Τό ὅραμα, ἡ στάση καί ἡ νοοτροπία δυό διαφορετικῶν ὁμάδων ἀνθρώπων, τῶν ἀσεβῶν καί τῶν δικαίων ὅπως χαρακτηριστικά τά περιγράφει ἡ «Σοφία Σολομῶντος» στήν Παλαιά Διαθήκη.

Οἱ ἀσεβεῖς καί οἱ δίκαιοι

Σοφία Σολομώντος –Εκλογή

(Μετάφραση Ιω. Κολιτσάρα, Εκδόσεις Ζωή –Διασκευή)

Α’

Οι ασεβείς σκέφτηκαν και είπαν: «Μικρή και γεμάτη λύπες και κόπους είναι η ζωή μας. Δεν υπάρχει δε ελπίδα ότι θα ζήσουμε πέρα απ’ τον τάφο. Άλλωστε κανείς δεν γύρισε από τον άδη για να μας πει τα εκεί. Αυτόματα και τυχαία γεννηθήκαμε στον κόσμο. Και μετά το θάνατο, θα βρεθούμε σε τέτοια κατάσταση, σα να μην υπήρξαμε ποτέ. Καπνός που διαλύεται είναι η πνοή μας, ο δε λόγος μας, που βγαίνει από τις επιθυμίες και τις κινήσεις της καρδιάς μας, είναι σαν σπίθα. Όταν λήξει η ζωή μας, το σώμα μας θα γίνει στάχτη. Και αυτό που λέμε πνεύμα, θα διαλυθεί σαν κούφιος άνεμος. Το όνομά μας, όσο ο χρόνος θα περνά, θα λησμονιέται και κανένας δε θα θυμάται τα έργα μας. Η ζωή μας θα περάσει σαν το σύννεφο που δεν αφήνει ίχνη. Σαν σκιά περνά ο βίος μας και καμιά επιστροφή από τον θάνατο δεν υπάρχει.

«Λοιπόν, εμπρός, ας απολαύσουμε τα αγαθά που υπάρχουν γύρω μας, όσο μπορούμε περισσότερο, και με νεανική ορμή ας χαρούμε τον κόσμο. Ας μεθύσουμε με το πιο ακριβό κρασί, ας λουστούμε με αρώματα. Ας στολιστούμε με τριαντάφυλλα, πριν αυτά μαραθούν. Κανείς μας ας μη μείνει αμέτοχος από τις μεγαλοπρεπείς απολαύσεις μας. Παντού να αφήσουμε τα ίχνη των διασκεδάσεών μας, γιατί αυτές είναι το μερίδιο και η κληρονομιά μας πάνω στη γη.

«Ας καταπιέσουμε και ας εκμεταλλευτούμε τον φτωχό που ζει δίκαια. Ας μη λυπηθούμε την αδύναμη χήρα, ας μη ντραπούμε τα άσπρα μαλλιά του γέρου. Η δύναμή μας ας είναι για μας ο νόμος της δικαιοσύνης μας, γιατί η αδυναμία φαίνεται να είναι άχρηστη και βλαβερή. Ας στήσουμε παγίδες για να πιάσουμε τον δίκαιο, ώστε να τον χρησιμοποιήσουμε όπως θέλουμε. Εναντιώνεται σ’ αυτά που κάνουμε, μας κατακρίνει δυνατά σαν παραβάτες του θεϊκού νόμου. Μας δυσφημίζει, γιατί χαρακτηρίζει λαθεμένη τη διαγωγή και τη νοοτροπία μας. Μας παρουσιάζεται σαν αυτός να γνωρίζει τον Θεό και το θέλημά Του, και ονομάζει τον εαυτό του παιδί και δούλο του Θεού. Καθημερινά ελέγχει τη νοοτροπία και τη συμπεριφορά μας. Είναι βαρύς και ανυπόφορος και μόνο που τον βλέπουμε. Επειδή η ζωή του δεν μοιάζει με τη ζωή των άλλων ανθρώπων. Ακολουθεί άλλο δρόμο και άλλο τρόπο. Του φαινόμαστε κίβδηλα νομίσματα και φεύγει μακριά από τους δρόμους της ζωής μας γιατί τους θεωρεί βρώμικους. Θεωρεί ευτυχισμένη τη ζωή και το θάνατο που βιώνουν οι δίκαιοι και αλαζονεύεται λέγοντας ότι έχει Πατέρα το Θεό.

«Λοιπόν, ας τον δοκιμάσουμε για να δούμε αν αυτά που λέει πράγματι τα πιστεύει. Ας τον δοκιμάσουμε μέχρι τον θάνατο. Γιατί αν αυτός, ο λεγόμενος δίκαιος, είναι, όπως λέει, παιδί του Θεού, τότε ο Κύριος θα τον προστατεύσει και θα τον γλυτώσει από τα χέρια των θανάσιμων εχθρών του. Θα τον βρίσουμε, λοιπόν, θα τον εξευτελίσουμε, θα τον βασανίσουμε, για να δούμε την ηρεμία και την μακροθυμία του, να ελέγξουμε την ανεξικακία του. Ας τον καταδικάσουμε και ας τον εκτελέσουμε με σκληρό και εξευτελιστικό θάνατο, και τότε θα δούμε αν, πράγματι, θα τον προστατεύσει ο Θεός, όπως αυτός ισχυρίζεται».

Έτσι πονηρά σκέφτηκαν οι ασεβείς και ξεστράτισαν γιατί τους τύφλωσε εξ’ ολοκλήρου η κακία. Δεν γνώρισαν τα μυστήρια του Θεού, τη δικαιοσύνη και την πρόνοιά Του, δεν πίστεψαν στη δίκαιη ανταμοιβή που περιμένει τους οσίους. Χωρίς φωτισμένη κρίση, δεν κατάλαβαν πώς βραβεύει ο Θεός τις ψυχές των δικαίων. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο άφθαρτο και αθάνατο. Τον έπλασε σύμφωνα με τη δική Του εικόνα. Αλλά, εξ αιτίας του φθόνου του διαβόλου μπήκε και κυριάρχησε ο θάνατος στον κόσμο. Και οι ασεβείς που συμπαρατάσσονται με κείνον, σήμερα πειράζουν και δοκιμάζουν τον δίκαιο…

B’

Η ζωή όμως των δικαίων βρίσκεται μέσα στο παντοδύναμο χέρι του Θεού και καμιά θλίψη δεν θα τους αγγίξει, χωρίς να το επιτρέψει ο Θεός. Στα μάτια των άμυαλων, ο θάνατός τους φάνηκε αφανισμός και εκμηδένιση και η έξοδός τους από τον κόσμο οδύνη και τιμωρία. Εκείνοι όμως υπάρχουν και ζουν μέσα στην ειρήνη. Γιατί κι αν ακόμη στα μάτια των ανθρώπων φαίνονται να πάσχουν και να θλίβωνται, εκείνοι όμως είναι γεμάτοι ελπίδα στην αθάνατη ζωή. Και αν εδώ λίγο βασανιστούν και ταλαιπωρηθούν, εκεί θα αμειφθούν και θα ευεργετηθούν πολύ. Γιατί ο Κύριος τούς δοκίμασε με τις θλίψεις και τους βρήκε άξιους να βραβευτούν. Τους δοκίμασε, όπως ο χρυσοχόος δοκιμάζει και καθαρίζει το χρυσάφι με τη φωτιά, και ευαρεστήθηκε στη θυσία τους. Όταν ο Θεός θελήσει, αυτοί θα λάμψουν μέσα στο φως. Θα αναδειχθούν κριτές στα έθνη και τους λαούς, και θα βασιλεύσουν μαζί με τον Βασιλέα Κύριο. Όσοι πιστεύουν στο Θεό θα γνωρίσουν την αλήθεια και με αγάπη θα παραμείνουν κοντά Του, γιατί θα τους ελκύει η θεία χάρις και η ευσπλαχνία και η στοργική Του φροντίδα.

Τότε ο δίκαιος θα σταθεί με πολύ θάρρος μπροστά σε κείνους που τον έθλιψαν και καταπάτησαν τους κόπους του. Εκείνοι, βλέποντάς τον, θα ταραχθούν και γεμάτοι φόβο και έκπληξη θα τον αντικρύσουν σώο μπροστά τους. Γεμάτοι μεταμέλεια και ψυχική αγωνία θα πουν αναστενάζοντας: «Αυτός δεν είναι που κάποτε εμείς οι ανόητοι τον περιγελούσαμε και τον περιπαίζαμε; Τον θεωρούσαμε τρελό και το τέλος της ζωής του ήταν άδοξο. Πώς αυτός τώρα βρίσκεται ανάμεσα στα παιδιά του Θεού και έχει μερίδιο μαζί με τους αγίους; Φαίνεται πως ξεστρατίσαμε απ’ το δρόμο της αλήθειας, και το φως της δικαιοσύνης και της πνευματικής γνώσης δεν ανέτειλε στις καρδιές μας. Χορτάσαμε την ανομία και την ψευτιά. Ταξιδέψαμε σε χώρες πολλές, αλλά το δρόμο του Θεού δεν τον ανακαλύψαμε. Λοιπόν, σε τι μας ωφέλησε η υπερηφάνειά μας; Ο πλούτος και η αλαζονεία μας άραγε μας έκαναν ευτυχισμένους; Όλα πια πέρασαν σαν σκιά και σαν είδηση που ξεχνιέται. Σαν πλοίο που ταξιδεύει στη θάλασσα και δεν αφήνει ίχνος από το πέρασμά του. Έτσι και μείς γεννηθήκαμε και πεθάναμε και κανένα ίχνος καλής ζωής δεν έχουμε να δείξουμε. Καταδαπανήσαμε τη ζωή και τις δυνάμεις μας στην κακία μας!»

«Τελικά η ελπίδα του ασεβούς να ευτυχήσει και να πετύχει μοιάζει με το χνούδι που το παίρνει ο άνεμος και με τον καπνό που τον σκορπίζει. Η μνήμη του μοιάζει με την ανάμνηση ενός διαβάτη, που μια μόνο μέρα έμεινε στο ξενοδοχείο και μετά έφυγε. Οι δίκαιοι όμως ζουν αιώνια και ο μισθός τους και η φροντίδα τους βρίσκονται στην παλάμη του Θεού. Γιατί αυτοί, που με θεάρεστο τρόπο φύλαξαν την άγια διαγωγή, θα αγιασθούν.

Θεέ των πατέρων μου και Κύριε του ελέους, Συ που με μόνο το λόγο Σου δημιούργησες τα σύμπαντα και με τη θεία Σου σοφία έπλασες τον άνθρωπο και του έδωσες το προσόν να είναι κύριος όλων των δημιουργημάτων Σου, να επιβλέπει και να κυβερνά τον κόσμο με αφοσίωση προς Εσένα και με δικαιοσύνη και ευθύτητα προς τους ανθρώπους, δος μου την Σοφία που παρακάθεται στον Θρόνο Σου και μη με αποδοκιμάσεις από τα παιδιά Σου. Αυτή τη Θεία Σοφία Σου στείλε στον δούλο Σου από τον ουρανό, για να βρίσκεται πάντοτε κοντά μου και να κοπιάζει μαζί μου, για να γνωρίσω ακριβώς τι είναι αυτό στο οποίο ευαρεστείσαι, ποιο είναι το θέλημά Σου, ώστε σ’ αυτό το δρόμο να πορεύεται η ζωή μου.

Συ είσαι Θεός αγαθός, αληθινός, μακρόθυμος και κυβερνάς τα πάντα με την άπειρη ευσπλαχνία Σου. Γι αυτό, κι αν παρασυρθούμε σε αμαρτίες, ξέρουμε ότι είμαστε δικοί Σου, γιατί αναγνωρίζουμε την παντοδυναμία Σου. Όσο δε συνειδητοποιούμε ότι ανήκουμε σε Σένα, δεν θα αμαρτάνουμε. Γιατί το να γνωρίζει κάποιος Εσένα, τον αληθινό Θεό, είναι όλες μαζί οι αρετές και το να αναγνωρίζει την παντοδυναμία Σου είναι η ρίζα της αθανασίας.