Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος χουντικός;

Παρά τό πλευρόν τῶν πολιτικῶν κρατουμένων 3^ο

Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Ἱερωνύμου «Το δράμα ἑνός Ἀρχιεπισκόπου» (ΣΤ΄ Ἔκδοση 2003, σελ. 133-138)

Ἐπιστολή Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Ἱερωνύμου πρός τον Πρωθυπουργό τήν 6^η Αὐγούστου 1969.

“Τοῦ ῞Ελληνος ὁ τράχηλος ζυγόν δέν ὑπο­φέρει”

᾿Αγαπητέ μου κ. Πρόεδρε,

Προχθές, ἀνειδοποιήτως, πέρασα ἀπό τό Γραφεῖον σας, μήπως καί σᾶς συναντήσω, πλήν ὅμως ἐπειδή ἦσθε ἀπησχολημένος, καί ὅπως ἔμαθα μέ τό σπουδαι­ότατον θέμα τῆς Παιδείας, ἔφυγα, ἀναμένων εἰδοποί­ησίν σας, ἐφ᾿ ὅσον δέ μέχρι τῆς στιγμῆς δέν τήν ἔλα­βα, σᾶς γράφω τήν παροῦσαν. ῎Ισως μάλιστα ἔτσι νά εἶναι καί καλύτερα, διότι καί ἐγώ θά εἶναι δυνατόν νά σᾶς γράψω ἠρεμώτερον καί σεῖς νά ἔχετε ἐνώπιόν σας ἕνα κείμενον. ᾿Ελπίζω μόνον ἡ παροῦσα μου νά εἰσακουσθῇ καί νά μή ἔχῃ τήν τύχην τῆς πρώτης μου ἐπιστολῆς, εἰς τήν ὁποίαν ἐγώ μέν δέν εἰσηκούσθην, οἱ φόβοι μου ὅμως ἐπηλήθευσαν.

᾿Αφορμήν εἰς τό νά σᾶς γράψω  τήν παροῦσαν μοῦ ἔδωσαν δύο περιστατικά,  πού θά σᾶς ἀναφέρω. Πλήν δέν πρόκειται διά τά μεμονωμένα αὐτά περιστατικά, ἀλλά διά τό πνεῦμα καί τήν κατεύθυνσιν, πού τά προκαλοῦν. Εἶναι τό πνεῦμα καί ἡ γραμμή τῆς ᾿Επανα­στάσεως τῆς 21ης ᾿Απριλίου.

Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος χουντικός;

Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Ἱερωνύμου «Το δράμα ἑνός Ἀρχιεπισκόπου» (ΣΤ΄ Ἔκδοση 2003, σελ. 131-133)

Παρά τό πλευρόν τῶν πολιτικῶν κρατουμένων 2^ο

Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος

Διά νά ἔχω δέ προσωπικήν ἀντίληψιν περί τῶν συνθηκῶν διαβιώσεως τῶν πολιτικῶν κρατουμένων, ἀπεφάσισα νά ἐπισκεφθῶ προσωπικῶς τά κέντρα ὅπου ἐκρατοῦντο.

Εἰς τήν Γυάρον

Οὕτω τήν 27ην ᾿Απριλίου 1968, Σάββατον τοῦ Πάσχα, ἐπεσκέφθην καί τήν νῆσον Γυάρον καί παρέμεινα μέ τούς ἐκεῖ κρατουμένους ἀπό τάς 9.30΄ τό πρωί μέχρι τάς 4 τό ἀπόγευμα. Τούς ἔκαμα τήν ᾿Ακο­λουθίαν τῆς ᾿Αναστάσεως, εἰς τήν ὁποίαν ἐντελῶς ἀβιάστως μετέσχον σχεδόν ὅλοι, ἐπεσκέφθην τούς θαλάμους των, ἔφαγα τό μεσημέρι εἰς κοινήν τρά­πεζαν μαζί των, συνωμίλησα μέ τούς κρατουμένους ὄχι μόνον καθ᾿ ὁμάδας, ἀλλά καί μέ πολλούς, πού εἶ­χαν κάτι νά μοῦ εἴπουν ἰδιαιτέρως. Εἰς τό ῾Ημερο­λόγιόν μου τήν ἡμέραν ἐκείνην μεταξύ ἄλλων, ση­μειώνω τά ἑξῆς: «Εἶχα ἀγωνίαν δι᾿ αὐτήν τήν ἐπί­σκεψιν, ἀλλά, δόξα τῷ Θεῷ, ἦταν καλή. Πιστεύω, ὅτι ἦταν καρποφόρος, τοὐλάχιστον ὡς δεῖγμα ἀγάπης. ᾿Εκεῖ ἤκουσα καί εἶδα πολλά. Μποροῦν νά γίνουν πολλά καί εἴθε νά βοηθηθοῦν πολλοί ἀπό τούς κρατουμένους. Θά καταβάλω πᾶσαν προσπάθειαν. Θά προσπαθήσω μέ κάθε μέσον».

῞Οπως κατόπιν μέ ἐπληροφόρησαν οἱ ἁρμόδιοι, πολλά ἀπό τά ἀτομικά προβλήματα, ἐξ ὅσων μοῦ εἶχαν ἀναφέρει ἰδιαιτέρως οἱ κρατούμενοι, κατόπιν ἐνερ­γειῶν μου, ἐλύθησαν εὐνοϊκῶς. ῾Ομοίως καί ἀπό τά γενικώτερα αἰτήματα, διά τά ὁποῖα, εἴτε οἱ ἴδιοι οἱ κρατούμενοι μέ ἐνημέρωσαν, εἴτε ἔλαβα γνῶσιν κατά τήν ἐπίσκεψίν μου ἐξ ἰδίας ἀντιλήψεως, οὐκ ὀλίγα ἐτακτοποιήθηκαν.     

Εἰς πέριξ τῶν ᾿Αθηνῶν Κέντρα κρατουμένων

Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος χουντικός;
 

Παρά τό πλευρόν τῶν πολιτικῶν κρατουμένων 1^ο

Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Ἱερωνύμου «Το δράμα ἑνός Ἀρχιεπισκόπου» (ΣΤ΄ Ἔκδοση 2003, σελ. 130-131)

Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος

῞Ο,τι ὅμως μέ ἔφερεν εἰς ἐντονωτέραν ἀντίθεσιν μέ τούς περισσοτέρους καί ἰσχυροτέρους παράγοντας τῆς δικτατορίας ἦταν τό θέμα τῆς συμπεριφορᾶς της ἔναντι τῶν ἀντιπάλων της. Τά βασανιστήρια τῶν συλ­λαμβανομένων καί ἀνακρινομένων, πού ἐνθυμίζουν με­θόδους χιτλερικάς ἤ κομμουνιστικάς, αἱ ἄνευ λόγου ταλαιπωρίαι τῶν συγγενῶν καί τῶν φίλων τῶν κρατουμένων, ἡ ἐπί μῆνας παράτασις τῆς κρατήσεως τῶν ἁπλῶς ὑπόπτων καί τά τόσα ἄλλα, τά ὁποῖα ἀποκαλύ­πτονται τώρα, καί πού ὡς ἀνθρώπους μᾶς γεμίζουν μέ ἀγανάκτησιν, ὡς ῞Ελληνας δέ πατριώτας μᾶς προκα­λοῦν ἐντροπήν, καί περί τῶν ὁποίων τότε μόνον ἕνα ἐλάχιστον μέρος ἐπληροφορούμεθα, δέν ἦταν δυνα­τόν νά ἀφήσουν ἀσυγκίνητον οἱονδήποτε ἄν­θρωπον, ἔχοντα ἔστω καί ἴχνος μόνον ἀνθρωπιᾶς μέσα του, πολύ περισσότερον δέ ἕνα ὑπεύθυνον ῾Ιε­ράρχην.

᾿Εντεῦθεν, ἐθεώρουν χρέος μου, ὅπως ὄχι μόνον ἐπέμβαίνω εἰς τάς συγκεκριμένας περιπτώσεις ὑπέρ τῶν διωκομένων, ἀλλά καί νά φροντίσω, ἵνα ληφθοῦν γενικώτερα μέτρα, πρός τερματισμόν τῶν διαπραττομένων ὠμοτήτων. Διά νά ἔχω δέ προσωπικήν ἀντίληψιν περί τῶν συνθηκῶν διαβιώσεως τῶν πολιτικῶν κρατουμένων, ἀπεφάσισα νά ἐπισκεφθῶ προσωπικῶς τά κέντρα ὅπου ἐκρατοῦντο.

Ἀποστολικό κήρυγμα Κυριακῆς Σαμαρείτιδος
Ἀγαπητική καί ὄχι ἐξουσιαστική παρουσία στίς τοπικές Ἐκκλησίες

(Πράξ. ια', 19-30)

(Ἀρχιμ. Εἰρηναῖος Μπουσδέκης, 22-5-2022)

Κυριακή τῆς Σαμαρείτιδος

Το χρέος της Ιεραρχίας:
η μετά θάνατον αναγνώριση των αδικηθέντων
12 μητροπολιτών

Αρχιμανδρίτου Ειρηναίου Μπουσδέκη

Μιά λανθασμένη άποψη έχει επικρατήσει στά εκκλησιαστικά μας πράγματα. Ότι δηλαδή μια αδικία που έχει τελεσθεί στην Εκκλησία, μια αντικανονική πράξη που αποτολμήθηκε με γνώμονα προσωπικές σκοπιμότητες των εκάστοτε κρατούντων, μια συμπεριφορά προσθήκης αντικανονικοτήτων πάνω στις αντικανονικότητες και αδικιών πάνω στις αδικίες, είναι κάτι που με υπομονή πρέπει να περιμένουμε για να κοπάσει, είτε με τον θάνατο του αδικούντος ιεράρχη (συνήθως προθιεράρχη), είτε και τελικά με τόν θάνατο του αδικουμένου ιεράρχου.

Δέν τιμούσε καθόλου τήν ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος όταν ευκαίρως -ακαίρως πληθώρα ιεραρχών έλεγαν για την αντικανονική εκθρόνιση των 12 μητροπολιτών καί τα τραγικά και λυπηρά γεγονότα που ακολούθησαν: «Το φτυάρι θα λύσει το θέμα». Όμως με αυτή την αδράνεια της Ιεραρχίας πέθαναν 2 Αρχιεπίσκοποι καί οι διάδοχοί τους δέν έλυσαν τήν αδικία, δέν καταδίκασαν τήν αντικανονικότητα, δεν αποκατάστησαν τους εκθρονισθέντες. Στο τέλος πέθαναν και όλοι οι αδικηθέντες και τότε όλοι έδειξαν ότι ανακουφίστηκαν. Λες και μιλάμε για προσωπικά μόνον θέματα, για ατομικές αντεγκλήσεις και διαμάχες μεταξύ ιεραρχών και όχι για την Εκκλησία του Χριστού πού πληγώνεται σκληρά, που τραυματίζεται βαριά με την αυθαιρεσία, τήν ασυδοσία και την παρανομία των ιεραρχών της, αυτών που ώφειλαν να ορθοτομούν τον λόγο της αληθείας και να έχουν σαν μοναδικό γνώμονα της εκκλησιαστικής πορείας τους τό Πηδάλιο των Ιερών Κανόνων.

Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ, 27-9-1996

EKTEΘEIMENH H ΣYNOΔOΣ

Διώκει πέντε Mητροπολῖτες χωρίς νά ὑπάρχη παράπτωμα.

Kατηγορία βάσει ἀνυπόστατης ἀποφάσεως τῆς Ἱεραρχίας.

Στόν ἐκκλησιαστικό καί ἡμερήσιο τύπο γράφτηκε ὅτι πέντε ἐν ἐνεργείᾳ Mητροπολῖτες καλοῦνται σέ ἀνακρίσεις «... ἐπί κατά συρροήν καταφρονήσει τῆς ἀπό 20.10.1994 ἀποφάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας...», γιατί κατά τήν ἐξόδιο ἀκολουθία καί τό μνημόσυνο τοῦ μακαριστοῦ Mητροπολίτη Λαρίσης Θεολόγου συνευχήθησαν μέ τούς Σεβ. Mητροπολῖτες Θεσσαλιώτιδος κ. Kωνσταντῖνο καί Ἀττικῆς κ. Nικόδημο, σέ βάρος τῶν ὁποίων εἶχε ἐπιβληθῆ τό «Ἐπιτίμιο Ἀκοινωνησίας». Ἀναφέρεται δέ, γιά τή θεμελίωσι τοῦ ἀποδιδομένου κανονικοῦ παραπτώματος, παράβασι τῶν Ἱερῶν Kανόνων I΄ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, B΄ τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ καί Θ΄ τῆς ἐν Kαρθαγένῃ Συνόδου.

Oἱ Kανόνες αὐτοί, ἄν τούς διαβάση κανείς, ἀναφέρονται ἀποκλειστικά σέ τιμωρημένους μέ τήν ἔσχατη κανονική κύρωσι τοῦ ἀφορισμοῦ.

Τό ἱστορικό στίγμα τοῦ μάρτυρα

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Οἱ βιογραφίες τῶν κορυφαίων ἀγωνιστῶν τῆς ᾿Εκκλησίας μας δέν ἐπιδέχονται ἀφαίρεση. Δέ δικαιοῦται ὁ ἱστορικός νά φωτογραφίσει τή λάμψη τῆς ἁγιότητας καί νά παρακάμψει τήν ἔνταση καί τήν ποιότητα τῆς θυσιαστικῆς προσφορᾶς τους. Δέν τοῦ εἶναι ἐπιτρεπτό νά ἐμφανίσει τή μιά σελίδα καί νά ἀποσιωπήσει τήν ἄλλη. ῾Η βιογραφία εἶναι ἀφηγηματική εἰκονογράφηση. Προϋποθέτει τό σεβασμό στήν ὁλοκληρία τῆς προσωπικότητας καί τήν κατάθεση, ἀπερίτμητων καί ἀνόθευτων, τῶν στοιχείων, πού τήν ἀναδεικνύουν. ῞Ομοια μέ τή ζωγραφική, εἰκονική ἱστόρηση τοῦ προσώπου, πού, ἀποτυπώνοντας ὁ ἔμπειρος καί τίμιος τεχνίτης τή λεπτομέρεια στήν ἐπιφάνεια τοῦ πίνακα, στοιχειοθετεῖ καί ἐκφράζει τήν τελειότητα.

῾Ο σεπτός καί μαρτυρικός Μητροπολίτης Χαλκίδος Νικόλαος δέν προσφέρεται γιά πρόχειρη, “κατά συνθήκην”, ἀποσπασματική ἱστόρηση. Μέ ὑποσυνείδητο μοχλό τήν ἀτολμία ἤ μέ φόντο τή σκοπιμότητα. Εἶναι διαμάντι πολυεδρικό, ἀλλά καί μοναδικό. Ποιμένας μέ πολυσχιδή δράση, ἀλλά καί μέ αὐτοσυνειδησία ἀκεραιότητας. ᾿Ανήκει στήν κλάση τῶν μεγάλων, πού ἀνοίγουν δρόμους καί γράφουν ἱστορία. Τῶν ποιμένων τῆς ᾿Εκκλησίας μας, πού δέν εἶναι εὔκολο νά τούς προσεγγίσει καί νά τούς βιογραφήσει ἀποδοτικά ὁ ἄτολμος ἤ ὁ στρατευμένος ἱστορικός κάλαμος. ῎Αν ὁ βιογράφος του κινηθεῖ στίς τροχιές τῆς διαπλοκῆς, ἄν κρατήσει κυρίαρχη μέσα του τήν ἐξάρτηση ἀπό τήν κατεστημένη ἐξουσία, ἀπό τούς παράγοντες τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ παρασκηνίου καί ἀπό τούς συντελεστές τῆς περιπέτειας καί τῆς ὀδύνης τοῦ μάρτυρα ᾿Επισκόπου Νικολάου, δέ θά νομιμοποιηθεῖ νά χαράξει ὑπεύθυνα καί ἀκριβοδίκαια τό στίγμα τῆς παρουσίας του καί δέ θά φωτίσει, μέ ἐπάρκεια, τόν πίνακα τῆς προσφορᾶς του. ῎Αν μείνει θαυμάζοντας τήν ἀρχιερατική του ἀξιοπρέπεια καί φοβηθεῖ νά θίξει τά εἰδωλικά βάθρα τῶν διωκτῶν του, δέ θά κατορθώσει νά σημαδέψει μέ ἀκρίβεια τά πατήματα τῆς αὐθεντικά Πατερικῆς βιοτῆς καί ποιμαντορίας του καί νά προσδιορίσει τό νόημα τῶν ἀγώνων του καί τῶν θυσιῶν του.

Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ, 27-9-1996

ΔIΩΓMOΣ MHTPOΠOΛITΩN

Mέ πλαστογραφημένα ἔγγραφα

καλοῦνται εἰς ἀπολογίαν οἱ Mητροπολῖται,

οἱ ὁποῖοι ἔλαβον μέρος εἰς τήν ἐξόδιον Ἀκολουθίαν τοῦ Mακαριστοῦ Mητροπολίτου Λαρίσης Kυροῦ θεολόγου.

Kαί νέον τραγικόν ὁλίσθημα τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, τό ὁποῖον ἐσκηνοθετήθη ἀπό τόν πλαστογράφον Ἀρχιεγραμματέα Δ. K. καί τό ὁποῖον θέτει εἰς κίνδυνον τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἀπελθοῦσα Ἱερά Σύνοδος, εἰς τήν τελευταίαν Συνεδρίασιν αὐτῆς τῆς 27ης Aὐγούστου, φέρεται ὅτι ἀπεφάσισε νά καλέση εἰς παροχήν ἐξηγήσεων τούς Mητροπολίτας ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι παρέστησαν εἰς τήν Kηδείαν τοῦ ἀειμνήστου Mητροπολίτου Λαρίσης Kυροῦ Θεολόγου καί ἔλαβον μέρος εἰς τήν Ἐξόδιον Ἀκολουθίαν. Ἡ ἀλήθεια, παρά ταῦτα, εἶναι διαφορετική. Ἡ Σύνοδος δέν ἔλαβε τοιαύτην ἀπόφασιν, ἀλλά, ἐνῶ ἐτέθη τό θέμα πρός συζήτησιν, μετά ἀπό σύντομον διάλογον, ἐγκατέλειψε τήν πρότασιν. Mολονότι, ὅμως, δέν κατέληξεν εἰς ἀπόφασιν καί εἰς ψηφοφορίαν, ὁ Ἀρχιγραμματεύς, ἰδίᾳ πρωτοβουλίᾳ, συνέταξε καί ἀπέστειλεν εἰς τούς Mητροπολίτας ἔγγραφον διά τοῦ ὁποίου καλοῦνται νά δώσουν εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον ἐξηγήσεις.

Tά γεγονότα ἔχουν ὡς ἀκολούθως:

Πῶς ἐτέθη τό θέμα.

Tό θέμα ἔθεσεν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος, ἐνωχλημένος ἀπό τήν παρουσίαν εἰς Λάρισαν πλειάδος Mητροπολιτῶν. Ὁ δέ Ἀρχιγραμματεύς ἐνεφάνισεν εἰς τήν Σύνοδον ἔγγραφον διαμαρτυρίας καί καταγγελίας τοῦ Mητροπολίτου κ. Ἰγνατίου Λάππα, ὅστις ἀνέφερεν εἰς τήν Σύνοδον, ὅτι οἱ παρασταθέντες εἰς τήν Kηδείαν τοῦ Kυροῦ Θεολόγου δέν εἶχον ζητήσει τήν ἰδική του συγκατάθεσιν.