†Mητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικόδημος

† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ

  • Ἀρχική
  • Καλῶς ὁρίσατε
  • Προσωπικότητα
    • Βιογραφικό
    • Βιογραφικά στοιχεῖα
    • Νεκρολογίες
    • Φωτογραφίες
  • Ἠχητικά
    • Κηρύγματα
      • Ἰωάννης
      • Ματθαῖος
      • Λουκᾶς
      • Μάρκος
      • Μηναῖο
      • Ἀποστολικά
        • Πεντηκοστάριο
        • Κυριακῶν
        • Μηναῖο
        • Τριώδιο
      • Παρακλήσεις
      • Χαιρετισμοί
      • Ἐπέτειος Χειροτονίας
    • Ραδιοφωνικές συζητήσεις
  • Ἄρθρα
    • Ἐκκλησία
    • Σύγχρονη ἐποχή
    • Ἐπίσκοπος
    • Χριστούγεννα
    • Θεολογικά
    • Πάσχα
    • Παναγία
    • Σύνοδος
    • Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο
    • Ἀνθρωπολογία
      • Ἀνθρωπολογικά
      • Τί ἐστιν ἄνθρωπος;
    • Ἀθεΐα
    • Παράδοση
    • Πρόοδος ἤ συντήρηση;
    • Παγκοσμιοποίηση καί Παράδοση
    • Ἀπολογητική: Ὀρθός λόγος-Πίστη
    • Ἐκκλησιαστική δικαιοσύνη
    • Σχέσεις Ἐκκλησίας-Πολιτείας
    • Ἐκκλησιαστική Ἱστορία
      • Ἀρχιεπίσκοπος Σεραφείμ
      • Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος
      • Ἀρχιερεῖς
    • Ἑορτολογικά
    • Θεία Εὐχαριστία
  • Ἐκδόσεις "ΣΠΟΡΑ"
    • Εἰσαγωγικά
    • Λειτουργική Θεολογία
    • Ἱερατικά
    • Ἐκκλησιολογία
    • Μοναχικός βίος
    • Ὁμιλητικά βοηθήματα
    • Πατέρες καί σύγχρονη ζωή
    • Σύγχρονη ἐκκλησιαστική ἱστορία
    • Ὀρθόδοξοι προσανατολισμοί
    • Σχολιασμός ἐκκλησ. ἐπικαιρότητας
    • Ὑπαρξιακές άνησυχίες
    • Διηγήματα
    • Ἄλλοι συγγραφείς
  • Περιοδικό "Ἐλεύθερη Πληροφόρηση"
    • Εἰσαγωγικά
    • Εὐρετήριο τευχῶν
  • Ἱερά Μονή Νέου Στουδίου
    • Ἱστορικό
    • Κηρύγματα
      • π. Είρηναῖος Μπουσδέκης
        • Ἠχητικά
        • Κείμενα
      • π. Μάξιμος Ἀναστόπουλος
      • μ. Ἰγνάτιος Βερβέρης
    • Δραστηριότητες
    • Φωτογραφίες
  • ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
    • Ἄρθρα
    • 12 Μητροπολίτες
      • Ἀττικῆς & Μεγαρίδος Νικόδημος
        • Βιογραφικό
        • Φωτογραφίες
      • Λαρίσης Θεολόγος
        • Βιογραφικά στοιχεῖα
        • Νεκρολογίες
        • Ἱστορικά
        • Φωτογραφίες
      • Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντῖνος
        • Βιογραφικό
        • Προσωπικότητα
        • Φωτογραφίες
      • Θεσσαλονίκης Λεωνίδας
        • Φωτογραφίες
        • Νεκρολογίες
      • Ἀλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιος
        • Βιογραφικά στοιχεῖα
        • Φωτογραφίες
      • Διδυμοτείχου Κωνσταντῖνος
        • Φωτογραφίες
      • Κιλκισίου Χαρίτων
        • Φωτογραφίες
      • Χαλκίδος Νικόλαος
        • Ἱστορικά
        • Προσωπικότητα
        • Φωτογραφίες
      • Δημητριάδος Ἠλίας
        • Φωτογραφίες
      • Παραμυθίας Παῦλος
        • Φωτογραφίες
      • Ζακύνθου Ἀπόστολος
        • Φωτογραφίες
      • Τρίκκης & Σταγῶν Σεραφείμ
        • Φωτογραφίες
      • Δημοσιεύματα
  • ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
  • ΑΡΘΡΑ ΑΛΛΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ
    • Ἐλευθέριος Χ. Οἰκονομάκος
    • π. Alexander Schmemann
    • Ἄλλοι συγγραφεῖς
  • ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗ
    • Βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ
    • Θυσίαν αἰνέσεως
    • Σπουδή ἀγάπης
    • Στοχασμοί τοῦ Σαββάτου
    • Συναγμένοι στήν Εὐχαριστία
    • Τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ
    • Τό «τραῦμα» τῆς ἀγάπης
    • Ἁγία Γραφή
    • Διάφορα
  • ΠΑΤΕΡΙΚΑ
    • Ἡ ἱκεσία ἑνός ἁγίου
    • Διάφορα Πατερικά

Ἐπικοινωνία

  • Αρχική
  • Ἄρθρα
  • Σύνοδος
  • Ο μεγάλος εξόριστος
Δημοσιεύθηκε : 26 Φεβρουαρίου 2021

Περιοδικό «’Ελεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 252, 1-5-2009

Ὁ μεγάλος ἐξόριστος

Larisis Theologos 18Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Ο μεγάλος ἐξόριστος, περιφρονημένος καί κακοποιημένος, χτυπάει διακριτικά τή θύρα τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. Ζητάει νά μπεῖ στό χῶρο τῆς ἐπισκοπικῆς διάσκεψης, γιατί αὐτός εἶναι ὁ χῶρος τῆς κυριρχίας του καί τῆς ἐπιρροῆς του. Θέλει νά ἀποκαταστήσει τήν ῾Αγιοπνευματική ἀτμόσφαιρα καί τή Συνοδική τάξη. Νά συνδέσει τό “σήμερα” μέ τό “χθές”. Τήν ἐπικαιρότητα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐμπειρίας, μέ τό σταθερό στοιχεῖο τῆς ἀποστολικῆς καί τῆς Πατερικῆς ὡριμότητας. Νά χειραγωγήσει τή σημερινή Συνοδική ὁμήγυρη στήν ὑπέρβαση τῶν χρόνιων ἀτοπημάτων καί τῶν ὑπέρβαρων λαθῶν. Νά δώσει περιεχόμενο, ἀξιοπρέπεια καί ἀξιοπιστία στή βαρειά ἀρρωστημένη καί ἀναποτελεσματική σημερινή Συνοδική λειτουργία.

῾Ο, κατά τίς μέρες μας, μεγάλος ἐξόριστος ἦταν -σέ περιόδους ἀκμῆς τοῦ Συνοδικοῦ θεσμοῦ- ὁ κύριος ἐμπνευστής τῶν ἐπισκοπικῶν ὁραμάτων, ὁ μοναδικός εἰσηγητής τῶν κρισίμων ἀποφάσεων, ὁ τελικός ἐκτιμητής τοῦ ἔργου. Κατά τό γύρισμα, ὅμως, τοῦ ἱστορικοῦ φύλλου, μέ τήν ἀλλαγή τῶν προσώπων καί μέ τήν ἐπικυριαρχία τῆς σκοτεινῆς ἴντριγκας, ἀπομονώθηκε καί περιφρονήθηκε. Σπρώχτηκε, βίαια, ἔξω ἀπό τό κέντρο λήψης τῶν Συνοδικῶν ἀποφάσεων. Δίχως προοπτική καί δίχως σύνεση, ἐξορίστηκε. 

Θά μέ ρωτήσετε· ποιός εἶναι ὁ ἐξόριστος; Ποιός εἶναι ὁ σοβαρός, ὁ κυρίαρχος συντελεστής τῆς Συνοδικότητας καί τῆς ῾Αγιοπνευματικότητας τῶν Συνελεύσεων τῶν ᾿Επισκόπων τῆς ᾿Ορθοδοξίας μας, πού ἔχει ἀπομακρυνθεῖ, τόσο σκληρά καί τόσο ἄπρεπα, ἀπό τήν καθέδρα του, μέ μεθοδεύσεις καί πράξεις ἐκείνων, πού τοῦ χρωστοῦν ὁλόψυχη ὑποταγή καί ἀπόλυτη εὐθυγράμμιση τῶν συλλογισμῶν τους καί τῶν ἀποφάσεών τους μέ τή διάφανη διαλεκτική του καί μέ τή Θεοφώτιστη ὁδηγία του;

Εἶναι ὁ σεβάσμιος Κώδικας τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων. ῾Η Συλλογή τῶν διατάξεων, πού κατάρτισε ἡ χορεία τῶν σοφῶν καί ἁγίων Πατέρων τῆς ᾿Εκκλησίας μας, γιά  νά στερεώσει, μέ χαρισματική πιστότητα, “ἐπί τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων” (᾿Εφεσ. β΄ 20) τή λειτουργία τῆς Συνοδικότητας καί γιά νά ἀντιμετωπίσει, μέ φρόνηση καί μέ φωτισμένη διάκριση, κάθε ἀθέλητη παρέκβαση ἤ ἐσκεμμένη ἀλλοίωση, πού μπορεῖ νά ὑπεισέλθει καί νά διαταράξει τήν καθαρότητα καί τή δυναμικότητα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Σώματος.

Κατά τήν τελευταία ἱστορική ἐμπλοκή καί ἀνακατάταξη τῶν ἐκκλησιαστικῶν μας πραγμάτων οἱ ῾Ιεροί Κανόνες θεωρήθηκαν βάρος. ῾Οριοθετήσεις καί φραγμοί ἑνός ἄλλου, παρωχημένου πνεύματος, ἀσύμβατου μέ τά ἀνοίγματα τῆς ἐποχῆς μας. ῾Οδηγίες, πού δέ συνοδεύονται μέ τήν ὑποχρέωση πιστῆς τήρησής τους. Καί δίχως μελέτη (θά προσθέσω καί δίχως σπασμό συνειδησιακῆς κρίσης) σπρώχτηκαν σέ ἀχρησία. Γιά τριανταπέντε ὁλόκληρα χρόνια βρίσκονται ἐξορισμένοι καί ἀγνοημένοι. Καί, θλιμμένοι, χτυποῦν τήν κατάκλειστη θύρα τοῦ Συνοδικοῦ Μελάθρου καί ἱκετεύουν νά τούς ἐπιτραπεῖ ἡ ἐπανείσοδος καί ἡ ἐπανένταξη.

***

῾Η ῞Εκτη Οἰκουμενική Σύνοδος, μέ τό δεύτερο Κανόνα Της, ἐπικυρώνει, ἐμφαντικά καί δεσμευτικά, τούς Κανόνες, πού εἶχαν γίνει ἀποδεκτοί ἴσαμε τήν ἐποχή Της καί εἶχαν ἀποτελέσει τόν συνολικό Κώδικα. Τούς προβάλλει ὡς Κώδικα διατάξεων, πού καθοδηγοῦν καί δεσμεύουν. Καί ἐπιβάλλει τήν πιστή τήρησή τους, κατά τήν ἄσκηση  τῆς διοικητικῆς καί τῆς δικαστικῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐξουσίας.

“῎Εδοξε δέ καί τοῦτο τῇ ἁγίᾳ ταύτῃ Συνόδῳ, κάλλιστά τε καί σπουδαιότατα, ὥστε μένειν καί ἀπό τοῦ νῦν βεβαίους, καί ἀσφαλεῖς πρός ψυχῶν θεραπείαν καί ἰατρείαν παθῶν, τούς ὑπό τῶν πρό ἡμῶν ἁγίων καί μακαρίων Πατέρων δεχθέντας καί κυρωθέντας, ἀλλά μήν καί παραδοθέντας ἡμῖν...” Θεοφώτιστους Κανόνας.

Στή συνέχεια τοῦ κυρωτικοῦ κειμένου της, ἀναφέρει ἡ Σύνοδος, μέ λεπτομέρεια, τούς Κανόνες, πού ἐπιλέγει καί καθιερώνει. Καί, μετά τή συμπλήρωση τοῦ καταλόγου, ἐπισυνάπτει τήν ἀκόλουθη σαφέστατη δήλωση· “καί μηδενί ἐξεῖναι τούς προδηλωθέντας παραχαράττειν Κανόνας ἤ ἀθετεῖν, ἤ ἑτέρους παρά τούς προκειμένους παραδέχεσθαι Κανόνας ψευδεπιγράφως  ὑπό τινων συντεθέντας τῶν τήν ἀλήθειαν καπηλεύειν ἐπιχειρησάντων. Εἰδέ τις ἁλῶ Κανόνα τινά τῶν εἰρημένων καινοτομῶν, ἤ ἀνατρέπειν ἐπιχειρῶν, ὑπεύθυνος ἔσται κατά τόν τοιοῦτον Κανόνα, ὡς αὐτός διαγορεύει τήν ἐπιτιμίαν δεχόμενος, καί δι᾿ αὐτοῦ ἐν ᾧπερ πταίει θεραπευόμενος”.   

Αὐτή εἶναι ἡ πάγια ῾Ιεροκανονική Νομολογία τῆς ᾿Ορθόδοξης ᾿Εκκλησίας μας. Αὐτός εἶναι ὁ μονόδρομος γιά τόν κάθε φορέα τῆς ἐπισκοπικῆς ὑπευθυνότητας καί γιά τή Συνοδική Σύναξη, πού δεσμεύεται νά λειτουργήσει μέσα στό Φῶς καί τή Χάρη τῆς Πεντηκοστῆς καί μέ ὁδηγό τήν ἐμπειρία τῶν ἁγίων Πατέρων μας.

Καμμία Συνοδική ἐκκλησιαστική διοίκηση, τῶν ἁπανταχοῦ τῆς Οἰκουμένης ᾿Ορθοδόξων ᾿Εκκλησιῶν δέν εἶναι ἐξουσιοδοτημένη νά ἐπεξεργάζεται καί νά ἀνασυντάσσει, “κατά τό δοκοῦν” ἤ “κατά τήν περίσταση”, τίς διατάξεις τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων. Καί κανένας ᾿Επίσκοπος, ὡς αὐτόνομος ποιμένας τῆς “κληρωθείσης αὐτῷ ἐπαρχίας”, δέ δικαιοῦται νά παραβιάζει τή διατύπωσή τους ἤ τό νόημά τους, γιά νά ἐπενδύει καί νά ἐπικαλύπτει τήν εὔνοιά του πρός τό ἕνα ἔνοχο πρόσωπο ἤ τήν ἀπέχθειά του πρός τό ἄλλο.

῞Οσες φορές ἔγιναν παρεκκλίσεις ἀπό τό γράμμα καί τό πνεῦμα τῶν κατακυρωμένων ῾Ιερῶν Κανόνων, οἱ τολμηρές συμπεριφορές στιγματίστηκαν καί ἀντιμετωπίστηκαν δυναμικά, ὡς πράξεις προδοσίας τοῦ ἐπισκοπικοῦ χρέους καί καπηλείας τῶν ἱερῶν παραδόσεων.

***

Εὐρύτατη, ὀδυνηρή ἐμπειρία, λειτουργῶν τῆς ᾿Εκκλησίας καί ἀνήσυχου πληρώματος, προσφέρεται  ὡς ἀποδεικτική μαρτυρία, ὅτι κατά τά τελευταῖα τριαναπέντε χρόνια τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ζωῆς, χρόνια συνειδησιακῆς ὑποβάθμισης, παρακμιακῆς ἔκλυσης καί ὀργανωτικῆς ἀποδόμησης, οἱ ῾Ιεροί Κανόνες, οἱ στέρεοι αὐτοί στύλοι τοῦ χαρισματικοῦ Οἰκοδομήματος, κατεδαφίστηκαν, ἐξοβελίστηκαν καί ἐξορίστηκαν “εἰς χώραν μακράν”. Δέν τούς παραχωρήθηκε τό δικαίωμα παρουσίας καί λόγου στήν αἴθουσα καί στήν τράπεζα διαχείρισης τῆς Συνοδικῆς ὑπευθυνότητας. ῾Η ἐπισκοπική ἐξουσία ἔγινε στυγνή, ἀπόλυτα καί ἔνοχα προσωποπαγής, ὑπηρετική εὐτελῶν ὁραμάτων ἤ ἐξοντωτικῶν σχεδιασμῶν. 

Οἱ δυό ᾿Αρχιεπίσκοποι, πού θήτευσαν, κατά τήν ἐπίμαχη περίοδο,  στούς προεδρικούς θώκους τῶν Ανώτατων διοικητικῶν ὀργάνων τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, ἀνέτρεψαν, στό σύνολό του, τό μακραίωνο σύστημα Συνοδικῆς συμπορείας, ῾Ιεροκανονικῆς ἀκρίβειας καί Συνοδικῆς διαγνώμης. ῎Εβαλαν κατά μέρος τούς ῾Ιερούς Κανόνες. Θέσπισαν καί ἐφάρμοσαν τήν ἀρχή τῆς “ἐξουσίας τοῦ ἑνός ἀνδρός”. Συγκέντρωσαν ὅλες τίς ἐξουσίες καί ὅλα τά δικαιώματα στό πρόσωπό τους. Στέρησαν στούς ἰσότιμους κατά τούς ῾Ιερούς Κανόνες συνιεράρχες τους τό δικαίωμα τῆς ἁπλῆς ἀντίρρησης ἤ τῆς ἔντονης διαμαρτυρίας. Τούς παραχώρησαν, ὡς ἀποκλειστικό ρόλο καί ὡς μοναδικό προνόμιο, τό δικαίωμα ἐπιψήφισης τῆς ἀρχιεπισκοπικῆς πρότασης, ἀκόμα καί ἄν ἡ συνείδησή τους ἀντιστεκόταν σθεναρά καί τό χέρι τους, πού ὑψωνόταν, γιά νά δηλώσει τό “ναί” ἔτρεμε. Καί, στήν περίπτωση, πού ἕνας μοναχικός “ἀντιρρησίας” ἤ μιά κρυφά σχηματισμένη ὁμάδα ἔβρισκαν τήν τόλμη νά ξεπεράσουν τά “ἐσκαμμένα” καί νά ἀνεβάσουν, ἔστω γιά λίγους τόνους, τούς φόβους τους ἤ τίς διαμαρτυρίες τους, τούς βομβάρδιζαν μέ ἀπαξιωτικές φράσεις καί μέ ἀπειλές. ῎Η, ἄν συνέχιζαν νά ἀντιστέκονται, τραβοῦσαν ἀπό τά συρτάρια τους καί πρόβαλλαν ντοκουμέντα μειωτικά τῆς ἱκανότητάς τους ἤ καί τῆς ἠθικῆς τους ἀξιοπρέπειας.

***

῾Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ, κατά τή μακρότατη διάρκεια τῆς παραμονῆς του στόν ἀρχιεπισκοπικό θρόνο, διάλεξε καί χειροτόνησε 56 ᾿Αρχιερεῖς. ῞Ολοι αὐτοί αἰθάνονταν βαθειά εὐγνωμοσύνη στό πρόσωπο τοῦ εὐεργέτη τους καί ἦταν πάντοτε πρόθυμοι νά ὑποκύψουν στό ὁποιοδήποτε αἴτημά του. Αὐτή τή διάθεση ὑποταγῆς τους τήν ἐκμεταλλεύτηκε ἐξαντλητικά ὁ Σεραφείμ. Τούς κράτησε σέ διαρκή ὁμηρία. Καί ἀπευθυνόταν σ᾿ αὐτούς, ὄχι ὡς σέ ἰσότιμους συνιεράρχες, ἀλλά ὡς σέ νεαρούς ὑποτακτικούς. Τούς θύμιζε διαρκῶς, πώς χρωστοῦσαν στή δική του εὔνοια τήν προαγωγή τους καί τήν ἀνάδειξή τους στήν ἐπισκοπική λαμπρότητα. Καί, μέ ἕνα λόγο φτηνῆς κολακείας ἤ μέ ἕνα ἄδειασμα φαρμακερῆς τραχύτητας, τούς διατηροῦσε σέ ἐγρήγορση καί σέ ἐξουθενωτική ὑποταγή.

Στό ἱστορικό χρονικό τῆς εἰκοσιτετράχρονης τυραννικῆς κυριαρχίας του, μπόρεσα νά ἐπισημάνω δυό μόνο περιστατικά διακριτικῆς ἀποστασιοποίησης Μητροπολιτῶν ἀπό τή δουλική ὑποταγή στό ἀρχιεπισκοπικό πρόσταγμα καί τήν ἀναγκαστική συμπορεία. Καί τά δυό τά ἔπνιξε ὁ Σεραφείμ μέ σκοτεινό σχεδιασμό καί μέ καίριο χτύπημα.

῾Η πρώτη περίπωση, εἶναι τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη Στεφάνου ᾿Αφεντουλίδη. ῾Ο Σεραφείμ, μέσα στήν ἐξαλλοσύνη τῶν πρώτων μηνῶν τῆς ἡγεμονίας του, τόν ἐπιστράτευσε νά καλύψει μιά μητροπολιτική καθέδρα, πού τήν ἄδειασε, μέ τή βίαιη ἀπομάκρυνση τοῦ Κανονικοῦ της ποιμένα. ῾Ο Στέφανος -κουρασμένος ἀπό τήν καθήλωσή του, ἐπί μακρά σειρά ἐτῶν, στό λειτούργημα τοῦ βοηθοῦ ἐπισκόπου- ὑπέκυψε στόν πειρασμό καί ἀποδέχτηκε τήν ἀντικανονική ἐκλογή. ῞Ομως, ὁ συνειδησιακός ἔλεγχος δέν τοῦ ἄφησε ἀνοιχτό τό δρόμο τῆς διακονίας καί τῆς ἀπόλαυσης τῶν μητροπολιτικῶν προνομίων. Παράλληλα, ἡ παρακολούθηση τῶν ἀτέλειωτων ἀντικανονικῶν ἀνατροπῶν, πού μεθόδευε ὁ Σεραφείμ μέ τό ντοπαρισμένο ἐπιτελεῖο του, τοῦ προκαλοῦσαν πρόσθετη ψυχική ἀναστάτωση.  Καί, σέ στιγμή ἀφόρητης πίεσης ἀποφάσισε νά ἀντιδράσει. Μέ εὐπρεπές, ταπεινά γραμμένο, κείμενο, πού τό κατάθεσε  στήν ῾Ιερά Σύνοδο καί μέ ἔμπονη ἱκεσία, πού τήν ἀπηύθυνε, προσωπικά,  στόν πρόεδρο Σεραφείμ, ζήτησε νά ἀνακοπεῖ ὁ τραγικός σφαγιασμός τῶν ἀθώων καί ἀνένοχων συνεπισκόπων του. Καί νά ἀποκατασταθεῖ ἡ γαλήνη καί ἡ ἀδελφική συνεργασία στή χαρισματική Συνοδική οἰκογένεια. ῎Ετσι, ὥστε νά χαραχτεῖ, μοναδικός καί ζωτικός στόχος, ἡ ἀκώλυτη ἄσκηση τῆς ποιμαντικῆς φροντίδας καί ἡ ἀποτελεσματική προώθηση τῶν ἐκκρεμῶν προβλημάτων. ῾Ολοκληρώνοντας τήν ἔκθεση τῶν ἀνησυχιῶν του καί τῶν ἀδελφικῶν του προτάσεων, ἄφησε τήν ψυχή του νά ἐκφραστεῖ ἄμεσα καί ἐγκάρδια. Κατάθεσε τή δήλωση, πώς, ἄν οἱ μεθοδεύσεις συνεχίσουν νά ἐκδιπλώνονται στίς τροχιές τοῦ μίσους καί τῆς ἀντικανονικότητας, θά ἀναγκαστεῖ νά θέσει στόν ἑαυτό του τό ἐρώτημα, ἄν εἶναι πρός τό συμφέρον τῆς ψυχῆς του καί γιά τό καλό τῆς ᾿Εκκλησίας ἡ περαιτέρω παραμονή του στό Μητροπολιτικό θρόνο.

Ξέρετε πῶς ἀντέδρασε ὁ Σεραφείμ; Παρουσίασε τήν ἀναφορά τοῦ Μητροπολίτη Στέφανου στή Διαρκή ῾Ιερά Σύνοδο. Καί, χωρίς νά δώσει στούς δώδεκα Συνοδικούς τό δικαίωμα νά μελετήσουν σέ βάθος τίς μελαγχολικές σκέψεις καί τίς ἀνησυχίες τοῦ ἀδελφοῦ τους, τούς ὑποχρέωσε νά ὑπογράψουν ἕνα Πρακτικό, πού ἔλεγε, ὅτι ἡ Σύνοδος ἔκανε ἀποδεκτή τήν παραίτησή του.

᾿Επιφυλάξεις, διαφωνίες καί λύπη, γιά τή Συνοδική πολιτική καί γιά τίς τυραννικές ἐκδιώξεις Μητροπολιτῶν, διατύπωσε ὁ Στέφανος. ῞Οτι ἡ Σύνοδος τόν θεωρεῖ πιά παραιτημένο ἀπό τό ἀξίωμά του, ἀπάντησε ὁ πρόεδρος Σεραφείμ, μέ τό ἀπαντητικό του ἔγγραφο, ἐνισχυμένο καί μέ ὅλες τίς ὑπογραφές τῶν ἀνελεύθερων Συνοδικῶν.                 

Τό δεύτερο περιστατικό εἶναι ἡ κόντρα ᾿Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ-Πειραιῶς Καλλίνικου.

Τόν ᾿Ιανουάριο τοῦ 1993 ὁ ἁγνός καί λαοφιλής Μητροπολίτης Λαρίσης Θεολόγος στήνεται, ὑπόδικος, στό πρωτοβάθμιο Συνοδικό Δικαστήριο, μέ τήν προοπτική -διάβαζε ἐντολή- νά σφαγιαστεῖ, κυριολεκτικά.  

῾Ο δημοσιογράφος Γεώργιος Παπαθανασόπουλος, ἀρθρογράφος τῆς ἐφημερίδας “᾿Ελεύθερος Τύπος”, μέ ρεπορτάζ τῆς 10-1-93, ἔδινε τό στίγμα τῆς ἀθέμιτης πράξης· “῾Ως νέος μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ, ὁ Μητροπολίτης Λαρίσης κ. Θεολόγος, ὁδηγεῖται στή βαρύτερη γιά κληρικό ποινή, τήν καθαίρεση. Μεθαύριο Τρίτη συνέρχεται τό Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο γιά ᾿Αρχιερεῖς καί ἡ πλειοψηφία τῶν μητροπολιτῶν πού συμμετέχουν καί τούς ὁποίους χειραγωγεῖ ὁ ἀρχιεπίσκοπος κ. Σεραφείμ, ἔχουν λάβει ἐντολή νά  ἐκτελέσουν ἐκκλησιαστικά τόν κ. Θεολόγο...”.

Στό Δικαστήριο αὐτό μετεῖχε, ὡς τακτικό μέλος τῆς τρέχουσας Συνοδικῆς περιόδου, ὁ τότε Μητροπολίτης Δημητριάδος Χριστόδουλος. Κλήθηκε, ὅμως, ὡς ἐφεδρικό, ἀναπληρωματικό μέλος καί ὁ Πειραιῶς Καλλίνικος. Κατά τήν ἔναρξη τῆς Δικαστικῆς Διαδικασίας, διαπιστώθηκε, ὅτι ἀπουσίαζε, γιά λόγους ἀνεξάρτητους τῆς θέλησής του, ἕνας ἀπό τούς Συνοδικούς δικαστές. Καί ὑποχρεώθηκε ὁ Καλλίνικος νά τόν ἀναπληρώσει.

῾Η δίκη ἄρχισε νά κυλάει. ῎Οχι στήν τροχιά τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων καί τῶν Καταστατικῶν διατάξεων. ᾿Αλλά στίς ντιρεκτίβες, πού εἶχε χαράξει ὁ ἀπόλυτος μονάρχης τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ. ῾Ο Καλλίνικος, μόλις πείστηκε ὅτι ἡ δίκη ἦταν ὁριστικά καί ἀποφασιστικά στημένη καί ὅτι ἡ διατύπωση ἐλεύθερης ἄποψης σπρωχνόταν ἀπό τό δοτό πρόεδρο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Δικαστηρίου στόν Καιάδα, ἀντέδρασε δυναμικά. ᾿Αγανακτισμένος καί ἐκνευρισμένος, σηκώθηκε καί ἔφυγε ἀπό τή δικαστική αἴθουσα, δηλώνοντας, ὅτι δέν τοῦ ἐπιτρέπει ἡ συνείδησή του νά παραμείνει σέ μιά δίκη “μαϊμοῦ” καί, θυσιάζοντας τή Συνοδική του ἀξιοπρέπεια, νά καταδικάσει ἕναν ἀθῶο συλλειτουργό του.

῾Η κίνησή του αὐτή προκάλεσε τό μένος τοῦ Σεραφείμ. Καί τόν ἐκδικήθηκε, μέ τό δικό του μαφιόζικο τρόπο.

Στήν ἑπόμενη Συνεδρίαση τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, παρόντος καί τοῦ Χριστόδουλου, ἔβγαλε ἀπό τό συρτάρι μιά καταγγελία σέ βάρος τοῦ Καλλίνικου, πού τήν κρατοῦσε γιά ὥρα ἀνάγκης, τήν ἔδωσε στόν ἀρχιγραμματέα νά τή διαβάσει  καί, μετά, τήν ξανάκρυψε στό σκοτάδι τοῦ συρταριοῦ του. Καί μόνο αὐτή ἡ κίνηση πάγωσε τόν παρόντα Χριστόδουλο καί, στή συνέχεια, τόν γέροντά του Καλλίνικο. Καί ἀπό κεῖ καί πέρα ὁ Καλλίνικος ἔπνιξε τό θάρρος του, ἔκλεισε τό στόμα του καί δέν ἀντέδρασε σέ καμμιά συνωμοτική πρωτοβουλία τοῦ Σεραφείμ.

Μέ αὐτή τήν τραχειά καί προσβλητική ἀπόκριση φίμωνε ὁ Σεραφείμ ἐκείνους, πού τολμοῦσαν νά καταθέσουν στή Συνοδική τράπεζα ἀντιρρητική πρόταση. Μέ αὐτή τή βίαιη ἀντεπίθεση κρατοῦσε ὁλόκληρο τό ῾Ιεραρχικό Σῶμα σέ καταστολή καί διαμόρφωνε, ἀποκλειστικά προσωπική καί μονόχνωτη, τή Συνοδική λειτουργία.

***

Στά ἴδια χνάρια πορεύτηκε καί ὁ Χριστόδουλος. Μέ τήν ἄνοδό του στόν ἀρχιεπισκοπικό θρόνο, πίστεψε πώς κυρίεψε τό θρόνο τοῦ αὐτοκράτορα. Καί χειρίστηκε τή Συνοδική πλειοψηφία ὡς ὑπηρετική ὁμάδα τοῦ θρόνου του καί ὡς ἐκτελεστικά ὄργανα τῶν σχεδιασμῶν του καί τῶν ἀποφάσεών του.

Δέν εἶναι δυνατό, νά ἀραδιάσω  σέ ἕνα σύντομο, διαπιστωτικό κείμενο ὁλόκληρη τήν ἁλυσίδα τῶν μεθοδεύσεών του, πού ἀκύρωναν τή Συνοδικότητα καί ἐπικύρωναν τή μονοκρατορική ἔπαρσή του. ῾Ο ἱστορικός, πού θά περπατήσει ἐρευνητικά στά μονοπάτια τῶν φιλοδοξιῶν του καί τῶν ἐπινοήσεών του, θά συναντήσει μπροστά του τόν τελευταῖο ἐκκλησιαστικό ἡγεμονίσκο τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα, μέ τό πρωτοποριακό φιλόδοξο ὄνειρο νά ἐπιβληθεῖ στούς συνιεράρχες του σάν Πατριάρχης καί θά καταγράψει σειρά “ἐντυπωσιακῶν”, ἀλλά καί “γραφικῶν” χρονικῶν.

᾿Εγώ θά μεταφέρω ἐδῶ ἕνα καί μόνο. Καί ὁ ἀναγνώστης μου ἄς κρίνει ἐξ ὄνυχος τόν λέοντα.

῞Οταν ὁ Χριστόδουλος κάθησε στόν ἀρχιεπισκοπικό θρόνο, κατάθεσα στήν ῾Ιερά Σύνοδο μιά αἴτηση. Ζητοῦσα τήν ἀναθεώρηση τῶν καταδικαστικῶν ἀποφάσεων, πού ἐκδόθησαν σέ βάρος μου, καί τήν ἀκύρωση ἐκείνων, πού ἀναιροῦσαν κάποιους ἀπό τούς ῾Ιερούς Κανόνες ἤ παραβίαζαν κάποιες ἀπό τίς Καταστατικές Διατάξεις, πού ὁριοθετοῦν τήν ἐκκλησιαστική ποινική δικονομία. ῾Η αἴτησή μου αὐτή βρισκόταν μέσα στό πλαίσιο καί τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων καί τῆς παγκόσμιας δικαστικῆς τακτικῆς. Ζητοῦσα μιά ἐπανεξέταση καί ἐπανάκριση καταδικαστικῶν ἀποφάσεων, πού εἶχαν ἐκδοθεῖ δίχως νά μοῦ ἀπαγγελθεῖ κατηγορία, δίχως νά  διαταχθοῦν ἀνακρίσεις, δίχως νά κληθῶ σέ ἀπολογία, δίχως νά μοῦ ἐπιτραπεῖ νά προτείνω τούς μάρτυρες καί τό συνήγορο τῆς ὑπεράσπισής μου. Τί τό κακό θά μποροῦσε νά βρεῖ κανείς σέ μιά τέτοια αἴτηση; Καί μέ ποιό τρόπο θά  μποροῦσε νά τήν πετάξει στό καλάθι του;

῾Ο Χριστόδουλος βρῆκε τόν τρόπο. ᾿Ανάθεσε στόν Μητροπολίτη Δρυϊνουπόλεως καί Κονίτσης ᾿Ανδρέα νά μελετήσει τό θέμα καί νά παρουσιάσει εἰσήγηση στή Συνέλευση τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας. ῾Ο εἰσηγητής ἔκανε τό καθῆκον του. Κατά τή Συνέλευση τοῦ ᾿Ανώτατου διοικητικοῦ Σώματος, ἀνέλυσε, μέ πειστικά ἐπιχειρήματα, μέ παραπομπές στούς ῾Ιερούς Κανόνες καί μέ ἀναφορές στίς σχετικές διατάξεις τῆς ἐκκλησιαστικῆς Νομοθεσίας, τό περιεχόμενο καί τόν τρόπο ἔκδοσης τῶν καταδικαστικῶν ἀποφάσεων καί πρότεινε στή Συνοδική ὁλομέλεια νά τίς ἐξαλείψει, γιατί ἡ περαιτέρω διατήρησή τους ἀποτελοῦσε πράξη καταλυτική τοῦ κύρους της καί μήτρα ἀναρίθμητων θλιβερῶν προεκτάσεων. 

῾Η ἀξιοπρέπεια καί ἡ ἔννομη τάξη ἐπέβαλλαν ἡ συζήτηση -θετική ἤ ἀρνητική- νά ἔχει ὡς ἀφετηρία καί ὡς ἀντικείμενο κριτικῆς τό διαγραμματικό κείμενο τῆς εἰσήγησης. Καί ἡ ψηφοφορία νά σηματοδοτήσει τήν ἀποδοχή της ἤ τήν ἀπόρριψή της. Εἶναι ἀδιανόητο νά ἀνατίθεται σέ μέλος τῆς Διάσκεψης ἡ μελέτη τοῦ θέματος καί ἡ παρουσίαση εἰσήγησης καί, στή συνέχεια, οἱ κρίσεις καί οἱ προτάσεις τοῦ εἰσηγητή νά σπρώχνονται στό περιθώριο καί νά εἰσάγεται ἄλλη πρόταση στή διαδικασία τῆς ψηφοφορίας.

῾Ο Χριστόδουλος ἔκανε αὐτό τό ἀδιανόητο καί ἀνήκουστο. Ξέχασε, πώς αὐτός εἶχε ἐπιλέξει καί ὁρίσει τόν εἰσηγητή. Λησμόνησε τήν μόλις πρίν ἀπό λίγο ἀναπτυγμένη διαλεκτική. Περιφρόνησε τήν εὐπρέπεια, πού δεσμεύει καί ὑποχρεώνει ἀποφυγή κάθε ὕποπτης παρέμβασης καί κάθε παρατυπίας. Καί ὅρμησε “ὡς ταῦρος ἐν ὑαλοπωλείῳ”. Στήθηκε μπροστά στό Συνοδικό βῆμα καί, ἀγνοώντας τίς προτάσεις τοῦ Μητροπολίτη εἰσηγητή, ἔθεσε σέ ψηφοφορία τή δική του ἐναλλακτική πρόταση. Τά ἁμαρτωλά καί προσβλητικά τῆς Συνοδικότητας “ἐπιτίμια” ἤ νά ἀρθοῦν ἀπό δῶ καί πέρα ἤ νά παραμείνουν ἐπ᾿ ἀόριστο. 

Καί ὁ λόχος τῶν ὁμήρων καί ὑποτακτικῶν, πού ἦταν, ἐκ προτέρου, ἐνημερωμένος καί ἐνορχηστρωμένος, ὄχι μέ ψῆφο, ἀλλά μέ ἀγοραία κραυγή, ἀποκρίθηκε. ᾿Αποφάνθηκε, ὅτι πρέπει νά μείνουν οἱ πράξεις τῆς ντροπῆς, τά ἐπιτίμια τῆς βιαιότητας, ὡς ἱστορικό δεῖγμα τῆς ποδοπάτησης τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων μπροστά στούς θρόνους τῆς μεθυσμένης ἀρχιερατικῆς ἐμπάθειας.

***

Σε κάποιες φάσεις σφοδρῆς ἀντίδρασης τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος ἐνάντια στούς ἀδίστακτους καταπατητές τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων, ἐπιχείρησαν οἱ ἔνοχοι νά ἐπικαλύψουν τά ῾Ιεροκανονικά τους ἐγκλήματα καί νά μετριάσουν τίς ἀρνητικές ἐντυπώσεις μέ ἐπινοήσεις, πού τούς πρόδωσαν ὡς ἀδιάβαστους ἤ, κάτι τό πολύ βαρύτερο, ὡς φαιδρούς πλαστογράφους. Κατά τή σύνταξη κάποιων Συνοδικῶν ἀποφάσεων ἤ δημοσιογραφικῶν ἀνακοινώσεων, ἐπικαλέσθηκαν κάποιους ῾Ιερούς Κανόνες. ῎Ισως πίστευαν, μέσα στήν ἀγραμματωσύνη τους, ὅτι οἱ ῾Ιεροί αὐτοί Κανόνες καλύπτουν ἀπόλυτα τίς ἄνομες ἐνέργειές τους καί μποροῦν νά πείσουν τό ἀνήσυχο πλῆθος,   ὅτι “ὀρθοτομοῦν τόν λόγον τῆς ᾿Αληθείας”. ῎Ισως τούς ἀπέσπασαν βιαστικά, ἀλλά ἐνσυνείδητα καί σκόπιμα, ἀπό τή θεματική τους ἑνότητα καί τούς κόλλησαν στά δικά τους ἐπινοήματα, γιά νά σκεπάσουν τό δόλο καί νά προσδώσουν πλαστό κύρος στίς ἄνομες πράξεις τους. ᾿Εκεῖνο, ὡστόσο, πού κατάφεραν, δέν ἦταν ἡ δικαίωση τους, ἀλλά ὁ δημόσιος διασυρμός τους.

᾿Από τά πολλά παραδείγματα ὑποκριτικῆς χρήσης ῾Ιερῶν Κανόνων, θά ἐπιλέξω μόνο δυό καί θά τά ἐντάξω σέ τοῦτο τό κείμενό μου, μόνο καί μόνο γιά νά βοηθήσω τούς ἀναγνῶστες μου νά σχηματίσουν ὁλοκληρωμένη ἄποψη καί δίκαιη στάθμιση.

῾Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ δέν ἀναπαύτηκε μετά τήν καταδίκη -χωρίς δίκη- τῶν δώδεκα Μητροπολιτῶν. Τόν ἐνοχλοῦσε ἀφόρητα ἡ ἔντονη, δημόσια διαμαρτυρία τους καί ἡ ἀγώνας τους νά ἀνοίξουν οἱ πύλες τῆς Δικαιοσύνης καί νά προσαχθοῦν μπροστά στούς ἀδέκαστους δικαστές οἱ συνωμοτικές Συνοδικές πράξεις του, πού ἦταν παράγωγα κραυγαλέας παραβίασης τῆς Κανονικότητας καί τῆς Νομιμότητας. Δέ βρῆκε, ὡστόσο, τό θάρρος νά ἀντιμετωπίσει θεραπευτικά τήν πληγή, νά ἀκυρώσει τίς ἀντικανονικές πράξεις του καί νά ἀποκαταστήσει τήν ἐκκλησιαστική τάξη. ᾿Εκνευρισμένος, θεώρησε σκόπιμο, νά προχωρήσει ἀκόμα παραπέρα. Νά τούς περάσει ὅλους, ἐκ τῶν ὑστέρων καί ἀπό ἐκκλησιαστικό Δικαστήριο καί νά τούς ἐπιβάλει τήν ποινή τῆς καθαίρεσης. Καί ἄρχισε νά ὑλοποιεῖ τό δεύτερο αὐτό σχέδιό του, σπρώχνοντας στό σκαμνί τοῦ ἔνοχου, ὡς πρῶτο θύμα, τόν ἥρωα Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντῖνο. Τό λειτουργό τῆς ᾿Εκκλησίας, πού γιά μοναδική του περιουσία εἶχε τό ραβδί του καί γιά ὅραμά του τή λιτάνευση τοῦ Εὐαγγελικοῦ  μηνύματος. 

Δίχως τό στοιχειώδη σεβασμό στούς ῾Ιερούς Κανόνες καί δίχως τή συμμόρφωση στίς διατάξεις τοῦ Νόμου 5383/ 1932, πού ρυθμίζει, μέ λεπτομέρεια, τούς κανόνες διαξαγωγῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς δίκης, ἡ ὑποτακτική ὁμάδα τοῦ Σεραφείμ, πού κατ᾿ ἐκείνη τήν περίοδο συγκροτοῦσε τό Πρωτοβάθμιο γιά τούς ᾿Αρχιερεῖς Δικαστήριο, (μέσα σ᾿ αὐτή ἦταν καί ὁ Χριστόδουλος) ἔσκυψε ταπεινά στήν προσταγή του καί ψήφισε τήν καθαίρεση τοῦ ἀψεγάδιαστου, ἀλλά τολμηροῦ Μητροπολίτη Κωνσταντίνου. ῎Εχοντας, ὡστόσο, ἐπίγνωση, πώς ἡ πράξη τους αὐτή θά ξεσήκωνε σάλο στούς κύκλους τῆς ἔντιμης ἀρχιερωσύνης καί ἱερωσύνης καί στό ἐνημερωμένο πιστό πλήρωμα, φρόντισε, στό κείμενο τῆς ἀποφασής της νά ἐπικαλεσθεῖ καί κάποιους ῾Ιερούς Κανόνες (χωρίς νά παραθέσει τά κείμενα), πού -ὑποτίθεται- δικαίωναν τήν αὐστηρή κρίση τους.

῾Η ἐξέλιξη τῆς ὑπόθεσης, μετά τή δημοσίευση τῆς καταδικαστικῆς ἀπόφασης,  ἔχει ἐνδιαφέρον. Προκαλεῖ αἰφνιδιαστικό κύμα ἔκπληξης, φόρτιση ὀργῆς, ἀλλά καί ἐκφόρτωση γέλιου.

῾Ο Μητροπολίτης Κωνσταντῖνος κατέθεσε ἔφεση. Πῆρε τήν ἀπόφαση στά χέρια του, γιά νά τή μελετήσει καί νά συντάξει τήν ἀπόκρουσή της. Μέ τόν κληρικό συνήγορό του καί μέ κάποιους ἀδελφούς, πού περπατοῦσαν πλάΐ του μέ ἀγάπη, ἔσκυψε, προσεκτικά, στό κείμενο τοῦ Συνοδικοῦ Δικαστηρίου καί, σέ δεύτερη φάση, στήν ἀνεκτίμητη ἑρμηνεία τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων, πού μᾶς κληροδότησε ὁ ἅγιος Νικόδημος ὀ ῾Αγιορείτης, στό “Πηδάλιο”. Καί τί ἀνακάλυψαν; Κρατηθεῖτε, γιατί, μόλις τό ἀκούσετε, κινδυνεύετε νά χάσετε τή γαλήνη τῆς ψυχῆς σας καί τήν κυριαρχία τῶν νεύρων σας. ῾Η ἑρμηνεία καί τά βαθυστόχαστα σχόλια τοῦ Κανονολόγου ἁγίου Νικοδήμου, ἀποδείκνυαν, ὅτι οἱ Κανόνες, πού ἐπιστρατεύτηκαν ἀπό τούς Συνοδικούς Δικαστές, γιά νά στολίσουν τήν ἀπόφαση τῆς καταδίκης τοῦ ἀθώου Μητροπολίτη, ἀναφέρονταν σέ ἐντελῶς διαφορετικά θέματα καί προσδιόριζαν ἐντελῶς διαφορετικές δεσμεύσεις. Σαφῶς, οἱ σοφοί ἐγκέφαλοι, πού τή συνέταξαν, εἶχαν κάνει πλαστογραφία. Πλαστογράφησαν τούς ῾Ιερούς Κανόνες, γιά νά καμουφλάρουν τήν πλαστογραφημένη ἀρχιερατική τους αὐθεντία.

῾Η πλαστογραφία, ὅπως ἦταν ἀναμενόμενο, ἔφτασε στό Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο. Σ᾿ αὐτό προήδρευε ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ καί πρῶτος, κατά τήν τάξη τῆς ἀρχιερωσύνης, ἦταν ὁ μακαριστός, σώφρων Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος. ῾Η ὑπεράσπιση ἄνοιξε τό “Πηδάλιο” καί ἄρχισε νά παρουσιάζει, τή μιά μετά τήν ἄλλη, τίς ἑρμηνεῖες τοῦ ἁγίου Νικοδήμου. ῾Ο Πρόεδρος Σεραφείμ κατέβασε τό κεφάλι καί ἔμεινε ἀμίλητος. ῾Ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος, κάθε φορά, πού ἄκουγε τήν ἐξήγηση τοῦ συγκεκριμένου Κανόνα, ἅπλωνε τό χέρι του σέ μιά κίνηση ἀπορίας καί σιγοψιθύριζε· ῎Ααααλλοο πράγμα. Πιστοποιοῦσε μέ τήν ἔκφραση τοῦ προσώπου, μέ τήν κίνηση τοῦ χεριοῦ καί μέ τόν ψίθυρο τήν πλαστογραφία, πού ἔκανε τό Πρωτοβάθμιο Συνοδικό Δικαστήριο, γιά νά εὐθυγραμμιστεῖ μέ τό ψυχικό κλίμα καί μέ τήν ἀπαίτηση τοῦ μονοκράτορα Σεραφείμ.

Μετά ἀπό αὐτή τήν τραγελαφική φάση, ἦρθε ἡ στιγμή τῆς ψηφοφορίας. Πρῶτος ψήφισε ὁ νεότερος Μητροπολίτης-δικαστής καί τελευταῖος ὁ Πρόεδρος Σεραφείμ. Κανένας δέν τόλμησε νά προτείνει καθαίρεση. ῞Ολοι, γιά νά σώσουν τά προσχήματα, ἀλλά καί γιά νά μή παραβιάσουν τή συνείδησή τους, ψήφισαν μιά πολύ μικρή, ἀσήμαντη ποινή. ῞Ενα ὡς τρεῖς μῆνες ἀργία. Καί τίποτα περισσότερο. ῾Ο Σεραφείμ διαπίστωσε, πώς τό κλίμα δέν εἶναι εὐνοϊκό, γιά τήν ὁριστική ἐξόντωση τοῦ ἀθώου. Καί, ὅταν ἦρθε ἡ σειρά του νά ἐκφέρει ὁριστική ἄποψη καί νά ρίξει τήν ψῆφο του, ἔκανε μιά ἐντυπωσιακή, συγκαταβατική κίνηση τοῦ χεριοῦ του καί φώναξε· ᾿Αθῶος...

Οἱ ῾Ιεροί Κανόνες, μετά τήν ἀθεόφοβη καταπάτησή τους, ἀνέτρεψαν τούς πονηρούς σχεδιασμούς, ἔπνιξαν τήν κακοήθεια καί ἔστησαν στό τραπέζι τοῦ Συνοδικοῦ Δικαστηρίου τή σημαία τῆς νίκης. 

***

᾿Ενδεικτικά, θά ἀναφερθῶ καί σέ ἕνα δεύτερο περιστατικό.

῾Η πλειονότητα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος γνωρίζει, ὅτι ὁ Σεραφείμ, γιά νά στήσει “πρό ἕξι βημάτων” τίς 30 περίπου τελεσίδικες ἀποφάσεις τοῦ ᾿Ανώτατου Διοικητικοῦ Δικαστηρίου τῆς Χώρας, τοῦ Συμβουλίου τῆς ᾿Επικρατείας, πού ἀκύρωναν τίς δικές του καταδικαστικές ἀποφάσεις καί ἀποκαθιστοῦσαν στούς θρόνους τους τούς “ἔκπτωτους” Μητροπολίτες, ἐπινόησε ἕνα καινούργιο μέσο σφαγῆς καί ἐξόντωσης. Στίς 10 Αὐγούστου τοῦ 1993 ἐπέβαλε σ᾿ αὐτούς, μιά ἀνύπαρκτη, κατά τούς ῾Ιερούς Κανόνες, ποινή, τό διαβόητο “ἐπιτίμιο τῆς ἀκοινωνησίας”. Καί, μέ τό ἐπιτίμιο αὐτό θέλησε νά τούς ἀποκλείσει ἀπό τήν ἄσκηση τῶν ποιμαντορικῶν τους καθηκόντων.

᾿Εναντίον τῆς πρωτοβουλίας του αὐτῆς ξεσηκώθηκε σάλος. Καί, προσπαθώντας νά ἀπολογηθεῖ καί νά ἰσχυροποιήσει τη θέση του ὁ ἔνοχος προκαθήμενος, κάλεσε ξανά τή Διαρκή ῾Ιερά Σύνοδο, στίς 25-8-1993 καί ἔβγαλε ἕνα ἀνακοινωθέν, πού εἶναι μνημεῖο θεολογικῆς ἀσυναρτησίας, ἐκκλησιαστικῆς αὐθαιρεσίας καί διοικητικῆς ἀναρχίας. ᾿Αλλά τί ἔγινε; Θέλοντας νά ἐμπλουτίσει τίς ἀποφάσεις του καί νά κάνει περισσότερο πειστικό τό ἀνακοινωθέν του, ἐπικαλέσθηκε καί κάποιους ῾Ιερούς Κανόνες, πού, ὅμως, δέν εἶχαν καμμιά σύνδεση καί καμμιά σχέση μέ τίς δικές του ἐνέργειες. Στό κείμενο τοῦ ἀνακοινωθέντος σημειώθηκαν οἱ ῾Ιεροί αὐτοί Κανόνες. ᾿Αλλά, μετά τήν καθαρογραφή του, κάποιο χέρι (κανένας δέν γνωρίζει ποιό ἦταν αὐτό), διαπιστώνοντας, φαίνεται, τήν ἀσυμβατότητα τῶν τραγελαφικῶν Συνοδικῶν ἀποφάσεων μέ τό περιεχόμενο τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων, τούς διέγραψε, τραβώντας μιά γραμμή. Καί τό ἀκόμα ἀποκαλυπτικότερο. Τό κείμενο τοῦ ἀνακοινωθέντος παραδόθηκε στούς δημοσιογράφους καί κυκλοφόρησε μέ τή χαρακτηριστική γραμμή, πού διέγραφε τούς ῾Ιερούς Κανόνες.

Γιά νά μή μείνει καμμιά αἰχμή δυσπιστίας στούς ἀναγνῶστες μου, μεταφέρω αὐτούσιο τό τελευταῖο κομμάτι τῆς ἀνακοίνωσης, πού περιέχει καί τούς γραμμένους καί διαγραμμένους ῾Ιερούς Κανόνες·

“῾Η Διαρκής ῾Ιερά Σύνοδος... οὐ μήν καί διά τήν ἐκ νέου προσφυγήν των εἰς τό Σ.τ.Ε. διά τήν εἰς αὐτούς ἐπιβολήν ὑπό τῆς ᾿Εκκλησίας τοῦ πνευματικοῦ ἐπιτιμίου τῆς ἀκοινωνησίας,... παραπέμπει τό ὅλον θέμα ἐνώπιον τῆς ῾Ιεραρχίας ἵνα αὕτη κατά τά ὑπό τῶν ἱερῶν Κανόνων προβλεπόμενα ἐπιβάλῃ εἰς αὐτούς τά ἁρμοδίως ἐπιτασσόμενα (Κανόνες Λ΄ καί ΛΣΤ΄ ῾Αγίων ᾿Αποστόλων, ΙΖ΄ ᾿Αντιοχείας κλπ.) ”.     

῾Η διαγραφή αὐτή, ἐνδεικτική καί ἀποκαλυπτική, μπορεῖ νά σηματοδοτήσει, νά χαρακτηρίσει καί νά ἀποτιμήσει ὁλόκληρη τήν ἀρχιεπισκοπική θητεία τοῦ Σεραφείμ. Τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου, πού καβαλοῦσε, μέ ὕφος θριαμβευτοῦ, τό ἄλογο τῆς αὐθαιρεσίας καί κάλπαζε, ποδοπατώντας ἀσύστολα τούς ῾Ιερούς Κανόνες καί τίς πνευματικές προδιαγραφές τῶν ἁγίων Πατέρων μας. Καί, μπορεῖ, ἀκόμα, νά μετρήσει τό βάθος τῶν ἀθεράπευτων πληγῶν, πού ἄφησε πίσω του καί πού τό βάθυνε, ἀκόμη περισσότερο, ἡ ὑπεροψία τοῦ διαδόχου του.

Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ


Print Friendly, PDF & Email

† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)

  • Βιογραφικό
    • Βιογραφικό
    • Ἰδιόχειρος Διαθήκη
    • Αὐτοβιογραφικά
    • Προσωπικότητα
    • Νεκρολογίες
  • Ἐκλογή
  • Ἐκλογή Ἐπισκόπων
  • Ἱστορικά
  • Ἱερώνυμος - Δικτατορία
  • Ποιμαντικό Ἔργο
    • Ποιμαντικό Ἔργο ὡς Ἀρχιεπίσκοπος
      • Σχέδιο ἀναδιοργανώσεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
      • Ἑτερόδοξοι
    • Ἐκκλησιαστική περιουσία
  • Ὁμιλίες
    • Ποιμαντικές
    • Ἐπετειακές
    • Ὁμιλίες περιστασιακές
  • Ἄρθρα
    • Ὁ ἀγώνας Ὀρθοδοξίας κατά ἀθεΐας
    • Πρός μαθητές...
  • Συγγραφικό Ἔργο
  • Ἐπιστολές

Ἡμερολόγιο Ἄρθρων

  • ► 2023 (7)
    • ► Μάρτιος (3)
      • • Κήρυγμα Κυριακῆς Σταυροπροσκυνήσεως
      • • Ποιότητες συνάντησης με τον Κύριο Κήρυγμα
      • • Η Παναγία χαρά μας- Β' Χαιρετισμοί
    • ► Ιανουάριος (4)
      • • Ιεροί Κανόνες και επικαιρότητα πρόλογος
      • • Η ιερατική λειτουργία του Προδρόμου
      • • Η κόπωση
      • • Εκκοσμίκευση και επαγγελματισμός
  • ► 2022 (135)
    • ► Δεκέμβριος (7)
      • • Το αδικαίωτο πάθος
      • • Στιχηρό του Εσπερινού των Χριστουγέννων
      • • "Αυγούστου μοναρχήσαντος..."
      • • Για να μην ξεχνούν οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεώτεροι
      • • Αυτονομία ή θεονομία;
      • • Μελαγχολική αναδρομή στην πορεία του Εκκλησιαστικού προβλήματος χθες και σήμερα
      • • Κήρυγμα και ευτελισμός
    • ► Νοέμβριος (13)
      • • Οι δημοσκοπήσεις και ο Αρχιεπίσκοπος
      • • Κλέφτες όλου του κόσμου ενωθήτε...
      • • Επιβάλλεται άμεση αποκατάσταση
      • • Το κλειστό κύκλωμα
      • • Ορθοδοξία Η εν διωγμοίς αντίστασις των Αγίων Πατέρων
      • • Η εμπορευματοποιημένη αλήθεια
      • • Ερώτημα στον Μακαριώτατο κ. Χριστόδουλο (2)
      • • Περιοδεύων θίασος
      • • Εκσυγχρονισμός ή εξανδραποδισμός;
      • • Ερώτημα στον Μακαριώτατο κ. Χριστόδουλο
      • • Η εκκλησιαστική δικαιοσύνη στις ημέρες μας
      • • Το μαύρο κουτί
      • • Πανηγυρίσαμε και μετά;
    • ► Οκτώβριος (7)
      • • Ποιός θα "κονταροχτυπηθεί με το κακό...";
      • • Το ζητούμενο
      • • "Εδώ και τώρα..."
      • • Η μεταλλαγμένη θρησκευτικότητα (2)
      • • Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε
      • • Το θανάσιμο τρόπαιο
      • • Η ηχορρύπανσι
    • ► Σεπτέμβριος (2)
      • • Με το βλέμμα στον Εσταυρωμένο
      • • Το επιτίμιον της ακοινωνησίας
    • ► Αύγουστος (10)
      • • Η ακόρεστη πείνα
      • • Τα 25 χρόνια της εκκλησιαστικής ανωμαλίας
      • • Το χάος του παρασκηνίου
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...11
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...10
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...9
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...8
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...7
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (7)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (6)
    • ► Ιούλιος (6)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (5)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (4)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (3)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων! (2)
      • • Ο μύθος της αντικανονικότητας των 12 εκθρονισθέντων αρχιερέων!
      • • Η λυτρωτική αγάπη του Θεού-Αποστολικό κήρυγμα 3ης Κυριακής-σ Νικόδημος
    • ► Ιούνιος (11)
      • • Ο έμφυτος ηθικός Νόμος-Αποστολικό κήρυγμα 2ης Κυριακής π Ειρηναίος
      • • Αποστολικό κήρυγμα 2ης Κυριακής σ Νικόδημος
      • • Ο δρόμος των Αγίων, δρόμος Σωτηρίας Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής αγίων Πάντων μον. Ιγνάτιος Βερβέρης
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Αγίων Πάντων
      • • Κανονικότητα χρήσεως του τίτλου του: "Αττικής και Μεγαρίδος"
      • • Γεύση Πεντηκοστής, εμπειρία Γολγοθά
      • • Υποθήκες προς πρεσβυτέρους-αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 6ο
      • • Εγρήγορση της Εκκλησίας
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 5ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 5ο (2)
    • ► Μαϊος (27)
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 4ο
      • • Δαιμονική αντιπαράθεση-αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Τυφλού
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Τυφλού
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 3ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 3ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 2ο
      • • Παρά το πλευρόν των πολιτικών κρατουμένων 1ο
      • • Αγαπητική και όχι εξουσιαστική παρουσία στις τοπικές Εκκλησίες
      • • Κυριακή Σαμαρείτιδος
      • • Το χρέος της Ιεραρχίας: η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων 12 μητροπολιτών
      • • Το χρέος της Ιεραρχίας: η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων 12 μητροπολιτών (2)
      • • Εκτεθειμένη η Σύνοδος
      • • Το ιστορικό στίγμα του μάρτυρα
      • • Διωγμός Μητροπολιτών
      • • Η Αγάπη γίνεται Ανάσταση
      • • Κυριακή Παραλύτου
      • • Αποστολικό κήρυγμα εορτής Ιωάννου Θεολόγου
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (7)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (6)
      • • Κυριακή Μυροφόρων
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (5)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (4)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (3)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (2)
      • • Η συνέπεια στην πνευματική ζωή (1)
      • • Αποστολικό κήρυγμα Κυριακής Θωμά
      • • Ειρήνη και χαρά
    • ► Απρίλιος (15)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής του Θωμά
      • • Α΄ και γ΄ ωδή του Κανόνα του Πάσχα (κείμενο-μετάφραση)
      • • Πάσχα 2022
      • • Αναστάσιμη εμπειρία
      • • "Σταυρέ πανσεβάσμιε..."
      • • Αγωνία στη Γεθσημανή και αγωνία στο σύγχρονο κόσμο
      • • Άνθη από την ποίηση του Γολγοθά-Μεγάλη Τρίτη
      • • Η Ιερά Εξέταση
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Βαΐων
      • • Η αλλοπρόσαλλη τακτική του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Χριστοδούλου
      • • Το υπόμνημα της ντροπής
      • • "Εις" και η αλήθεια
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Ε' Νηστειών-2
      • • Από την επιφάνεια στο βάθος
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Δ' Νηστειών_2
    • ► Μάρτιος (7)
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως (Γ' Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
      • • Θεολογία...
      • • Το θύμα και... ένας από τους θύτες
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Β' Νηστειών
      • • Κήρυγμα αποστολικό Κυριακής Ορθοδοξίας (Α' Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Τυρινής
    • ► Φεβρουάριος (11)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Απόκρεω
      • • Προς Μακαριώτατο...
      • • Λαός του Θεού-Θεμελιακά χαρακτηριστικά της Λειτουργικής, "Θεωρητικής" και Μυστηριακής ζωής
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 34ης Κυριακής (Ασώτου)
      • • Διάλογοι και Θεολογία
      • • Λατρεία και Βίβλος-Η πρώτη ακτίνα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου σ Νικόδημος
      • • Το σπασμένο πηδάλιο
      • • Τα μηνύματα του πένθους
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 17ης Κυριακής
      • • Κήρυγμα Υπαπαντής
    • ► Ιανουάριος (19)
      • • Εύρος γνώσης ή έπαρσης;
      • • Η Πύλη του Ουρανού-Μπροστά στη μυστική Τράπεζα
      • • Καιροί παρακμής
      • • Μπαλόνια... ή καρδιές;
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΔ' Λουκά (Τυφλού Ιεριχούς)
      • • Αναζητείται επιμόνως Ιερός Κανών
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Αγίου Αντωνίου
      • • Ο ρατσισμός του αντιρατσισμού
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΒ' Λουκά (Δέκα λεπρών)
      • • Εξόδιο
      • • Θεολογία-Εξουσία
      • • Πειρασμοί του εκκλησιαστικού σώματος
      • • Υπόμνησι στους σύγχρονους πλαστογράφους
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά τα Φώτα-Ιωάννου Προδρόμου
      • • Θρίλερ στη Μητρόπολη
      • • Ένα αλλοιώτικο γαμήλιο δώρο
      • • Κανονικές και Νομικές επισημάνσεις σε αρχιερατικές δηλώσεις
      • • Το ειδικό βάρος της Συνοδικής αξιοπρέπειας
      • • Ο χρόνος
  • ► 2021 (347)
    • ► Δεκέμβριος (29)
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ Φώτων
      • • Η υπακοή
      • • Η συμπαράσταση των εγκαλουμένων κληρικών με λαϊκό συνήγορο ενώπιον των εκκλησιαστικών δικαστηρίων
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου-Θα σκύψω στο καινό μνημείο
      • • Η έκθεση-ντοκουμέντο ενός γενναίου Αρχιερέα πριν από το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων
      • • Στη Φάτνη...
      • • Το χαμένο μονοπάτι
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Χριστού Γέννηση
      • • Επιστολή στο Μητροπολίτη, που πλαστογραφήθηκε η ψήφος του
      • • Προοδευτικότητα ή αντιγραφή;
      • • "Ήλθε... και απήλθε"
      • • Ο Ιούλιος του 1974 και το σήμερα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής προ Χριστουγέννων
      • • Η υπόθεση των επιτιμίων ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου
      • • Οι δυο κόσμοι
      • • Ο Αμβρόσιος κρίνει το Χριστόδουλο
      • • Συναγμένοι στην Ευχαριστία-Άγιοι του Θεού
      • • Προς τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος
      • • Η πορεία της πτώσεως
      • • Η πλαστογραφία στην ανώτατη δικαιοσύνη
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΑ' Λουκά
      • • Έκθεση γραφολογικής και γραφοτεχνικής γνωμοδότησης
      • • Εκζήτηση εξηγήσεων και απάντησης για αδικία
      • • Χάραγμα βαρυτάτου πένθους
      • • Αιχμαλωσία συνειδήσεων
      • • Μεταμοντέρνα θρησκευτικότητα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ι' Λουκά
      • • Η λειτουργία του συνοδικού συστήματος στο χώρο της διοικήσεως της εκκλησιάς
      • • Θλιβερές αναμνήσεις
    • ► Νοέμβριος (32)
      • • Χριστόδουλε, λησμόνησες τους σταυρωμένους
      • • Χριστόδουλε, λησμόνησες τους σταυρωμένους (2)
      • • Το σιωπηλό μεγαλείο
      • • "εωράκαμεν..."
      • • Στον αγρό του Παπισμού
      • • Η προσφυγή κληρικών παντός βαθμού στα πολιτειακά δικαστήρια
      • • Κήρυγμα Κυριακής 23ης σ Νικόδημος
      • • Ο Μακαριστός Λαρίσης Θεολόγος σε δικαστική εκκρεμότητα
      • • "Για μια φούχτα δολλάρια"
      • • Ο Μεσσιανισμός της τεχνολογίας
      • • Όταν οι πηγές μιλούν
      • • Κήρυγμα Εισοδίων της Θεοτόκου
      • • Το μαρτύριο ενός σύγχρονου αγίου ιεράρχη
      • • Μοναξιά και μοναξιά
      • • Αφανείς ή αιχμάλωτοι;
      • • Μυστικισμός και ρεαλισμός
      • • Οι πληγές
      • • Ομιλία προ της εξορίας Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου
      • • Μια είδησι, που δε βγήκε στον αέρα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 10ης Κυριακής
      • • Μ. Βασίλειος: Προς Ευστάθιον τον Σεβαστηνόν
      • • Μια επιστολή του αγίου Νεκταρίου
      • • Ποιος έχει το πρόβλημα
      • • Ποιος έχει το πρόβλημα (2)
      • • Το παράτολμο πήδημα
      • • «Θεοδίδακτοι...»
      • • Η φωνή της Εκκλησίας πρέπει να ακούγεται
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 20ής Κυριακής
      • • Εν ου παικτοίς Πράξι δεύτερη
      • • Τα όρια του ανθρωπισμού μας
      • • Εν ου παικτοίς Πράξι πρώτη
      • • Τα είδωλα της TV
    • ► Οκτώβριος (30)
      • • Μεταβίβαση της ευθύνης
      • • Ανθρώπινα Δικαιώματα: Χρήσης ή επιλογής;
      • • Το όνειδος
      • • Σύμβολα και εμπειρίες
      • • Πρόσκληση σε υπακοή
      • • Το λάβαρο ή την εμπειρία;
      • • Συνοδικά Πρακτικά, πλαστογραφίες και γραφικότητες
      • • Κορεσμός-πείνα
      • • Η σύγχυση που επικρατεί σήμερα περί τα επιτίμια ακοινωνησίας
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 18ης Κυριακής
      • • Ο συνήγορος των δυο Μητροπολιτών γράφει:
      • • Παγκοσμιοποιημένος φαρισαϊσμός
      • • Η αποτρόπαιη καταδίκη
      • • Παγκοσμιοποίηση και Εκκλησία-2
      • • Η σιωπή του Αρχιεπισκόπου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Πατέρων Ζ' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Συνθήματα μιας χρήσεως
      • • Κραυγές αγωνίας... άγονες
      • • Ο Καλαβρύτων Αμβρόσιος γράφει:
      • • Μοναχική Κουρά
      • • Η δύναμη της προσευχής
      • • Αξιοκρατία ή φαυλοκρατία;
      • • Η αρνητική αυτοσυνειδησία
      • • Κήρυγμα Κυριακής Γ' Λουκά
      • • Τα επιτίμια της ακοινωνησίας μετά τις αποφάσεις ΔΙΣ και ΙΣΙ
      • • Ποιμένες πολλοί διέφθειραν τον αμπελώνα...
      • • Ο Πειραιώς Καλλίνικος για το "επιτίμιο ακοινωνησίας"
      • • Η φθορά των θεσμών
      • • Προς το δευτεροβάθμιο για τους αρχιερείς δικαστήριο
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 15ης Κυριακής
    • ► Σεπτέμβριος (26)
      • • Μηδέν άγαν...
      • • Η ευθύνη του "ορθοτομείν" και η υπακοή των επισκόπων
      • • Η επιστολή μου προς τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο
      • • Η επιστολή μου προς τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο (2)
      • • Η γνώμη των πλειόνων
      • • Ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων γράφει για τα επιτίμια...
      • • Η καπηλεία
      • • Καταγγέλω...
      • • Η εισήγηση του Μητροπολίτου Κονίτσης Ανδρέα
      • • Ευσεβιστές-ασεβιστές
      • • Παγκοσμιοποίηση και Εκκλησία
      • • Αρετές
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Ύψωση-2
      • • Δογματική διδασκαλία και πνευματικός βίος
      • • Μέτρο κρίσεως
      • • Μη πυροβολείτε τους θεσμούς
      • • Η πλαστή "παραίτησι"
      • • Η αυθεντία της Εκκλησίας
      • • Λαρισαίων δικαίωσι
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Υψώσεως-2
      • • Το εξάμβλωμα Κακλαμάνη
      • • Αμφίπλευροι δεσμεύσεις
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΑ' Ματθαίου
      • • Το βαθύ τραύμα (1)
      • • Ένα ψευδοπρόβλημα
      • • Μαθητεία και θητεία
    • ► Αύγουστος (30)
      • • Υπέρβαση της συμβατικότητας
      • • Άκυρο...
      • • Κήρυγμα Αρχής Ινδίκτου
      • • Συνοδική συνείδησι
      • • Στον Επίσκοπο της Εκκλησίας
      • • Οι αντιστασιακοί ακροβολίζονται
      • • Η ευθύνη της ηγεσίας
      • • Θεέ μου και Σωτήρα μου
      • • Εν τη Κοιμήσει...
      • • Ηγεσία της Εκκλησίας
      • • Η βοήθεια του Θεού
      • • Κήρυγμα Κυριακής Θ' Ματθαίου
      • • Καλά έργα
      • • Παιδιά της "Πλατυτέρας"
      • • Ενάρετος και συνάνθρωποι
      • • Στον τάφο της Θεοτόκου...
      • • Εξομολόγηση και μετάνοια
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...6
      • • Ταπεινοί δούλοι
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...5
      • • Φαντασία
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...4
      • • Μελωδία και ύμνοι
      • • Χαρισματούχοι
      • • Εάν αγαπάτε με
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...3
      • • Για την ταπείνωση
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...2
      • • Επίσκοπε της αγάπης και της θυσίας, φώτισε τους σημερινούς διαδόχους σου
      • • Κήρυγμα Παράκλησης / Κύριε, εισάκουσον...1
    • ► Ιούλιος (27)
      • • Σχέδιο διχασμού
      • • Αξιύμνητε Μιχαήλ Αρχάγγελε...
      • • Κήρυγμα Κυριακής Στ' Ματθαίου-Παραλυτικού
      • • Ο συμπαθής επισκέπτης των διωκομένων
      • • Ευρώπη και Ορθοδοξία
      • • Σταυρός: Σφραγίδα ελευθερίας και ζωής
      • • Εκκλησιαστική δημοσιογραφία
      • • Η ευπρέπεια εμπνέει την υπακοή
      • • Φιλάνθρωπος προς τους μετανοούντες
      • • Δημοσιογραφία και Εκκλησία
      • • Η στρέβλωση των ιερών κειμένων
      • • Κήρυγμα Προφήτου Ηλιού
      • • Εκκλησία ή "Χριστιανικός Πολιτισμός";
      • • Η θαυμαστή αλιεία των λαών
      • • Κήρυγμα Κυριακής Πατέρων Δ' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Έσχατη κατάπτωσι
      • • Θεμελιακή πράξη
      • • Χριστιανισμός και Ευρώπη
      • • Κυριακή Γ' Ματθαίου
      • • Η ανθρώπινη φύση μας στην αγκαλιά του Θεού
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Στέλιος Αλλαμανής
      • • Ο Σεραφείμ φοβάται τους έντιμους
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Ξενοφών Ζολώτας
      • • Παναγία
      • • Κήρυγμα Αποστολικό 2ης Κυριακής
      • • Το μέγεθος της επισκοπικής ευθύνης
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Κωνσταντίνος Μανιαδάκης
    • ► Ιούνιος (29)
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Μιμηταί μου γίνεσθε καθώς καγώ Χριστού
      • • Πρόγευση
      • • Κήρυγμα Αγίων Αποστόλων
      • • Ύψωση Ιερού Ευαγγελίου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Αγίων Πάντων
      • • Σταυρός και Ανάσταση
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χουντικός; Κωνσταντίνος Τσάτσος
      • • Κρυμμένοι επίσκοποι
      • • Προσκόληση καρδιάς στον πλούτο
      • • Πάσιν εμαυτόν εδούλωσα
      • • Οι μεγιστάνες
      • • Ιεραποστολή εν μέσω διωγμών
      • • Ανάγκη επισκοπικού προτύπου!
      • • Το κόστος της ελευθερίας
      • • Η χιονοστιβάδα
      • • Κατενώπιον του λαού του Θεού
      • • Το ναρκωτικό
      • • Κήρυγμα Κυριακής των Αγίων Πατέρων
      • • Πίστη: όραμα και πράξη
      • • Τα τρία δείγματα
      • • Μίμηση Ιησού Χριστού
      • • Ιεροί κανόνες και επικαιρότητα
      • • Πρόσθες ημίν πίστην
      • • Κήρυγμα Κυριακής του τυφλού
      • • Αναπνοή ελπίδας
      • • Οι βιαστές της ελευθερίας μας
      • • Η ένοχη σιωπή
      • • Πίστις και έρευνα
    • ► Μαϊος (28)
      • • Τραγούδι ή θρήνος;
      • • Η μεγάλη κλήση
      • • Η προς το Έθνος παρακαταθήκη του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου
      • • Η ανασφάλεια
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής της Σαμαρείτιδος
      • • Ειπέ τη Εκκλησία...
      • • Είμαστε άφοβοι;
      • • Ελεύθερος ή σε γκέττο;
      • • Κρίσις εις τας σχέσεις Αθηνών-Φαναρίου
      • • Κήρυγμα Κυριακής Παραλύτου
      • • Χέρι ευλογίας ή χέρι βίας;
      • • Αντίθετα στο ρεύμα
      • • Τριγμοί εις τας σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Πατριαρχείον Κωνσταντινουπόλεως
      • • Η σκυταλοδρομία της αγάπης
      • • Επίλογος κακότητας και ντροπής ενός συγχρόνου μητροπολίτου
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής των Μυροφόρων
      • • Το εκκλησιαστικό πρόβλημα
      • • Χωρίς προκλητικότητα
      • • Σε καιρό πειρασμού
      • • Η ανεκτίμητη επένδυση
      • • Επαναφορά στην πρώτη ζωή
      • • Μοιρολατρεία ή αγών;
      • • Οι ψυχές δεν νιώθουν κορεσμό
      • • Στα προπύλαια της Ολυμπιάδας
      • • Αγάπη προς τόν Θεό
      • • Χριστός Ανέστη!
      • • Αναστηθήκαμε μαζί με το Χριστό
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου (2)
    • ► Απρίλιος (31)
      • • Προσευχή χωρίς περισπασμό
      • • Άνθη από την ποίηση του Γολγοθά
      • • Οι άγιοι
      • • Το "χθές" και το "σήμερα" και το "αιώνιο"
      • • Και νέο φράγμα
      • • Αποκαλυπτικά σημειώματα
      • • Κήρυγμα Κυριακής των Βαΐων
      • • Ο Καστορίας Δωρόθεος
      • • Έγγραφα Ιακώβου Βαβανάτσου
      • • Κατάλοιπα πρωταγωνιστών
      • • Η ευχή
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (5)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (4)
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Ε' Νηστειών
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (3)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (2)
      • • Η κακή πληγή: Δικαιοδοσιαρχία (1)
      • • Ανήκουμε σ' Αυτόν
      • • Το βαθύ χάσμα
      • • Συμπόσιον των δέκα Παρθένων
      • • Το μάθημα του Σταυρού
      • • Προσφορά και αντιπροσφορά
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής Δ' Νηστειών
      • • Ο ακατάληπτος Θεός
      • • Η συνθηματολογία της άρνησης
      • • Ηθική
      • • Ομάδα αγάπης
      • • Συγγνώμη χωρίς αντίκρυσμα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Γ' Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως)
      • • Το σύνδρομο της εξωστρέφειας
      • • Κήρυγμα Γ' Χαιρετισμών
    • ► Μάρτιος (27)
      • • Προσέγγιση στο μυστήριο της Εκκλησίας-2
      • • Το θησαύρισμα των γενεών
      • • Πειρασμοί
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β' Νηστειών
      • • Σύναξη Θεού και ανθρώπων
      • • Κήρυγμα Β' Χαιρετισμών
      • • 150 χρόνια από την επανάσταση του 1821
      • • Δοξολογία
      • • Κατανόηση και βοήθεια
      • • Το πνεύμα της 28 Οκτωβρίου
      • • Γογγυσμός
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ορθοδοξίας (Α' Νηστειών)
      • • Υπερβαίνοντας την ατομικότητα
      • • Η Κανονικότητα της εκλογής μου
      • • Το χρυσό κύκλωμα
      • • Η δική σας συμμετοχή
      • • Ευρωπαϊκός πειρασμός (β)
      • • Κήρυγμα Κυριακής Τυροφάγου
      • • Εκγύμναση και ευσέβεια
      • • Ευρωπαϊκός πειρασμός (α)
      • • Καχεκτικό το όραμα
      • • Αττικής Νικόδημος προς Αγωνιζομένους Λαρισαίους
      • • Κήρυγμα Κυριακής Απόκρεω
      • • Προς νοσταλγούς της γαλήνης
      • • Ομάδα ψυχαγωγίας
      • • Συνάντηση και κοινωνία
      • • Αρνούμαι τη μοναξιά
    • ► Φεβρουάριος (28)
      • • Προσδοκίες καρδιών
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΖ' Λουκά (Ασώτου υιού)
      • • Ο μεγάλος εξόριστος
      • • Η εκμετάλλευση των ονείρων
      • • Φυγή από το χρέος;
      • • Ευκαιρίες αμέτρητες
      • • Η ανδρεία των εκκλησιαστικών ανδρών
      • • Κατηγορώ κι απολογούμαι
      • • 5. Η θύελλα μετά την αδιαλλαξία του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΣΤ' Λουκά (Τελώνου και Φαρισαίου)
      • • 4. Το ναυάγιο της Ιεραρχίας της 7ης-3-1991
      • • Ο παραγωγός
      • • 3. Η εννεαμελής επιτροπή
      • • Ποιό ήταν το λάθος
      • • 2. Οι πρώτες προσπάθειες Η πρώτη επιτροπή-ο Δωρόθεος
      • • Η εξομολόγηση μιας γενιάς
      • • 1. Μετά τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε.
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΖ' Ματθαίου (Χαναναίας)
      • • Το υπέροχο πλάσμα
      • • Η μάζα και ο ένας
      • • Πατέρες
      • • Πατέρες (2)
      • • Το ολέθριο λάθος
      • • Πλάνες και Εκκλησία
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 16ης
      • • Χαρακτηριστικά Κυρίου
      • • Ιερώνυμος Κοτσώνης. Ο Αρχιεπίσκοπος των αποστολικών οραματισμών.
      • • 20 Χρόνια "Ελεύθερη Πληροφόρηση"
    • ► Ιανουάριος (30)
      • • Η διάδοσις του Χριστιανισμού κατά τους χρόνους των Τριών Ιεραρχών
      • • Προφητεία και θαύμα
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΕ' Λουκά (Ζακχαίου)
      • • Εξήγηση προς τους λίγους
      • • Κορεσμός ακόρεστος
      • • Καθυστερημένο ξύπνημα
      • • Επιτάφιος και συντομή του αυτού βίου
      • • Μαρτυρία απ' τα σπλάχνα της γης
      • • Η παρουσία Του
      • • Προσευχή εις Χριστόν
      • • Ευμάρεια και ευτυχία
      • • Το μυστήριο
      • • Κήρυγμα Αγίου Αθανασίου
      • • Προς Χριστόν (2)
      • • Η ολοκληρία της ζωής
      • • Η ολοκληρία της ζωής (2)
      • • Αρχίζοντας αμέσως
      • • Παρακλητικόν
      • • Εκκλησία σήμερα; (2)
      • • Η νέμεση της ιστορίας
      • • Πόσο θα περιμένουμε;
      • • Η μυστική χάρη
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά τα Φώτα
      • • Το οδοιπορικό μιας μοναχής
      • • Η ιερατική λειτουργία του Προδρόμου
      • • Το ένα και σπουδαίο
      • • Η παθολογία της Συνοδικής απορρύθμισης
      • • Λατρεία και Βίβλος
      • • Δἐησις εν τη νόσω
      • • “Τι εστιν άνθρωπος;”
  • ► 2020 (322)
    • ► Δεκέμβριος (36)
      • • Ποιό από τα τρία;
      • • Ξόδεμα;
      • • Ξόδεμα; (2)
      • • Το πρόσωπο του Ιησού
      • • Άλλη
      • • Σκοταδιστική πτώχευση
      • • Ένα μέρος για τους φτωχούς
      • • Το βαθύτερο νόημα των Χριστουγέννων
      • • Η πύλη της αγάπης
      • • Η πύλη της αγάπης (2)
      • • Τρία σπουδαία πράγματα
      • • Δέησις προς τον Χριστόν
      • • «Εις εαυτόν»
      • • Η μεγάλη εκτροπή
      • • Η μεγάλη εκτροπή (2)
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Χριστού Γεννήσεως
      • • Η "ανία" της ευμάρειας
      • • Εις εαυτόν
      • • Ποιό βάζουμε πρώτο;
      • • Έλλειμμα κρίσης ή έλλειμα συνέπειας;
      • • Η ελπίδα μου
      • • Επικοινωνιακή απάτη (2)
      • • Τα δυο μοτίβα
      • • Το πραξικόπημα
      • • Βαδίζοντας με τον Χριστό
      • • Το βαθύ τραύμα (2)
      • • Φωνή θρηνούντων ποιμένων
      • • Το είδωλο της εποχής μας
      • • Το είδωλο της εποχής μας (2)
      • • Μοναχικοί οδοιπόροι
      • • Θρήνος
      • • Για να γίνωμε άφοβοι
      • • 2004 μετά Χριστό...
      • • Η ενότητα της Ορθοδοξίας
      • • Εμπλοκή και διαπλοκή
      • • Πήχης προόδου!!!
    • ► Νοέμβριος (32)
      • • Στον υπουργό της Δικαιοσύνης κ. Χατζηγάκη
      • • Καμουφλαρισμένη δειλία
      • • Αδελφοσύνη
      • • Το «τραύμα» της αγάπης
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΓ' Λουκά
      • • Κριτική-αυτοκριτική
      • • Ανώμαλη προσγείωση
      • • Θρήνος προς τον Χριστόν
      • • Η εκλογή του Ιερωνύμου
      • • Ο Νέος Αρχιεπίσκοπος
      • • Ιστορικά αποτυπώματα
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 24ης
      • • Υπάρχει έλεγχος ποιότητας;
      • • "Η μέριμνα η καθ' ημέραν"
      • • Η αξία της μικρής θυσίας
      • • Τρία πορτρέτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος
      • • Μαθητεία στο σχολείο της ερήμου
      • • Προς Χριστόν
      • • Απόσταγμα σοφίας
      • • Τρία πορτρέτα
      • • Υπόδειγμα φιλανθρωπίας
      • • Το κέντρισμα
      • • Θυσίαν αινέσεως
      • • Πόθος του θανάτου
      • • Το ιστορικό απόκτημα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ζ' Λουκά (Αιμορρούσης)
      • • Υπόδειγμα αγάπης
      • • Ο φόβος της μικρής θυσίας
      • • Ο κώδικας της αγάπης
      • • Το αλφαβητάριο της προσευχής
      • • Γνήσια αγάπη
      • • Όραμα με απόρρητη ταυτότητα
    • ► Οκτώβριος (34)
      • • Η αγωνία του Αρχιεπισκόπου
      • • Η πνοή του Θεού
      • • Καταφιλήσω...
      • • Αμοιβαία πιστότητα και εκσυγχρονισμός
      • • Πατήματα και στραβοπατήματα
      • • Τρία πορτρέτα
      • • Επικήδειος Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Β'
      • • Η λαϊκή απόρριψη
      • • Εκκλησία σήμερα;
      • • Κήρυγμα Κυριακής Στ' Λουκά
      • • Ο στεναγμός ενός μάρτυρα
      • • Η αδόκιμη δοκιμή
      • • Ανήκουμε στον Εσταυρωμένο
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος πρώην Αθηνών Ιερώνυμος-Βιογραφικά στοιχεία
      • • Θρήνος
      • • Προσέγγιση στο μυστήριο της Εκκλησίας
      • • Το όραμα της "κοινωνίας"
      • • Επιλογές... "στο πόδι"
      • • Ελπίδα αιώνιας ζωής
      • • Προς το Δ' Πανελλήνιον Συνέδριον Θεολόγων
      • • Δἐησις προς Χριστόν τη επαύριον
      • • Λαός του Θεού
      • • Δυό πλάνα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σπορέως (Δ' Λουκά)
      • • Επικαλούμαι την κρίση σας
      • • Τό "όχι" του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου
      • • Έπεσεν η δρυς
      • • Εκλογή Μητροπολιτών επί Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Η αγωνία ενός ιερέως
      • • Εκσυγχρονισμός ή μιμητισμός;
      • • Οι κοινές μας επιφυλάξεις
      • • Η άλλη δίαιτα
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β' Λουκά
      • • Ομιλία αρχιεπ. Ιερωνύμου Α' σε συνέδριο Ελλήνων που ζουν στην Αμερική
    • ► Σεπτέμβριος (34)
      • • Λόγος περί διαφθοράς
      • • Μνησθείη Κύριος ο Θεός
      • • Πρόταση ζωής, ή πρόταση χλιδής;
      • • Κοινές διαδρομές
      • • Το Άγιο Πνεύμα
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος της Αγάπης
      • • Κήρυγμα Κυριακής Α' Λουκά
      • • "Λέγουσι και ου ποιούσι"
      • • Γράμματα σ' ένα νέο Ιερέα
      • • Το σκάφος της Εκκλησίας
      • • Σημαίες δίχως ταυτότητες
      • • Το παράσημο
      • • Επιστολή αρχιεπ. Ιερωνύμου για πολιτικούς κρατουμένους-1970
      • • Η καταγγελία της σιμωνίας
      • • Κήρυγμα Κυριακής μετά την Ύψωση
      • • Γίνε ιερεύς μου
      • • Πιέσεις-εμπολκαί-αναστολαί
      • • Πρόοδος ή συντήρηση;
      • • Προς εσπέραν θρήνος
      • • Επιστολή αρχιεπ. Ιερωνύμου για πολιτικούς κρατουμένους-1969
      • • Αγιασμός
      • • Η Πύλη του ουρανού
      • • Κήρυγμα Κυριακής προ της Υψώσεως
      • • Πατριαρχικαί νουθεσίαι
      • • Λαχανιασμένοι δρομείς
      • • Τα γραπτά μένουν. Και προδίδουν.
      • • Η εκδημία του π. Αρχιεπισκόπου Αθηνών (Ιερωνύμου Α')
      • • Άλλο
      • • Στοχασμοί του Σαββάτου
      • • Προσευχόμενοι
      • • Κήρυγμα Αποστολικό Κυριακής 13ης
      • • Μάταιος μόχθος
      • • Ευχή Εωθινή
      • • Κάλεσμα σε πνευματική επιστράτευση
    • ► Αύγουστος (41)
      • • Συναγμένοι στην Ευχαριστία
      • • Κήρυγμα Αρχής Ινδίκτου
      • • Έγκληση κατά των Συνοδικών Αρχιερέων για την κηδεία του Λαρίσης Θεολόγου
      • • Το κολύμπι στην ακροθαλασσιά
      • • Τότε και τώρα!
      • • Κήρυγμα Κυριακής ΙΒ' Ματθαίου (Πλούσιου νεανίσκου)
      • • Θύμιση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ μοχλός της δικτατορίας
      • • Γιατί οι εκρήξεις;
      • • Το "ενέχυρο"
      • • Το πολίτευμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας
      • • Ικετήριον
      • • Στην παρυφή του παράλογου
      • • Θεία Κοινωνία
      • • Εμπειρίες ιατρού με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο
      • • Εις τόν πονηρόν
      • • Από το ίδιο εφαλτήριο
      • • "Ας σκεφτόμαστε τα άνω"
      • • Επιλογές ευθύνης
      • • Νοσούντος ευχή προς Χριστόν
      • • Ευθύνη των δημοσιογράφων
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Οι ζάλες του βίου
      • • Ομολογία πίστεως
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Χαρά
      • • Ενταγμένη και στρατευμένη αθεΐα
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Μεσιτεία
      • • Προς τους φθονούντας
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Ελπίδα
      • • Μια μεγάλη μορφή
      • • Η διελκυστίνδα
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Αθυμία
      • • Η θεοποίηση της εξουσίας
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Βοήθεια
      • • Τα δυό ντοκουμέντα
      • • Ομιλία στη Ριζάρειο Σχολή για τον Αθηνών Χρυσόστομο Παπαδόπουλο
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Παρρησία
      • • Κοινωνία ή απομόνωση;
      • • Κήρυγμα Παράκλησης - Θεία Αγάπη
      • • Ασυμμάζευτη έπαρση
      • • "Κοινωνία"... δίχως κοινωνία
      • • Ειδική μέριμνα υπερηλίκων
    • ► Ιούλιος (35)
      • • Φύλλα μητρώου
      • • Εκκλησία και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός
      • • Ο αρχιεπίσκοπος της Συγγνώμης
      • • Ο δικαιωμένος αδικαίωτος
      • • Γιατί;...
      • • Εκλογή Λαρίσης Θεολόγου
      • • Η αποστολή των Θεολόγων και η ευθύνη απέναντι στη νεολαία
      • • Προς Κανονολόγους παραχαράκτες
      • • Από την αγνωσία στη γνώση
      • • Λυπητερό!
      • • Κρίσεις στο ταμείο της ιστορίας
      • • Οι ανάγκες του ανθρώπου και η πίστη
      • • Η πλασματική παγγνωσία μας
      • • Προφήτου Ηλιού (Θ. Λειτουργία)
      • • Αρχή και τέλος
      • • Ο Προκαθήμενος της Αγάπης
      • • Ζητώ πιστή αποτύπωση της ιστορίας
      • • Η οδυνηρή εμπειρία μου
      • • Μιά γενιά χάνεται
      • • Μήνυμα για τον ιερέα του Θεού του Υψίστου
      • • Έμπονη διάγνωση
      • • Η προσωπικότης του κοινωνικού εργάτου
      • • Κυριακή Ε' Ματθαίου
      • • Αθεϊσμός σκοπιμότητας;
      • • Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: Ο προσδοκώμενος
      • • Κυριακή 5η
      • • Ιστορικός ισολογισμός
      • • Ιερώνυμος ο κλητός του Θεού
      • • Διαφωτιστές και σκοταδιστές
      • • Ιδιόχειρος Διαθήκη αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Η κοινή αγωνία
      • • Ό,τι και να γράψη κανείς...
      • • Κατάθεση συντριβής
      • • Κυριακή Δ' Ματθαίου
      • • Η Σύνοδος του Αρχ. Ιερωνύμου για την Οικουμενική Κίνηση
    • ► Ιούνιος (16)
      • • Μια αμερόληπτη κρίση...
      • • Μιμηταί μου γίνεσθε...
      • • Αδύνατο, χωρίς την αγάπη
      • • Οι ασεβείς και οι δίκαιοι
      • • Άλλη εις ταυτό προσευχή
      • • Απόκτηση της αληθινής πίστεως
      • • Αγάπη και πίστη
      • • Άλλη περί ευοδίας προσευχή
      • • Η πικρία του πληρώματος
      • • Επανάπαυση στο θείο έλεος
      • • Στη σκιά του Σταυρού
      • • Δόξα στο Θεό
      • • Και ένα υστερόγραφο
      • • Πάθη
      • • Μνήμη Δικαίου Ιερώνυμος Κοτσώνης Ο Αρχιεπίσκοπος της αγάπης
      • • Θεογνωσία
    • ► Μαϊος (35)
      • • Ο Τρισάγιος ύμνος
      • • Κυριακή Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Ιερώνυμος καί εκλογές επισκόπων 2
      • • “Ρήματα ζωής αιωνίου”
      • • Ιερώνυμος και εκλογές επισκόπων
      • • Κυριακή Πατέρων Α' Οικουμενικής Συνόδου
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Εκ βαθέων...(3) Αυτοβιογραφικό
      • • Λυτρωτική Χάρη
      • • Επίκλησις προ της των Γραφών αναγνώσεως
      • • Ύπαρξη του Θεού
      • • Κυριακή Τυφλού
      • • Ο Λαρίσης Θεολόγος Ο στεφανωμένος μάρτυρας
      • • Θυμίαμα, στόν ιερομάρτυρα της Λαρίσης Θεολόγο
      • • Στόμα της Αλήθειας
      • • Μνήμη δωρεών
      • • Ευχαριστήριον
      • • Θεία Κοινωνία εν μέσω πανδημίας
      • • Αγάπη και προσφορά
      • • Θεία Λειτουργία
      • • Αρετή
      • • Ύμνος άλλος
      • • Σχέση αγάπης
      • • "Θεοδίδακτοι..."
      • • Ο νους μας στο Θεό
      • • Το ήθος της Ορθοδοξίας
      • • Ισοτιμία ανθρώπων
      • • Η αλήθεια σχετικά με τά περί παραιτήσεως του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου (Χατζησταύρου)
      • • Τέλεια αγάπη
      • • "Ο πάμπλουτος επαίτης"
      • • Θεία Κοινωνία
      • • Η καπηλεία...
      • • Η μεσιτεία των Αγίων
      • • Ο κοινός παρανομαστής
      • • Καθαρή συνείδηση
    • ► Απρίλιος (46)
      • • Ύμνος εις τον Θεόν
      • • Η εκζήτηση του ελέους
      • • Τα ξηλώματα
      • • Τα ξηλώματα
      • • Το έλεός σου, Κύριε
      • • Η άλλη όψι του εκκλησιαστικού προβλήματος
      • • Η άλλη όψι του εκκλησιαστικού προβλήματος
      • • Το Κύριε ελέησον
      • • Κυριακή του Θωμά
      • • Ο λαός έχει μνήμη
      • • Κύριε ελέησον
      • • Δυναμικό καί δυναμισμός
      • • Η ειρήνη
      • • Τα κίνητρα της αγάπης
      • • Μια προφητική φωνή
      • • Ιερά Αναγνώσματα
      • • Γευόμαστε την ειρήνη
      • • Εγκληματούν οι αρχιερείς;
      • • Δοξολογική λατρεία
      • • Tά νυσταγμένα μας μάτια
      • • Αλληλένδετα
      • • Στόν κολοφώνα της «ορθοπολιτικής» ζούγκλας
      • • Προσευχή και αγάπη
      • • Κήρυγμα Κυριακής Βαΐων
      • • Αποστολική παράδοση καί παραχάραξη
      • • Η δοξολογία του Κυρίου
      • • Συνοδικές ακυρότητες
      • • Μίμηση Χριστού
      • • "Λέγουσι και ου ποιούσι..."
      • • Η εκούσια στέρηση
      • • Mύρο πνευματικής ευωδίας
      • • Βιογραφικό Τρίκκης καί Σταγών Σεραφείμ
      • • Βιογραφικό Ζακύνθου Αποστόλου
      • • Βιογραφικό Παραμυθίας Παύλου
      • • Βιογραφικό Δημητριάδος Ηλία
      • • Βιογραφικό Χαλκίδος Νικολάου
      • • Βιογραφικό Κιλκισίου Χαρίτωνα
      • • Βιογραφικό Διδυμοτείχου Κωνσταντίνου
      • • Βιογραφικό Αλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιου
      • • Βιογραφικό Θεσσαλονίκης Λεωνίδα
      • • Βιογραφικό Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνου
      • • Βιογραφικό Λαρίσης Θεολόγου
      • • Κήρυγμα Κυριακής Ε΄ Νηστειών
      • • Προχωρούμε και νικάμε
      • • Ένοχη ανοχή!!!
      • • Ο αδιάσπαστος δεσμός
    • ► Μάρτιος (12)
      • • Μπροστά σέ Κείνον
      • • Mνήμη Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
      • • Αμφισβήτηση καί... αμφισβήτηση
      • • Αμφισβήτηση καί... αμφισβήτηση
      • • Κήρυγμα Κυριακής Δ΄ Νηστειών
      • • Ο Mακαριστός Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ήταν εκλεκτός τίνος;
      • • Κήρυγμα Δ' Χαιρετισμών
      • • Μισή αλήθεια... γεμάτο ψέμα
      • • Δ΄ Κυριακή Νηστειών
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σταυροπροσκυνήσεως (Γ΄ Νηστειών)
      • • Κήρυγμα Κυριακής Β΄ Νηστειών
      • • "Απόφαση" χωρίς ψηφοφορία
    • ► Φεβρουάριος (1)
      • • Κηρύγματα - Επίκαιρα
  • ► 2019 (301)
    • ► Δεκέμβριος (37)
      • • Φωτογραφίες Χαλκίδος Νικολάου
      • • Φωτογραφίες Τρίκκης Σεραφείμ
      • • Φωτογραφίες Παραμυθίας Παύλου
      • • Φωτογραφίες Λαρίσης Θεολόγου
      • • Φωτογραφίες Κιλκισίου Χαρίτωνα
      • • Φωτογραφίες Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνου
      • • Φωτογραφίες Θεσσαλονίκης Λεωνίδα
      • • Φωτογραφίες Ζακύνθου Αποστόλου
      • • Φωτογραφίες Διδυμοτείχου Κωνσταντίνου
      • • Φωτογραφίες Δημητριάδος Ηλία
      • • Φωτογραφίες Αλεξανδρουπόλεως Κωνστάντιου
      • • Το πλαστό όραμα
      • • Τί εστιν άνθρωπος;
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (7)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (6)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (5)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (4)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (3)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (2)
      • • Σχέδιον αναδιοργανώσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος (1)
      • • Συνειδησιακός διχασμός
      • • Προσευχόμενοι με τους ύμνους της θείας Λειτουργίας
      • • Μηνύματα... με πολλούς αποδέκτες
      • • Μαζί Σου πάντοτε!...
      • • Κλήρος και λαός
      • • Η φρικτή θυσία
      • • Η συνοδικότητα της Εκκλησίας
      • • Η κοινή μας αγωνία
      • • Η δική μας προσφορά στον Κύριο
      • • Η Αναστάσιμη θεία Λειτουργία
      • • Εμπειρίες αιώνων
      • • Διάλογος με την ύπαρξή μου
      • • Βαβέλ και Πεντηκοστή
      • • Αποστολική Διαδοχή
      • • Αποστολική Διαδοχή
      • • Ανάσταση όλων των αγαπημένων μας
      • • Ανάστα, ο Θεός, κρίνον την γην...
    • ► Οκτώβριος (11)
      • • Και Συνοδική πράξι
      • • Η αποστολική γνησιότητα
      • • Κληρονομιά ο διχασμός
      • • Τα ταξίματα
      • • Περί Μοναστηριού και "Εγκλείστρας"
      • • Μια τρελή πρόταση
      • • Ελπίδα Αναστάσεως
      • • Εκκλησία και Θεσμοί
      • • Αγάπη στον άνθρωπο
      • • Η κούρσα
      • • Σχέση αδελφωσύνης
    • ► Σεπτέμβριος (35)
      • • Ουχ ούτως έσται εν υμίν...
      • • Μίσος και αγάπη
      • • Το μονοπάτι της υπέρβασης
      • • Το μίσος
      • • Απελευθέρωση από τα ειδωλικά σχήματα
      • • Το υπερούσιο φως
      • • Κωνστάντιος Χρόνης Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως
      • • Κωνστάντιος Χρόνης Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως
      • • Το άπειρο φως
      • • Ορθός λόγος-Πίστη
      • • Αγάπη και γνώση
      • • Ιδιόγραφη Διαθήκη του Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Ο Επίσκοπος και η Εκκλησία
      • • Η σταυρωμένη αρχιερωσύνη μου (2) Αυτοβιογραφικό
      • • Ολοκληρωτικό δόσιμο
      • • Μας λείπει...
      • • Φυσική εκδήλωση
      • • Η σταυρωμένη αρχιερωσύνη μου (1) Αυτοβιογραφικό
      • • Η εμπειρία της πίστης
      • • Σταυρωμένος Μέγας Αρχιερέας και Σταυρωμένη Αρχιερωσύνη
      • • Απάθεια
      • • Θρόμβοι αίματος
      • • Η ελπίδα
      • • Άξιος εργάτης της Εκκλησίας
      • • Η εγκράτεια είναι απελευθέρωση
      • • Στον απόηχο της Κοιμήσεώς του
      • • Φόβος Θεού
      • • Σταυρωθήτω
      • • Η πνευματική λειτουργία της πίστης
      • • Στιγμές αδυναμίας
      • • Αγάπη και πνευματική ζωή
      • • Μνημόσυνο διωγμών και εξορίας
      • • Το μυστήριο της θείας Αγάπης
      • • Στην Κουκουσό της Πάρνηθας
      • • Το χάρισμα του Αγίου Πνεύματος
    • ► Αύγουστος (26)
      • • Και νυν άγοις εσθλόν επί τέρμα πορείας
      • • Υποκατάστατα αγάπης
      • • Σελίδες αυτοκριτικής
      • • Οι Άγιοι
      • • Ο πόλεμος
      • • Μετοχή στην αποκάλυψη του Θεού
      • • Το ιερότερο και δυσκολότερο έργο
      • • Πίστη στην Ανάσταση
      • • Διά πίστεως περιπατούμεν...
      • • Μη στενάζετε εναντίον του άλλου
      • • Η έγκληση
      • • Όλα όσα κάνετε, ας γίνονται με αγάπη
      • • Προσωπικοί προβληματισμοί
      • • Θα καταδιωχθούν όλοι οι ευσεβείς;
      • • Προσοχή! Κυκλοφορούν σχισματικοί επίσκοποι
      • • Πειστήρια αναστάσεως
      • • Η έκτη αίσθηση
      • • Η αξία "άνθρωπος"
      • • Η αξία “άνθρωπος”
      • • Ο κλειστός ορίζοντας
      • • Δίψα ψυχής
      • • Άγιοι Πατέρες: φωτεινοί οδηγοί
      • • Η πλατειά αγάπη
      • • Ο παράδεισος των Γραφών
      • • Η ανταπόκριση του Κυρίου
      • • Παρακλήσεις στη Μονή Νέου Στουδίου
    • ► Ιούλιος (34)
      • • Η κατανόηση του Θεού
      • • Η απιστία και η πίστη
      • • Το παράθυρο του Θεού
      • • Η προσευχή
      • • Το αξίωμα-γέφυρα
      • • Συνδαιτημόνες, όχι θεατές
      • • Τα όρια του ορθού λόγου
      • • Το καλλιτέχνημα του Θεού
      • • Η καταξιωμένη ηγεσία
      • • Η διαφορά με την άλογη κτίση
      • • Το παρασκήνιο...
      • • Σκύψε, αδελφέ μου, στη Φάτνη...
      • • Σκύψε, αδελφέ μου, στη Φάτνη...
      • • Η αποκάλυψη
      • • Η σωτήρια κίνηση
      • • Ο ανθρώπινος στεναγμός
      • • Ο κόσμος του πνεύματος
      • • Εις εαυτόν
      • • Ένα θαύμα
      • • Υπεύθυνοι διαχειριστές
      • • Το μεγαλύτερο θαύμα
      • • Άρχων επλάσθης
      • • Πληρότητα και αιωνιότητα
      • • Πανήγυρις Ιεράς Μονής Νέου Στουδίου
      • • Η διαλεκτική των Πατέρων
      • • Η πρωταρχική αγωνία
      • • Εκτίμηση ή υποτίμηση;
      • • Κραυγαλέα αντίφαση
      • • Η Χαοτική απόσταση
      • • Ουδέν άνθρωπος και μέγα άνθρωπος
      • • Τα πρώτα σημάδια
      • • Η ψηλάφηση του κάλλους
      • • Η αναγνώριση των προσόντων μας
      • • Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός
    • ► Ιούνιος (9)
      • • Χάρτης
      • • Η έκτη αίσθηση
      • • Περιφέρουμε την εικόνα του Θεού
      • • Μιλούν οι εικόνες του ναού
      • • Η κίνηση στη λατρεία
      • • Ευθύνη-Εξουσία-Ελευθερία
      • • Το ατίμητο δώρημα
      • • Η πλαστή ταυτότητα
      • • Ποίημα λογικόν
    • ► Μαϊος (26)
      • • Κηρύγματα - π. Μάξιμος
      • • Κήρυγμα Κυριακής Σαμαρείτιδος
      • • Συμμετοχή στη λατρεία κυρίως με την ψυχή
      • • Μυστήριο αλλά όχι ακαθόριστο η θ. Λειτουργία
      • • Να ξαναγυρίσουμε στα λόγια του Κυρίου
      • • Το κέντρο της Εκκλησίας
      • • Εις παράταξιν μάχης
      • • Ραγιά ξύπνα
      • • Η δουλωμένη Εκκλησία. Το καταχθόνιο σχέδιο.
      • • Ξενόφερτη εισβολή
      • • Η ακαταμάχητη Ελληνική Ορθοδοξία
      • • Μαχητική Ορθοδοξία
      • • Και οι τριακόσιοι!
      • • Ημών το Πολίτευμα
      • • Και τώρα θα περιμένουμε πότε θα γίνουν εκλογές;
      • • Κυριακή Παραλύτου
      • • Θεμέλιο μετανοίας
      • • Η αλήθεια τρομάζει
      • • Το μικρό δίπτυχο
      • • Η συμμετοχή όλης της Εκκλησίας
      • • Η ρουτίνα στην πνευματική ζωή
      • • Η Ιεραρχία. Σώμα χαρισματικό ή ομάδα ασύδοτης εξουσίας;
      • • Δυο οδηγητικά κείμενα
      • • Δικαιοσύνη δυο ταχυτήτων
      • • Ο Μοναχισμός στην Ορθοδοξία
      • • Συνδέομαι μαζί Του
    • ► Απρίλιος (30)
      • • Ο εκκολαπτόμενος «ανθρωποβόρος» Νέος Κόσμος
      • • Αναστάσιμο μήνυμα της Ιεράς Μονής Στουδίου
      • • Αργύρια ικανά έδωκαν...
      • • Μεγάλη Εβδομάδα στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Η Θεία Λειτουργία είναι πηγή ζωής
      • • Το γλωσσόκομον
      • • Κηρύγματα - μ. Ιγνάτιος
      • • Κηρύγματα - π. Ειρηναίος
      • • Ο «Εκτρωσικός» Δημογραφικός Μαρασμός των Ελλήνων
      • • Κραυγή οδύνης (2)
      • • Κραυγή οδύνης
      • • Συγχωρεί όσους τον πίκραναν
      • • Αγάπη στην Εκκλησία
      • • Περί εκκλησιολογικών και εκκλησιαστικών θεμάτων
      • • Κήρυγμα Ε΄ Νηστειών
      • • Ο λαός ξυπνάει
      • • Έμπνευσι ή καταναγκασμός;
      • • Προτεσταντισμός και Φεμινισμός
      • • Ίση αγάπη σε όλους
      • • Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Προσευχή και αγάπη στο Θεό
      • • Μεγάλος Κανόνας στη Μονή Νέου Στουδίου
      • • Αγάπη στα φθαρτά ή στον Κύριο;
      • • Οι διωγμοί των επισκόπων
      • • Οι διωγμοί των επισκόπων
      • • Κυριακή Δ΄ Νηστειών
      • • Κύρος ή γόητρο;
      • • Η έκβασι της αναστροφής
      • • Ο πειρασμός των δημοσίων σχέσεων
      • • Μίσος προς την αμαρτία
    • ► Μάρτιος (36)
      • • Ευθιξία
      • • Εξαετές μνημόσυνο Μητροπολίτη Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Κήρυγμα Γ΄ Νηστειών
      • • Η ασυλία της σιωπής
      • • Χρωστάτε εξήγησι
      • • Δανεική μίτρα
      • • Χαιρετισμοί της Θεοτόκου
      • • Κάθε Κυριακή Εκκλησιασμός
      • • Άμβων ή πασαρέλα;
      • • Κυριακή Β' Νηστειών
      • • Καταργήθηκε το Αυτοκέφαλο;
      • • Το προδομένο ράσο
      • • Ο πειρασμός της «Pώμης»
      • • Αγάπη: βασική επιλογή ζωής
      • • Σημερινοί ιεραπόστολοι
      • • Ο άνθρωπος μετά την ενανθρώπιση του Θεού
      • • Πάντοτε να χαίρεστε
      • • Κυριακή της Ορθοδοξίας
      • • Το “μείζον” θέμα
      • • Γνωρίσματα πίστεως
      • • Μεταμεσονύκτια αγωνία ενός Ποιμενάρχη
      • • Γεύτηκα το γλυκό δάκρυ
      • • Δεν ήταν ο εκλεκτός της Χούντας ο Ιερώνυμος
      • • Χουντικός ο Ιερώνυμος (Κοτσώνης);
      • • Επιστημονικό και συγγραφικό έργο Ιερωνύμου
      • • Κυριακή Τυρινής
      • • Υψηλός δείκτης δημοτικότητας
      • • Η γνώσις φυσιοί, η δε αγάπη οικοδομεί
      • • Η μητρότητα στο νεωτερικό «άφυλο» κόσμο
      • • Η προσέγγιση του αοράτου
      • • Επιστροφή στις πηγές
      • • Διωγμός: γνήσιος τρόπος ζωής
      • • Η θεολογική αναιμία
      • • Μετάνοια, Mεταβίβασι της ευθύνης
      • • Το θυμίαμα της αθεΐας
      • • Το εύρος της παράδοσης
    • ► Φεβρουάριος (57)
      • • Κυριακή Απόκρεω
      • • Έχει ο Θεός
      • • Η μεταλλαγμένη θρησκευτικότητα
      • • Πρόσωπο πρός πρόσωπο
      • • Η φυγάδευση της ειρήνης
      • • Η διαπλοκή της αγάπης
      • • Αγαπάτε αλλήλους
      • • Η Χάρι της μυστικότητας
      • • Η διαφήμισι
      • • Διάσημοι και άσημοι
      • • Το όραμα της σύνθεσης
      • • Ουκ ερίσει ουδέ κραυγάσει...
      • • Η μετάνοια
      • • Μη ρυπαίνετε το καλλιτέχνημα
      • • Ερήμην του λαού;
      • • Η υπακοή
      • • Το κόστος της «ευπρέπειας»
      • • Το κόστος της «απρέπειας»
      • • Το νέο ήθος
      • • Συνδιδασκαλίτης
      • • Εν “λόγῳ” και εν “διαλόγῳ”
      • • Νεοχωρίτης
      • • Περιπατείν εν αληθεία
      • • Ιδιωτικοποίηση ή κοινωνία;
      • • Ιστορικό Ιεράς Μονής
      • • Βιογραφικό Αττικής Νικοδήμου
      • • Βιογραφικό Ιερώνυμου Κοτσώνη
      • • Κηρύγματα - Παρακλήσεις
      • • Κηρύγματα - Χαιρετισμοί
      • • Καλώς ορίσατε
      • • Εκδόσεις Σπορά - Άλλοι συγγραφείς
      • • Εκδόσεις Σπορά - Διηγήματα
      • • Εκδόσεις Σπορά - Υπαρξιακές ανησυχίες
      • • Εκδόσεις Σπορά - Σχολιασμός της εκκλησιαστικής επικαιρότητας
      • • Εκδόσεις Σπορά - Σύγχρονη εκκλησιαστική ιστορία
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ορθόδοξοι προσανατολισμοί
      • • Εκδόσεις Σπορά - Πατέρες και σύγχρονη ζωή
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ομιλητικά βοηθήματα
      • • Εκδόσεις Σπορά - Μοναχικός βίος
      • • Φωτογραφίες Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου
      • • Επικοινωνία
      • • Ραδιοφωνικές Συζητήσεις
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Κυριακών
      • • Κηρύγματα - Μηναίο
      • • Κηρύγματα - Μάρκος
      • • Κηρύγματα - Ματθαίος
      • • Κηρύγματα - Ιωάννης
      • • Κηρύγματα - Λουκάς
      • • Εκδόσεις Σπορά - Εκκλησιολογία
      • • Εκδόσεις Σπορά - Ιερατικά
      • • Εκδόσεις Σπορά
      • • Ελεύθερη Πληροφόρηση
      • • Φωτογραφίες Ιεράς Μονής Νέου Στουδίου
      • • Εκδόσεις Σπορά - Λειτουργική Θεολογία
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Πεντηκοστάριο
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Μηναίο
      • • Κηρύγματα - Αποστολικά - Τριώδιο