† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ἐλευθέριος Χ. Οἰκονομάκος
Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 118, 1-10-2003
Χριστιανισμός καί Εὐρώπη
Ἄρθρο Ἐλευθερίου Χ. Οἰκονομάκου
Τό σχεδιαζόμενο νέο εὐρωπαϊκό Σύνταγμα ἔχει προκαλέσει σάλο σέ πολλές εὐρωπαϊκές ᾿Εκκλησίες λόγῳ τοῦ ὅτι δέν γίνεται σέ αὐτό ἀναφορά στίς χριστιανικές ρίζες τῆς Εὐρώπης. ῎Ετσι, μέ σχετική της ἀνακοίνωση (17-6-03) ἡ ῾Ιερά Σύνοδος τῆς ᾿Εκκλησίας μας τόνισε: “῾Η ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος, παρηκολούθησε μετά θλίψεως καί ὀδύνης τήν ἐχθρότητα συγκεκριμένων καί ἰσχυρῶν δυνάμεων κατά τοῦ Χριστιανισμοῦ, γεγονός τό ὁποῖο ὑπεχρέωσε τούς Εὐρωπαίους ὅπως μή τολμήσουν νά ἀναφέρουν εἰς τό Σύνταγμά των ποία εἶναι ἡ πίστις των καί ποία ἡ παράδοσίς των... ῾Η ῾Ιερά Σύνοδος τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ἔχουσα ὑπ᾿ ὄψιν της ὅτι ὁ εὐρωπαϊκός πολιτισμός εἶναι δημιούργημα τοῦ Χριστιανισμοῦ, εὔχεται εἰς Κύριον ὅπως ἔλθῃ συντόμως ἡ ὥρα καθ᾿ ἥν οἱ λαοί τῆς Εὐρώπης θά διαθέτουν καί τήν βούλησιν καί τήν ἰσχύν ὅπως ἀναφερθοῦν καί τιμήσουν τήν πίστην των...”. Μέ τό ἴδιο πνεῦμα μίλησε καί ὁ κ. Χριστόδουλος στήν Πνύκα κατά τόν ἑσπερινό τῆς 29-6-03. Εἶπε μεταξύ ἄλλων: “῾Η εὐρωπαϊκή κοινωνία δέν εἶναι ἁπλῶς θεμελιωμένη στό Χριστιανισμό, ἀλλά εἶναι παντελῶς ἀκατανόητη ἄν ὡς διά μαγείας ἤ λογοκρισίας τόν ἀφαιρέσουμε. ᾿Αφαιρώντας τό Χριστιανισμό, τό προτεινόμενο Σύνταγμα ἀφαιρεῖ ἀπό τήν Εὐρώπη τήν ἴδια τήν οὐσία της, τό τί πράγματι εἶναι: ἕνας Πολιτισμός” (“᾿Απογευματινή” 30-6-03).
᾿Εξ ἄλλου τό Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας σέ ἀνάλογη δήλωσή του τόνισε τά ἑξῆς σέ σχέση μέ τό ἰδεολογικό ὑπόβαθρο τοῦ σχεδιαζόμενου Συντάγματος: “Μέ λύπη βλέπει κανείς ... (ὅτι τό προσχέδιο τοῦ Προοιμίου τοῦ Συντάγματος) ἀπαριθμώντας τούς πολιτισμούς, πού ἔθρεψαν τήν πολιτιστική, θρησκευτική καί ἀνθρωπιστική κληρονομιά τῆς Εὐρώπης, ἀναφέρει τήν ῾Ελλάδα καί τή Ρώμη, καθώς καί τά φιλοσοφικά ρεύματα τοῦ Διαφωτισμοῦ, ἀγνοώντας τελείως τήν ἱστορική περίοδο ἀπό τόν 4ο ὡς τόν 18ο αἰῶνα, ὅταν ὁ Χριστιανισμός ἄσκησε κυρίαρχη ἐπίδραση στή διαμόρφωση τῶν εὐρωπαϊκῶν ᾿Εθνῶν. Πῶς μπορεῖ νά αἰτιολογηθεῖ στίς νεώτερες γενιές τῶν Εὐρωπαίων ἡ ὕπαρξη τόσων λαμπρῶν καθεδρικῶν ναῶν στήν Εὐρώπη καί οἱ λόγοι, γιά τούς ὁποίους μεγάλοι συνθέτες, καλλιτέχνες καί συγγραφεῖς χρησιμοποίησαν βιβλικά καί ἐκκλησιαστικά θέματα στά δημιουργήματά τους; ῾Η θεώρηση τῶν πραγμάτων, ἡ ὁποία διέπει τό προσχέδιο, συνιστᾶ ἀνασχεδιασμό τῆς ἱστορίας σύμφωνα πρός ὁρισμένη ἰδεολογία. Καί ἐμεῖς γνωρίζουμε πολύ καλά ἀπό τήν ἱστορία τῆς Ρωσίας τίς συνέπειες τῆς ἐπιβολῆς μιᾶς συγκεκριμένης κοσμοθεωρίας. Δυστυχῶς, ἡ εἰδική ἀναφορά στά φιλοσοφικά ρεύματα τοῦ διαφωτισμοῦ ἀποκαλύπτει τήν ἰδεολογική προκατάληψη τοῦ Προοιμίου...” (ἱστοσελ. www.russian-ortodox-church.org.ru).
Τέλος, ὁ Πάπας ᾿Ιωάννης Παῦλος ὁ Β΄ ἐξέδωσε ἕνα μακρό κείμενο, (“᾿Αποστολική Προτροπή πρός τήν ᾿Εκκλησία στήν Εὐρώπη”), μέ τό ὁποῖο ζητᾶ ἀπό αὐτούς, πού σχεδιάζουν τό Σύνταγμα, νά περιλάβουν σέ αὐτό ἀναφορές γιά τή θρησκευτική καί συγκεκριμένα τή Χριστιανική κληρονομιά τῆς Εὐρώπης. Ζητᾶ ἀκόμα νά θεσμοθετηθεῖ ἐπίσημη κοινωνική θέση γιά τίς ᾿Εκκλησίες καί τά ἄλλα θρησκευτικά σώματα, μέ τό ἐπιχείρημα ὅτι ἀποτελοῦν κάτι πολύ παραπάνω ἀπό ἁπλά ἰδιωτικά ἱδρύματα (ἱστοσελ. www.ekklesia.co.uk 30-6-2003). ᾿Ανάλογη θέση ἔχουν λάβει καί ἀρκετές Προτεσταντικές ὁμολογίες.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων