Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 127, 16 Φεβρουαρίου 2004

Ὁ παραγωγός

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Ζητάω τόν παραγωγό τοῦ new style τοῦ αἰώνα μας. Ἐκεῖνον, πού κοσκινίζει καί κρίνει ξεπερασμένα τά ὁράματα του “χθές” καί εἰσάγει, στίς προθῆκες τῶν καταστημάτων καί στό φωτεινό πίνακα τῶν νεανικῶν ὁραμάτων τά νέα σχήματα, τούς νέους στόχους, τίς νέες μορφές ἀνάδειξης καί καταξίωσης τῆς προσωπικότητας. Ζητάω τό σχεδιαστή, πού ζυγίζει τήν ἐπικαιρότητα, τούς πόθους καί τίς ἀνάγκες καί σηματοδοτεῖ τίς ἀλλαγές. Τή μειωμένη χρηστικότητα καί ἀποδοτικότητα τῶν παλιῶν σχημάτων καί τήν ἐγγυημένη προοδευτικότητα καί καταλληλότητα τῶν δομῶν τοῦ μοντερνισμοῦ. Ζητάω τό διαφημιστή, πού ὁλημερίς σταλιάζει στά ἀνοιχτά τηλεοπτικά παράθυρα καί διαλαλεῖ τίς καινούργιες πραμάτιες. Ζητάω τό σοβαρό ἀποτιμητή τῆς σύγχρονης, κοινῆς πνευματικῆς καί πολιτιστικῆς περιουσίας, πού διακρίνει, πίσω ἀπό τό πολυθόρυβο λαϊκό ξέσπασμα τῆς παγκόσμιας ἀγορᾶς, τή διαχρονική ἀξία τῶν σημερινῶν προσωπικῶν καί κοινωνικῶν μετοχῶν καί εἶναι σέ θέση νά γνωματεύσει ὑπεύθυνα καί νά ἀνοίξει δρόμο στήν προβληματισμένη ἀνθρώπινη ὕπαρξη.

Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 126, 1 Φεβρουαρίου 2004

Ἡ μάζα καί ὁ ἕνας...

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Καθηλώνει τό στοχασμό μου καί τόν προβληματισμό μου μιά χτυπητή ἀντίθεση. Οἱ δομές καί τά κέντρα ἐξουσίας τοῦ σημερινοῦ μας κόσμου ἀπευθύνονται στή μάζα. Στό ἀπρόσωπο σύνολο. Στόν λαϊκό πολτό, πού δημιουργεῖται μέ τήν ἀνάμειξη τῶν ἰδεολογιῶν καί τῶν βιοθεωριῶν, τῶν ἐθνικῶν παραδόσεων καί τῶν εὑρημάτων τῆς νεωτερικότητας, τῶν ἐμπορευματοποιημένων πολιτιστικῶν σχημάτων καί τῶν τυποποιημένων ὁραμάτων τῆς εὐμάρειας. Ἀντίθετα, ἡ Ἐκκλησία ἀπευθύνει τόν ἀγαπητικό λόγο Της καί τήν ἀνύστακτη φροντίδα Της στήν ἀδιαπραγμάτευτη προσωπικότητα, στήν ἀναντικατάστατη ὕπαρξη στόν ἕνα, “δι᾿ ὅν Χριστός ἀπέθανεν” (Α΄ Κορινθ. η΄ 11).

Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 125, 16 Ἰανουαρίου 2004

Κορεσμός ἀκόρεστος

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Δυό ὅροι, πού εἰσάγουν ἀντίφαση. Πού, ὡστόσο, συνυπάρχουν στό μοντέρνο καταναλωτικό μας σύστημα καί δροῦν ἀντίρροπα καί ἀποσυντονίζουν τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Ἀπό τό ἕνα μέρος λειτουργεῖ ἡ δοκιμή, ἡ γεύση καί ὁ κορεσμός τῶν αἰσθήσεων μέσα στόν παράδεισο τῆς σύγχρονης τεχνικοοικονομικῆς ὑπερπληρότητας. Ἡ εὐχαρίστηση μέσα στήν ἀτμόσφαιρα καί τήν κατάσταση, πού συνηθίσαμε νά τήν ὀνομάζουμε ἄνεση καί εὐμάρεια. Καί, ἀπό τό ἄλλο μέρος, αὐξάνει ἡ πείνα καί ἡ δίψα γιά περισσότερα ἀγαθά, γιά δυνατότερα ἐρεθίσματα τῶν αἰσθήσεων, γιά συναρπαστικότερες ἀπολαύσεις. Ἕνα αἴσθημα ὑπαρξιακοῦ κενοῦ μέσα στό φορτισμένο κλίμα τῆς εὐμάρειας, δίνει τό σῆμα γιά νέα ἐξόρμηση. Μιά ἀπουσία ψυχικῆς ἱκανοποίησης σηματοδοτεῖ τήν ἀνάγκη γιά καινούργιες δοκιμές καί ἀναζήτηση ἀδοκίμαστης γεύσης. Ἡ ἐμπειρία τῆς πληρότητας ἤ τῆς αὐτάρκειας τῆς εὐμάρειας δέν ἔχει ὅριο, μήτε τελειωμό. Εἶναι καί μένει γιά πάντα μιά ἀφετηρία. Πού κάνει τήν ὕπαρξη νά νοιώθει φτωχή, πεινασμένη καί στερημένη τῆς πληρότητας καί τῆς ὁριστικῆς καταξίωσης. 

Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 124, 1 Ἰανουαρίου 2004

Εὐμάρεια καί εὐτυχία

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Μέ βασανίζει τό ἐρώτημα. Ὑπάρχει ἄνθρωπος στόν πλανήτη μας, πού ταυτίζει τήν εὐμάρεια, τήν ἄμετρη κτήση καί τήν πλουσιοπάροχη χρήση τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, μέ τήν εὐτυχία; Ἤ, γιά νά θέσω μέ ἄλλη διάταξη τό ἐρώτημα τῆς συνείδησής μου καί τῆς καρδιᾶς μου: Ὑπάρχει ἀνθρώπινη ὕπαρξη, ἀπό αὐτές, πού ἔφτασαν στήν ἀκρότατη γεύση τοῦ πλούτου καί τῆς ἀπόλαυσης, πού βιώνει, ἀνόθευτη καί ἀσάλευτη, τήν πληρότητα τῆς εὐτυχίας; Πού ἡ νομή τῆς χαρᾶς του δέ διακόπηκε, κατά τή διαδρομή τοῦ βίου του, ἀπό τή βαρυθυμία τοῦ κορεσμοῦ ἤ ἀπό τίς ἀναπάντεχες καταιγίδες τοῦ σωματικοῦ πόνου του, τῆς διάψευσης τῶν ὀνείρων του καί τῆς κακότροπης συμπεριφορᾶς τοῦ περιβάλλοντός του; Ὑπάρχει, ἄραγε, καί κυκλοφορεῖ στό ἱστορικό πάλκο τό νοητά σχηματοποιημένο δεῖγμα τοῦ εὐτυχισμένου ἀνθρώπου, πού τό πανηγύρι τῆς εὐδαιμονίας του δέν σκιάστηκε οὔτε γιά κλάσμα τοῦ χρόνου, ἀπό τό μαῦρο φάσμα τῆς ἀποτυχίας καί ἀπό τό θρῆνο τῆς ἀπόγνωσης;