† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 128, 1 Μαρτίου 2004
Ἡ ἐκμετάλλευση τῶν ὀνείρων
Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου
Τρέμω στή σκέψη, πώς στήν ἀφετηρία τῶν νεανικῶν ὀνείρων ὀργιάζει, καμουφλαρισμένη, ἡ ἐκμετάλλευση. Ἡ πολλαπλή, ἡ ὀργανωμένη καί ἀσύδοτη ἐκμετάλλευση τῆς αὐτοφυοῦς καί δυναμικῆς λαχτάρας γιά γόνιμη ἐκδίπλωση τῆς προσωπικότητας. Τῆς ὁρμῆς γιά ἀτομική προκοπή, γιά δημιουργία, γιά προσφορά καί γιά καταξίωση. Ὁ νέος ἄνθρωπος, ἀνυποψίαστος καί ἀδοκίμαστος ὁραματιστής, στηλώνει τό βλέμμα στόν ἀνοιχτό ὁρίζοντα καί τολμάει τίς πρῶτες του ἐξορμήσεις. Ὡστόσο... “κύκλῳ οἱ ἀσεβεῖς περιπατοῦσι” (Ψαλμ. ια΄ 9). Ὁλόγυρά του συνωμοτοῦν οἱ ἐκμεταλλευτές. Ὁ στρατολόγος τῆς πολιτικῆς οὐτοπίας, πού μαγεύει μέ συνθήματα ἀπεριόριστων παροχῶν καί προσδένει στό ἅρμα τῆς ὑποτέλειας. Ὁ διαφημιστής τῆς ἐκσυγχρονιστικῆς ἐφευρετικότητας, πού χρωματίζει μέ πινελιές τρελλῆς διέγερσης τό “μηδέν” καί τό “τίποτα” καί τά προσφέρει μέ ἀντιπαροχή τήν ἐξάρτηση. Ὁ κήρυκας τῆς πολυδιαφημισμένης ἀπελευθέρωσης, πού σερβίρει γλέντι καί μέθη καί ὄνειρο καί δολοφονεῖ τή χαρά.
Μέ ἐντυπωσιάζει ἡ καλοστημένη ἐπικάλυψη καί ἡ γοητευτική προβολή τῆς σύγχρονης προπαγάνδας. Στόν αἰώνα μου, ἡ ἐκμετάλλευση αὐτοπροβάλλεται ὡς προοδευτικό κίνημα. Καί ἡ σωματική καί ψυχική καταδυνάστευση τῶν νέων ὑπάρξεων τιτλοφορεῖται ἀπελευθέρωση. Τά παρεπόμενα τῆς αὐτοπαράδοσης ἀποσιωπῶνται ἤ ἑρμηνεύονται μέ πλαστό κώδικα. Οἱ ὑπαρξιακές ἐμπλοκές τῶν χρόνων τῆς ὡριμότητας φωτογραφίζονται καί ἀναλύονται ὡς συναπαντήματα ἄσχετα καί ἀσύνδετα μέ τίς ἀρχικές ἀπατηλές παρορμήσεις. Οἱ προδοσίες τῶν ὀνείρων καί οἱ ἀπογοητεύσεις χρεώνονται στά ἄτομα, ὡς αὐτοτελεῖς προσωπικές ἀδυναμίες. Ὡς συμπτώματα ἀρρώστιας, τῶν, δῆθεν, ἀνίκανων ὁδοιπόρων τῆς ζωῆς. Δέν ἐρευνῶνται καί δέν ἀντιμετωπίζονται ὡς ὁμαδικές αὐτοχειρίες τῶν θυμάτων τῆς ἀπάνθρωπης καί ἀνίερης ὑλιστικῆς προπαγάνδας. Ὁ μηχανισμός τῆς ἐκμετάλλευσης κουρδίζεται ἀκατάπαυστα, μέ μανιακή νευρικότητα. Τά συνθήματα τῆς προσέλκυσης πέφτουν βροχή. Ὅταν, ὅμως, φτάνει ἡ στιγμή τῆς θρηνωδίας γιά τά τραγικά ἀποτελέσματα καί τῆς ἀδυσώπητης κριτικῆς, οἱ καλοβολεμένοι θῦτες “νίπτουν τάς χεῖρας των”. Καμώνονται, πώς ὀδύρονται γιά τά νεανικά παραστρατήματα. Καί πώς ψάχνουν νά ἀνακαλύψουν καί νά ἀποκαλύψουν τούς ἐγκληματίες βιομήχανους ἤ τούς ἔμπορους τῆς ἀπελπισίας καί τοῦ θανάτου.
Ἀριά καί κάπου, ξεγλιστροῦν στίς σελίδες τῶν ἐφημερίδων, ὑποτονικοῦ ἐνδιαφέροντος, συνταρακτικές, ἀλλά ὄχι ἀφυπνιστικές πληροφορίες. “Ὁ τζίρος τῶν ναρκωτικῶν σκαρφάλωσε σέ δεκάδες δισεκατομμύρια δολλάρια”. “Ὁ προϋπολογισμός τῆς βιομηχανίας τοῦ σέξ εἶναι μεγαλύτερος ἀπό τόν προϋπολογισμό τοῦ παγκόσμιου ἐξοπλισμοῦ”. “Ὁ ἀριθμός τῶν διαζυγίων αὐξάνει γεωμετρικά”. “Οἱ αὐτοκτονίες ἔχουν καταντήσει μόδα στίς ἀναπτυγμένες χῶρες”. Οἱ εἰδήσεις αὐτές, περιθωριακές ἤ, ἁπλῶς, ἐρεθιστικές, εἰσάγονται ἀπό τούς μάγους τῆς πληροφόρησης, μέ μόνο κίνητρο τό ἄνοιγμα τῆς βεντάλιας τοῦ ἐντυπωσιασμοῦ καί τῆς ἐμπορικότητας. Καί οἱ ἀναγνῶστες τίς διαβάζουν, τίς σχολιάζουν χαλαρά καί... τίς λησμονοῦν. Ὁ πλοῦτος εἰσρέει στά βαλάντια τῶν ὀργανωτῶν τῆς ἐκμετάλλευσης. Καί τά θύματα γέρνουν στή γῆ, συνομιλώντας μέ τό θάνατο.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων