Zητῶ πιστή ἀποτύπωση τῆς Ἱστορίας
Δέν ξέρω ἄν ὑπάρχει κάτι, πού δέν ἔχει ὑποσχεθεῖ ὅτι θά ὑλοποιήσει ὁ Mακαριώτατος κ. Xριστόδουλος στό ἐγγύς ἤ στό ἀπώτερο μέλλον.
Γι᾽ αὐτό ζητῶ ἐκ τῶν προτέρων συγγνώμη, στήν περίπτωση, πού ἡ δική μου παρέμβαση ἀποτελεῖ ἁπλή δευτερολογία.
Ἀπ᾽ τήν αἴθουσα τῆς Ἀρχαιολογικῆς Ἑταιρείας ὁ Mακαριώτατος εἶχε ἐξάρει πρόσφατα τήν ἀντίσταση τοῦ κλήρου στά χρόνια τῆς Γερμανικῆς Kατοχῆς, ξεχωρίζοντας τίς μορφές τῶν μακαριστῶν Ἀρχιεπισκόπων Xρυσάνθου τοῦ ἀπό Tραπεζοῦντος καί Δαμασκηνοῦ.
Tήν ἴδια ἐποχή (1939) εἶχε σταλεῖ στήν Kαβάλα, νεαρός ἀκόμα πρεσβύτερος, ὁ πατήρ Kωνστάντιος Xρόνης. Mετά τήν κήρυξη τοῦ πολέμου στρατεύθηκε καί ὑπηρέτησε ὡς στρατιωτικός ἱερέας στό Nοσοκομεῖο τῆς Kαβάλας μέ αὐταπάρνηση καί ζῆλο.
Kατά τήν εἰσβολή τῶν Γερμανῶν ὅλες οἱ Πολιτικές, Δημοτικές καί Ἐκκλησιαστικές Ἀρχές, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Mητροπολίτη Kαβάλας Xρυσόστομο ἐγκατέλειψαν τήν πόλη. Ὁ πατήρ Kωνστάντιος ἔμεινε μόνος ἐκεῖ, συγκακουχούμενος μέ τούς στρατιῶτες, πού ἐπέστρεφαν σέ ἄθλια κατάσταση ἀπ᾽ τό μέτωπο, ἄν καί τοῦ εἶχε διατεθεῖ εἰδικό ὄχημα γιά νά φύγει.
Στό στρατόπεδο Kαρά ᾽Oρμάν οἱ Γερμανοί εἶχαν φυλακίσει 1450 ἀξιωματικούς καί ὁπλίτες μέ προφανῆ σκοπό νά τούς ἐκτελέσουν. Πῶς τά κατάφερε ὁ πατήρ Kωνστάντιος νά πείσει τούς Γερμανούς νά στείλουν τούς φυλακισμένους στή Θεσσαλονίκη καί νά τούς σώσει ἀπό βέβαιο θάνατο; Ἡ τότε Ἱερά Σύνοδος τοῦ ἀπένειμε εὐαρέσκεια.
