Το χρέος της Ιεραρχίας:
η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων
12 μητροπολιτών

Αρχιμανδρίτου Ειρηναίου Μπουσδέκη

Μιά λανθασμένη άποψη έχει επικρατήσει στά εκκλησιαστικά μας πράγματα. Ότι δηλαδή μια αδικία που έχει τελεσθεί στην Εκκλησία, μια αντικανονική πράξη που αποτολμήθηκε με γνώμονα προσωπικές σκοπιμότητες των εκάστοτε κρατούντων, μια συμπεριφορά προσθήκης αντικανονικοτήτων πάνω στις αντικανονικότητες και αδικιών πάνω στις αδικίες, είναι κάτι που με υπομονή πρέπει να περιμένουμε για να κοπάσει, είτε με τον θάνατο του αδικούντος ιεράρχη (συνήθως προθιεράρχη), είτε και τελικά με τόν θάνατο του αδικουμένου ιεράρχου.

Δέν τιμούσε καθόλου τήν ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος όταν ευκαίρως -ακαίρως πληθώρα ιεραρχών έλεγαν για την αντικανονική εκθρόνιση των 12 μητροπολιτών καί τα τραγικά και λυπηρά γεγονότα που ακολούθησαν: «Το φτυάρι θα λύσει το θέμα». Όμως με αυτή την αδράνεια της Ιεραρχίας πέθαναν 2 Αρχιεπίσκοποι καί οι διάδοχοί τους δέν έλυσαν τήν αδικία, δέν καταδίκασαν τήν αντικανονικότητα, δεν αποκατάστησαν τους εκθρονισθέντες. Στο τέλος πέθαναν και όλοι οι αδικηθέντες και τότε όλοι έδειξαν ότι ανακουφίστηκαν. Λες και μιλάμε για προσωπικά μόνον θέματα, για ατομικές αντεγκλήσεις και διαμάχες μεταξύ ιεραρχών και όχι για την Εκκλησία του Χριστού πού πληγώνεται σκληρά, που τραυματίζεται βαριά με την αυθαιρεσία, τήν ασυδοσία και την παρανομία των ιεραρχών της, αυτών που ώφειλαν να ορθοτομούν τον λόγο της αληθείας και να έχουν σαν μοναδικό γνώμονα της εκκλησιαστικής πορείας τους τό Πηδάλιο των Ιερών Κανόνων.

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 323, 12ος/2012

Ἐπίσκοπε τῆς ἀγάπης καί τῆς θυσίας,

φώτισε τούς σημερινούς διαδόχους σου

Δοξαστικό τῶν Αἴνων τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου

...Ποιμένες καί Διδάσκαλοι, τόν τοῦ καλοῦ Ποιμένος, ὁμόζηλον ποιμένα, συνελθόντες εὐφημήσωμεν.

Οἱ ἐν νόσοις τόν ἰατρόν· οἱ ἐν κινδύνοις τόν ρύστην· οἱ ἁμαρτωλοί τόν προστάτην· οἱ πένητες τόν θησαυρόν· οἱ ἐν θλίψεσι τήν παραμυθίαν· τόν συνοδίτην οἱ ὁδοιπόροι· οἱ ἐν θαλάσσῃ τόν κυβερνήτην·

οἱ πάντες τόν πανταχοῦ θερμῶς προφθάνοντα, μέγιστον Ἱεράρχην, ἐγκωμιάζοντες οὕτως εἴπωμεν·

Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, ἐξελοῦ ἡμᾶς τῆς ἐνεστώσης ἀνάγκης,

καί σῶσον τήν ποίμνην σου ταῖς ἱκεσίαις σου.

...ἐσεῖς πού εἴσαστε ποιμένες καί διδάσκαλοι, ἀφοῦ συναχθοῦμε, ἐλᾶτε νά εὐφημήσουμε τόν ποιμένα πού εἶχε ὅμοιο ζῆλο μέ τόν καλό ποιμένα.

Νά εὐφημήσουμε ὅσοι εἶναι ἀσθενεῖς τόν ἰατρό· ὅσοι βρίσκονται σέ κίνδυνο τό σωτήρα· οἱ ἁμαρτωλοί τόν προστάτη· οἱ φτωχοί τό θησαυρό· οἱ βυθισμένοι στή θλίψη τήν παρηγοριά· οἱ ὁδοιπόροι τή συντροφιά· οἱ ταξιδιῶτες τῆς θάλασσας τόν κυβερνήτη·

κι’ ὅλοι μαζί ἀφοῦ ἐγκωμιάσουμε αὐτόν πού παντοῦ θερμά προφταίνει, μέγιστο Ἱεράρχη, ἔτσι νά τόν παρακαλέσουμε·

Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασε νά μᾶς βγάλεις ἀπό τήν παροῦσα ἀνάγκη

καί σῶσε τήν ποίμνη σου μέ τίς ἱκεσίες σου. 

Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ, 22-2-1997

Ἡ στρέβλωσι τῶν ἱερῶν κειμένων

 (Φωτογραφία: Mητροπολίτης Tριφυλίας καί  Ὀλυμπίας Στέφανος)

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Φαινόμενο ἐκφυλιστικό, πού καταρρακώνει ἐπικίνδυνα τήν ἀρχιερατική ἀξία, ὑποβαθμίζει τό κύρος τῆς ἡγεσίας καί δυσχεραίνει τόν ἐκκλησιολογικό διάλογο. Στά ἐποχιακά ἀρχιερατικά δημοσεύματα, στά κείμενα, πού διατυπώνονται γιά νά στηρίξουν διάτρητες Συνοδικές ἤ Mητροπολιτικές ἀποφάσεις καί στίς «ἐν θερμῷ» ἀντικρούσεις κατηγοριῶν, παρατηρεῖται μιά ἐκτεταμένη καί συστηματική στρέβλωσι τῶν ἱερῶν κειμένων. Oἱ ἀρχιερατικοί κάλαμοι καί οἰ δορυφόροι, πληρωμένοι, θεολογικοί κονδυλοφόροι, στήν ἐναγώνια προσπάθειά τους νά δικαιώσουν τή σημερινή ἐκκλησιαστική πολιτική ἤ νά καλύψουν ἐνέργειες, πού σοκάρουν τήν κοινή γνώμη καί προκαλοῦν ἔντονες ἀντιδράσεις, καταφεύγουν στήν ἀπαράδεκτη μέθοδο τῆς παραχαράξεως τοῦ νοήματος τῶν Ἁγιογραφικῶν καί Πατερικῶν προσταγῶν. Ἀποσποῦν ἀπό τήν Ἁγία Γραφή καί ἀπό τίς Πατερικές συγγραφές φράσεις, πού νομίζουν, ὅτι μποροῦν νά τίς χρησιμοποιήσουν σάν ἀσπίδα τῶν προσωπικῶν τους ἀπόψεων καί τῶν ὔποπτων δραστηριοτήτων τους. Kαί, χωρίς τόν παραμικρό ἐνδοιασμό, στρεβλώνουν τό γράμμα καί τό πνεῦμα τῶν ἱερῶν αὐτῶν παρακαταθηκῶν, γιά νά στηρίξουν τά ἀστήρικτα καί νά δικαιώσουν τά ἀδικαίωτα. Συχνά ἀγκιστρώνονται σέ μιά λέξι τῶν Kαινοδιαθηκικῶν ρήσεων ἤ τῶν Ἱεροκανονικῶν ὁρισμῶν  καί οἰκοδομοῦν τή δική τους διαλεκτική, τήν ἱκανή νά ἀνοίξη τό δρόμο πρός τήν αὐθαιρεσία καί νά εὐνοήση τήν ὀποιαδήποτε κατάχρησι τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐξουσίας. Ἤ πλάθουν μιά ἰδιότυπη καί καινοφανῆ ἑρμηνεία, γέννημα καί θρέμμα ἀγραμματωσύνης καί σκοπιμότητας καί τήν ἐμφανίζουν ὡς τήν πιό ἰσχυρή καί τήν πιό πειστική ὑπεράσπισι τῶν ἰσχυρισμῶν τους.

Tά παραδείγματα ἄπειρα. «Ἐπιλείψει με διηγούμενον ὁ χρόνος...». Tό ἅρμα τῆς ἀλλοπρόσαλλης ἐκκλησιαστικῆς πολιτικῆς τῶν δραματικῶν εἰκοσιτριῶν χρόνων συνοδεύεται πάντοτε καί ἀπό τό μηχανισμό τῶν παραχαράξεων καί τῶν στρεβλώσεων τῶν ἱερῶν κειμένων. Ὅλοι ἐκεῖνοι, πού αὐθαιρετοῦν καί παρανομοῦν, πλάθουν μύθους καί τούς ἐμφανίζουν ὡς ἱερά θέσμια, τά ὀποῖα, δῆθεν, στηρίζουν καί ὑπερασπίζονται. Kατά τήν περίοδο αὐτή τῆς ὀργιαστικῆς ἀνωμαλίας εἶδαν τό φῶς τῆς δημοσιότητας τερατουργήματα, τά ὀποῖα ἐμφανίστηκαν σάν ἑρμηνεῖες τῆς Kαινῆς Διαθήκης καί τῶν Ἱερῶν Kανόνων. Θά τά μελετοῦν οἱ μεταγενέστεροι καί θά καγχάζουν. Mόνα αὐτά εῖναι ἱκανά νά σημοτοδοτήσουν τήν εὐτέλεια τῆς σημερινῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως καί τή θεολογική καί ἠθική πενία τῶν ἀχθοφόρων τῶν τίτλων τῆς ἰερῆς ἐπιστήμης.

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 102, 1-2-2003 

Εὐρωπαϊκός πειρασμός (β)

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Σχεδιασμοί φανφαρονικοί, ἔξω ἀπό τό ἱστορικό καί πολύ περισσότερο, ἔξω ἀπό τό ᾿Ορθόδοξο γήπεδο. ῎Ονειρα προσωπικῆς προβολῆς, μέ τή θολή ἐπένδυση τῆς διορατικότητας καί τῆς πανευρωπαϊκῆς ἐμβέλειας. Φτηνές προσεγγίσεις, ἀναλύσεις καί ἐκτιμήσεις, πού δέν ὁριοθετοῦν γόνιμη προβληματική καί, πού δέν ἐκβάλλουν σέ πρακτική ρωμαλέα, θυσιαστική καί ἱστορικά δικαιωμένη.

῞Ολα θολά καί ὅλα ὕποπτα, ὅσα ἀράδιασε ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, στή Σύνοδο τῆς ῾Ιεραρχίας τοῦ περασμένου ᾿Οκτωβρίου, σχετικά μέ τή μετοχή τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος στήν ἀνοικοδόμηση τοῦ “κοινοῦ εὐρωπαϊκοῦ οἴκου”. Μέ τό ξεφύλλισμα, ἀναγκάζεσαι νά κάνεις καί ξετίναγμα. Καί ἀφαιρώντας τόν ἀνιστόρητο λεκτικό φόρτο, τήν οὐτοπική διαλεκτική καί τόν ὑπεροπτικό διάκοσμο, ἀνακαλύπτεις, πώς δέν ἀπομένει τίποτε. Καμμιά συγκροτημένη προοπτική γιά εὐαγγελισμό στή σύγχρονη οἰκουμένη. Καμμιά ρεαλιστική παρακίνηση γιά Συνοδική ἀπόφαση. Κανένα οὐσιαστικό ἄνοιγμα τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος πρός τούς διευρυμένους ὁρίζοντες τῆς ἑνωμένης Εὐρώπης. 

Διαβάζοντας τήν ἐκτεταμένη περίληψη τῆς φλύαρης καί ἀπροσδιόριστης εἰσήγησής του, σημείωσα καί τό ὑπογραμμίζω μέ ἔμφαση, ὅτι ὁ Χριστόδουλος αὐτοπροδίδεται ὡς ἀνιστόρητος καί σφόδρα ἐπηρεασμένος ἀπό τήν ἐκκοσμικευμένη πρακτική τοῦ προτεσταντικοῦ κόσμου. ῾Η διαλεκτική του, οἱ ἀναλύσεις του, οἱ στόχοι του, ὅλα προδίδουν μιά παχυλή ἄγνοια τοῦ τρόπου παγίωσης τῆς χριστιανικῆς ταυτότητας στίς συνειδήσεις τῶν λαῶν τῆς εὐρωπαϊκῆς ἠπείρου καί μιά ἐρωτοτροπία πρός τίς ἑρμηνεῖες καί τή μεθοδολογία τῶν πολυπληθῶν, σημερινῶν προτεσταντικῶν παραφυάδων.

Περιοδικό «’Ελεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 101, 16-1-2003

Εὐρωπαϊκός πειρασμός (α)

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Αὐτοπαγιδευμένος μόνιμα ὁ προκαθήμενος τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. Στήν ἔπαρσή του. Στήν εἰδωλοποίηση τοῦ προσώπου του. Στήν ἐπίδειξη ἐξουσιαστικῆς δύναμης. Στό μονόλογο τῆς δῆθεν ὑπεροχῆς του. ᾿Ακόμα καί ὅταν ἐγγίζει ἐκρηκτικά προβλήματα, πού συγκλονίζουν τή σύγχρονη κοινωνία καί ἐπηρεάζουν ἀρνητικά τήν ἱερή παρεμβολή τῆς ᾿Εκκλησίας, δέ δείχνεται ἱκανός νά ξεπεράσει τό φράγμα τῶν ἀτομικῶν του φιλοδοξιῶν. Τήν ἀκόρεστη δίψα γιά προβολή. Καί τήν ἑστίαση τοῦ ἐνδιαφέροντός του σέ μεθοδεύσεις, πού στιλβώνουν τό προφίλ του καί πολλαπλασιάζουν τά μόρια τῆς δημοτικότητάς του.

Δέ θά σταθμεύσω σέ ὅλους τούς ἐνδιάμεσους σταθμούς, στά πολλά θέματα καί προβλήματα, πού ἐμφάνισε ἐπιδεικτικά, ἀλλά καί ἀναποτελεσματικά, στή Σύνοδο τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος τοῦ περασμένου ᾿Οκτωβρίου. Θά μείνω στό ἕνα, πού, πραγματικά, ἀποτελεῖ τή μεγάλη πρόκληση πρός τή διοίκηση τῆς ᾿Ορθόδοξης ᾿Εκκλησίας μας καί πρός ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα. Πρόκειται γιά τό μηχανισμό τοῦ θρησκευτικοῦ ἀποχρωματισμοῦ, πού ἔχουν βάλει σέ λειτουργία τά μεγάλα καί κρυφά κέντρα ἀποφάσεων. ᾿Εκεῖνα, πού διασκέπτονται μυστικά καί μανουβράρουν τούς λαούς τῆς οἰκουμένης στήν ἀποδοχή τῶν δεσμῶν τῆς παγκοσμιοποίησης καί στήν “ἄνευ ὅρων” ὑποταγή στούς δυνάστες τῆς πολιτικῆς καί τῆς οἰκονομικῆς παντοδυναμίας.

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου, ‟Τό «τραῦμα» τῆς ἀγάπης”, α’ ἔκδ. (Ἀθήνα: Ἐκδόσεις «ΣΠΟΡΑ», 2002), σελ. 114

Η μεγάλη εκτροπή

«... Ἡ συνειδησιακή ὑποχώρηση στήν προπαγάνδα τῶν ἐκτρώσεων, ἡ ἐπίσημη ἤ ἀνεπίσημη νομιμοποίηση τῆς χυδαίας καί ἐγκληματικῆς πράξης, πού ὁπλίζει τά χέρια τῶν γονιῶν καί τούς κάνει νά στρέφονται ἐνάντια στά ἀνυπεράσπιστα νήπια, στούς καρπούς τῶν σπλάγχνων τους, εἶναι ἡ μεγάλη ἐκτροπή τοῦ πολιτισμοῦ μας.»

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου, ‟Τό «τραῦμα» τῆς ἀγάπης”, α’ ἔκδ. (Ἀθήνα: Ἐκδόσεις «ΣΠΟΡΑ», 2002), σελ. 102

Το είδωλο της εποχής μας

«… Σέ τούτη τήν ἐποχή τῆς ἀφόρητης πνευματικῆς ξηρασίας, πού ἡ φωτογραφία τῆς ἔπαρσής μας καί ὁ πίνακας τῶν ἀτομικῶν μας δικαιωμάτων κάλυψαν τό πρόσωπο τοῦ Σταυρωμένου Θεανθρώπου καί τίς ἱλαρές μορφές τῶν ἁγίων μας, ἀντί γιά τή θυσιαστική πράξη τῆς ἀγάπης μελετοῦμε καί ἀποθηκεύουμε μέσα μας τό ἕνα καί μοναδικό εἴδωλο, τό ἄτομό μας.»

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 82, 1-4-2002

2004 μετά Χριστό...

Μητροπολίτου Αττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Τό 2004 ἔχει σημανθεῖ ὡς ὁρόσημο γιά τήν ἑλληνική πατρίδα. Κάτι σάν σταθμός συνάντησης μέ τήν αἰώνια δόξα. Σάν ἱστορική ἀναβάπτιση τοῦ ἑλληνικοῦ χώρου καί ἀνύψωση τοῦ κάθε ῞Ελληνα (καί τοῦ ᾿Ολυμπιονίκη ἀθλητή καί τοῦ ἐθελοντή ὁδοκαθαριστή) στό βάθρο τῆς ὑπέρτατης τιμῆς καί τῆς οἰκουμενικῆς ἀναγνώρισης. ῞Ολοι ἐμεῖς θά βιώσουμε καί θά δείξουμε τό μεγαλεῖο τῆς φυλῆς. Καί ὅλοι οἱ ξένοι θά γονατίσουν καί θά προσκυνήσουν τό ἀθάνατο ὀλυμπιακό πνεῦμα καί τίς ἀθλητικές ἐπιδόσεις τῆς σύγχρονης ἑλληνικῆς νιότης.

Δέν ἀντικρίζω μεμψίμοιρα ἤ ἐπικριτικά τίς ἐργώδεις προετοιμασίες τοῦ σημαντικοῦ ἀθλητικοῦ γεγονότος. ῎Αν καί, μέ τούς μεγαλόπνοους προγραμματισμούς καί μέ τήν ἐμπορική ἅμιλλα, πού συμπορεύεται μέ τό ἄγχος γιά μεγάλες, ἴσως καί ἰδιοτελεῖς, ἐπιδόσεις, ἡ ὀλυμπιακή προοπτική ἄθλησης ἀπωθεῖται ὁλοένα καί περισσότερο στή σκιά καί ἄλλες ἐπιδιώξεις κυριαρχοῦν στό τηλεοπτικό προσκήνιο καί στά ἐργοτάξια τῶν σχεδιασμῶν καί τῆς δουλειᾶς. ῾Η ἄθληση δέ δείχνει νά εἶναι ὁ κύριος στόχος. Καί τό λιτό, ἀλλά δοξασμένο, στεφάνι τῆς ἐλιᾶς δέ θεωρεῖται ἱκανό ἔπαθλο, γιά νά στεφανώσει τά κεφάλια τῶν νικητῶν. Σκοτεινά παρασκήνια δουλεύουν, γιά νά καρπωθοῦν τήν εὐκαιρία. Καί λάγνοι τῆς δόξας καί τοῦ χρήματος κινοῦνται μεθοδικά, γιά νά ἀποσπάσουν τήν παγκόσμια ἀναγνώριση ἤ νά ἁρπάξουν τό περιεχόμενο τῶν πολυκλαδικῶν ταμείων. 

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 247, 16-2-2009

᾿Εμπλοκή καί διαπλοκή

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Κατάθεσα, σέ δυό συνέχειες, τίς ἐκτιμήσεις μου καί τίς ἀνησυχίες μου γιά τό  σχῆμα “τῆς Νόμῳ κρατούσης Πολιτείας”. Γιά τό καταπιεστικό σύστημα διοίκησης τῆς ᾿Ορθόδοξης ἑλληνικῆς ῾Εκκλησίας μας, πού τή δεσμεύει καί τήν καθυποτάσσει στό ἀτίθασο ἅρμα τῆς κοσμικῆς Πολιτικῆς ἐξουσίας καί τή σύρει σέ μιά σκόπιμη, ἀδιάκοπα ἐναλλασσόμενη καί τραγικά ἀτελέσφορη διακύμανση ἀπό τήν ἰσοπεδωτική ἐμπλοκή στά γρανάζια τῆς κρατικῆς μηχανῆς στή σκοτεινή διαπλοκή μέ τούς ἐξουσιαστές τῆς ἡμέρας.

Στό διάστημα τῆς ἐνασχόλησής μου μέ τό θέμα αὐτό, ξέσπασαν, ἀδόκητα, οἱ τραγικές ἐξεγέρσεις, πού ἔφεραν στό ὅριο τῆς ἀπόγνωσης καί τοῦ ἀλληλοσπαραγμοῦ ὁλόκληρη τήν ἑλληνική οἰκογένεια. Τά Σχολειά ἔκλεισαν. Τά παιδιά μας ξεχύθηκαν στούς δρόμους. Οἱ διαμαρτυρίες τους, τά παράπονά τους καί οἱ καταφορές τους στρίμωξαν στά ἑδώλια τῆς ἐνοχῆς τήν κατεστημένη γενιά καί τήν ἐπιλεγμένη ἡγεσία της. Τό αἷμα ἔβαψε τήν πολύπαθη ἑλληνική γῆ. Οἱ φωτιές ἀπανθράκωσαν περιουσίες, πού ἀποκτήθηκαν μέ βαρύ μόχθο. ῾Η καθημερινότητα πῆρε “τήν ἀνάποδη” καί κατάντησε κόλαση.

῾Η ἐμπειρία τῆς κοινωνικῆς αὐτῆς καταιγίδας, μέσα στά πλαίσια τῆς εὐρύτατης προβληματικῆς της, μοῦ ἔδωσε τό ἔναυσμα, νά ξανατοποθετήσω στήν τράπεζα τῆς ἔρευνας καί τῆς ἐπισταμένης τομογραφίας τό σχῆμα ἐξάρτησης τῆς ᾿Εκκλησίας ἀπό τήν Πολιτεία καί νά φωτογραφήσω τά ἀρνητικά καί, κατά περίπτωση, καταστροφικά παράγωγα τοῦ ἄθεσμου ἐναγκαλισμοῦ τοῦ χαρισματικοῦ ἐπισκοπικοῦ ἡγετικοῦ λειτουργήματος μέ τήν, ἐντυπωσιακά πολύχρωμη ἤ διακριτικά καμουφλαρισμένη, κοσμική σκοπιμότητα.