† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 216, 1 Νοεμβρίου 2007
Στήν παρυφή τοῦ παράλογου
Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου
Φίλε ἄθεε, παρακολουθῶ, τοῦτο τόν τελευταῖο καιρό μιά μαχητική, ἀθεϊστική προέλαση, στά μέσα τῆς ἑλληνικῆς πληροφόρησης. Οἱ σημαιοφόροι τοῦ ἀγώνα δέν εἶναι πολλοί. Εἶναι, ὅμως, ἰδιαίτερα ἐπιθετικοί. Μέ σκληρό ὕφος, μέ γραφίδα βουτηγμένη στήν καυτή ἔξαψη, ἐνοχοποιοῦν κάθε ἄνθρωπο, γνωστό ἤ ἄγνωστο, πού ἀνοίγει τό νοῦ καί τήν καρδιά, σέ θαυμασμό τῆς παγκόσμιας ἁρμονίας καί σέ λατρευτικό προσκύνημα τοῦ πάνσοφου καί παντοδύναμου Δημιουργοῦ.
Κεντρικό μοτίβο τῆς διαλεκτικῆς τους καί τῆς συνθηματολογίας τους, εἶναι ἡ ὑπερέξαρση τοῦ ἀνθρώπινου λογικοῦ. Ὁ “ὀρθός λόγος” εἶναι ὁ κινητήριος μοχλός τῆς ἐπιστημονικῆς γνώσης, τῆς ἔρευνας καί τῆς σπουδῆς τῆς παγκόσμιας πραγματικότητας καί ὁ ὁδηγός κατά τήν ἐπεξεργασία τῶν εὑρημάτων καί τῶν συμπερασμάτων καί τή διατύπωση τῆς ἀλήθειας. Κάθε πληροφορία καί κάθε γνώση, πού δέν ἐκπορεύεται ἀπό τό ἐρευνητικό ἐργαστήριο καί δέν ἐπισημοποιεῖται ἀπό τήν καταξιωμένη, σύγχρονη ἐπιστημονική οἰκογένεια, ἀπορρίπτεται ὁριστικά καί πεισματικά.
Οἱ μονολιθικοί καί ἄκαμπτοι αὐτοί ἐκπρόσωποι τοῦ ἀθεϊστικοῦ στρατοπέδου, δέν ἀγνοοῦν, ὅτι στήν παγκόσμια διασπορά τοῦ ἐπιστημονικοῦ δυναμικοῦ καταλέγονται σοβαροί ἐρευνητές καί μελετητές τοῦ πολύπλοκου φυσικοῦ μας παραδείσου καί ἀκριβοδίκαιοι σπουδαστές τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης, πού ἔχουν ἄλλη ἄποψη. Αὐτοί, σκυμμένοι στίς ἔρευνές τους καί στίς μελέτες τους, δείχνουν ἔκθαμβοι μπροστά στόν πίνακα τοῦ κοσμικοῦ μεγαλείου. Καταγράφουν τήν πολυπλοκότητα, τήν τάξη, τήν ὀμορφιά καί τήν ἐναρμόνιση τοῦ ὑλικοῦ σύμπαντος. Καί σπουδάζουν, σέ ἀτέλειωτα ἐπίπεδα, τό λογικό πλάσμα, πού, ἀπό τήν αὐγή τῆς ἱστορίας ἴσαμε σήμερα, διακινεῖται ἡγεμονικά καί ἐρευνητικά, δίχως νά φτάνει στήν ὡριμότητα καί στήν ποθητή ἱκανότητα, νά ἀρθρώσει τελική ἀδιαφιλονίκητη ἀπόκριση στό πηγαῖο ἐρώτημα τῆς καταγωγῆς τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου. Μετά ἀπό αὐτή τήν προσεκτική ἔρευνά τους, τή λιπαρή μελέτη τους καί τήν ταξινόμηση τῶν συμπερασμάτων τους, σκύβουν καί προσκυνοῦν Ἐκεῖνον, πού ἅπλωσε τήν οὐράνια στέγη καί τεχνούργησε τόν ἄνθρωπο.
Περίεργο καί ἀνεξήγητο εἶναι, πώς ἡ ἐξημμένη πτέρυγα τῆς ἀθεϊστικῆς παγγνωσίας(!!!) οὔτε λεπτό δέν ἀναστέλλει τή μαχητική της συνθηματολογία καί τό παράφορο πετροβόλημα, γιά νά ἀκούσει τά “δεδομένα” τῆς ἄλλης πλευρᾶς. Ἐμμένει στό δικό της σχῆμα. Στήν ἀπολυτοποίηση τοῦ “ὀρθοῦ λόγου”. Στή διακήρυξη, πώς δέν ὑπάρχει τό “ὑπέρλογο”. Στήν ἀπόλυτη, a priori, ἀπόρριψη τῆς ὕπαρξης τοῦ Θεοῦ, πού δέν τόν ψαύει ὁ ἀνθρώπινος λόγος καί τήν ὕπαρξή Του δέν τήν ἐπιβεβαιώνει τό ἐπιστημονικό ἐργαστήριο. Γιά ὅλους αὐτούς, ἡ μόνη ἀτραπός πρός τήν κοσμική πραγματικότητα καί πρός τήν ἀλήθεια εἶναι ἡ ἐξαντλητική, ἐπιστημονική παρατήρηση, ἡ διερεύνηση καί ἡ ἀνάλυση τοῦ μικρόκοσμου καί τοῦ μακρόκοσμου, ἀπό τό ἀδιόρατο μόριο τῆς ὕλης, ἴσαμε τούς δυσεξαρίθμητους γαλαξίες, τούς βυθισμένους στόν ἀπροσπέλαστο χῶρο.
Τήν ἀτίμητη ἀξία τοῦ “λόγου” δέν τήν ἀρνοῦμαι. Τήν ὑπολογίζω, τή χαίρομαι καί τήν προσμετρῶ, σέ κάθε μου βῆμα. Πιστεύω, πώς ὁ “λόγος” ἀποτελεῖ τό μοναδικό, τό ἰδιότυπο δῶρο τοῦ Θεοῦ στή ἀνθρώπινη ὕπαρξή μας. Μᾶς διαφοροποιεῖ ἀπό τήν ἄλογη κτίση καί μᾶς εἰσάγει στήν ἀγαπητική ζεστασιά τῆς οἰκογένειας τοῦ Θεοῦ. Σύ δέχεσαι τό “λόγο” καί τόν ἐξαίρεις. Ἀλλά, αὐθαίρετα, τόν κονταίνεις καί τόν ἀποδυναμώνεις. Τόν ἐγγράφεις στή βίβλο τῆς ζωῆς, ὡς σύμπτωμα τυφλῆς ἐξέλιξης, ὡς ἕνα τυχαῖο, περιστασιακό ἀπόκτημα, πού ἐμπλούτισε τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη καί τήν ὑπερύψωσε πάνω καί ἀπό τό Θεό, τόν κτίστη καί Δημιουργό τῆς παγκόσμιας τελειότητας. Ὡστόσο, ἄν καί τόν ἐντάσσεις στούς σταθμούς τῆς μακρότατης προοδευτικῆς, ἐξελικτικῆς πορείας, τόν ἐξαίρεις καί τόν ἀπολυτοποιεῖς, ὡς τό μοναδικό ἀκάτιο, μέ τό ὁποῖο μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά ταξιδέψει στήν ἀπέραντη θάλασσα τῆς γνώσης.
Φτάνοντας στό σημεῖο αὐτό, θά σέ παρακαλέσω νά ἀκούσεις καί κάποιες δικές μου διαπιστώσεις καί κρίσεις, πού θέλω νά σοῦ τίς ἐμπιστευθῶ, ὑπό τύπον προσωπικῶν ἀνησυχιῶν καί ἐρωτημάτων: Ἔχοντας ἐμπιστοσύνη στόν καλλιεργημένο φιλοσοφικό καί ἐπιστημονικό “λόγο”, στήν ὀξυμένη κρίση καί στήν ἱκανότητα τῶν σύγχρονων ἐρευνητῶν, προσεκτικῆς καί εὔστοχης διαχείρισης τῶν δεδομένων τῶν ἐπιστημονικῶν ἐργαστηρίων, ἀπορρίπτεις κάθε τι, πού εἶναι πέρα ἤ πάνω ἀπό τόν “ὀρθό λόγο”, πέρα καί πάνω ἀπό τήν ἐπιστημονική γνώση, πέρα καί πάνω ἀπό τήν καθολική, ἀνθρώπινη ἐμπειρία μας. Καί σέ ρωτάω: Δέν ἀποτελεῖ καθολική μας ἐμπειρία, ὅτι ἡ ὀργάνωση τῆς ζωῆς καί ἡ ἀνάπτυξη τῶν ἐπιστημῶν μας καί τοῦ πολιτισμοῦ μας εἶναι προϊόντα τοῦ ἀνήσυχου πνεύματός μας; Δέν εἶναι τά λαμπρά ἀποτυπώματα τῆς εὐστροφίας τοῦ “λόγου”, πού στοχάζεται, σχεδιάζει, καί δημιουργεῖ, σέ μιά ἀτέρμονη κλίμακα βελτίωσης, ἀνάπλασης καί περαιτέρω ἐφεύρεσης; Ὑπάρχει στήν ἱστορία μας κάτι, ἔστω καί τό πιό μικρό, πού δέν πέρασε ἀπό τό εὑρετικό κέντρο τοῦ “λόγου” μας στό ἐργαστήρι τῶν χεριῶν μας;
Ἀφοῦ, λοιπόν, ὅ,τιδήποτε ὑπάρχει στή γῆ μας, ὡς δεῖγμα ζωῆς καί πολιτισμοῦ, εἶναι σχεδίασμα τοῦ μυαλοῦ μας καί τῶν χεριῶν μας, ποιά ἐμπειρία μας καί ποιά γνώση μας θά στηρίξουν τό παραλογικό ἀξίωμα, ὅτι τό ἀπέραντο σύμπαν, μέ τίς ἀπροσμέτρητες διαστάσεις του, μέ τή νομοτέλειά του καί μέ τίς χαοτικές κινήσεις τῶν ἀστέρων του, μέ τό φῶς καί τό σκότος, μέ τήν ξηρασία καί τή βροχή, μέ τήν ἐρημιά καί τή βλάστηση, μέ τά ἐμφανή καί τά ἀδιόρατα στοιχεῖα τῆς φύσης, μέ τό ἄλογο ζωϊκό βασίλειο καί τό λογικό ἄνθρωπο, ὅλα αὐτά, πού τά σπουδάζουμε, αἰῶνες τώρα καί δέ φτάνουμε στήν πλήρη περιγραφή τους καί στήν κατανόηση τῆς ἐντελέχειάς τους, στήθηκαν ἐντελῶς τυχαία καί αὐτόματα, δίχως τήν ἔμπνευση καί τήν παρέμβαση τοῦ “Λόγου”, πού ὑπερεῖχε τοῦ ἀνθρώπινου λογικοῦ μας καί πού μποροῦσε, μόνος Αὐτός νά διαμορφώσει τήν πληρότητα καί τήν ἁρμονία τοῦ “σύμπαντος κόσμου”;
Στή μακραίωνη καθημερινότητά μας δέ στήθηκε ποτέ ἕνα σπίτι τυχαία. Δέν ἀνέβηκε ἕνας οὐρανοξύστης, δίχως τό μόχθο τοῦ ἀρχιτέκτονα καί τοῦ οἰκοδόμου. Δέν προέκυψε ἕνα ἐπιστημονικό εὕρημα, δίχως τόν ἐρευνητή καί τήν ἐπίπονη ἐνασχόλησή του. Δέν ἀκούστηκε ἕνα κοντσέρτο ἤ μιά συμφωνία, δίχως τήν ἐπιδεξιότητα τοῦ κατασκευαστή τοῦ μουσικοῦ ὀργάνου καί δίχως τήν ἰδιοφυΐα τοῦ μουσουργοῦ. Καί ἐνῶ, ὅλα, ὅσα ὑπάρχουν στή γῆ μας, ὅλα, ὅσα τά ἐντάσσουμε στήν ἐπιστημονική, στήν καλλιτεχνική καί στήν τεχνολογική μας παραγωγή, τά ἀναγνωρίζουμε ὅλοι μας -καί ἀνάμεσα σέ ὅλους καί σύ καί ἐγώ- ὡς παράγωγα τοῦ δικοῦ μας “λόγου”, τή Δημιουργία, στό σύνολό της, στήν ἀσύλληπτη ἁρμονία της καί στίς ἀπεριόριστες δυνατότητές της, σεῖς οἱ ἄθεοι, τή χαρίζετε στήν τυφλή τύχη. Ὁ ἰσχυρισμός σας αὐτός, φίλε μου, δέν εἶναι στάλαγμα καλλιεργημένου “λόγου”. Δέν εἶναι ἐφεύρημα σοβαρῆς ἐπιστημονικῆς ἔρευνας. Εἶναι ἀκύρωση τοῦ “λόγου”. Εἶναι βάρβαρος στραγγαλισμός του. Εἶναι κλοπή καί κατάχρηση τῶν διαπιστευτηρίων τῆς ἐπιστήμης, γιά τήν ἐπισημοποίηση καί τήν ἐπιβολή τῆς ἀνεπιστημονικῆς αὐθαιρεσίας.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων