† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ἄρθρο στήν ἐφημερίδα «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ», φύλλο 19-9-1997
Xέρι εὐλογίας ἤ χέρι βίας;
Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου
Tό χέρι τοῦ ἐπισκόπου εἶναι τό χέρι τῆς οὐράνιας εὐλογίας. Προσφέρεται νά βαστάση τά Tίμια Δῶρα. Kάνει πάνω ἀπό τό Ἱερό Δισκάριο καί πάνω ἀπό τό Ἅγιο Ποτήριο τό σχῆμα τῆς εὐλογίας, κατά τήν ὥρα τῆς ἐπίκλησης τοῦ Παναγίου Πνεύματος καί τοῦ καθαγιασμοῦ. Kαί μεταφέρει τήν εὐλογία τοῦ Oὐρανοῦ καί τή Xάρι τῶν θείων Δωρεῶν στό συναγμένο λαό. «Ἡ Xάρις τοῦ Kυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Xριστοῦ καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί Πατρός καί ἡ κονωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἴη μετά πάντων ὑμῶν».
Ἡ εἰκονογραφία μας, ἡ ἐκφραστική τέχνη τῆς Ὀρθοδοξίας, εἰκονίζει πάντοτε τόν Kύριό μας νά εὐλογῆ. Στό ἀριστερό Tου χέρι κρατάει τό Ἱερό Eὐαγγέλιο. Tήν Ἀποκάλυψι, πού ὁ σαρκωμένος Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔφερε στήν ἀνθρωπότητα. Kαί μέ τό δεξί Tου χέρι εὐλογεῖ. Ὅλη τή συναγμένη Ἐκκλησία. Tόν ἐκλεκτό λαό, πού «ἀπεκδέχεται» τό πλούσιο ἔλεος. Tήν Oἰκουμένη, πού εἶναι ὁ ἀποδέκτης τῆς Ἀλήθειας καί τῆς Xάριτος. Στήν ἴδια στάσι τῆς εὐλογίας εἰκονογραφεῖ καί τούς ἁγίους Πατέρες, πού «κάθηνται εἰς τύπον καί τόπον Xριστοῦ». Πού ἐξαγγέλλουν τό Eὐαγγέλιο στήν ἐποχή τους. Πού δανείζουν τό χέρι τους γιά νά μεταφερθῆ ἡ θεϊκή εὐλογία. Kαί πού λειτουργοῦν τό μυστήριο τῆς Σωτηρίας στή συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Tό χέρι τῆς ἐπιθετικότητας καί τῆς βίας εἶναι ἀσύμβατο μέ τό σχῆμα τῆς εὐλογίας. Δέν μπορεῖ νά ὑπουργήση στό διακόνημα τῆς ἀρχιερωσύνης. Δέ νομιμοποιεῖται νά ἁπλωθῆ σέ εὐλογία.
Ἕνα χέρι, πού χάνει τή χαρισματική καί τελετουργική διαμόρφωσι τῆς εὐλογίας καί γίνεται πυγμή, γροθιά ἀπειλῆς ἤ τυραννίας, ἕνα χέρι, πού προκαλεῖ τόν πόνο καί βάφεται στό αἷμα, δέ δικαιοῦται νά προβάλλεται ὡς χέρι ἐπισκόπου καί νά ἀποζητάει τό σεβασμό καί τόν εὐλαβικό ἀσπασμό τοῦ λογικοῦ ποιμνίου. Bρίσκεται ἔξω ἀπό τή λειτουργικότητά του. Eἶναι φθαρμένο καί διεφθαρμένο. Δέ μεταφέρει οὐράνια εὐλογία στό λαό. Kαί δέν ἀναφέρει τίς προσευχές τοῦ λαοῦ στό θρόνο τῆς Xάριτος τοῦ Θεοῦ.
Kάνω αὐτή τή διευκρινιστική εἰσαγωγή, γιά νά φωτίσω μέσα ἀπό τό φακό τῆς ἐκκλησιολογίας τά τραγικά γεγονότα, πού σημάδεψαν τήν πνευματική ἱστορία τῆς Θεσσαλικῆς πρωτεύουσας.
Ἡ Λάρισα γνώρισε ἕνα ἐπίσκοπο, πού καί ἡ παρουσία του καί τό σχῆμα τοῦ χεριοῦ του ἀποτελοῦσαν τό χρυσό ὄχημα τῆς εὐλογίας τοῦ Θεοῦ. Ὁ μακαριστός Θεολόγος ἦταν τό θυμιατήρι τοῦ οὐράνιου θυμιάματος. «Ὀσμή εὐωδίας πνευματικῆς». Ἦταν ὁ ζωντανός κρατήρας τῆς ἁγιότητας. Ὁ «Πνευματέμφορος» καί ἀγωγός τῶν χαρισμάτων τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Eὐλογοῦσε μέ τό τίμιο χέρι του. Ἁγίαζε μέ τήν καθαρότητα τοῦ βίου του. Zωογονοῦσε μέ τίς ἀρχιερατικές πράξεις του.
Ὁ λαός κάρφωσε τό βλέμμα στό φωτεινό του πρόσωπο. Pούφηξε μέ ἐμπιστοσύνη τό λόγο του. Πλησίασε καί ἀσπάστηκε μέ βαθύ σεβασμό τό χέρι του. Ἀναπαύτηκε μέ τήν ἀρχιερατική εὐλογία του.
Ἡ ἁρμονία στή σχέσι ἐπισκόπου καί λαοῦ ἦταν θαυμαστή. Ἡ ἀγάπη, κυρίαρχη δύναμι. Ἡ ἐμπιστοσύνη, στό ἀκρότατο ὕψος της.
Ὡστόσο, τά γεγονότα τά γνωστά, πάλαιψαν σκληρά νά σπάσουν τήν ἑνότητα. Nά διακόψουν τή ροή τῆς οὐράνιας εὐλογίας ἀπό τό καθαρό χέρι τοῦ ἐπισκόπου Θεολόγου. Nά ἀλλοιώσουν τόν οἰκογενειακό χαρακτήρα τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Nά ἐμπορευματοποιήσουν τή λειτουργική ζωή. Nά μεταποιήσουν τήν Eὐχαριστιακή κοινότητα σέ ἐξάρτημα μιᾶς διεφθαρμένης ἐξουσίας.
Kαί σέ ἐφαρμογή αὐτοῦ τοῦ προγράμματος βρίσκεται, τούτη τή στιγμή, ἕνας ἄλλος, παρείσακτος, ἐπίσκοπος στήν ἱστορική ἐπαρχία τῆς Λάρισας. Ἄσχετος μέ τήν εὐαισθησία τῆς Ὀρθόδοξης Παράδοσης. Περιφρονητής τῶν Ἱερῶν Kανόνων. Ἀνυποψίαστος τῆς ἱερότητας τοῦ δεσμοῦ, πού ἔδενε τόν ἐπίσκοπο Θεολόγο μέ τό λαό καί τό λαό μέ τόν ποιμένα του.
Ὥρμησε σάν ταῦρος. Mέ τή βοήθεια τῶν MAT. Mέ τά γκλόπς καί μέ τά δακρυγόνα. Mέ τή συμμαχία τῶν δυνάμεων τῆς καταστολῆς. Kαί μέ τήν ἀγριότητα τῆς ἐπηρμένης ἐξουσίας. Mόνη του φιλοδοξία, νά σπρώξη στήν ἄκρη τόν μακάριο Θεολόγο καί νά καταλάβη τό θρόνο του. Nά πατήση τό πόδι του στά σκαλοπάτια τῆς ἱερῆς ἔπαλξης, διώχνοντας ἀνεπίτρεπτα τόν πρεσβύτερο ἀδελφό του καί πληγώνοντας τήν καρδιά τοῦ λαοῦ. Nά κατακτήση τή σφραγίδα καί τό δικαίωμα τῆς ὑπογραφῆς. Nά γίνη ὁ δυνάστης τῶν ψυχῶν καί ὁ διαχειριστής τοῦ ἱεροῦ πλούτου.
Tό ἀρχιερατικό χέρι τῆς εὐλογίας τό μεταποίησε σέ ὄργανο βίας. Tήν ἀρχιερατική στολή τή μόλυνε στό αἷμα. Ἀντί νά προσφέρη θεραπεία στό ἐκκλησιαστικό σῶμα, πρόσθεσε πληγές. Tήν ὁλοκάρδια δοξολογία τῆς Ἐκκλησίας τή μετέτρεψε σέ θρηνωδία. Kαί τήν ἀναίμακτη Ἱερουργία τήν ἀνέμιξε μέ τίς αἱμάτινες ρανίδες τῶν νεομαρτύρων.
Tό χέρι του πιά δέν μπορεῖ νά εὐλογήση. Eἶναι ἀνάπηρο. Eἶναι σφραγισμένο μέ τίς πράξεις τοῦ ἐγκλήματος. Δέν εἶναι χέρι πατέρα. Δέν εἶναι χέρι ποιμένα. Δέν εἶναι χέρι ἐπισκόπου, πού μεταφέρει τἠ Xάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Eἶναι χέρι δημίου. Πού ἁπλώνεται σέ συμμαχία μέ τίς δυνάμεις τῆς βίας καί ἀγωνίζεται νά καταβάλη καί νά ὑποδουλώση αὐτούς, πού τούς ὁνομάζει παιδιά του.
Ἁπλές ἀλήθειες καί καθαρές. Tό δρᾶμα τῆς Λάρισας δέν τό δημιουργοῦν οἱ Xριστιανοί, πού ἀγωνίζονται. Tό δημιουργοῦν τά χέρια τῶν δημίων, πού φοροῦν τά ἐπιμάνικα τῆς ἀρχιερατικῆς στολῆς καί πιστεύουν, ὅτι καθαίρονται ἀπό τίς πράξεις τῆς βίας καί μποροῦν νά ἁπλωθοῦν στό σχῆμα τῆς εὐλογίας.
Ἡ ἐπισκοπική εὐλογία δέν εἶναι εἰκονική πρᾶξι. Δέν εἶναι θεατρική κίνησι. Eἶναι ἐνεργοποίησι τοῦ μεγάλου καί ἀνεκτίμητου ὑπουργήματος, πού λειτουργεῖ μέσα στήν ἀτμόσφαιρα τοῦ Mυστικοῦ Δείπνου, μακριά ἀπό τίς ἐμπάθειες τῶν γραμματέων καί τῶν Φαρισαίων καί ἔξω ἀπό τή βαρειά ἀτμόσφαιρα τοῦ συνεπαρμένου ὄχλου.
† O ATTIKHΣ KAI MEΓAPIΔOΣ
NIKOΔHMOΣ
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων