† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 286, 1-10-2010
Φαρμακερές μνῆμες (β)-2
Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου
...Λίγες μέρες μετά, ἀνακοινώθηκε ἡ σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας, γιά βίαιη κάλυψη τῶν Μητροπόλεων, πού τίς παρουσίαζαν ὡς κενές. Τότε ἐμφανίστηκε, γιά πρώτη φορά, στή δημοσιότητα καί ὁ Μητροπολίτης Θηβῶν Ἱερώνυμος. Μέ ἕνα κείμενο, πού πέρασε στίς ἐφημερίδες, διατύπωνε τίς ἀμφίρροπες, ὅπως πάντα, ἀπόψεις του καί τίς προτάσεις του γιά καταλλαγή τῶν Μητροπολιτῶν, πού βρίσκονταν σέ καυτή ἀντιπαράθεση καί σέ ἀδιέξοδα. Παραθέτω τό κείμενό του:
† Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΘΗΒΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΑΛΛΑΓΗΣ
Τοῦ σεβ. Μητροπολίτου Θηβῶν καί Λεβαδείας κ. Ἱερωνύμου
Ἀπό ὅποια πλευρά καί ἄν προσεγγίσουμε σήμερα τήν ἐκκλησιαστική κατάσταση αὐτή δίνει τήν εἰκόνα σοβαρῆς κρίσης καί εἶναι ἐπιβαρυμένη μέ ἐξελίξεις πού δέν ἔχουν σχέση μέ τήν παράδοση. Φαίνεται δέ ὅτι ἡ φάση στήν ὁποία περνοῦν τά ἐκκλησιαστικά πράγματα ἐπιβεβαιώνει τό λεγόμενο, ὅτι "οἱ ἱεροί Κανόνες ὁσάκις παραβιάζονται, ἐκδικοῦνται σκληρά".
Τέτοιες παραβιάσεις ἔγιναν κατ᾿ ἐπανάληψιν στό ὄνομα μιᾶς δῆθεν σωτηρίας τῆς Ἐκκλησίας, μέ ἀποτέλεσμα νά ἐμπλακοῦμε στή σημερινή ἐκκλησιαστική δίνη.
Αὐτῆς τῆς τακτικῆς θύματα εἶναι καί οἱ τρεῖς Μητροπολίτες, οἱ ὁποῖοι δικαιολογημένα ὑποστηρίζουν, ὅτι εἶναι ἀδιανόητο στίς ἡμέρες μας νά καταδικάζεται κάποιος ἀναπολόγητα χωρίς μάλιστα νά ἔχει τή δυνατότητα νά προσφύγει στά ἔνδικα μέσα, λησμονοῦν ὅμως, ὅτι τά "καινά αὐτά δαιμόνια" εἰσήχθησαν ἐπί ἡμερῶν "ἰσχύος των". Ἐννοοῦμε τόν ἱεροεξεταστικό νόμο 214, παράγραφος τοῦ ὁποίου ὥριζε, ὅτι οἱ ἐξ αὐτοῦ ἀποφάσεις "δέν ὑπόκεινται εἰς ἔνδικον μέσον". Τότε ὄχι μόνο δέν ἀντέδρασαν, ἀλλά δέχθηκαν νά γευθοῦν τούς καρπούς του.
Ὡστόσο ἔχει χαθεῖ πολύς χρόνος γιά τήν Ἐκκλησία καί οἱ καιροί "οὐ μενετοί". Εἶναι ἀδήριτος ἀνάγκη τό σῶμα τῆς Ἱεραρχίας, πέρα ἀπό συναισθηματισμούς καί κάθε διάθεση ἐκκλησιαστικοῦ ἐπαρχιωτισμοῦ, ξεπερνώντας τά πρόσωπα, νά σταθμίσει ὑπεύθυνα τά γεγονότα, νά ἀναλάβει τήν εὐθύνη τῶν πράξεών του, νά χαράξει δρόμους πού προσδοκᾶ ὁ πιστός λαός, καταδικάζοντας μεθοδεύσεις καί τρόπους, ὅπως οἱ παρακάτω, πού ἀλλοιώνουν τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς συνοδικότητος.
Πληθωρικός ὁ λόγος τόν τελευταῖο καιρό γιά τό Αὐτοδιοίκητο τῆς Ἐκκλησίας. Πρωθυπουργός, Πρόεδρος τῆς ἀξιωματικῆς ἀντιπολιτεύσεως, Ἀρχιεπίσκοπος ἐν συγχορδίᾳ μίλησαν γιά τό Αὐτοδιοίκητο τῆς Ἐκκλησίας, γιά νά ἀρνηθοῦν μετά στήν πράξη τόν ἑαυτό τους καί νά σκορπίσουν ἀπογοήτευση. Ὁ Πρωθυπουργός στίς 25 τοῦ περασμένου Νοεμβρίου, παρουσίᾳ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, δήλωσε, ὅτι μέχρι τά Χριστούγεννα θά ρυθμίσει τό ἐκκλησιαστικό θέμα χωρίς νά ὑποψιαστεῖ, ὅτι ὑπάρχει τό σῶμα τῆς Ἱεραρχίας, τοῦ ὁποίου ἡ συγκατάθεση ἀπαιτεῖται. Ἔτσι ἄνθρωποι, χωρίς καμμιά ἐξουσιοδότηση τοῦ σώματος τῆς Ἱεραρχίας, προέβαιναν σέ ἐμετικές παρακλήσεις καί συναλλαγές γιά νά ἐξασφαλίσουν τήν ὑπογραφή τοῦ ἁρμόδιου Ὑπουργοῦ καί τήν ὑποστήριξη ἀπό κατέχοντες ὑψηλές θέσεις.
Τό ἐπιτίμιο στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι μέσο πνευματικό καί θεραπευτικό, μέτρο παιδαγωγικό, πού χρησιμοποιεῖ διακριτικά καί φιλάνθρωπα ἡ Ἐκκλησία. Οἱ Συνοδικοί Ἀρχιερεῖς, πού ἐπέβαλαν τό ἐπιτίμιο τῆς ἀκοινωνησίας στούς τρεῖς Μητροπολίτες πρέπει νά ἀναρωτηθοῦν ἐάν ἡ ἐνέργειά τους αὐτή χρησιμοποιήθηκε καί ἔγινε ἐφαλτήριο γιά τήν πραξικοπηματική ἔκδοση τῶν Προεδρικῶν Διαταγμάτων. Ἄν πάλι τό ἐπιτίμιο ἐδόθη ὡς ποινή καί μάλιστα ὡς ἐσχάτη γιά κληρικούς, ποιός Κανόνας ἤ νόμος ἤ συνείδηση θά συγχωρήσει ἐπιβολή ποινῆς χωρίς καθορισμένες στήν ἐκκλησιαστική πράξη κανονικές διαδικασίες;
Καί ἐρχόμαστε στήν ἔκδοση τῶν Προεδρικῶν Διαταγμάτων, πού ὁρθά ὀνομάσθηκε νέας μορφῆς πραξικόπημα καί ἀναβιώνει θλιβερές ἡμέρες στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἀνάγκη νά δοθεῖ, ὄχι μόνο στά μέλη τῆς Ἱεραρχίας ἀλλά καί στόν πιστό λαό, τό κείμενο ἐκεῖνο, ἡ ἀπόφαση δηλαδή τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου ἤ τῆς Ἱεραρχίας, ἤ τοῦ κανονικοῦ ὀργάνου πού δίνει τήν συγκεκριμένη ἐντολή καί ἐξουσιοδοτεῖ ἁρμοδίως ὥστε ὁ ἐπί τῆς Παιδείας Ὑπουργός νά προχωρήσει στήν ἔκδοση τῶν Προεδρικῶν Διαταγμάτων. Ἐάν δέν ὑπάρχει τέτοια ἀπόφαση πῶς προχώρησαν τό Ὑπουργεῖο Παιδείας καί ἡ Προεδρία τῆς Δημοκρατίας, ὅταν μάλιστα ὁμάδα Ἀρχιερέων τούς εἶχε ἐνημερώσει γραπτῶς ἐπί τῶν τεκταινομένων;
Ὁ Μητροπολίτης πρ. Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντῖνος φιλοξενεῖται ἐπί σειρά ἐτῶν στήν ἐπαρχία μας καί δέν ἐδημιούργησε κανένα ἀπό τά θλιβερά ἐκεῖνα ἐπεισόδια, τά καταδικασμένα ἀπό τήν συντριπτική πλειοψηφία τοῦ κλήρου καί τοῦ πιστοῦ λαοῦ. Ἐν τούτοις καταδικάστηκε καί πάλι χωρίς ἀπαγγελία κατηγορίας, ἀπολογία καί κανονική διαδικασία. Ἡ δέ ἔκδοση τοῦ Π.Δ. πού τόν ἀφορᾶ δημιουργεῖ τεράστιο νομικό ζήτημα. Κατ᾿ αὐτό ἀνακαλεῖται ἀπό 10ης-8-93 τό ἀπό 28-2-1968 Διάταγμα ἀναγνωρίσεώς του. Ὡς ἐκ τούτου ἀπό τῆς ἡμερομηνίας αὐτῆς (10-8-93) ὑπάρχει νομικό κενό γιά τήν Ἱερά Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος. Ἡ Ἐκκλησία ἡ ἴδια ἄφησε τόν οἰκεῖο Μητροπολίτη μετέωρο.
Μπροστά σ᾿ αὐτή τήν κατάσταση, ὅπου τό τμῆμα τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας ἔχει παραπέμψει τό θέμα τῶν τριῶν Μητροπολιτῶν στήν Ὁλομέλεια καί ἀναμένεται ἡ ἀπόφασή της, οἱ τρεῖς Μητροπολίτες προσέβαλαν τά νέα Π.Δ. καί τήν σύνθεση τῆς Ἱεραρχίας, δέκα περίπου Ἀρχιερεῖς προσέβαλαν ἐπίσης αὐτά, φρονοῦμε ὅτι ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπός μας κ. Σεραφείμ καί ἡ Ἱεραρχία εἶναι ἀνάγκη νά ἐπιλέξουμε μία ἀπό τίς δύο προτεινόμενες κατωτέρω λύσεις;
Α) 1. Νά συγκληθῆ ἀμέσως ἡ Ἱεραρχία της Ἐκκλησίας μέ θέμα ὄχι τήν πλήρωση τῶν κενῶν μητροπολιτικῶν ἑδρῶν, ἀλλά τήν ἐξέταση τῆς δημιουργηθείσης καταστάσεως. 2. Στή συνεδρία νά τοποθετηθοῦν ὑπεύθυνα καί ἐλεύθερα οἱ Ἱεράρχες. 3. Νά τεθοῦν σέ μυστική ψηφοφορία οἱ διαμορφωμένες προτάσεις χωρίς πιέσεις, ἴντριγκες καί μεθοδεύσεις. 4. Τό ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς ψηφοφορίας νά καθορίσει τήν περαιτέρω πορεία μας. 5. Ἄν χρειασθεῖ κάποια νομοθετική ρύθμιση ἡ Πολιτεία νά περιβάλει μέ τό νομοθετικό κῦρος της τήν ἀπόφαση καί πρόταση τῆς Ἱεραρχίας, δίνοντας σάρκα καί ὀστᾶ στό Αὐτοδιοίκητο τῆς Ἐκκλησίας.
Β) Νά ἀναβληθεῖ ἡ σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας γιά ἐκλογές Ἀρχιερέων μέχρις ὅτου ἐκδοθοῦν οἱ ἀποφάσεις ἐπί τῶν προσφυγῶν γιά νά ἀποφευχθοῦν ἐπαναλήψεις ἀκυρώσεων ἐκλογῶν ἀπό τά κοσμικά δικαστήρια (μέ συνέπεια νά συνεχίζεται ἡ κρίση, νά καταρρακώνεται τό κῦρος τῆς Ἐκκλησίας καί ὁ βαθμός τοῦ Ἐπισκόπου καί νά πικραίνεται ὁ ὀρθόδοξος λαός) ἀφοῦ μέ τή θέλησή μας ἔχουμε ἀποδεχθεῖ αὐτό τό σύστημα σχέσεων Ἐκκλησίας καί Πολιτείας.
Ἀσφαλῶς θά ὑπάρξουν ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι θά ψιθυρίσουν στόν Μακαριώτατο ὅτι Ἱεράρχες μέ τέτοιες θέσεις ἀνήκουν στήν ἀντίθετη ἀπ᾿ αὐτόν πλευρά. Ἐπιθυμοῦμε νά διαβεβαιώσουμε τόν Ἀρχιεπίσκοπό μας καί τόν πιστό λαό ὅτι ἀγαπούσαμε καί ἀγαπᾶμε καί στηρίξαμε καί στηρίζουμε τόν Ἀρχιεπίσκοπό μας. Θέλουμε ὅμως αὐτή τήν κρίσιμη ὥρα ὁ Μακαριώτατος νά συλλογισθεῖ μέ τόλμη καί ἐλευθερία. Ἐμεῖς εἴμαστε ἕτοιμοι νά κάνουμε ὁποιαδήποτε θυσία μᾶς ζητήσει ὁ Μακαριώτατος ἀρκεῖ νά μήν ὁδηγήσει αὐτή τήν ὥρα τό σῶμα τῆς Ἱεραρχίας σέ μιά διχαστική ἀναμέτρηση. Ἀλλοιῶς τό εὐαίσθητο Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας θά πληγωθεῖ καί πάλι καί ὁ ἴδιος θά πικραθεῖ ἀφάνταστα.
Εἶναι λυπηρό αὐτό πού ὁ μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος Ἱερώνυμος ὡμολόγησε ἀποχωρώντας: "Φεύγω παίρνοντας στήν πλάτη μου ὅλη τήν κατακραυγή τοῦ κόσμου". Θά εἶναι ὅμως ἀκόμη λυπηρότερο ὁποιασδήποτε μορφῆς ἐκφυλιστικά φαινόμενα νά ἀμαυρώσουν τόν ἀνοικτό χαρακτήρα καί τήν λεβεντιά τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Σεραφείμ.
* * *
Θά παρακαλέσω τούς ἀγαπητούς ἀναγνῶστες μου νά διατηρήσουν στή μνήμη τους τήν ἁλυσίδα τῶν τραγικῶν περιστατικῶν τῆς περιόδου τοῦ 1994 καί τίς συμπεριφορές καί διαμαρτυρίες τῶν ἰσχυρῶν παραγόντων τοῦ Ἱεραρχικοῦ Σώματος. Τό ἀποθεματικό αὐτό θά τούς βοηθήσει νά κρίνουν καί νά ἀποτιμήσουν τήν πρωτοβουλία τοῦ σημερινοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱερώνυμου νά ἀναθέσει τό λειτούργημα τοῦ εἰσηγητῆ γιά τήν ἄρση ἤ τήν μή ἄρση τοῦ ἐπιτιμίου τῆς ἀκοινωνησίας, στόν τότε τιτουλάριο Μητροπολίτη Δωδώνης καί σημερινό Μητροπολίτη Ζακύνθου Χρυσόστομο καί νά ψαύσουν -ὅσο τούς εἶναι δυνατό- τό σκοτεινό, χαῶδες, παρασκήνιο.
Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων