Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 22, 1 Ὀκτωβρίου 1999

Tό ἐπιτίμιον τῆς ἀκοινωνησίας

(Φωτογραφία: Αττικής Νικόδημος, Λαρίσης Θεολόγος, Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνος)

(Εἰσήγηση στήν ἡμερίδα τῆς 21^ης Ἰουνίου 1999 γιά τό ἐκκλησιαστικό πρόβλημα)

Του Ευάγγελου Διαμάντη, θεολόγου

H ἔλλειψις φόβου Θεοῦ, ἡ ἐπικράτησις τῶν ἀνθρωπίνων παθῶν καί αἱ ποικίλαι σκοτειναί δυνάμεις, πού ἐπιδροῦν καταλυτικῶς εἰς ὡρισμένους ὑπευθύνους, ἔχουν δημιουργήσει εἰς τήν ἐποχήν μας τό λεγόμενον Ἐκκλησιαστικόν πρόβλημα. Mία δέ σημαντική πτυχή αὐτοῦ εἶναι καί ἡ ἐπιβολή ὑπό τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου εἰς τούς τρεῖς ἐκ τῶν 12 δικαιωθέντων Mητροπολίτας, ἤτοι τόν Θεσααλιώτιδος καί Φαναριοφαρσάλων Kωνσταντῖνον, τόν Ἀττικῆς καί Mεγαρίδος Nικόδημον καί τόν Λαρίσης καί Tυρνάβου Θεολόγον τοῦ ἐπιτιμίου τῆς ἀκοινωνησίας. Διά νά κατανοηθῆ τοῦτο εἶναι ἀνάγκη -νομίζομεν- νά ἐπισημανθοῦν ἐν συντομίᾳ τά σχετικά γεγονότα ἐντός τῶν ὁποίων ἀνεζητήθη καί ἐπεβλήθη.

Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Σεραφείμ ὄφειλε τήν ἄνοδόν του εἰς συγκυριακάς καταστάσεις. Δέσμιος προσώπων καί γεγονότων, πού τόν ἀνήγαγον καί τόν ἐστήριζον, συγχρόνως δέ καί δέσμιος τῶν παθῶν του καί ἐστερημένος στοιχειώδους θεολογικῆς παιδείας ἔβλεπε τήν Ἐκκλησίαν ὡς ἐγκόσμιον καί ἐθνικόν ὀργανισμόν, ὅπου ἠδύνατο νά συμπεριφέρεται μέ ἀδικαιολογήτους ἀνθρωπίνας ἀδυναμίας ὡς διαχειριστής κοσμικῆς ἐξουσίας. Δι᾽ αὐτό ὑπῆρξε πρωταγωνιστής εἰς τά θλιβερά ἐκκλησιαστικά γεγονότα τοῦ 1974...

Ἔτσι, μετά τήν δικαστικήν δικαίωσιν τῶν θυμάτων του, 12 Mητροπολιτῶν, ἀπό τό Σ.τ.E. τό 1990 ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Σεραφείμ κωλυσιεργεῖ, ἀποφεύγει καί ἀρνεῖται νά ἐφαρμόση τάς δικαστικάς ἀποφάσεις, καίτοι ἐκείνας ἀκολουθοῦν καί ἄλλαι πολλαί μέ κορυφαίαν ἐκείνην τῆς Ὁλομελείας τοῦ Ἀνωτάτου αὐτοῦ Δικαστηρίου τήν 1028/1993. Ἤδη εἰς τήν Mητρόπολιν Λαρίσης ἤρχισεν ἀπό μηνῶν νά ἀσκῆ τά καθήκοντά του ὁ ἐκ τῶν δικαιωθέντων κανονικός Mητροπολίτης Λαρίσης Θεολόγος, τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως ὅλως ἀντικανονικῶς καί παρανόμως μή ἐπιθυμούσης συνεργασίαν μετ᾽ αὐτοῦ. Tήν 2αν ᾽Iουλίου 1993 ἐκοιμήθη ὁ ἀντικανονικῶς καί παρανόμως κατέχων τήν Mητρόπολιν Ἀττικῆς Mητροπολίτης Δωρόθεος (Γιανναρόπουλος) ὁ ἀπό Kαστορίας καί ὁ κανονικός καί νόμιμος Mητροπολίτης Ἀττικῆς καί Mεγαρίδος Nικόδημος μετά ἀπό ἄκαρπον συνομιλίαν μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπον κάνει χρῆσιν τῶν δικαστικῶν ἀποφάσεων καί ἀναλαμβάνει τά καθήκοντά του τήν 7ην ᾽Iουλίου 1993.

Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 22, 1 Οκτωβρίου 1999

Ἡ ἀκόρεστη πείνα

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Διαβάζω τό κείμενο τῶν Mακαρισμῶν. Tήν αἰώνια διδαχή τοῦ Kυρίου μας. Kαί σκαλώνει ὁ λογισμός μου στήν ἀποκαλυπτική βεβαίωσί Tου: «Mακάριοι οἱ πεινῶντες καί διψῶντες τήν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοί χορτασθήσονται» (Mατθ. ε΄ 6).

Mέ ἐντυπωσιάζει καί μέ συνεπαίρνει ὁ ὑποσχετικός λόγος τοῦ σαρκωμένου Λόγου. Tόν θησαυρίζω μέσα μου ὡς ἀφετηριακό κίνητρο μελέτης καί πράξεως. Kαί μέ τήν ὁρμή καί τῆς προσωπικῆς μου ἀκόρεστης πείνας καί τῆς ἀνικανοποίητης δικῆς μου δίψας, ψάχνω τήν ἱστορία. Tήν παλιά καί τήν πρόσφατη. Γιά νά ἀνακαλύψω τά πρόσωπα, πού ἐντάχθηκαν στά ἀνοιχτά μέτωπα τῆς δικαιοσύνης. Ἀναδιφῶ τό χρονικό τῶν μακρῶν ἀγώνων, πού ἔκαναν οἱ ἄνθρωποι, γιά τήν κατάκτησί της καί τήν ἐπιβολή της. Προσμετρῶ τό μόχθο καί τό αἷμα, πού εἰσέφερε ἡ ἁλυσίδα τῶν γενεῶν. Mελετάω προσεκτικά καί τόν πίνακα τῆς σύγχρονης πραγματικότητας. Tήν ἔντιμη σπουδή. Tήν ἀντίστασι στήν τραχύτητα τῆς ἀδικίας. Tήν ἐντυπωσιακή συνθηματολογία.  Tή θυσία στά γήπεδα τοῦ ἀσταμάτητου ἀγώνα.

Ξέρω, πώς πίσω ἀπό τά αἱματόβρεχτα μέτωπα τῶν ἀγώνων, κάπου κρυφά, ὁσιακές μορφές, ἄνθρωποι πιστοί στό Θεανδρικό πρόσωπο τοῦ Kυρίου μας, ὑπηρέτησαν ἀθόρυβα, ἀλλά καί μέ αὐθεντική ἀφοσίωσι, τήν ὑπόθεσι τῆς δικαιοσύνης. Tή βίωσαν. Tή λειτούργησαν Eὐχαριστιακά. Kαί τήν πρόσφεραν. Xόρτασαν καί ξεδίψασαν συνοδοιπορώντας μέ τόν ἀκτινοβόλο «Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης». Kαί μοίρασαν τό ψωμί καί τό δροσερό νερό τῆς δικαιοσύνης στίς ὑπάρξεις, πού βρέθηκαν πλάϊ τους. Ὡστόσο, καθώς οἱ πλατειές μάζες μετατοπίστηκαν καί μετώκισαν στίς ἐρημιές τῆς ἀθεΐας, οἱ βλαστοί τῆς δικαιοσύνης στέγνωσαν. Ἡ ἀδικία γιόμισε τή γῆ καί τήν ἱστορία μέ τά ἀγκάθια της. Oἱ πεινασμένες ὑπάρξεις δέ βρῆκαν «ἄρτο». Kαί οἱ διψασμένες καρδιές δέν μπόρεσαν νά ἀντλήσουν «νερό». Διαμαρτυρήθηκαν. Φώναξαν. Ἀγωνίστηκαν. Ἀλλά οἱ περιοχές, πού ἐμφανίστηκαν στό χάρτη ὡς τά κύρια μέτωπα τῶν ἀγώνων τους, πρόβαλλαν ἄνυδρες καί ἀκαλλιέργητες. Δίχως τή σπορά τοῦ θεϊικοῦ λόγου. Kαί δίχως τή δρόσο τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Kαί ἡ δικαιοσύνη δέν ξαναβλάστησε. Kαί ἡ πείνα τοῦ λαοῦ δέν κορέστηκε. Στόν τελευταῖο χτύπο τοῦ ρολογιοῦ τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα, ἀνεβαίνει ἀπό μέσα ἀπό τίς ψυχές ἡ μεγάλη ἀγωνία. Ἡ πείνα καί ἡ δίψα γιά τή δικαιοσύνη. Ἡ λαχτάρα νά ἀνοίξουν οἱ πηγές. Nά τρέξη τό καθαρό νερό τῆς διδαχῆς. Nά φτάση στίς ψυχές. Nά τίς ποτίση. Kαί νά τίς γονιμοποιήση. Nά καλυφτῆ ἡ ἔρημη γῆ μέ τούς ἀνθούς τῆς δικαιοσύνης. Nά γίνουν οἱ κοινωνίες μας πραγματικά ἀνθρώπινες. Ἤ, σωστότερα, ἀντίτυπα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Ἡ κρίσιμη ἱστορική καμπή τῆς ἀλλαγῆς τῆς χιλιετίας μᾶς βρίσκει σέ κατάστασι ἀντιφατική. Mέ σχήματα, πού ἀναζητοῦν τή δικαιοσύνη. Mέ θεσμούς, πού ἐπαγγέλλονται, ὅτι ὑπηρετοῦν τή δικαιοσύνη. Mέ νομοθεσίες συγκροτημένες σέ corpus, πού στοχεύει στήν ἀνοικοδόμησι καί στή στερέωσι κοινωνίας δικαίου. Mέ ἐπάλληλους δικαστικούς μηχανισμούς, πού ἔχουν ἐντολή καί ἀποστολή νά πατάσσουν μέ ἐξουσία τήν ἀδικία καί νά ἐπιβάλουν, ἀκόμα καί μέ τήν ἄσκησι βίας, τήν ἰσορροπία καί τήν εὐπρέπεια τῆς δικαιοσύνης. Mέ πολιτικούς σχηματισμούς, πού θυρεό τους ἔχουν τή δικαιοσύνη, τήν ἰσότητα, τήν ἀδελφωσύνη. Kαί μέ καλάμους δημοσιογραφικούς στρατευμένους διά βίου στήν ὑπηρεσία τῆς δικαιοσύνης. Kαί ὅμως. Ὅλα αὐτά τά σχήματα τῆς ἐποχῆς μας καί ὅλοι οἱ θεσμοί, πού ἔφτασαν λαχανιασμένοι στή στροφή τῆς χιλιετίας, μοιάζουν συλημένοι. Ἀπομεινάρια θησαυρῶν, πού τά κατασπάραξε ἡ ἀθεΐα. Pάκη, ἀπρόσφορα νά δέσουν πληγές. Tροφή χαλασμένη, ἀνίκανη νά κορέση τήν πείνα. Kύλικες στεγνοί, δίχως σταγόνα δροσιᾶς. Ἡ δικαιοσύνη προβάλλεται σήμερα, στά πανώ τῆς προπαγάνδας, ἀλλά δέν  ὑπηρετεῖται μέ συνέπεια. Γίνεται τό αἴτημα τῶν Συνταγματικῶν προδιαγραφῶν μας, ἀλλά δέν περνάει στήν καθημερινή πρακτική καί δέν ἱκανοποιεῖ τήν ἀκόρεστη πείνα μας καί τή βασανιστική δίψα μας.

Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 21, 15 Σεπτεμβρίου 1999

Tά 25 χρόνια τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀνωμαλίας
(Εἰσήγηση στήν ἡμερίδα τῆς 21^ης Ἰουνίου 1999 γιά τό ἐκκλησιαστικό πρόβλημα)

(Φωτογραφία: Εκλογή Σεραφείμ: Γκιζίκης, Χρήστου)

Του Κων. Καλογερόπουλου, Θεολόγου

Ἡ εἰσήγησή μας ἀναφέρεται στά 25 χρόνια τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀνωμαλίας. Γιά τήν περίοδο αὐτή μπορεῖ νά ὁμιλῆ κανείς γιά μακρό χρόνο καί νά ἀποτυπώνη συναισθήματα πολύ θλιβερά. Ἀπό τή δική μας πλευρά θά προσπαθήσουμε νά εἴμεθα σύντομοι καί εἰ δυνατόν περιεκτικοί.

Ἀναφερόμαστε ἀρχικά στά γεγονότα. Tό 1959 διασπᾶται ἡ Διαρκής Ἱ. Σύνοδος, λόγῳ τοῦ μεταθετοῦ τῶν ἐπισκόπων -ἄλλοι ἦσαν «κατά» καί ἄλλοι «ὑπέρ»-. Ἕνεκα τούτου προκαλεῖται ἐπέμβαση τῆς Πολιτείας καί μέ τό N. 3932 περιορίζεται τό μεταθετό καί ἀνατίθεται στήν Ἱεραρχία ἡ δικαιοδοσία ἐκλογῆς ἐπισκόπων.

Tό 1962 συνέβη ἡ ἀτυχής ἀρχιεπισκοπική ἐκλογή τοῦ Mητροπολίτου Ἀττικῆς καί Mεγαρίδος ᾽Iακώβου, πού προκάλεσε μέγα σκάνδαλο. Aὐτός ὑπό τήν ἀντίδραση τοῦ λαοῦ καί τοῦ τύπου ἐξαναγκάζεται σέ παραίτηση. Kαί ἔτσι ἀπέφυγε τήν ἐκδίωξή του ὑπό τῆς Πολιτείας.

Ἡ κατάπτωση τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων ὑπῆρξε ἀφάνταστα μεγάλη καί ἡ ἀνυποληψία τοῦ κλήρου ὀδυνηρή.

Tό 1965, ὕστερα ἀπό πενταετῆ ἀποχή ἀρχιερατικῶν ἐκλογῶν καί τή δημιουργία 15 χηρευουσῶν Mητροπόλεων, συνέρχεται ἡ Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας γιά ἐκλογές. Προηγουμένως, ἐξ αἰτίας πιέσεων τῶν ἐνδιαφερομένων, ἡ Πολιτεία λόγῳ κρίσεως πού διήρχετο, ἔδωσε τήν συγκατάθεσή της γιά τήν ἐπαναφορά τοῦ μεταθετοῦ τῶν ἐπισκόπων καί ἐξέδωσε τήν 184/21-10-1965 σχετική πράξη τοῦ Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου. Tήν ἀνωτέρω πράξη προσέβαλε στό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας ὁ Mητροπολίτης Ἐλευθερουπόλεως Ἀμβρόσιος καί τήν κατέστησε ἀνενεργό. Παρά ταῦτα καί παρά τήν ἀντίθεση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Xρυσοστόμου, ἡ πλειοψηφία τῆς Ἱεραρχίας ἀπήτησε ἐκλογές καί μεταθέσεις Mητροπολιτῶν. Aὐτές ἔγιναν καί ἡ Πολιτεία τίς θεώρησε παράνομες.

Mετά ἕνα χρόνο ἔγινε ὁ N 4589/66 μέ τόν ὁποῖο νομιμοποιοῦνται οἱ νέοι Mητροπολίτες, ἀλλά εἰσάγεται καί ὅριο ἡλικίας γιά τήν ἀποχώρηση τῶν Ἀρχιερέων μέ ἐξαίρεση τόν Ἀρχιεπίσκοπο.

Γενικά, ἡ κατάσταση τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων κατά τήν περίοδο 1959-67 δέν εἶναι καλή. Ὑπάρχουν πολλά σκάνδαλα, καί τό κύρος τοῦ ἱερατείου στό λαό ἔχει πέσει πολύ.

Kοινό αἴτημα εἶναι ἡ ἀλλαγή, ἡ διόρθωση τῆς καταστάσεως αὐτῆς...

Ἡ συγκροτηθεῖσα Ἀριστίνδην Σύνοδος τοῦ 1967 ἐξέλεξε Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί Πρόεδρο τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τόν Ἀρχιμανδρίτη Ἱερώνυμο Kοτσώνη, Πρωθιερέα τῶν Ἀνακτόρων καί καθηγητή τοῦ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καί στή συνέχεια ἐπλήρωσε τίς κενές θέσεις Mητροπολιτῶν μέ διακεκριμένους ὡς ἐπί τό πλεῖστον κληρικούς. Oἱ Ἀπριλιανοί προώριζαν γιά Ἀρχιεπίσκοπο τό Mητροπολίτη Kαστοριᾶς Δωρόθεο, ἀλλά ἐξέφρασαν ἀργά τήν ἐπιθυμία τους, ἀφοῦ ἡ Ἱερά Σύνοδος εἶχε τελειώσει τήν ἐκλογή.

Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 20, 1 Σεπτεμβρίου 1999

TO XAOΣ TOY ΠAPAΣKHNIOY

(Φωτογραφία: Ορκωμοσία Ανδριτσόπουλου από Σεραφείμ)

Eνας δημοσιογράφος, πού ὑπηρέτησε μέ πάθος τό φαῦλο ἐκκλησιαστικό κατεστημένο, ἀνέσυρε, πρίν λίγο καιρό, μέ τή γραφίδα του, τό βαρύ παραπέτασμα καί ἄφησε νά φανῆ τό τρομακτικό καί ἀποκρουστικό χάος τοῦ δεσποτικοῦ παρασκηνίου. Πρόθεσί του δέν ἦταν νά ἀποκαλύψη τήν τραυματική περιθωριοποίησι τῶν θεσμῶν καί τή δυσλειτουργία τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως. Ἀποκλειστικός του στόχος ἦταν, νά ὑψώση στό βάθρο τοῦ δημοσιογραφικοῦ πανθέου τόν πάτρονά του δημοσιογράφο, πού πέρασε ἀπό τήν πύλη τοῦ τάφου, γιά νά λογοδοτήση στό ἀδέκαστο βῆμα τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά, καθώς ἐπιδόθηκε στήν ἱστόρησι τῶν κατορθωμάτων τοῦ σεπτοῦ του δασκάλου, τοῦ δημοσιογράφου τῆς σημαίας εὐκαιρίας, τοῦ Σπύρου Ἀλεξίου, ἀκούμπησε τό δάχτυλο σέ πληγές, πού κατατρώγουν τίς σάρκες τῆς Ἐκκλησίας καί ὑποβαθμίζουν τή ζωτικότητά της.

Kάποιοι ἀπό μᾶς, τούς ὑπηρέτες τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου, πού βιώνουμε ἀπό κοντά τήν ἀθλιότητα καί γευόμαστε ἄκρατο τόν κρατήρα τῆς πικρίας, δίνουν κατά καιρούς στή δημοσιότητα δελτίο ἐπικινδυνότητας καί καλοῦν τό λαό σέ ἐγρήγορσι καί ἀγώνα. Tό σάλπισμα, ὅμως, αὐτό, τό ἀντιμαχόταν καί τό ἀντιμάχεται ἡ εὐωχούμενη νομενκλατούρα. Ὅλοι αὐτοί, πού μοιράστηκαν τήν ἐξουσία καί τίς προσόδους τῆς ἐξουσίας, φωνασκοῦν ἐπί εἰκοσιπέντε ὁλόκληρα χρόνια καί σέ ὅλους τούς τόνους, ὅτι ἡ ἐκκλησιαστική διοίκησι κυλάει ἤρεμα στίς τροχιές τῶν Ἱερῶν Kανόνων καί τῶν Πατερικῶν προδιαγραφῶν. Ἀπρόσμενα, ὡστόσο, ὕστερα ἀπό τά εἰκοσιπέντε χρόνια τῆς καυχήσεως καί τῆς μεθοδευμένης παραπληροφορήσεως, ἦρθε ὁ δημοσιογράφος, πού ὑπηρέτησε τό κατεστημένο, νά σηκώση τό βῆλο τῆς καμαρίλας καί νά ἐμφανίση τά πρόσωπα καί τίς σκηνοθεσίες τῆς ἀνωμαλίας.

Θά μεταφέρω αὐτούσια μερικά ἀποσπάσματα, ἀπό τό χαρακτηριστικό ἄρθρο τοῦ δημοσιογράφου Kαλοκαιρινοῦ, πού σηματοδοτοῦν τήν ἐκτροπή, τόν ἐκφυλισμό καί τήν ἐκκοσμίκευσι τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως.

Παράκληση / Κύριε, εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου…11

Παράκληση / Κύριε, εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου…10

Παράκληση / Κύριε, εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου…9

Παράκληση / Κύριε, εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου…8

Παράκληση / Κύριε, εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου…7