Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 93, 16-9-2002

Κέντρο ἀναφορᾶς...

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, ὁ ἄθεος ἄνθρωπος κινεῖται μέσα στή χαοτική πολυπλοκότητα, δίχως νά διακρίνει ἕνα σταθερό καί ἀταλάντευτο κέντρο ἀναφορᾶς. Δίχως νά νοιώθει, πώς ὑπάρχει ἕνα “Α” καί “Ω”, μιά ἑστία πληρότητας ζωῆς καί δύναμης, κέντρο προσανατολισμοῦ καί πηγή ἀστείρευτη ὁραμάτων καί γόνιμης πράξης. Δίχως νά ἀναπαύεται στό ἁπλωμένο, σταθερό καί παντοδύναμο, χέρι, πού εἶναι πάντα ἕτοιμο νά τόν πιάσει, νά τόν χειραγωγήσει καί νά τόν σώσει. Δίχως νά ἀκούει τήν ἁπαλή καί γλυκειά φωνή, νά τοῦ μεταδίνει τήν ἁρμονία καί τήν παρηγοριά τῆς ἀγάπης.

Ὅλα γύρω, ἐντυπωσιακά καί διεγερτικά. Ἀλλά καί ἀπατηλά. Οἱ τεχνικές κατασκευές, ἀληθινή Βαβέλ, ἐκπέμπουν ἀσταμάτητα τούς ἐκκωφαντικούς παιᾶνες τῆς ἀνθρώπινης ἔπαρσης. Οἱ δομές τῆς ζωῆς, προσαρμοσμένες καί προσδεμένες στό ἅρμα τῶν οἰκονομικῶν ὑπερκολοσσῶν, λειτουργοῦν μέ τήν ἐκλεπτυσμένη μεθοδικότητα τῆς διαφήμισης. Συναρπαστικά, ἀλλά, πέρα γιά πέρα, ἀπαξιωτικά. Μέ συνθήματα, πού μαγεύουν καί αἰχμαλωτίζουν τό λογισμό καί τό συναίσθημα. Πού δείχνουν νά ἱκανοποιοῦν τή δίψα γιά εὐτυχία. Ἀλλά, πού σύρουν στόν εὐτελισμό τῆς προσωπικότητας καί στήν περιθωριοποίηση τῶν μύχιων πόθων της. Μοτίβο ἐπιδίωξης, ἡ τυποποίηση τῆς ζωῆς. ῾Η ἔνταξη τῆς προσωπικότητας στό γκέτο τῆς ὀργανωμένης ἐκμετάλλευσης. Καί ἡ στερέωση τῆς ἐξουσίας τοῦ πολιτικοῦ καί τοῦ οἰκονομικοῦ κατεστημένου.

Ποῦ νά στηλώσει ἕνας σύγχρονος μύστης τῆς ἀθεΐας τό ἀνήσυχο βλέμμα του; Ἀπό ποῦ νά ἀντλήσει ὁδηγητικό φῶς; Καί ποῦ νά στηρίξει τό τρεμάμενο χέρι του, κατά τίς στιγμές τῆς ὀδύνης καί μέσα στήν ἀπελπιστική ἐμπειρία τῆς ὁλοκληρωτικῆς ἐγκατάλειψης; Τά συνθήματα καί τά τραγούδια τοῦ ἀθεϊσμοῦ εἶναι γοητευτικά καί συναρπαστικά, ὅταν ὁ συνθηματολόγος ἤ ὁ τραγουδιστής περιδιαβάζουν στό πόντιουμ τῆς προβολῆς καί τῆς λαϊκῆς ἀναγνώρισης. Ὅταν, ὅμως, τά “κατεκτημένα” καί τά “κατεστημένα” σχήματα ἀνατρέπονται καί ἡ ὕπαρξη, γυμνή ἀπό τήν ἐξάρτηση τῆς πίστης καί τῆς ἐλπίδας, ἀναδεύει τό ἀδιαπέραστο σκοτάδι, τά συνθήματα τῆς ἀθεΐας δέ φωτίζουν τό μονοπάτι τῆς περιπέτειας καί δέν προσφέρονται γιά στηρίγματα. Οἱ ἄνθρωποι περιφέρονται μόνοι καί σκυθρωποί, “ἐλπίδα μή ἔχοντες καί ἄθεοι ἐν τῷ κόσμῳ” (᾿Εφεσ. β΄ 12).

Τό φαινόμενο τραγικό. Γέννημα τῆς ἄθεης καί ἀνερμάτιστης ἐποχῆς μας. Τῆς ἔπαρσης, πού σκότωσε, μέσα μας, τήν ἐλπίδα. Τῆς ἀπάτης, πού μᾶς αἰχμαλώτισε μέ τόν τεχνητό φωτισμό τῆς διαφήμισης. Τῆς πονηρῆς σκοπιμότητας, πού μᾶς δρομολόγησε στά στρατόπεδα τῆς ἀνελέητης ἐκμετάλλευσης.

Γυρίζοντας ἀνάστροφα τά φύλλα τῆς ἱστορίας, συναντῶ τήν ἄλλη πραγματικότητα. Τή γνήσια ποιότητα τῆς ζωῆς. Τή λειτουργία τῆς πίστης καί τῆς ἐλπίδας. Οἱ ἄνθρωποι δέν εἶναι, οὔτε περισσότερο, οὔτε λιγότερο, ἀσθενικοί, ἀπό ὅ,τι εἶναι ὁ σημερινός ἄνθρωπος. Δέ ζοῦν σέ μαγικούς λειμῶνες εὐφροσύνης. Ἀλλά καί δέν παλεύουν μονόπλευρα, ἀπ᾿ τήν κούνια ἴσαμε τόν τάφο, μέ τίς ἀντιξοότητες τῆς ζωῆς. Βιώνουν τίς χαρές. Καί ἀντιμετωπίζουν θαρρετά τίς θύελλες. Ρουφοῦν μέσα τους τό ποτήρι τῆς εὐτυχίας. Καί νοιώθουν τήν ταραχή, πού προκαλοῦν στήν ὀντότητά τους οἱ φαρμακερές γουλιές τῆς περιπέτειας. Πάντα, ὅμως, μέ τό βλέμμα ὑψωμένο. Πάντα μέ τή σκέψη καί τήν καρδιά προσηλωμένες στό Πρόσωπο τῆς ἄμεσης ἀναφορᾶς καί τῆς ἀπεριόριστης ἀγάπης. Πάντα μέ τό λόγο τῆς προσευχῆς στά φρυγμένα χείλη καί μέ τό στάλαγμα τῆς ἐλπίδας στά κατάβαθα τῆς ψυχῆς.

Αὐτή τήν ἐμπειρία τήν ἔζησαν οἱ ἅγιοι καί τή στερήθηκαν οἱ ἄθεοι. Τή ζοῦν καί σήμερα οἱ ἀδελφοί μας, πού πορεύονται μέ “ἠθελημένη” καί “συνειδητοποιημένη” ἀναφορά στό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ. Καί δέν τήν ἐγγίζουν ἐκεῖνοι, πού, πιστεύοντας τίς ἐπαγγελίες τῶν ποικίλων σκοταδιστῶν, αὐτοπαραδόθηκαν στούς λαφυραγωγούς τῆς ψυχῆς καί στούς ἐκμεταλλευτές τῶν ἀνθρώπινων ὀνείρων.