέ φόβο Θεοῦ καί μέ ἄδολη ἐπιμέλεια, πρόγραμμα ἐξόδου ἀπό τή σεισμική κρίση καί ἐπανόδου στήν Κανονική, Πατερική διακυβέρνηση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σκάφους.

῎Αν δέν ἀνυψωθεῖ, ἀπό τό σύγχρονο Σῶμα τῆς ῾Ιεραρχίας, αὐτή ἡ διεργασία, στό σκαλοπάτι τῆς πρώτης καί ἐπείγουσας ὑποχρέωσης ἡ ροή τῶν πέντε Συνοδικῶν ἡμερῶν θά εἶναι ἀνιαρό ταξίδι σέ ἄγονη γραμμή. ῾Ο πόνος, γιά τήν ἀλλαγή τοῦ κλίματος, θά εἶναι ἀνύπαρκτος. Τό ἐνδιαφέρον, γιά τήν ἀνακαίνιση τῶν ποιμαντικῶν προγραμμάτων, θά ἀντιμετωπίζεται, ἀπό τούς πολλούς, ὡς φενάκη. Τά σύγχρονα ρεύματα, πού ἀλλοτριώνουν τήν ἀνθρώπινη προσωπικότητα καί τήν ἀποξενώνουν ἀπό τά ἐκκλησιαστικά βιώματα, θά θεωροῦνται ἀσήμαντες συμπτώσεις. Καί -μέ ἕνα λόγο- μετά τή συμπλήρωση τοῦ πενθήμερου ῾Ιεραρχικοῦ, σοβαροῦ ἤ φαιδροῦ διαλόγου, ὅλα θά ἐπιστρέψουν στή μειοδοτική ἀπραξία ποιμαντικοῦ μόχθου καί στήν πλειοδοτική προσθήκη σκανδάλων.

***

῾Η θητεία τῶν δυό προηγούμενων ᾿Αρχιεπισκόπων ἀποτελεῖ τυπικό δεῖγμα φυγῆς ἀπό τό χρέος τῆς εὐσυνείδητης αὐτοκριτικῆς καί ἀπό τήν ὑποχρέωση ἀναδομῆς καί ἀνύψωσης τοῦ συστήματος διακυβέρνησης τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινότητας.

῾Ο μακαριστός Σεραφείμ, ἄξεστος καί τραχύς, ἔσπρωξε στό ἀμπάρι τῆς λήθης καί τούς ῾Ιερούς Κανόνες καί τούς Νόμους τοῦ Κράτους. Καί ἔστησε, ὡς μοναδικό γνώμονα, κατά τή διαχείριση τοῦ ἡγετικοῦ του ρόλου, τήν ἔμπνευση τῆς στιγμῆς, τήν ἀνάγκη συσπείρωσης τῶν ψηφοφόρων Συνοδικῶν στό δικό του θέλημα καί στή δική του προσταγή, καθώς καί τήν ἀποδυνάμωση καί τήν πλήρη ἀπομόνωση ἐκείνων, πού τολμοῦσαν νά διατυπώνουν διάφορη γνώμη ἤ νά ἐπιμένουν στήν ἀνάγκη συμμόρφωσης στίς ἐπιταγές τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων καί στήν πρακτική τῶν φωτισμένων Πατέρων μας.

Γιά νά προωθήσει, ἀνενόχλητος, τούς στόχους του, κατάργησε τίς Συνεδριάσεις τοῦ ᾿Ανώτατου Συνοδικοῦ ᾿Οργάνου, τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, πού εἶναι τό ἐποπτικό καί ἐλεγκτικό ῎Οργανο. Καί συγκέντρωσε ὅλες τίς διοικητικές ἁρμοδιότητες στή Διαρκή ῾Ιερά Σύνοδο, πού ὡστόσο, μέ τά διάφορα τεχνάσματά του, τήν κρατοῦσε ὑπάκουη καί ὑπόδουλη.  

῾Ο δεύτερος, ὁ ἐπίσης μακαριστός, ᾿Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ἀκολούθησε διάφορη τακτική. ᾿Επανέφερε, σέ ἐτήσια Συνέλευση, τήν ῾Ιερά Σύνοδο τῆς ῾Ιεραρχίας. ᾿Αλλά, ὄχι γιά νά “ἀσκήσει τήν ἀνώτατη ἐποπτεία καί τόν ἔλεγχο ἐπί τῶν πράξεων τῆς Δ.Ι.Σ.” ἤ τῶν ᾿Αρχιερέων, ἤ τῶν διοικητικῶν ᾿Οργάνων τῆς ᾿Εκκλησίας. Τήν ἀποδέχτηκε καί τήν ἐπανέφερε, ἀποκλειστικά καί μόνο, γιά νά τηρήσει τόν τύπο. Νά δείξει πώς σέβεται τή Συνοδικότητα καί τήν παραδοσιακή διαβούλευση. Μέ κίνητρο αὐτή τή σκοπιμότητα, στένευε τά χρονικά ὅρια τῶν Συνοδικῶν Συνεδριῶν, ὑπερεκάλυπτε ἕνα μεγάλο κομμάτι τοῦ χρόνου μέ μιά δική του μακρηγορία καί συμπλήρωνε τό στενό, ὑπόλοιπο, χρόνο μέ κάποιες εἰσηγήσεις ὑποτακτικῶν του, πού -ἐκ συστήματος- δέν ἄγγιζαν τίς πληγές καί δέν τάρασσαν τόν ἡσύχιο ὕπνο τῆς Συνοδικῆς πλειοψηφίας.        

Μέ τό “δι᾿ εὐχῶν” τῆς ῾Ιεραρχικῆς Συνέλευσης ἔμπαιναν στό Συνοδικό ἀρχεῖο καί οἱ εἰσηγήσεις καί οἱ ὁποιεσδήποτε προτάσεις. Καί τά ἐνδιαφέροντα τῶν Συνοδικῶν ᾿Αρχιερέων ὀπισθοδρομοῦσαν στή νοοτροπία καί στήν πράξη τῆς ψυχρῆς, “ἐξ ἀποστάσεως”, ἡγεμονίας.

Κατά τή διαδρομή τῆς Χριστοδουλικῆς δεκαετίας, ὑπῆρξε μιά καί μόνη περίπτωση, πού ὁ θόρυβος τῶν “παραθύρων” καί ἡ κραυγή τῆς ἐκκλησιαστικῆς αὐλῆς τόν πίεσαν καί τόν ἀνάγκασαν νά ἐκφέρει ὁμολογία πικρή. Τό Φεβρουάριο τοῦ 2005, σέ στιγμές, πού ἡ δημοσιογραφία ἀναμασοῦσε, ἐπιδεικτικά καί προκλητικά, τίς πικροδάφνες τῶν δεσποτικῶν σκανδάλων, κάλεσε, σέ ἔκτακτη Συνεδρίαση τήν ῾Ιεραρχία. Καί ἐκεῖ ξέσπασε. ῾Ομολόγησε τήν ὕπαρξη τῶν σκανδάλων. Καί ἄφησε μομφή γιά ὅλο τό Σῶμα τῶν ῾Ιεραρχῶν, πού προκαλεῖ ἤ πού ἀποδέχεται τήν ὑπαρξιακή ἐξαθλίωση.

Μεταφέρω ἕνα μικρό ἀπόσπασμα ἀπό ἐκείνη τήν τραγική ἐξαγόρευσή του: “Πρίν προχωρήσω τή σκέψη μου θά ἤθελα νά ἀναζητήσω μέσῳ μιᾶς εἰλικρινοῦς αὐτοκριτικῆς τίς εὐθῦνες μας γιά τήν ὅλη κατάσταση, πού ἔχει δημιουργηθῆ. Δέν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι εἶναι ἄδικο νά γενικεύονται τά πράγματα καί νά ἐμφανίζεται ὅλη ἡ ᾿Εκκλησία ὡς ἀποτελουμένη ἀπό κληρικούς διεφθαρμένους καί ἐπιλήσμονες τῶν ὑποχρεώσεων καί καθηκόντων των. ᾿Ανάλογη ὑπῆρξε καί ἡ ἀγόρευση στή Βουλή τοῦ πρ. Προέδρου κ. ᾿Απ. Κακλαμάνη τό ἑσπέρας τῆς 9-2-05 κατά τήν ὁποία διεκήρυξεν ὅτι πιστεύει ὅτι δέν εἶναι ὅλοι οἱ δικαστικοί, οὔτε ὅλοι οἱ ἱερωμένοι διεφθαρμένοι, ἀλλά ἕνα μικρό ποσοστό των. Καί αὐτή βέβαια εἶναι ἡ ἀλήθεια. Τήν ἔχουν ἐπαναλάβει καί ὡρισμένοι σοβαροί σχολιαστές καί ἀρθρογράφοι τῶν ἡμερῶν. ῾Η μεγάλη, ἡ συντριπτική πλειονότης τῶν κληρικῶν μας ὅλων τῶν βαθμῶν εἶναι σοβαροί καί ἀξιόλογοι ἄνθρωποι, μέ βαθειά ἐπίγνωση τῆς ἀποστολῆς των καί μέ μεγάλη προσφορά στό λαό μας. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τούς ῾Ιεράρχες τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, πού ἐργάζονται φιλότιμα καί ἀποδοτικά, ἱεραποστολικά καί αὐτοθυσιαστικά καί ἔχουν προικοδοτήσει τίς τοπικές των κοινωνίες μέ ἔργα πολιτισμοῦ καί ἀγάπης, πού εὐεργετοῦν διαχρονικά τό λαό μας. ῞Ομως,  ὅπως ἀποδεικνύεται, ὑπάρχουν σέ ὅλες τίς βαθμίδες κάποιοι κληρικοί πού ἔχουν προδώσει τήν ἱερή ἀποστολή των, ἤ ἔχουν συμπεριφερθῆ κατ᾿ ἐπιταγήν τῶν ἐπιληψίμων ἀδυναμιῶν των. Δύο εἶναι τά βασικά ἀδικήματα τῶν κληρικῶν αὐτῶν: ἡ φιληδονία καί ἡ φιλαργυρία. Καί θά πρέπει νά παραδεχθοῦμε πώς σέ κάποιο βαθμό εἴμαστε ὅλοι ἔνοχοι, γιατί, ἀπό ὅ,τι φαίνεται, ἀνεχθήκαμε αὐτές τίς καταστάσεις, ὅπου ὑπάρχουν, ἐφ᾿ ὅσον τίς γνωρίζαμε, πού ἔχουν διαβουκολήσει τίς συνειδήσεις καί ἔχουν ἐκθέσει πρόσωπα καί τόν ἱερό θεσμό, πού ὑπηρετοῦμε. Εἴμαστε ὑπεύθυνοι διότι ἀπό μία κακῶς ἐννοούμενη πρόνοια γιά ἀποσόβηση μείζονος σκανδαλισμοῦ τοῦ λαοῦ, ἀποσιωπήσαμε ἔνοχες συμπεριφορές πού ἔφθασαν στή δημοσιότητα καί προκάλεσαν ἰσοπεδωτικά γιά την ᾿Εκκλησία καί ὑποτιμητικά γιά τούς κληρικούς σχόλια. Εἴμαστε ὑπεύθυνοι ὅσοι ὄχι μόνον ἐπροστατεύσαμε, ἀλλά καί ἀνεχθήκαμε νά ὑπάρχουν στήν τοπική μας ᾿Εκκλησία κληρικοί ἀσυνεπεῖς πρός τήν ἀποστολήν των καί μετατρέψαμε τίς Μητροπόλεις μας σέ θερμοκήπια ἀθλιοτήτων. Εἴμαστε ὑπόλογοι διότι ὀχυρωθήκαμε στόν νομικό τύπο καί ἀγνοήσαμε τήν οὐσία ἀπό πρόνοια μή καί παρανομήσουμε ἤ μή καί ἀδικήσουμε τυχόν θύματα τεχνολογικῶν μεθοδεύσεων καί ἀποκαλύψεων...”.

Μέ αὐτή τή συγκλονιστική ἐκμυστήρευση ἀπόθεσε τότε τό βάρος τῆς ψυχῆς τοῦ ὁ μακαριστός Χριστόδουλος. Μίλησε ἔξω ἀπό τά δόντια. ῎Εβγαλε ἀπό μέσα του τό φαρμάκι. Καί μετά... αὐτοφιμώθηκε. Δέν ξαναμίλησε γιά τά “θερμοκήπια τῶν ἀθλιοτήτων”. Καί δέν κίνησε καμμιά διαδικασία, γιά νά ξεριζώσει τίς ἀθλιότητες καί νά φυτέψει σπόρους ἀπό τά “μυρίπνοα ἄνθη τοῦ παραδείσου”. ᾿Αντίθετα, ὅποτε μποροῦσε καί ὅπως μποροῦσε, ἅπλωνε μανδύες γιά νά καλύψει τίς ἀθλιότητες, πού κατάντησε νά τίς χαρακτηρίζει “προσωπικά δεδομένα”, διέτασσε ἀνακρίσεις, ὄχι γιά νά διερευνηθεῖ προσεκτικά τό περιεχόμενο τῆς ὁποιασδήποτε καταγγελίας, ἀλλά,  “γιά νά μή μείνει ἴχνος ὑποψίας γιά τόν κατηγορούμενο” (!!!).

***

Αὐτό εἶναι τό πρόσφατο ἱστορικό background. Καί μέ αὐτή τήν ὑποδομή, οἱ Συνοδικοί Σύνεδροι τῆς εἰκοσιτετραετίας Σεραφείμ καί τῆς δεκαετίας Χριστόδουλου, θά παρακαθήσουν, κατά τόν προσεχή ᾿Οκτώβριο, στήν Τράπεζα τῶν Συνοδικῶν διαβουλεύσεων, γιά νά ἀντιμετωπίσουν τά συμπτώματα καί τίς συνέπειες τῶν παλαιότερων καί τῶν νεώτερων κατακλυσμικῶν καταιγίδων, πού κουρέλιασαν καί καταμόλυναν τό λευκό χιτώνα τῆς ᾿Εκκλησίας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καταξεφτέλισαν τό κύρος τῶν ᾿Επισκόπων Της καί ἅπλωσαν τό σκοτάδι τοῦ πένθους στό λογισμό καί στήν καρδιά τοῦ πληρώματος.        

῾Η ”῾Ημερήσια Διάταξη”, πού θά ἀπορροφήσει, κατά το πρῶτο δεκαήμερο τοῦ ᾿Οκτωβρίου,  τό ἐνδιαφέρον τῶν Συνοδικῶν Συνέδρων, ὑπεύθυνων καί ὑπόλογων διαδόχων τῶν ῾Αγίων ᾿Αποστόλων καί τῶν ἐξαγιασμένων Πατέ-ρων μας, δέ διαθέτει τό παραμικρό κομμάτι τοῦ χρόνου, γιά τήν ἐκτίμηση καί γιά τήν ἀντιμετώπιση τῆς χαίνουσας πληγῆς. ῾Η προτροπή πρός τούς Συνοδικούς ποιμένες· “καί τάς ἐμπιπτούσας ἐκκλησιαστικάς ἀντιλογίας διαλυέτωσαν” (ΛΖ΄ ᾿Αποστολικός Κανόνας) ἀπομονώθηκε ἔξω ἀπό τή Συνοδική αἴθουσα. ῾Η ἐντολή “καί διορθοῦν ἕκαστα τά ἀνακύπτοντα...” (ΙΘ΄ Κανόνας τῆς Τέταρτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου) πρσπεράστηκε μέ ἀδιαφορία. ῾Ο προσδιορισμός τοῦ χρέους “καί τά ἐσφαλμένα διορθοῦσθαι...” (ΣΤ΄ Κανόνας τῆς ῞Εβδομης Οἰκουμενικῆς Συνόδου) θεωρήθηκε “πεπαλαιωμένος” καί ἀφέθηκε στό ἀρχειακό σκοτάδι. ῾Η ὑποχρέωση, πού θεσμοθετοῦσε ἡ παλιά Νομοθεσία “καί τά παρά τούς κανόνας ἁμαρτανόμενα διορθοῦσθαι” (β΄ καί ΙΖ΄ διάταξη τοῦ α΄ τίτλου τῶν Νεαρῶν), χρεώθηκε στίς γενιές τῶν ποιμένων, πού ἔχουν πρό πολλοῦ ἀποδημήσει. Καί ὁ ἐντελῶς πρόσφατος νόμος τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, πού ὁριοθετεῖ τίς ἁρμοδιότητες καί τίς ὑποχρεώσεις τῆς σημερινῆς ἐκκλησιαστικῆς διοίκησης καί πού ἐμπεριέχει καί τή ρητή διάταξη· “᾿Ασκεῖ τήν ἀνωτάτην ἐποπτείαν καί τόν ἔλεγχον ἐπί τῶν πράξεων τῆς Δ.Ι.Σ. τῶν ᾿Αρχιερέων, τῶν διοικητικῶν ὀργάνων τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος”, (Καταστατικός Χάρτης τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἄρθρο 4), πιθανό νά θεωρήθηκε πολύ φορτικός καί ἐπικίνδυνος, γιατί ἡ ἐνασχόληση μέ τό ἕνα σκάνδαλο, μποροῦσε νά ἀποκαλύψει καί τό δεύτερο καί τό τρίτο...

᾿Εκεῖνο, πού δέν κατάφεραν οἱ ἀδελφοί ῾Ιεράρχες καί δέν θά τό καταφέ-ρουν καί μελλοντικά, εἶναι νά ἐλευθερώσουν τούς ὤμους τους ἀπό τίς ὑποψίες καί τίς ἐνοχές, πού τούς φόρτωσε ὁ Χριστόδουλος. ῾Η ἐπίσημη, σαφής καταγγελία του, ὅτι “ὅπως ἀποδεικνύεται, ὑπάρχουν σέ ὅλες τίς βαθμίδες κάποιοι κληρικοί πού ἔχουν προδώσει τήν ἱερή ἀποστολή των, ἤ ἔχουν συμπεριφερθῆ κατ᾿ ἐπιταγήν τῶν ἐπιληψίμων ἀδυναμιῶν των. Δύο εἶναι τά βασικά ἀδικήματα τῶν κληρικῶν αὐτῶν· ἡ φιληδονία καί ἡ φιλαργυρία” οὔτε ἐρευνήθηκε, ἴσαμε σήμερα, μέσα στή Σύνοδο τῆς ῾Ιεραρχίας, οὔτε ἀναιρέθηκε, οὔτε, πολύ περισσότερο, θεραπεύτηκε. 

῎Ετσι, τά θέματα, πού θά ἐμφανιστοῦν στήν ᾿Οκτωβριανή Συνέλευση, θά προβληθοῦν, ἴσως, ὡς ἀνθοδέσμη μυρίπνοων ἀνθέων, ἱκανῶν νά ἀντιμετωπίσουν δραστικά τή λαϊκή μελαγχολία, ἀναγγέλλοντας τήν ἄνοιξη καί τή χαρά.  Στήν πραγματικότητα,  ὡστόσο, θά εἶναι ἀπρόσφορη κατάθεση πολύχρωμου μπουκέτου, στό τραπέζι ἀποσυντονισμένου “θαλάμου ἐντατικῆς θεραπείας”. Δῶρο ἐντυπωσιακό ἀλλά ἐφήμερο, στό χῶρο, πού τά φανταχτερά δωρήματα δέν ἐλαφρύνουν τήν τραγικότητα. ᾿Εκεῖ οἱ λειτουργοί του εἶναι ταγμένοι νά καταθέτουν ἀκοίμητο μόχθο ἰατρικῆς φροντίδας καί, μέ τό θυσιαστικό τους μόχθο,  νά προσφέρουν ἀνάσα ἐλπίδας. ῎Αν, γιά τή μιά ἤ τήν ἄλλη αἰτία, οἱ θεσμικά καί ἐπιστημονικά ὑπεύθυνοι ἀποστρέφουν τό βλέμμα ἀπό τά βαρειά, τά θανατηφόρα συμπτώματα καί ἀφήνουν ἀνοιχτές τίς πληγές, τότε, μέ τήν πρακτική τους, πολλαπλασιάζουν τόν πόνο καί σκοτίζουν, ἔτι μᾶλλον, τήν ἀπόγνωση.

***

῾Ικετεύω, ἀδελφικά, τά ὀγδόντα μέλη τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, νά ἐντοπίσουν τήν προσοχή τους καί τό ἐνδιαφέρον τους στήν ἑπόμενη μέρα. Στό κλίμα, πού θά προκύψει, μετά τήν περάτωση τῶν Συνοδικῶν συζητήσεών τους.

Ποιά θά εἶναι τά δικά τους βιώματα καί ποιά τά βιώματα τοῦ ποιμνίου τους; Ποιά τά δικά τους ὁράματα καί ποιές οἱ ἀντιδράσεις τοῦ εὐρύτατου ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος;

῾Υποψιάζομαι, ὅτι οἱ Συνοδικοί Μητροπολίτες θά εἶναι ἱκανοποιημένοι καί ἀναπαυμένοι. Θά συνεχίσουν νά ἀνεβαίνουν, μέ ἱερή καύχηση, τά σκαλοπάτια τοῦ ἀρχιερατικοῦ τους θρόνου καί θά διαμοιράζουν, πρός κάθε κατεύθυνση τήν ἐνημέρωση, ὅτι ἀσχολήθηκαν μέ σοβαρά προβλήματα καί ὅτι ἄνοιξαν δρόμους θετικότερης καί ἀποτελεσματικότερης ποιμαντικῆς διακονίας.

Στήν ἀντίπερα ἔπαλξη, τό δυσεξαρίθμητο πλῆθος τῶν πικραμένων “τέ-κνων”, μέ κατεβασμένο τό κεφάλι, θά χύνει δάκρυ πικρίας καί ἔμπονης διαμαρτυρίας. Καί, ὑψώνοντας τό χαρτί τοῦ μακαριστοῦ Χριστόδουλου, μέ τό φορτίο τῶν φρικτῶν διαπιστώσεων, θά ἐκφράζει τίς ἀπορίες του μέ τούτη τή φράση· “Πατέρες, γιατί δέν ἀσχοληθήκατε μέ τήν ἐκκαθάριση τοῦ βούρκου; Γιατί δέ μοχθήσατε, νά σκάψετε βαθειά καί νά ἀπολυμάνετε τά “θερμοκήπια τῶν ἀθλιοτήτων” καί νά τά μετατρέψετε σέ ἀνθοκήπια τοῦ παραδείσου; ᾿Ενημερῶστε μας, γιατί;

Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ

Print Friendly, PDF & Email

† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)

  • Βιογραφικό
    • Βιογραφικό
    • Ἰδιόχειρος Διαθήκη
    • Αὐτοβιογραφικά
    • Προσωπικότητα
    • Νεκρολογίες
  • Ἐκλογή
  • Ἐκλογή Ἐπισκόπων
  • Ἱστορικά
  • Ἱερώνυμος - Δικτατορία
  • Ποιμαντικό Ἔργο
    • Ποιμαντικό Ἔργο ὡς Ἀρχιεπίσκοπος
      • Σχέδιο ἀναδιοργανώσεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
      • Ἑτερόδοξοι
    • Ἐκκλησιαστική περιουσία
  • Ὁμιλίες
    • Ποιμαντικές
    • Ἐπετειακές
    • Ὁμιλίες περιστασιακές
  • Ἄρθρα
    • Ὁ ἀγώνας Ὀρθοδοξίας κατά ἀθεΐας
    • Πρός μαθητές...
  • Συγγραφικό Ἔργο
  • Ἐπιστολές

Ἡμερολόγιο Ἄρθρων

  • ► 2023 (7)
    • ► Μάρτιος (3)
      • • Κήρυγμα Κυριακῆς Σταυροπροσκυνήσεως
      • • Ποιότητες συνάντησης με τον Κύριο Κήρυγμα
      • • Η Παναγία χαρά μας- Β' Χαιρετισμοί
    • ► Ιανουάριος (4)
      • • Ιεροί Κανόνες και επικαιρότητα πρόλογος
      • • Η ιερατική λειτουργία του Προδρόμου
      • • Η κόπωση
      • • Εκκοσμίκευση και επαγγελματισμός
  • ► 2022 (135)
    • ► Δεκέμβριος (7)
      • • Το αδικαίωτο πάθος
      • • Στιχηρό του Εσπερινού των Χριστουγέννων
      • • "Αυγούστου μοναρχήσαντος..."
      • • Για να μην ξεχνούν οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεώτεροι
      • • Αυτονομία ή θεονομία;
      • • Μελαγχολική αναδρομή στην πορεία του Εκκλησιαστικού προβλήματος χθες και σήμερα
      • • Κήρυγμα και ευτελισμός
    • ► Νοέμβριος (13)
      • • Οι δημοσκοπήσεις και ο Αρχιεπίσκοπος
      • • Κλέφτες όλου του κόσμου ενωθήτε...
      • • Επιβάλλεται άμεση αποκατάσταση
      • • Το κλειστό κύκλωμα
      • • Ορθοδοξία Η εν διωγμοίς αντίστασις των Αγίων Πατέρων
      • • Η εμπορευματοποιημένη αλήθεια
      • • Ερώτημα στον Μακαριώτατο κ. Χριστόδουλο (2)
      • • Περιοδεύων θίασος
      • • Εκσυγχρονισμός ή εξανδραποδισμός;
      • • Ερώτημα στον Μακαριώτατο κ. Χριστόδουλο
      • • Η εκκλησιαστική δικαιοσύνη στις ημέρες μας
      • • Το μαύρο κουτί
      • • Πανηγυρίσαμε και μετά;
    • ► Οκτώβριος (7)
      • • Ποιός θα "κονταροχτυπηθεί με το κακό...";
      • • Το ζητούμενο
      • • "Εδώ και τώρα..."
      • • Η μεταλλαγμένη θρησκευτικότητα (2)
      • • Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε
      • • Το θανάσιμο τρόπαιο
      • • Η ηχορρύπανσι
    • ► Σεπτέμβριος (2)
      • • Με το βλέμμα στον Εσταυρωμένο
      • • Το επιτίμιον της ακοινωνησίας
    • ► Αύγουστος (10)
      • • Η ακόρεστη πείνα
      • • Τα 25 χρόνια της εκκλησιαστικής ανωμαλίας
      • • Το χάος του παρασκηνίου
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...11
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...10
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...9
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...8
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...7
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (7)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (6)
    • ► Ιούλιος (6)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (5)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (4)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (3)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (2)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων!
      • • Η λυτρωτική αγάπη του Θεού-Αποστολικό κήρυγμα 3ης Κυριακής-σ Νικόδημος
    • ► Ιούνιος (11)
      • • Ο έμφυτος ηθικός Νόμος-Αποστολικό κήρυγμα 2ης Κυριακής π Ειρηναίος
      • • Αποστολικό κήρυγμα 2ης Κυριακής σ Νικόδημος
      • • Ο δρόμος των Αγίων, δρόμος Σωτηρίας Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής αγίων Πάντων μον. Ιγνάτιος Βερβέρης
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Αγίων Πάντων
      • • Κανονικότητα χρήσεως του τίτλου του: "Αττικής και Μεγαρίδος"
      • • Γεύση Πεντηκοστής, εμπειρία Γολγοθά
      • • Υποθήκες προς πρεσβυτέρους-αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 6ο
      • • Εγρήγορση της Εκκλησίας
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 5ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 5ο (2)
    • ► Μαϊος (27)
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 4ο
      • • Δαιμονική αντιπαράθεση-αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Τυφλού
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Τυφλού
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 3ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 3ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 2ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 1ο
      • • Αγαπητική και όχι εξουσιαστική παρουσία στις τοπικές Εκκλησίες
      • • Κυριακή Σαμαρείτιδος
      • • Το χρέος της Ιεραρχίας: η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων 12 μητροπολιτών
      • • Το χρέος της Ιεραρχίας: η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων 12 μητροπολιτών (2)
      • • Εκτεθειμένη η Σύνοδος
      • • Το ιστορικό στίγμα του μάρτυρα
      • • Διωγμός Μητροπολιτών
      • • Η Αγάπη γίνεται Ανάσταση
      • • Κυριακή Παραλύτου
      • • Αποστολικό κήρυγμα εορτής Ιωάννου Θεολόγου
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (7)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (6)
      • • Κυριακή Μυροφόρων
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (5)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (4)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (3)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (2)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (1)
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Θωμά
      • • Ειρήνη και χαρά
    • ► Απρίλιος (15)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής του Θωμά
      • • Α΄ και γ΄ ωδή του Κανόνα του Πάσχα (κείμενο-μετάφραση)
      • • Πάσχα 2022
      • • Αναστάσιμη εμπειρία
      • • "Σταυρέ πανσεβάσμιε..."
      • • Αγωνία στη Γεθσημανή και αγωνία στο σύγχρονο κόσμο
      • • Άνθη από την ποίηση του Γολγοθά-Μεγάλη Τρίτη
      • • Η Ιερά Εξέταση
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Βαΐων
      • • Η αλλοπρόσαλλη τακτική του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Χριστοδούλου
      • • Το υπόμνημα της ντροπής
      • • "Εις" και η αλήθεια
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Ε' Νηστειών-2
      • • Από την επιφάνεια στο βάθος
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Δ' Νηστειών_2
    • ► Μάρτιος (7)
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως (Γ' Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
      • • Θεολογία...
      • • Το θύμα και... ένας από τους θύτες
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Β' Νηστειών
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Ορθοδοξίας (Α' Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Τυρινής
    • ► Φεβρουάριος (11)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Απόκρεω
      • • Προς Μακαριώτατο...
      • • Λαός του Θεού-Θεμελιακά χαρακτηριστικά της Λειτουργικής, "Θεωρητικής" και Μυστηριακής ζωής
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 34ης Κυριακής (Ασώτου)
      • • Διάλογοι και Θεολογία
      • • Λατρεία και Βίβλος-Η πρώτη ακτίνα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου σ Νικόδημος
      • • Το σπασμένο πηδάλιο
      • • Τα μηνύματα του πένθους
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 17ης Κυριακής
      • • Κήρυγμα Υπαπαντής
    • ► Ιανουάριος (19)
      • • Εύρος γνώσης ή έπαρσης;
      • • Η Πύλη του Ουρανού-Μπροστά στη μυστική Τράπεζα
      • • Καιροί παρακμής
      • • Μπαλόνια... ή καρδιές;
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΔ' Λουκά (Τυφλού Ιεριχούς)
      • • Αναζητείται επιμόνως Ιερός Κανών
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Αγίου Αντωνίου
      • • Ο ρατσισμός του αντιρατσισμού
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΒ' Λουκά (Δέκα λεπρών)
      • • Εξόδιο
      • • Θεολογία-Εξουσία
      • • Πειρασμοί του εκκλησιαστικού σώματος
      • • Υπόμνησι στους σύγχρονους πλαστογράφους
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά τα Φώτα-Ιωάννου Προδρόμου
      • • Θρίλερ στη Μητρόπολη
      • • Ένα αλλοιώτικο γαμήλιο δώρο
      • • Κανονικές και Νομικές επισημάνσεις σε αρχιερατικές δηλώσεις
      • • Το ειδικό βάρος της Συνοδικής αξιοπρέπειας
      • • Ο χρόνος
  • ► 2021 (347)
    • ► Δεκέμβριος (29)
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ Φώτων
      • • Η υπακοή
      • • Η συμπαράσταση των εγκαλουμένων κληρικών με λαϊκό συνήγορο ενώπιον των εκκλησιαστικών δικαστηρίων
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου-Θα σκύψω στο καινό μνημείο
      • • Η έκθεση-ντοκουμέντο ενός γενναίου Αρχιερέα πριν από το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων
      • • Στη Φάτνη...
      • • Το χαμένο μονοπάτι
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Χριστού Γέννηση
      • • Επιστολή στο Μητροπολίτη, που πλαστογραφήθηκε η ψήφος του
      • • Προοδευτικότητα ή αντιγραφή;
      • • "Ήλθε... και απήλθε"
      • • Ο Ιούλιος του 1974 και το σήμερα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής προ Χριστουγέννων
      • • Η υπόθεση των επιτιμίων ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου
      • • Οι δυο κόσμοι
      • • Ο Αμβρόσιος κρίνει το Χριστόδουλο
      • • Συναγμένοι στην Ευχαριστία-Άγιοι του Θεού
      • • Προς τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος
      • • Η πορεία της πτώσεως
      • • Η πλαστογραφία στην ανώτατη δικαιοσύνη
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΑ' Λουκά
      • • Έκθεση γραφολογικής και γραφοτεχνικής γνωμοδότησης
      • • Εκζήτηση εξηγήσεων και απάντησης για αδικία
      • • Χάραγμα βαρυτάτου πένθους
      • • Αιχμαλωσία συνειδήσεων
      • • Μεταμοντέρνα θρησκευτικότητα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ι' Λουκά
      • • Η λειτουργία του συνοδικού συστήματος στο χώρο της διοικήσεως της εκκλησιάς
      • • Θλιβερές αναμνήσεις
    • ► Νοέμβριος (32)
      • • Χριστόδουλε, λησμόνησες τους σταυρωμένους
      • • Χριστόδουλε, λησμόνησες τους σταυρωμένους (2)
      • • Το σιωπηλό μεγαλείο
      • • "εωράκαμεν..."
      • • Στον αγρό του Παπισμού
      • • Η προσφυγή κληρικών παντός βαθμού στα πολιτειακά δικαστήρια
      • • Κήρυγμα Κυριακής 23ης σ Νικόδημος
      • • Ο Μακαριστός Λαρίσης Θεολόγος σε δικαστική εκκρεμότητα
      • • "Για μια φούχτα δολλάρια"
      • • Ο Μεσσιανισμός της τεχνολογίας
      • • Όταν οι πηγές μιλούν
      • • Κήρυγμα Εισοδίων της Θεοτόκου
      • • Το μαρτύριο ενός σύγχρονου αγίου ιεράρχη
      • • Μοναξιά και μοναξιά
      • • Αφανείς ή αιχμάλωτοι;
      • • Μυστικισμός και ρεαλισμός
      • • Οι πληγές
      • • Ομιλία προ της εξορίας Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου
      • • Μια είδησι, που δε βγήκε στον αέρα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 10ης Κυριακής
      • • Μ. Βασίλειος: Προς Ευστάθιον τον Σεβαστηνόν
      • • Μια επιστολή του αγίου Νεκταρίου
      • • Ποιος έχει το πρόβλημα
      • • Ποιος έχει το πρόβλημα (2)
      • • Το παράτολμο πήδημα
      • • «Θεοδίδακτοι...»
      • • Η φωνή της Εκκλησίας πρέπει να ακούγεται
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 20ής Κυριακής
      • • Εν ου παικτοίς Πράξι δεύτερη
      • • Τα όρια του ανθρωπισμού μας
      • • Εν ου παικτοίς Πράξι πρώτη
      • • Τα είδωλα της TV
    • ► Οκτώβριος (30)
      • • Μεταβίβαση της ευθύνης
      • • Ανθρώπινα Δικαιώματα: Χρήσης ή επιλογής;
      • • Το όνειδος
      • • Σύμβολα και εμπειρίες
      • • Πρόσκληση σε υπακοή
      • • Το λάβαρο ή την εμπειρία;
      • • Συνοδικά Πρακτικά, πλαστογραφίες και γραφικότητες
      • • Κορεσμός-πείνα
      • • Η σύγχυση που επικρατεί σήμερα περί τα επιτίμια ακοινωνησίας
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 18ης Κυριακής
      • • Ο συνήγορος των δυο Μητροπολιτών γράφει:
      • • Παγκοσμιοποιημένος φαρισαϊσμός
      • • Η αποτρόπαιη καταδίκη
      • • Παγκοσμιοποίηση και Εκκλησία-2
      • • Η σιωπή του Αρχιεπισκόπου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Πατέρων Ζ' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Συνθήματα μιας χρήσεως
      • • Κραυγές αγωνίας... άγονες
      • • Ο Καλαβρύτων Αμβρόσιος γράφει:
      • • Μοναχική Κουρά
      • • Η δύναμη της προσευχής
      • • Αξιοκρατία ή φαυλοκρατία;
      • • Η αρνητική αυτοσυνειδησία
      • • Κήρυγμα Κυριακής Γ' Λουκά
      • • Τα επιτίμια της ακοινωνησίας μετά τις αποφάσεις ΔΙΣ και ΙΣΙ
      • • Ποιμένες πολλοί διέφθειραν τον αμπελώνα...
      • • Ο Πειραιώς Καλλίνικος για το "επιτίμιο ακοινωνησίας"
      • • Η φθορά των θεσμών
      • • Προς το δευτεροβάθμιο για τους αρχιερείς δικαστήριο
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 15ης Κυριακής
    • ► Σεπτέμβριος (26)
      • • Μηδέν άγαν...
      • • Η ευθύνη του "ορθοτομείν" και η υπακοή των επισκόπων
      • • Η επιστολή μου προς τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο
      • • Η επιστολή μου προς τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο (2)
      • • Η γνώμη των πλειόνων
      • • Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων γράφει για τα επιτίμια...
      • • Η καπηλεία
      • • Καταγγέλω...
      • • Η εισήγηση του Μητροπολίτου Κονίτσης Ανδρέα
      • • Ευσεβιστές-ασεβιστές
      • • Παγκοσμιοποίηση και Εκκλησία
      • • Αρετές
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Ύψωση-2
      • • Δογματική διδασκαλία και πνευματικός βίος
      • • Μέτρο κρίσεως
      • • Μη πυροβολείτε τους θεσμούς
      • • Η πλαστή "παραίτησι"
      • • Η αυθεντία της Εκκλησίας
      • • Λαρισαίων δικαίωσι
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Υψώσεως-2
      • • Το εξάμβλωμα Κακλαμάνη
      • • Αμφίπλευροι δεσμεύσεις
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΑ' Ματθαίου
      • • Το βαθύ τραύμα (1)
      • • Ένα ψευδοπρόβλημα
      • • Μαθητεία και θητεία
    • ► Αύγουστος (30)
      • • Υπέρβαση της συμβατικότητας
      • • Άκυρο...
      • • Κήρυγμα Αρχής Ινδίκτου
      • • Συνοδική συνείδησι
      • • Στον Επίσκοπο της Εκκλησίας
      • • Οι αντιστασιακοί ακροβολίζονται
      • • Η ευθύνη της ηγεσίας
      • • Θεέ μου και Σωτήρα μου
      • • Εν τη Κοιμήσει...
      • • Ηγεσία της Εκκλησίας
      • • Η βοήθεια του Θεού
      • • Κήρυγμα Κυριακής Θ' Ματθαίου
      • • Καλά έργα
      • • Παιδιά της "Πλατυτέρας"
      • • Ενάρετος και συνάνθρωποι
      • • Στον τάφο της Θεοτόκου...
      • • Εξομολόγηση και μετάνοια
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...6
      • • Ταπεινοί δούλοι
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...5
      • • Φαντασία
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...4
      • • Μελωδία και ύμνοι
      • • Χαρισματούχοι
      • • Εάν αγαπάτε με
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...3
      • • Για την ταπείνωση
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...2
      • • Επίσκοπε της αγάπης και της θυσίας, φώτισε τους σημερινούς διαδόχους σου
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...1
    • ► Ιούλιος (27)
      • • Σχέδιο διχασμού
      • • Αξιύμνητε Μιχαήλ Αρχάγγελε...
      • • Κήρυγμα Κυριακής Στ' Ματθαίου-Παραλυτικού
      • • Ο συμπαθής επισκέπτης των διωκομένων
      • • Ευρώπη και Ορθοδοξία
      • • Σταυρός: Σφραγίδα ελευθερίας και ζωής
      • • Εκκλησιαστική δημοσιογραφία
      • • Η ευπρέπεια εμπνέει την υπακοή
      • • Φιλάνθρωπος προς τους μετανοούντες
      • • Δημοσιογραφία και Εκκλησία
      • • Η στρέβλωση των ιερών κειμένων
      • • Κήρυγμα Προφήτου Ηλιού
      • • Εκκλησία ή "Χριστιανικός Πολιτισμός";
      • • Η θαυμαστή αλιεία των λαών
      • • Κήρυγμα Κυριακής Πατέρων Δ' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Έσχατη κατάπτωσι
      • • Θεμελιακή πράξη
      • • Χριστιανισμός και Ευρώπη
      • • Κυριακή Γ' Ματθαίου
      • • Η ανθρώπινη φύση μας στην αγκαλιά του Θεού
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Στέλιος Αλλαμανής
      • • Ο Σεραφείμ φοβάται τους έντιμους
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Ξενοφών Ζολώτας
      • • Παναγία
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 2ης Κυριακής
      • • Το μέγεθος της επισκοπικής ευθύνης
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Κωνσταντίνος Μανιαδάκης
    • ► Ιούνιος (29)
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Μιμηταί μου γίνεσθε καθώς καγώ Χριστού
      • • Πρόγευση
      • • Κήρυγμα Αγίων Αποστόλων
      • • Ύψωση Ιερού Ευαγγελίου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Αγίων Πάντων
      • • Σταυρός και Ανάσταση
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Κωνσταντίνος Τσάτσος
      • • Κρυμμένοι επίσκοποι
      • • Προσκόληση καρδιάς στον πλούτο
      • • Πάσιν εμαυτόν εδούλωσα
      • • Οι μεγιστάνες
      • • Ιεραποστολή εν μέσω διωγμών
      • • Ανάγκη επισκοπικού προτύπου!
      • • Το κόστος της ελευθερίας
      • • Η χιονοστιβάδα
      • • Κατενώπιον του λαού του Θεού
      • • Το ναρκωτικό
      • • Κήρυγμα Κυριακής των Αγίων Πατέρων
      • • Πίστη: όραμα και πράξη
      • • Τα τρία δείγματα
      • • Μίμηση Ιησού Χριστού
      • • Ιεροί κανόνες και επικαιρότητα
      • • Πρόσθες ημίν πίστην
      • • Κήρυγμα Κυριακής του τυφλού
      • • Αναπνοή ελπίδας
      • • Οι βιαστές της ελευθερίας μας
      • • Η ένοχη σιωπή
      • • Πίστις και έρευνα
    • ► Μαϊος (28)
      • • Τραγούδι ή θρήνος;
      • • Η μεγάλη κλήση
      • • Η προς το Έθνος παρακαταθήκη του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου
      • • Η ανασφάλεια
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής της Σαμαρείτιδος
      • • Ειπέ τη Εκκλησία...
      • • Είμαστε άφοβοι;
      • • Ελεύθερος ή σε γκέττο;
      • • Κρίσις εις τας σχέσεις Αθηνών-Φαναρίου
      • • Κήρυγμα Κυριακής Παραλύτου
      • • Χέρι ευλογίας ή χέρι βίας;
      • • Αντίθετα στο ρεύμα
      • • Τριγμοί εις τας σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Πατριαρχείον Κωνσταντινουπόλεως
      • • Η σκυταλοδρομία της αγάπης
      • • Επίλογος κακότητας και ντροπής ενός συγχρόνου μητροπολίτου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής των Μυροφόρων
      • • Το εκκλησιαστικό πρόβλημα
      • • Χωρίς προκλητικότητα
      • • Σε καιρό πειρασμού
      • • Η ανεκτίμητη επένδυση
      • • Επαναφορά στην πρώτη ζωή
      • • Μοιρολατρεία ή αγών;
      • • Οι ψυχές δεν νιώθουν κορεσμό
      • • Στα προπύλαια της Ολυμπιάδας
      • • Αγάπη προς τόν Θεό
      • • Χριστός Ανέστη!
      • • Αναστηθήκαμε μαζί με το Χριστό
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου (2)
    • ► Απρίλιος (31)
      • • Προσευχή χωρίς περισπασμό
      • • Άνθη από την ποίηση του Γολγοθά
      • • Οι άγιοι
      • • Το "χθές" και το "σήμερα" και το "αιώνιο"
      • • Και νέο φράγμα
      • • Αποκαλυπτικά σημειώματα
      • • Κήρυγμα Κυριακής των Βαΐων
      • • Ο Καστορίας Δωρόθεος
      • • Έγγραφα Ιακώβου Βαβανάτσου
      • • Κατάλοιπα πρωταγωνιστών
      • • Η ευχή
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (5)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (4)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Ε' Νηστειών
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (3)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (2)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (1)
      • • Ανήκουμε σ' Αυτόν
      • • Το βαθύ χάσμα
      • • Συμπόσιον των δέκα Παρθένων
      • • Το μάθημα του Σταυρού
      • • Προσφορά και αντιπροσφορά
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Δ' Νηστειών
      • • Ο ακατάληπτος Θεός
      • • Η συνθηματολογία της άρνησης
      • • Ηθική
      • • Ομάδα αγάπης
      • • Συγγνώμη χωρίς αντίκρυσμα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Γ' Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως)
      • • Το σύνδρομο της εξωστρέφειας
      • • Κήρυγμα Γ' Χαιρετισμών
    • ► Μάρτιος (27)
      • • Προσέγγιση στο μυστήριο της Εκκλησίας-2
      • • Το θησαύρισμα των γενεών
      • • Πειρασμοί
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β' Νηστειών
      • • Σύναξη Θεού και ανθρώπων
      • • Κήρυγμα Β' Χαιρετισμών
      • • 150 χρόνια από την επανάσταση του 1821
      • • Δοξολογία
      • • Κατανόηση και βοήθεια
      • • Το πνεύμα της 28 Οκτωβρίου
      • • Γογγυσμός
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ορθοδοξίας (Α' Νηστειών)
      • • Υπερβαίνοντας την ατομικότητα
      • • Η Κανονικότητα της εκλογής μου
      • • Το χρυσό κύκλωμα
      • • Η δική σας συμμετοχή
      • • Ευρωπαϊκός πειρασμός (β)
      • • Κήρυγμα Κυριακής Τυροφάγου
      • • Εκγύμναση και ευσέβεια
      • • Ευρωπαϊκός πειρασμός (α)
      • • Καχεκτικό το όραμα
      • • Αττικής Νικόδημος προς Αγωνιζομένους Λαρισαίους
      • • Κήρυγμα Κυριακής Απόκρεω
      • • Προς νοσταλγούς της γαλήνης
      • • Ομάδα ψυχαγωγίας
      • • Συνάντηση και κοινωνία
      • • Αρνούμαι τη μοναξιά
    • ► Φεβρουάριος (28)
      • • Προσδοκίες καρδιών
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΖ' Λουκά (Ασώτου υιού)
      • • Ο μεγάλος εξόριστος
      • • Η εκμετάλλευση των ονείρων
      • • Φυγή από το χρέος;
      • • Ευκαιρίες αμέτρητες
      • • Η ανδρεία των εκκλησιαστικών ανδρών
      • • Κατηγορώ κι απολογούμαι
      • • 5. Η θύελλα μετά την αδιαλλαξία του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΣΤ' Λουκά (Τελώνου και Φαρισαίου)
      • • 4. Το ναυάγιο της Ιεραρχίας της 7ης-3-1991
      • • Ο παραγωγός
      • • 3. Η εννεαμελής επιτροπή
      • • Ποιό ήταν το λάθος
      • • 2. Οι πρώτες προσπάθειες Η πρώτη επιτροπή-ο Δωρόθεος
      • • Η εξομολόγηση μιας γενιάς
      • • 1. Μετά τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε.
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΖ' Ματθαίου (Χαναναίας)
      • • Το υπέροχο πλάσμα
      • • Η μάζα και ο ένας
      • • Πατέρες
      • • Πατέρες (2)
      • • Το ολέθριο λάθος
      • • Πλάνες και Εκκλησία
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 16ης
      • • Χαρακτηριστικά Κυρίου
      • • Ιερώνυμος Κοτσώνης. Ο Αρχιεπίσκοπος των αποστολικών οραματισμών.
      • • 20 Χρόνια "Ελεύθερη Πληροφόρηση"
    • ► Ιανουάριος (30)
      • • Η διάδοσις του Χριστιανισμού κατά τους χρόνους των Τριών Ιεραρχών
      • • Προφητεία και θαύμα
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΕ' Λουκά (Ζακχαίου)
      • • Εξήγηση προς τους λίγους
      • • Κορεσμός ακόρεστος
      • • Καθυστερημένο ξύπνημα
      • • Επιτάφιος και συντομή του αυτού βίου
      • • Μαρτυρία απ' τα σπλάχνα της γης
      • • Η παρουσία Του
      • • Προσευχή εις Χριστόν
      • • Ευμάρεια και ευτυχία
      • • Το μυστήριο
      • • Κήρυγμα Αγίου Αθανασίου
      • • Προς Χριστόν (2)
      • • Η ολοκληρία της ζωής
      • • Η ολοκληρία της ζωής (2)
      • • Αρχίζοντας αμέσως
      • • Παρακλητικόν
      • • Εκκλησία σήμερα; (2)
      • • Η νέμεση της ιστορίας
      • • Πόσο θα περιμένουμε;
      • • Η μυστική χάρη
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά τα Φώτα
      • • Το οδοιπορικό μιας μοναχής
      • • Η ιερατική λειτουργία του Προδρόμου
      • • Το ένα και σπουδαίο
      • • Η παθολογία της Συνοδικής απορρύθμισης
      • • Λατρεία και Βίβλος
      • • Δἐησις εν τη νόσω
      • • “Τι εστιν άνθρωπος;”
  • ► 2020 (322)
    • ► Δεκέμβριος (36)
      • • Ποιό από τα τρία;
      • • Ξόδεμα;
      • • Ξόδεμα; (2)
      • • Το πρόσωπο του Ιησού
      • • Άλλη
      • • Σκοταδιστική πτώχευση
      • • Ένα μέρος για τους φτωχούς
      • • Το βαθύτερο νόημα των Χριστουγέννων
      • • Η πύλη της αγάπης
      • • Η πύλη της αγάπης (2)
      • • Τρία σπουδαία πράγματα
      • • Δέησις προς τον Χριστόν
      • • «Εις εαυτόν»
      • • Η μεγάλη εκτροπή
      • • Η μεγάλη εκτροπή (2)
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Χριστού Γεννήσεως
      • • Η "ανία" της ευμάρειας
      • • Εις εαυτόν
      • • Ποιό βάζουμε πρώτο;
      • • Έλλειμμα κρίσης ή έλλειμα συνέπειας;
      • • Η ελπίδα μου
      • • Επικοινωνιακή απάτη (2)
      • • Τα δυο μοτίβα
      • • Το πραξικόπημα
      • • Βαδίζοντας με τον Χριστό
      • • Το βαθύ τραύμα (2)
      • • Φωνή θρηνούντων ποιμένων
      • • Το είδωλο της εποχής μας
      • • Το είδωλο της εποχής μας (2)
      • • Μοναχικοί οδοιπόροι
      • • Θρήνος
      • • Για να γίνωμε άφοβοι
      • • 2004 μετά Χριστό...
      • • Η ενότητα της Ορθοδοξίας
      • • Εμπλοκή και διαπλοκή
      • • Πήχης προόδου!!!
    • ► Νοέμβριος (32)
      • • Στον υπουργό της Δικαιοσύνης κ. Χατζηγάκη
      • • Καμουφλαρισμένη δειλία
      • • Αδελφοσύνη
      • • Το «τραύμα» της αγάπης
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΓ' Λουκά
      • • Κριτική-αυτοκριτική
      • • Ανώμαλη προσγείωση
      • • Θρήνος προς τον Χριστόν
      • • Η εκλογή του Ιερωνύμου
      • • Ο Νέος Αρχιεπίσκοπος
      • • Ιστορικά αποτυπώματα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 24ης
      • • Υπάρχει έλεγχος ποιότητας;
      • • "Η μέριμνα η καθ' ημέραν"
      • • Η αξία της μικρής θυσίας
      • • Τρία πορτρέτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος
      • • Μαθητεία στο σχολείο της ερήμου
      • • Προς Χριστόν
      • • Απόσταγμα σοφίας
      • • Τρία πορτρέτα
      • • Υπόδειγμα φιλανθρωπίας
      • • Το κέντρισμα
      • • Θυσίαν αινέσεως
      • • Πόθος του θανάτου
      • • Το ιστορικό απόκτημα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ζ' Λουκά (Αιμορρούσης)
      • • Υπόδειγμα αγάπης
      • • Ο φόβος της μικρής θυσίας
      • • Ο κώδικας της αγάπης
      • • Το αλφαβητάριο της προσευχής
      • • Γνήσια αγάπη
      • • Όραμα με απόρρητη ταυτότητα
    • ► Οκτώβριος (34)
      • • Η αγωνία του Αρχιεπισκόπου
      • • Η πνοή του Θεού
      • • Καταφιλήσω...
      • • Αμοιβαία πιστότητα και εκσυγχρονισμός
      • • Πατήματα και στραβοπατήματα
      • • Τρία πορτρέτα
      • • Επικήδειος Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Β'
      • • Η λαϊκή απόρριψη
      • • Εκκλησία σήμερα;
      • • Κήρυγμα Κυριακής Στ' Λουκά
      • • Ο στεναγμός ενός μάρτυρα
      • • Η αδόκιμη δοκιμή
      • • Ανήκουμε στον Εσταυρωμένο
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος πρώην Αθηνών Ιερώνυμος-Βιογραφικά στοιχεία
      • • Θρήνος
      • • Προσέγγιση στο μυστήριο της Εκκλησίας
      • • Το όραμα της "κοινωνίας"
      • • Επιλογές... "στο πόδι"
      • • Ελπίδα αιώνιας ζωής
      • • Προς το Δ' Πανελλήνιον Συνέδριον Θεολόγων
      • • Δἐησις προς Χριστόν τη επαύριον
      • • Λαός του Θεού
      • • Δυό πλάνα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σπορέως (Δ' Λουκά)
      • • Επικαλούμαι την κρίση σας
      • • Τό "όχι" του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου
      • • Έπεσεν η δρυς
      • • Εκλογή Μητροπολιτών επί Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Η αγωνία ενός ιερέως
      • • Εκσυγχρονισμός ή μιμητισμός;
      • • Οι κοινές μας επιφυλάξεις
      • • Η άλλη δίαιτα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β' Λουκά
      • • Ομιλία αρχιεπ. Ιερωνύμου Α' σε συνέδριο Ελλήνων που ζουν στην Αμερική
    • ► Σεπτέμβριος (34)
      • • Λόγος περί διαφθοράς
      • • Μνησθείη Κύριος ο Θεός
      • • Πρόταση ζωής, ή πρόταση χλιδής;
      • • Κοινές διαδρομές
      • • Το Άγιο Πνεύμα
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος της Αγάπης
      • • Κήρυγμα Κυριακής Α' Λουκά
      • • "Λέγουσι και ου ποιούσι"
      • • Γράμματα σ' ένα νέο Ιερέα
      • • Το σκάφος της Εκκλησίας
      • • Σημαίες δίχως ταυτότητες
      • • Το παράσημο
      • • Επιστολή αρχιεπ. Ιερωνύμου για πολιτικούς κρατουμένους-1970
      • • Η καταγγελία της σιμωνίας
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Ύψωση
      • • Γίνε ιερεύς μου
      • • Πιέσεις-εμπολκαί-αναστολαί
      • • Πρόοδος ή συντήρηση;
      • • Προς εσπέραν θρήνος
      • • Επιστολή αρχιεπ. Ιερωνύμου για πολιτικούς κρατουμένους-1969
      • • Αγιασμός
      • • Η Πύλη του ουρανού
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Υψώσεως
      • • Πατριαρχικαί νουθεσίαι
      • • Λαχανιασμένοι δρομείς
      • • Τα γραπτά μένουν. Και προδίδουν.
      • • Η εκδημία του π. Αρχιεπισκόπου Αθηνών (Ιερωνύμου Α')
      • • Άλλο
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου
      • • Προσευχόμενοι
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 13ης
      • • Μάταιος μόχθος
      • • Ευχή Εωθινή
      • • Κάλεσμα σε πνευματική επιστράτευση
    • ► Αύγουστος (41)
      • • Συναγμένοι στην Ευχαριστία
      • • Κήρυγμα Αρχής Ινδίκτου
      • • Έγκληση κατά των Συνοδικών Αρχιερέων για την κηδεία του Λαρίσης Θεολόγου
      • • Το κολύμπι στην ακροθαλασσιά
      • • Τότε και τώρα!
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΒ' Ματθαίου (Πλούσιου νεανίσκου)
      • • Θύμιση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ μοχλός της δικτατορίας
      • • Γιατί οι εκρήξεις;
      • • Το "ενέχυρο"
      • • Το πολίτευμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας
      • • Ικετήριον
      • • Στην παρυφή του παράλογου
      • • Θεία Κοινωνία
      • • Εμπειρίες ιατρού με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο
      • • Εις τόν πονηρόν
      • • Από το ίδιο εφαλτήριο
      • • "Ας σκεφτόμαστε τα άνω"
      • • Επιλογές ευθύνης
      • • Νοσούντος ευχή προς Χριστόν
      • • Ευθύνη των δημοσιογράφων
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Οι ζάλες του βίου
      • • Ομολογία πίστεως
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Χαρά
      • • Ενταγμένη και στρατευμένη αθεΐα
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Μεσιτεία
      • • Προς τους φθονούντας
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Ελπίδα
      • • Μια μεγάλη μορφή
      • • Η διελκυστίνδα
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Αθυμία
      • • Η θεοποίηση της εξουσίας
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Βοήθεια
      • • Τα δυό ντοκουμέντα
      • • Ομιλία στη Ριζάρειο Σχολή για τον Αθηνών Χρυσόστομο Παπαδόπουλο
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Παρρησία
      • • Κοινωνία ή απομόνωση;
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Θεία Αγάπη
      • • Ασυμμάζευτη έπαρση
      • • "Κοινωνία"... δίχως κοινωνία
      • • Ειδική μέριμνα υπερηλίκων
    • ► Ιούλιος (35)
      • • Φύλλα μητρώου
      • • Εκκλησία και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός
      • • Ο αρχιεπίσκοπος της Συγγνώμης
      • • Ο δικαιωμένος αδικαίωτος
      • • Γιατί;...
      • • Εκλογή Λαρίσης Θεολόγου
      • • Η αποστολή των Θεολόγων και η ευθύνη απέναντι στη νεολαία
      • • Προς Κανονολόγους παραχαράκτες
      • • Από την αγνωσία στη γνώση
      • • Λυπητερό!
      • • Κρίσεις στο ταμείο της ιστορίας
      • • Οι ανάγκες του ανθρώπου και η πίστη
      • • Η πλασματική παγγνωσία μας
      • • Προφήτου Ηλιού (Θ. Λειτουργία)
      • • Αρχή και τέλος
      • • Ο Προκαθήμενος της Αγάπης
      • • Ζητώ πιστή αποτύπωση της ιστορίας
      • • Η οδυνηρή εμπειρία μου
      • • Μιά γενιά χάνεται
      • • Μήνυμα για τον ιερέα του Θεού του Υψίστου
      • • Έμπονη διάγνωση
      • • Η προσωπικότης του κοινωνικού εργάτου
      • • Κυριακή Ε' Ματθαίου
      • • Αθεϊσμός σκοπιμότητας;
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: Ο προσδοκώμενος
      • • Κυριακή 5η
      • • Ιστορικός ισολογισμός
      • • Ιερώνυμος ο κλητός του Θεού
      • • Διαφωτιστές και σκοταδιστές
      • • Ιδιόχειρος Διαθήκη αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Η κοινή αγωνία
      • • Ό,τι και να γράψη κανείς...
      • • Κατάθεση συντριβής
      • • Κυριακή Δ' Ματθαίου
      • • Η Σύνοδος του Αρχ. Ιερωνύμου για την Οικουμενική Κίνηση
    • ► Ιούνιος (16)
      • • Μια αμερόληπτη κρίση...
      • • Μιμηταί μου γίνεσθε...
      • • Αδύνατο, χωρίς την αγάπη
      • • Οι ασεβείς και οι δίκαιοι
      • • Άλλη εις ταυτό προσευχή
      • • Απόκτηση της αληθινής πίστεως
      • • Αγάπη και πίστη
      • • Άλλη περί ευοδίας προσευχή
      • • Η πικρία του πληρώματος
      • • Επανάπαυση στο θείο έλεος
      • • Στη σκιά του Σταυρού
      • • Δόξα στο Θεό
      • • Και ένα υστερόγραφο
      • • Πάθη
      • • Μνήμη Δικαίου Ιερώνυμος Κοτσώνης Ο Αρχιεπίσκοπος της αγάπης
      • • Θεογνωσία
    • ► Μαϊος (35)
      • • Ο Τρισάγιος ύμνος
      • • Κυριακή Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Ιερώνυμος καί εκλογές επισκόπων 2
      • • “Ρήματα ζωής αιωνίου”
      • • Ιερώνυμος και εκλογές επισκόπων
      • • Κυριακή Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Εκ βαθέων...(3) Αυτοβιογραφικό
      • • Λυτρωτική Χάρη
      • • Επίκλησις προ της των Γραφών αναγνώσεως
      • • Ύπαρξη του Θεού
      • • Κυριακή Τυφλού
      • • Ο Λαρίσης Θεολόγος Ο στεφανωμένος μάρτυρας
      • • Θυμίαμα, στόν ιερομάρτυρα της Λαρίσης Θεολόγο
      • • Στόμα της Αλήθειας
      • • Μνήμη δωρεών
      • • Ευχαριστήριον
      • • Θεία Κοινωνία εν μέσω πανδημίας
      • • Αγάπη και προσφορά
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Αρετή
      • • Ύμνος άλλος
      • • Σχέση αγάπης
      • • "Θεοδίδακτοι..."
      • • Ο νους μας στο Θεό
      • • Το ήθος της Ορθοδοξίας
      • • Ισοτιμία ανθρώπων
      • • Η αλήθεια σχετικά με τά περί παραιτήσεως του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου (Χατζησταύρου)
      • • Τέλεια αγάπη
      • • "Ο πάμπλουτος επαίτης"
      • • Θεία Κοινωνία
      • • Η καπηλεία...
      • • Η μεσιτεία των Αγίων
      • • Ο κοινός παρανομαστής
      • • Καθαρή συνείδηση
    • ► Απρίλιος (46)
      • • Ύμνος εις τον Θεόν
      • • Η εκζήτηση του ελέους
      • • Τα ξηλώματα
      • • Τα ξηλώματα
      • • Το έλεός σου, Κύριε
      • • Η άλλη όψι του εκκλησιαστικού προβλήματος
      • • Η άλλη όψι του εκκλησιαστικού προβλήματος
      • • Το Κύριε ελέησον
      • • Κυριακή του Θωμά
      • • Ο λαός έχει μνήμη
      • • Κύριε ελέησον
      • • Δυναμικό καί δυναμισμός
      • • Η ειρήνη
      • • Τα κίνητρα της αγάπης
      • • Μια προφητική φωνή
      • • Ιερά Αναγνώσματα
      • • Γευόμαστε την ειρήνη
      • • Εγκληματούν οι αρχιερείς;
      • • Δοξολογική λατρεία
      • • Tά νυσταγμένα μας μάτια
      • • Αλληλένδετα
      • • Στόν κολοφώνα της «ορθοπολιτικής» ζούγκλας
      • • Προσευχή και αγάπη
      • • Κήρυγμα Κυριακής Βαΐων
      • • Αποστολική παράδοση καί παραχάραξη
      • • Η δοξολογία του Κυρίου
      • • Συνοδικές ακυρότητες
      • • Μίμηση Χριστού
      • • "Λέγουσι και ου ποιούσι..."
      • • Η εκούσια στέρηση
      • • Mύρο πνευματικής ευωδίας
      • • Βιογραφικό Τρίκκης καί Σταγών Σεραφείμ
      • • Βιογραφικό Ζακύνθου Αποστόλου
      • • Βιογραφικό Παραμυθίας Παύλου
      • • Βιογραφικό Δημητριάδος Ηλία
      • • Βιογραφικό Χαλκίδος Νικολάου
      • • Βιογραφικό Κιλκισίου Χαρίτωνα
      • • Βιογραφικό Διδυμοτείχου Κωνσταντίνου
      • • Βιογραφικό Αλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιου
      • • Βιογραφικό Θεσσαλονίκης Λεωνίδα
      • • Βιογραφικό Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνου
      • • Βιογραφικό Λαρίσης Θεολόγου
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ε΄ Νηστειών
      • • Προχωρούμε και νικάμε
      • • Ένοχη ανοχή!!!
      • • Ο αδιάσπαστος δεσμός
    • ► Μάρτιος (12)
      • • Μπροστά σέ Κείνον
      • • Mνήμη Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Αμφισβήτηση καί... αμφισβήτηση
      • • Αμφισβήτηση καί... αμφισβήτηση
      • • Κήρυγμα Κυριακής Δ΄ Νηστειών
      • • Ο Mακαριστός Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ήταν εκλεκτός τίνος;
      • • Κήρυγμα Δ' Χαιρετισμών
      • • Μισή αλήθεια... γεμάτο ψέμα
      • • Δ΄ Κυριακή Νηστειών
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως (Γ΄ Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β΄ Νηστειών
      • • "Απόφαση" χωρίς ψηφοφορία
    • ► Φεβρουάριος (1)
      • • Κηρύγματα - Επίκαιρα
  • ► 2019 (301)
    • ► Δεκέμβριος (37)
      • • Φωτογραφίες Χαλκίδος Νικολάου
      • • Φωτογραφίες Τρίκκης Σεραφείμ
      • • Φωτογραφίες Παραμυθίας Παύλου
      • • Φωτογραφίες Λαρίσης Θεολόγου
      • • Φωτογραφίες Κιλκισίου Χαρίτωνα
      • • Φωτογραφίες Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνου
      • • Φωτογραφίες Θεσσαλονίκης Λεωνίδα
      • • Φωτογραφίες Ζακύνθου Αποστόλου
      • • Φωτογραφίες Διδυμοτείχου Κωνσταντίνου
      • • Φωτογραφίες Δημητριάδος Ηλία
      • • Φωτογραφίες Αλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιου
      • • Το πλαστό όραμα
      • • Τί εστιν άνθρωπος;
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (7)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (6)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (5)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (4)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (3)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (2)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (1)
      • • Συνειδησιακός διχασμός
      • • Προσευχόμενοι με τους ύμνους της θείας Λειτουργίας
      • • Μηνύματα... με πολλούς αποδέκτες
      • • Μαζί Σου πάντοτε!...
      • • Κλήρος και λαός
      • • Η φρικτή θυσία
      • • Η συνοδικότητα της Εκκλησίας
      • • Η κοινή μας αγωνία
      • • Η δική μας προσφορά στον Κύριο
      • • Η Αναστάσιμη θεία Λειτουργία
      • • Εμπειρίες αιώνων
      • • Διάλογος με την ύπαρξή μου
      • • Βαβέλ και Πεντηκοστή
      • • Αποστολική Διαδοχή
      • • Αποστολική Διαδοχή
      • • Ανάσταση όλων των αγαπημένων μας
      • • Ανάστα, ο Θεός, κρίνον την γην...
    • ► Οκτώβριος (11)
      • • Και Συνοδική πράξι
      • • Η αποστολική γνησιότητα
      • • Κληρονομιά ο διχασμός
      • • Τα ταξίματα
      • • Περί Μοναστηριού και "Εγκλείστρας"
      • • Μια τρελή πρόταση
      • • Ελπίδα Αναστάσεως
      • • Εκκλησία και Θεσμοί
      • • Αγάπη στον άνθρωπο
      • • Η κούρσα
      • • Σχέση αδελφωσύνης
    • ► Σεπτέμβριος (35)
      • • Ουχ ούτως έσται εν υμίν...
      • • Μίσος και αγάπη
      • • Το μονοπάτι της υπέρβασης
      • • Το μίσος
      • • Απελευθέρωση από τα ειδωλικά σχήματα
      • • Το υπερούσιο φως
      • • Κωνστάντιος Χρόνης Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως
      • • Κωνστάντιος Χρόνης Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως
      • • Το άπειρο φως
      • • Ορθός λόγος-Πίστη
      • • Αγάπη και γνώση
      • • Ιδιόγραφη Διαθήκη του Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Ο Επίσκοπος και η Εκκλησία
      • • Η σταυρωμένη αρχιερωσύνη μου (2) Αυτοβιογραφικό
      • • Ολοκληρωτικό δόσιμο
      • • Μας λείπει...
      • • Φυσική εκδήλωση
      • • Η σταυρωμένη αρχιερωσύνη μου (1) Αυτοβιογραφικό
      • • Η εμπειρία της πίστης
      • • Σταυρωμένος Μέγας Αρχιερέας και Σταυρωμένη Αρχιερωσύνη
      • • Απάθεια
      • • Θρόμβοι αίματος
      • • Η ελπίδα
      • • Άξιος εργάτης της Εκκλησίας
      • • Η εγκράτεια είναι απελευθέρωση
      • • Στον απόηχο της Κοιμήσεώς του
      • • Φόβος Θεού
      • • Σταυρωθήτω
      • • Η πνευματική λειτουργία της πίστης
      • • Στιγμές αδυναμίας
      • • Αγάπη και πνευματική ζωή
      • • Μνημόσυνο διωγμών και εξορίας
      • • Το μυστήριο της θείας Αγάπης
      • • Στην Κουκουσό της Πάρνηθας
      • • Το χάρισμα του Αγίου Πνεύματος
    • ► Αύγουστος (26)
      • • Και νυν άγοις εσθλόν επί τέρμα πορείας
      • • Υποκατάστατα αγάπης
      • • Σελίδες αυτοκριτικής
      • • Οι Άγιοι
      • • Ο πόλεμος
      • • Μετοχή στην αποκάλυψη του Θεού
      • • Το ιερότερο και δυσκολότερο έργο
      • • Πίστη στην Ανάσταση
      • • Διά πίστεως περιπατούμεν...
      • • Μη στενάζετε εναντίον του άλλου
      • • Η έγκληση
      • • Όλα όσα κάνετε, ας γίνονται με αγάπη
      • • Προσωπικοί προβληματισμοί
      • • Θα καταδιωχθούν όλοι οι ευσεβείς;
      • • Προσοχή! Κυκλοφορούν σχισματικοί επίσκοποι
      • • Πειστήρια αναστάσεως
      • • Η έκτη αίσθηση
      • • Η αξία "άνθρωπος"
      • • Η αξία “άνθρωπος”
      • • Ο κλειστός ορίζοντας
      • • Δίψα ψυχής
      • • Άγιοι Πατέρες: φωτεινοί οδηγοί
      • • Η πλατειά αγάπη
      • • Ο παράδεισος των Γραφών
      • • Η ανταπόκριση του Κυρίου
      • • Παρακλήσεις στη Μονή Νέου Στουδίου
    • ► Ιούλιος (34)
      • • Η κατανόηση του Θεού
      • • Η απιστία και η πίστη
      • • Το παράθυρο του Θεού
      • • Η προσευχή
      • • Το αξίωμα-γέφυρα
      • • Συνδαιτημόνες, όχι θεατές
      • • Τα όρια του ορθού λόγου
      • • Το καλλιτέχνημα του Θεού
      • • Η καταξιωμένη ηγεσία
      • • Η διαφορά με την άλογη κτίση
      • • Το παρασκήνιο...
      • • Σκύψε, αδελφέ μου, στη Φάτνη...
      • • Σκύψε, αδελφέ μου, στη Φάτνη...
      • • Η αποκάλυψη
      • • Η σωτήρια κίνηση
      • • Ο ανθρώπινος στεναγμός
      • • Ο κόσμος του πνεύματος
      • • Εις εαυτόν
      • • Ένα θαύμα
      • • Υπεύθυνοι διαχειριστές
      • • Το μεγαλύτερο θαύμα
      • • Άρχων επλάσθης
      • • Πληρότητα και αιωνιότητα
      • • Πανήγυρις Ιεράς Μονής Νέου Στουδίου
      • • Η διαλεκτική των Πατέρων
      • • Η πρωταρχική αγωνία
      • • Εκτίμηση ή υποτίμηση;
      • • Κραυγαλέα αντίφαση
      • • Η Χαοτική απόσταση
      • • Ουδέν άνθρωπος και μέγα άνθρωπος
      • • Τα πρώτα σημάδια
      • • Η ψηλάφηση του κάλλους
      • • Η αναγνώριση των προσόντων μας
      • • Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός
    • ► Ιούνιος (9)
      • • Χάρτης
      • • Η έκτη αίσθηση
      • • Περιφέρουμε την εικόνα του Θεού
      • • Μιλούν οι εικόνες του ναού
      • • Η κίνηση στη λατρεία
      • • Ευθύνη-Εξουσία-Ελευθερία
      • • Το ατίμητο δώρημα
      • • Η πλαστή ταυτότητα
      • • Ποίημα λογικόν
    • ► Μαϊος (26)
      • • Κηρύγματα - π. Μάξιμος
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σαμαρείτιδος
      • • Συμμετοχή στη λατρεία κυρίως με την ψυχή
      • • Μυστήριο αλλά όχι ακαθόριστο η θ. Λειτουργία
      • • Να ξαναγυρίσουμε στα λόγια του Κυρίου
      • • Το κέντρο της Εκκλησίας
      • • Εις παράταξιν μάχης
      • • Ραγιά ξύπνα
      • • Η δουλωμένη Εκκλησία. Το καταχθόνιο σχέδιο.
      • • Ξενόφερτη εισβολή
      • • Η ακαταμάχητη Ελληνική Ορθοδοξία
      • • Μαχητική Ορθοδοξία
      • • Και οι τριακόσιοι!
      • • Ημών το Πολίτευμα
      • • Και τώρα θα περιμένουμε πότε θα γίνουν εκλογές;
      • • Κυριακή Παραλύτου
      • • Θεμέλιο μετανοίας
      • • Η αλήθεια τρομάζει
      • • Το μικρό δίπτυχο
      • • Η συμμετοχή όλης της Εκκλησίας
      • • Η ρουτίνα στην πνευματική ζωή
      • • Η Ιεραρχία. Σώμα χαρισματικό ή ομάδα ασύδοτης εξουσίας;
      • • Δυο οδηγητικά κείμενα
      • • Δικαιοσύνη δυο ταχυτήτων
      • • Ο Μοναχισμός στην Ορθοδοξία
      • • Συνδέομαι μαζί Του
    • ► Απρίλιος (30)
      • • Ο εκκολαπτόμενος «ανθρωποβόρος» Νέος Κόσμος
      • • Αναστάσιμο μήνυμα της Ιεράς Μονής Στουδίου
      • • Αργύρια ικανά έδωκαν...
      • • Μεγάλη Εβδομάδα στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Η Θεία Λειτουργία είναι πηγή ζωής
      • • Το γλωσσόκομον
      • • Κηρύγματα - μ. Ιγνάτιος
      • • Κηρύγματα - π. Ειρηναίος
      • • Ο «Εκτρωσικός» Δημογραφικός Μαρασμός των Ελλήνων
      • • Κραυγή οδύνης (2)
      • • Κραυγή οδύνης
      • • Συγχωρεί όσους τον πίκραναν
      • • Αγάπη στην Εκκλησία
      • • Περί εκκλησιολογικών και εκκλησιαστικών θεμάτων
      • • Κήρυγμα Ε΄ Νηστειών
      • • Ο λαός ξυπνάει
      • • Έμπνευσι ή καταναγκασμός;
      • • Προτεσταντισμός και Φεμινισμός
      • • Ίση αγάπη σε όλους
      • • Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Προσευχή και αγάπη στο Θεό
      • • Μεγάλος Κανόνας στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Αγάπη στα φθαρτά ή στον Κύριο;
      • • Οι διωγμοί των επισκόπων
      • • Οι διωγμοί των επισκόπων
      • • Κυριακή Δ΄ Νηστειών
      • • Κύρος ή γόητρο;
      • • Η έκβασι της αναστροφής
      • • Ο πειρασμός των δημοσίων σχέσεων
      • • Μίσος προς την αμαρτία
    • ► Μάρτιος (36)
      • • Ευθιξία
      • • Εξαετές μνημόσυνο Μητροπολίτη Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Κήρυγμα Γ΄ Νηστειών
      • • Η ασυλία της σιωπής
      • • Χρωστάτε εξήγησι
      • • Δανεική μίτρα
      • • Χαιρετισμοί της Θεοτόκου
      • • Κάθε Κυριακή Εκκλησιασμός
      • • Άμβων ή πασαρέλα;
      • • Κυριακή Β' Νηστειών
      • • Καταργήθηκε το Αυτοκέφαλο;
      • • Το προδομένο ράσο
      • • Ο πειρασμός της «Pώμης»
      • • Αγάπη: βασική επιλογή ζωής
      • • Σημερινοί ιεραπόστολοι
      • • Ο άνθρωπος μετά την ενανθρώπιση του Θεού
      • • Πάντοτε να χαίρεστε
      • • Κυριακή της Ορθοδοξίας
      • • Το “μείζον” θέμα
      • • Γνωρίσματα πίστεως
      • • Μεταμεσονύκτια αγωνία ενός Ποιμενάρχη
      • • Γεύτηκα το γλυκό δάκρυ
      • • Δεν ήταν ο εκλεκτός της Χούντας ο Ιερώνυμος
      • • Χουντικός ο Ιερώνυμος (Κοτσώνης);
      • • Επιστημονικό και συγγραφικό έργο Ιερωνύμου
      • • Κυριακή Τυρινής
      • • Υψηλός δείκτης δημοτικότητας
      • • Η γνώσις φυσιοί, η δε αγάπη οικοδομεί
      • • Η μητρότητα στο νεωτερικό «άφυλο» κόσμο
      • • Η προσέγγιση του αοράτου
      • • Επιστροφή στις πηγές
      • • Διωγμός: γνήσιος τρόπος ζωής
      • • Η θεολογική αναιμία
      • • Μετάνοια, Mεταβίβασι της ευθύνης
      • • Το θυμίαμα της αθεΐας
      • • Το εύρος της παράδοσης
    • ► Φεβρουάριος (57)
      • • Κυριακή Απόκρεω
      • • Έχει ο Θεός
      • • Η μεταλλαγμένη θρησκευτικότητα
      • • Πρόσωπο πρός πρόσωπο
      • • Η φυγάδευση της ειρήνης
      • • Η διαπλοκή της αγάπης
      • • Αγαπάτε αλλήλους
      • • Η Χάρι της μυστικότητας
      • • Η διαφήμισι
      • • Διάσημοι και άσημοι
      • • Το όραμα της σύνθεσης
      • • Ουκ ερίσει ουδέ κραυγάσει...
      • • Η μετάνοια
      • • Μη ρυπαίνετε το καλλιτέχνημα
      • • Ερήμην του λαού;
      • • Η υπακοή
      • • Το κόστος της «ευπρέπειας»
      • • Το κόστος της «απρέπειας»
      • • Το νέο ήθος
      • • Συνδιδασκαλίτης
      • • Εν “λόγῳ” και εν “διαλόγῳ”
      • • Νεοχωρίτης
      • • Περιπατείν εν αληθεία
      • • Ιδιωτικοποίηση ή κοινωνία;
      • • Ιστορικό Ιεράς Μονής
      • • Βιογραφικό Αττικής Νικοδήμου
      • • Βιογραφικό Ιερώνυμου Κοτσώνη
      • • Κηρύγματα - Παρακλήσεις
      • • Κηρύγματα - Χαιρετισμοί
      • • Καλώς ορίσατε
      • • Εκδόσεις Σπορά - Άλλοι συγγραφείς
      • • Εκδόσεις Σπορά - Διηγήματα
      • • Εκδόσεις Σπορά - Υπαρξιακές ανησυχίες
      • • Εκδόσεις Σπορά - Σχολιασμός της εκκλησιαστικής επικαιρότητας
      • • Εκδόσεις Σπορά - Σύγχρονη εκκλησιαστική ιστορία
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ορθόδοξοι προσανατολισμοί
      • • Εκδόσεις Σπορά - Πατέρες και σύγχρονη ζωή
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ομιλητικά βοηθήματα
      • • Εκδόσεις Σπορά - Μοναχικός βίος
      • • Φωτογραφίες Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Επικοινωνία
      • • Ραδιοφωνικές Συζητήσεις
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Κυριακών
      • • Κηρύγματα - Μηναίο
      • • Κηρύγματα - Μάρκος
      • • Κηρύγματα - Ματθαίος
      • • Κηρύγματα - Ιωάννης
      • • Κηρύγματα - Λουκάς
      • • Εκδόσεις Σπορά - Εκκλησιολογία
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ιερατικά
      • • Εκδόσεις Σπορά
      • • Ελεύθερη Πληροφόρηση
      • • Φωτογραφίες Ιεράς Μονής Νέου Στουδίου
      • • Εκδόσεις Σπορά - Λειτουργική Θεολογία
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Πεντηκοστάριο
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Μηναίο
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Τριώδιο