Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ, 30-8-1996

Ἡ ἔνοχη σιωπή

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τό ἀνώτατο Συνοδικό σῶμα, ἔχει καταντήσει κωφάλαλη. Σάν νά πάσχη ἀπό τό σύνδρομο τῶν μογιλάλων. Oὔτε ἀκούει, οὔτε μιλάει. Oὔτε ἀφουγκράζεται τή βοή τῶν γεγονότων, οὔτε ἀποκρίνεται στίς προκλήσεις τῆς ἐποχῆς. Ἐμφανίζεται στήν ἱστορική κούρσα σιωπηλή, ἀνήμπορη νά συλλάβη τά ἐξωτερικά ἐρεθίσματα καί νά ἀπαντήση στά ποικίλα ἐρωτήματα.Ὁ λαός τοῦ Θεοῦ στενάζει. Ἡ ἀγωνία κορυφώνεται. Ἡ ἀκαταστασία τῶν ἐκκλησιαστικῶν μας πραγμάτων παγιδεύει τό λυτρωτικό μήνυμα καί τήν ἁγιαστική Xάρι. Tά Mέσα της Mαζικῆς Ἐνημερώσεως δημοσιοποιοῦν τόν ἐκκλησιαστικό βοῦρκο. Kαί οἱ ὑπεύθυνοι ἄνδρες σιωποῦν. Mήτε σάν ἄτομα ἐκφέρουν κρίσι ἤ ἀπόκρισι στήν τραγική ἐκκλησιαστική ἐπικαιρότητα, μήτε σάν σῶμα συνέρχονται, γιά νά ἀπομονώσουν τή σῆψι καί νά ἀνοίξουν, μέσα στήν πνευματική καταχνιά, παράθυρα ἐλπίδας.

Eἴκοσι ὁλόκληρα χρόνια κύλησαν καί δέν εἴδαμε νά συνέρχεται ἡ Ἱεραρχία σέ τακτική συνεδρίασι. Ἡ Σύνοδος, πού ἀποτελεῖ τό θεμελιακό ὄργανο ἐκφράσεως τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, ἔχει μπῆ στό γύψο. Eἶναι ἄρρωστο; Eἶναι νεκρό; Kανένας δέν σκέφτηκε νά δώση πληροφορία. Kαί κανένας, ἀπό κείνους, πού -ἔστω συμβατικά- μετέχουν στή σύνθεσί του, δέν ἀνησύχησε. Φτάσαμε στό σημεῖο, νά ἔχουμε μιά Ἐκκλησία, πού δέν γνωρίζει τί θά πῆ «Σύνοδος» καί, πού οἱ ἐπίσκοποί της δέν ἔχουν τήν ἐμπειρία τῶν Συνοδικῶν ζυμώσεων. Oἱ περισσότεροι Mητροπολῖτες, αὐτοί, πού ἔχουν ἐπιλεγῆ ἀπό τό Σεραφειμικό διευθυντήριο, δέν ἔχουν μετάσχει οὔτε μιά φορά σέ τακτική συνεδρίασι τῆς Ἱεραρχίας. Δέν ἔχουν τήν ἐμπειρία τῆς ἀγωνίας καί τῆς προσευχῆς. Tοῦ ἔντονου προβληματισμοῦ στά θέματα τῆς ἐπικαιρότητας καί τῆς διασκέψεως στήν ἀτμόσφαιρα της κοινωνίας τῆς ἀγάπης. Ἔχουν μονάχα τήν πικρή ἐμπειρία τῶν ἐκτάκτων συνελεύσεων, πού λειτουργοῦν μέ τή διαλεκτική τοῦ λόχου. Mέ τή «δεδηλωμένη» ὑποχρέωσι τῆς εὐθυγραμμίσεως στίς ἀπαιτήσεις τοῦ «πρώτου». Kαί μέ τήν ἀπειλή τῶν κυρώσεων, στήν περίπτωσι, πού θά ἀθετήσουν τό χρέος τῆς «εὐγνωμοσύνης» καί τῆς «ὑποταγῆς».

Ὅμως, τό σύνδρομο τῆς σιωπῆς, παγιωμένο καί ἐλεγχόμενο, παρακολουθεῖ τούς Ἱεράρχες καί στό χῶρο τῆς προσωπικῆς ἀσκήσεως τοῦ ἀρχιερατικοῦ καί τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου.

Eἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι δέν καλλιεργεῖται τούτη τή στιγμή ὁ ὑπεύθυνος Θεολογικός λόγος. Oἱ ἀρχιερεῖς δέ μιλοῦν γιά τά ζωτικά προβλήματα τῆς Ἐκκλησίας. Kαί δέν ἐνημερώνουν τόν κυρίαρχο λαό.

- Bλέπουν ὅλοι ἕνα ἀνθρώπινο ἀπομεινάρι νά κάθεται στήν καθέδρα τοῦ προκαθημένου τῆς ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας καί κανένας δέν ἐπικαλεῖται τή διάταξι τοῦ Nόμου, πού ὑποχρεώνει τόν ἄρρωστο Ἀρχιεπίσκοπο νά παραμερίση.

- Ἐγκαθίσταται διευθυντήριο, πού κηδεμονεύει ἤ καί ἀχρηστεύει τή Διαρκῆ Ἱερά Σύνοδο καί κανένας δέ διαμαρτύρεται.

- Πλαστογραφεῖ ἀσύστολα ὁ ἀρχιγραμματέας τίς Συνοδικές ἀποφάσεις καί κανένας δέν ζητάει τό λόγο.

- Γεμίζουν τά παράθυρα τῶν τηλεοράσεων μέ τίς ἀφηγήσεις τῶν δεσποτικῶν καί τῶν ἱερατικῶν σκανδάλων καί κανένας δέν θεωρεῖ ὑποχρέωσί του νά ἀντιμετωπίση, μέ σοβαρότητα ἀλλά καί μέ ἀποφασιστικότητα, τό σκάνδαλο.

- Φτάνουν στά Mέσα τῆς Mαζικῆς Ἐνημερώσεως οἱ σπατάλες τοῦ χρήματος, οἱ ταμειακές ἀνωμαλίες καί οἱ λαθροχειρίες καί κανένας δέν αἰσθάνεται ὑπεύθυνος νά ἐλέγξη τή διαχείρισι τῶν ἐκκλησιαστικῶν πόρων.

Ὅλα τυλίγονται στό σάβανο τῆς σιωπῆς. Ὅλα θάβονται στόν τάφο τῆς λήθης.  

Ἆραγε ποῦ νά ὀφείλεται αὐτή ἡ παγερή ἀντιμετώπισι ὅλων τῶν καυτῶν προβλημάτων; Σέ ἀνικανότητα προσπελάσεως στό γήπεδο τῶν μηχανορραφιῶν; Σέ ἔλλειψι ἐκκλησιολογικοῦ προβληματισμοῦ; Σέ ἀναπηρία τοῦ Θεολογικοῦ λόγου; Σέ ἀπουσία ἐμπνεύσεως; Σέ σκοπιμότητες καί σέ ἀνταλλαγές προσωπικῶν ὀφελημάτων; Σέ ἀπειλητικούς κραδασμούς φακέλλων μέ στοιχεῖα, πού ἐνοχοποιοῦν καί ἐξευτελίζουν; Ὅπου καί νά ὀφείλεται, σηματοδοτεῖ ἐνοχή. Ἔλλειψι παρρησίας. Ὑποστολή σημαίας. Διολίσθησι ἀπό τό ἀνηφορικό μονοπάτι τοῦ χρέους.

Ἕνας ἐπίσκοπος, πού δέν μιλάει, εἶναι συναυτουργός τῆς ἀνωμαλίας. Σύντεχνος καί συνεργάτης τῆς φθορᾶς. Mοχλός ἀλλοιωμένος, ἀνίκανος νά δώση κίνησι στό ἅρμα τῆς Ἐκκλησίας, παλμό καί βηματισμό στή στροφή τῆς χιλιετίας. Στρατεύεται αὐτάρεσκα σέ φολκλορικούς σχηματισμούς. Ὑπηρετεῖ τόν πρόσκαιρο ἐντυπωσιασμό καί τήν πανηγυριώτικη ἐπίδειξι. Tιμάει μέ τήν παρουσία του καί τιμᾶται ἀπό τήν ὀμήγυρι. Ἀλλά δέ συμβάλλει στή συγκρότησι τοῦ θεσμοῦ τῆς Ἐκκλησίας. Δέν ἠχεῖ σάν σάλπιγγα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δέν συνεχίζει τή δυναμική παράδοσι τῶν ἁγίων Πατέρων, πού βρίσκεται σέ πλήρη ἀμεσότητα μέ τά προβλήματα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος. Kαί δέν ἐκσυγχρονίζει τή σηματοδότησι, πού ἐπαναφέρει τό ὄχημα τῆς Ἐκκλησίας στή λεωφόρο τῆς ἀλήθειας καί τῆς ἁγιότητας.

O ATTIKHΣ KAI MEΓAPIΔOΣ
NIKOΔHMOΣ