Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 233, 16 Ἰουλίου 2008  

Ὑπάρχει ἔλεγχος ποιότητας;

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

 Διαβάζοντας τόν τίτλο τούτου τοῦ κειμένου, ἴσως διερωτηθεῖτε, ἄν πρίν πιάσω στά δάχτυλα τόν κάλαμο, γιά νά μεταφέρω στό χαρτί τίς ἀνησυχίες του νοῦ μου καί τίς ἀγωνίες τῆς καρδιᾶς μου, μέ εἶχε ἐρεθίσει καί προβληματίσει ὑπέρμετρα τό ἀνελέητο δημοσιογραφικό μαστίγωμα ἐνάντια σέ κείνους, πού γεμίζουν μέ ὀρυκτέλαιο τήν ἀγορά τῶν τροφίμων καί ἐνάντια σέ κείνους, πού ἀσκοῦν, μεροληπτικά ἤ ἐλλειπτικά, τόν ἀπαραίτητο ἔλεγχο. Σᾶς ἀπαντῶ: “ναί”. Δέν πιστεύω νά ἔμεινε Ἕλληνας, πού νά μήν ἔνοιωσε σφίξιμο στήν καρδιά καί νά μήν ἔβγαλε ἀπό μέσα του στεναγμό ἀγανάκτησης. Καί δέ θά ἦταν δυνατό, μέσα σ᾿ αὐτή τήν πηγαία, καθολική διαμαρτυρία, νά μή βρισκόταν ἐνταγμένο καί ἐνσωματωμένο καί τό δικό μου στάλαγμα διαμαρτυρίας.

Ἀλλά, τό κείμενό μου δέ θά μείνει ἐκεῖ.  Θά ἐπιχειρήσει ἕνα δεύτερο, τολμηρό βῆμα καί θά ἐπενδύσει, μέ τό ἴδιο πάθος καί μέ τήν ἴδια μαχητική φρασεολογία, μιά ἄλλη ἀγωνία τῆς καρδιᾶς μου, ὄχι μικρότερης ἔντασης καί ὄχι ἐλαφρότερων ἀρνητικῶν συνεπειῶν, ἀπό τίς ἀγωνίες καί τίς ἐντάσεις, πού προκάλεσαν τά ράφια τῶν ἑλληνικῶν πολυκαταστημάτων, τά γεμάτα μέ τό, ξένης προέλευσης, νοθευμένο προϊόν διατροφῆς.

Φίλοι μου, δέν εἶναι μόνο τό ἡλιέλαιο, πού εἰσάγουμε, ἀνεξέλεγκτα καί σέ ποσότητες μαμούθ, ἀπό τίς ξένες χῶρες. Ἀπό τίς “φιλικές” ἤ τίς “συμβατικά φιλικές” σέ μᾶς. Καί ἀπό κεῖνες, πού παίζουν τό ρόλο τοῦ διαμεσολαβητῆ καί πού -ἡμινόμιμα ἤ παράνομα- ἀσκοῦν σκοτεινό ἐμπόριο, μεθοδεύοντας τή διασπορά τῶν οὐσιῶν τοῦ θανάτου στά πέρατα τοῦ πλανήτη μας. Σήμερα, ὅλα τά στοιχεῖα καί τά προγράμματα, πού διαμορφώνουν τό κλίμα τῆς ἐπκαιρότητας, πού ἐπηρεάζουν, μονότροπα, τήν ψυχοσύνθεσή μας καί τά ὁράματά μας, πού ἀπορροφοῦν τήν ἰκμάδα μας καί σφραγίζουν τήν ἱστορία τοῦ αἰώνα μας, εἶναι προϊόντα εἰσαγωγῆς. Ἐπινοοῦνται σέ ξένα κέντρα. Ἀποφασίζονται σέ πολυσυλλεκτικούς, κυριολεκτικά μυστηριώδεις, Ὀργανισμούς. Διαφημίζονται ἀπό ἐθνικά ἤ πολυεθνικά συγκροτήματα, ἄγνωστων ἤ ὕποπτων συμφερόντων. Καί φτάνουν, στίς δημοσιογραφικές ἤ τίς ἐμπορικές βιτρίνες τῆς χώρας μας, μέ τήν ἐτικέτα τοῦ προοδευτικοῦ καί τοῦ μοντέρνου.

Ἀλίμονο στό μοναχικό ἄτομο, πού δέ θά χειροκροτήσει τή διαφήμιση. Πού δέ θά σπαταλήσει τόν πλοῦτο του ἤ τήν ψυχή του, γιά νά κερδίσει τό διαφημισμένο θησαύρισμα. Ἀλίμονο σέ κεῖνον, πού θά δώσει τήν καρδιά του καί τήν προτίμησή του στήν ντόπια κουλτούρα. Στό ὅραμα ζωῆς καί στήν πράξη, πού φέρουν τήν ἐγγύηση μακρόχρονης δοκιμῆς καί πού ἀποτελοῦν κληρονομιά τῶν κοντινῶν ἤ τῶν μακρινότερων προγόνων. Αὐτόματα θά στιγματιστεῖ, μέ τή ρετσινιά τοῦ καθυστερημένου. Καί θά ἐξοριστεῖ, μέ ἕνα βίαιο σπρώξιμο, στή χωματερή τῶν λυμάτων τῆς ἱστορίας. Τό σλόγκαν, πού τρέχει, πού συνοδεύει τή φανταχτερή διαφήμιση καί σφηνώνεται μεθοδικά -ἀλλά καί ἐμπορικά- στούς ἐγκέφαλους τῆς παγκοσμιοποιημένης ἀνθρώπινης μάζας, ταυτίζει τήν πρόοδο μέ τήν ἀέναη ἀλλαγή. Δέν ἀφήνει περιθώρια, γιά σκεπτικισμό καί γιά ἐπιφύλαξη. Δέν ἐπιτρέπει τή διατύπωση ἐρωτήσεων ἤ τόν ἔλεγχο ποιότητας. Δέν ἀσφαλίζει τό δικαίωμα ἄρνησης καί ἀπόρριψης. Ὅ,τι προσφέρει ἡ βιομηχανία τοῦ ἐκμοντερνισμοῦ, εἶναι σφραγισμένο ὡς “προοδευτικό”. Καί λανσάρεται στήν ἀγορά ὡς “ἀπόλυτα ἀναγκαῖο”. Ἀμφιβάλλετε, ὅτι τά “προοδευτικά προϊόντα” εἰσάγονται στίς κοινωνίες μας καί στή ζωή μας, δίχως τόν παραμικρό ἔλεγχο καί τή διασταύρωση τῶν ἀρνητικῶν ἐπιπτώσεων στίς προσωπικότητές μας;

Διαγραμματικά καί “πετόντι καλάμῳ” θά χαράξω μπροστά σας κάποια ἐρωτήματα, πού ἀντιστοιχοῦν σέ ἰσάριθμες ἀγωνίες. Ἀναρτήθηκε στά πανώ καί στίς συνειδήσεις τό ἐντυπωσιακό σύνθημα, ὅτι ἡ ἰσότητα τῶν ἀνδρῶν καί τῶν γυναικῶν κατακυρώνεται καί ἰσχυροποιεῖται, ἄν ἡ γυναίκα ἀρνηθεῖ τή μητρότητα, φιμώσει τό μητρικό φίλτρο καί τρέξει “ἀνά τάς ὁδούς καί τάς ρύμας” γιά νά βγάλει μεροκάματο. Τό σύνθημα αὐτό ἐξυπηρέτησε τά μεγάλα, τά πολυεθνικά συγκροτήματα, γιατί προκάλεσε συνωστισμό ἐργατικοῦ δυναμικοῦ καί μείωση τῆς τιμῆς ἐργασίας. Ἀλλά, δέν τίμησε τή γυναίκα καί, τό τραγικότερο, δέν ἀνύψωσε τό κύρος καί τήν κοινωνική ἀποτίμηση τῆς οἰκογένειας. Καί τό ἐρώτημά μου; Θά βρεῖτε, ἄραγε, κάπου, σέ ἕνα ἐφήμερο δημοσίευμα ἤ σέ μιά προσεγμένη μελέτη, τά συμπεράσματα μιᾶς ἔντιμης, ἐπιστημονικῆς ἔρευνας, πού νά ἐπιμετράει τίς ψυχολογικές καί τίς κοινωνικές ἀλλοιώσεις τῆς γυναίκας, πού θυσίασε τά μητρικά της αἰσθήματα καί τά μητρικά της προνόμια, στό χρηματοκιβώτιο τῶν πλούσιων ἤ τῶν πολυεθνικῶν καί τά ψυχικά τραύματα τῶν παιδιῶν, πού στερήθηκαν τή γλυκειά μητρική παρουσία καί τή ζεστασιά τῆς στοργῆς, γιατί τό ἀπήτησε καί τό προγραμμάτισε τό καταπιεστικό σύστημα τῆς καθολικῆς ἐκμετάλλευσης;

Ἔνα δεύτερο ἐρώτημα: Στίς σύγχρονες, “προοδευτικές”(!!!) μας κοινωνίες, διαφημίζεται ἡ ἄνεση, ἡ προκλητική ἐπίδειξη πλούτου, οἱ πολυδάπανες διακοπές, ἡ περιπέτεια τῶν ταξιδιῶν καί ὅλα τά ἄλλα συμπληρώματα τῆς ἀχόρταγης εὐμάρειας. Καί γιά τήν ὑλοποίηση τῶν μεγαλόπνοων αὐτῶν σχεδιασμῶν, προσφέρεται σέ καθε πολίτη ἡ εὐχέρεια τοῦ δανεισμοῦ καί τῆς χρήσης τῶν πιστωτικῶν καρτῶν. Δάνεια γιά τήν οἰκοδομή κατοικίας, δάνεια γιά τον πλουμισμό τῆς γιορταστικῆς ἀτμόσφαιρας, δάνεια γιά τίς διακοπές, δάνεια γιά τίς ἀγορές τῆς περιόδου τῶν ἐκπτώσεων καί γιά χίλιους ἄλλους λόγους. Ποιός, ὅμως, μελέτησε τίς συνέπειες καί ποιός χτύπησε καμπάνα κινδύνου, γιά νά προφυλάξει τούς ἀνυποψίαστους ἐραστές τῆς χλιδάτης “προόδου” ἀπό τήν ἔσχατη πτώχευση καί ἀπό τόν ἀπρόσμενο κοινωνικό διασυρμό;

Θά περιοριστῶ, νά ἀνασύρω ἀπό τό διογκωμένο σωρό τῶν προβληματισμῶν, μόνο ἕνα τρίτο ἐρώτημα. Στήν ἐποχή μας ὑποβαθμίστηκε καί εὐτελίστηκε ὁ θεσμός τοῦ γάμου, πού ὑποχρεώνει σέ ἰσόβια συμβίωση καί σέ συμφωνημένη, κοινή ἄρση ὅλων τῶν οἰκογενειακῶν βαρῶν. Καί ἄνοιξαν οἱ πόρτες γιά εὔκολο διαζύγιο καί γιά συμβατική συμβίωση περιορισμένης διάρκειας. Δέ θά χτυπήσω ὅλα τά “alarm”, πού ἀντιστοιχοῦν στίς λαθεμένες ἐπιλογές ἤ στίς ἀπρόσμενες θύελλες. Θά ζητήσω, μόνο, ἕνα πράγμα. Ὑπάρχουν κάποιοι ἤ, ἔστω κάποιος φιλότιμος  ἐρευνητής, πού σφυγμομέτρησε τά βιώματα καί τά αἰσθήματα τῆς ὁμάδας, πού ἔκανε “modus vivendi” τήν πυκνή ἀλλαγή συζυγικῶν συντρόφων καί πού ἔφτασε στό δειλινό τοῦ βίου, δίχως νά γευτεῖ τήν πληρότητα τῆς ἀταλάντευτης ἀγάπης καί δίχως νά ἀθληθεῖ στό ἀγώνισμα τῆς ἰσόβιας ἀφοσίωσης; Ἄν βρέθηκαν οἱ εὐσυνείδητοι ἐρευνητές καί ἄν ἀσχολήθηκαν σοβαρά μέ τά προβλήματα καί μέ τούς καημούς αὐτῆς τῆς ὁμάδας, ποιά μπορεῖ νά εἶναι τά συμπεράσματα;

Πρέπει νά τό παραδεχτοῦμε καί νά τό ὁμολογήσουμε. Ἀνοιγόμαστε στίς ἀλλαγές, πού μᾶς παρουσιάζονται ὡς βηματισμοί τῆς προόδου, δίχως νά ζητᾶμε τά συμπεράσματα τοῦ ἐλέγχου τῶν ἐναλλακτικῶν “προοδευτικῶν” εἰσηγήσεων καί δίχως νά ἔχουμε ἐξασφαλίσει τίς ἀπαραίτητες ἐγγυήσεις γιά τήν ὕπαρξή μας καί γιά τή μιά καί μοναδική κούρσα τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας.