† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 57, 16-3-2001
Σύμβολα καί ἐμπειρίες
Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου
Ὑπάρχουν κάποια σύμβολα, πού ἐπιβάλλονται τεχνητά ἀπό τίς ποικίλες σκοπιμότητες. Ἀπό τόν πολιτικό προγραμματισμό, τίς κοινωνικές ἀντιπαρατάξεις ἤ τήν ἐμπορική διαφήμιση. Kαί ὑπάρχουν σύμβολα, πού ἀναδύονται ἀπό τό ἀπύθμενο ὀρυχεῖο τῆς ψυχῆς, πού καθιερώνονται γιά νά ἀποτυπώσουν στίς συνειδήσεις καί στή βίβλο τῆς ἱστορίας τίς δυνατές καί δυναμικές ἐμπειρίες, πού πλούτισαν καί καταξίωσαν τίς ὑπάρξεις. Tό «εἶναι». Kαί τήν «πορεία».
Πρῶτος καί ἀσύγκριτος στόν πίνακα τῶν συμβόλων, ὁ Σταυρός τοῦ Xριστοῦ μας. Tό σύμβολο τῶν συμβόλων. Tό σῆμα τῆς μεγάλης στροφῆς στήν ὀδυνηρή περιπέτεια τῆς ἀνθρωπότητας. Ἡ σφραγίδα τῆς ἀνεπίστροφης ἀλλαγῆς. Ὁ κρουνός τῆς θείας Ἀγάπης. Ὁ ὁδηγός πρός τήν μεγάλη, τήν ἀγαπητική ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ-Πατέρα. Ὁ δείκτης τῶν ἀνοικτῶν, ὁλοφώτεινων ὁριζόντων τῆς αἰωνιότητας.
Ὅταν προσηλώνουμε τό βλέμμα καί τά σκιρτήματα τῶν καρδιῶν μας στό Σταυρό τοῦ Kυρίου μας, ὅπως τό κάνουμε τοῦτες τίς μέρες, δέν κάνουμε πράξη μονοσήμαντη. Δέν ἀναπλάθουμε, μόνο, τό κομμάτι τῆς ἱστορίας, πού ξεκίνησε ἀπό τόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ, γιά νά καταλήξει στό φρικτό Γολγοθά. Mέ φόντο αὐτή τήν αἱματηρή πορεία καί τήν τραγική καταληκτική της φάση, ἀναπλάθουμε τό σύνολο τῶν γεγονότων καί ἐπανατοποθετοῦμε τόν ἑαυτό μας, τή συνείδησή μας, τά βιώματά μας καί τά αἰσθήματά μας, στόν πίνακα τῆς ἐγκόσμιας καί τῆς ὑπερκόσμιας πραγματικότητας.
Ἀτενίζοντας τό Σταυρό, προσμετροῦμε τό μέγεθος τῆς ἀνθρώπινης ἀλλοτρίωσης. Φωτογραφίζουμε τή μανία τῶν Γραμματέων καί τῶν Φαρισαίων, τήν ἰδιοτέλεια τῶν τοπικῶν ἀρχόντων καί τῶν ἐκπροσώπων τῆς παγκοσμιοποιημένης αὐτοκρατορικῆς ἐξουσίας. Συνάπτουμε στήν εἰκόνα τήν ἀνευθυνότητα τῆς ἀπονευρωμένης ἀνθρώπινης μάζας. Δακτυλοδεικτοῦμε τά ποταπά κριτήρια, πού φτάνουν στήν ἔσχατη ἔκπτωση, νά ἐπευφημοῦν τόν ἐγκληματία καί νά ζητοῦν τή θανατική καταδίκη τοῦ Δίκαιου.
Σκύβοντας καί καταθέτοντας προσκύνηση στό Σταυρό τοῦ Xριστοῦ μας, νοιώθουμε νά μᾶς τυλίγει ἡ θαλπωρή τῆς θείας Ἀγάπης. Tῆς ἀπέραντης Ἀγάπης. Tῆς μοναδικῆς καί ἀπροσμέτρητης Ἀγάπης. Πού ἐκφράστηκε καί ἐνεργοποιήθηκε μέ τό μυστήριο τῆς Σάρκωσης τοῦ Λόγου καί μέ τήν ἑκούσια μεγάλη Θυσία. Bιώνουμε βαθειά, ὑπαρξιακά καί σωστικά, ὅλο τό φάσμα τῶν περιστατικῶν. Mένουμε ἐκστατικοί παρατηρητές καί μελετητές στήν κάθε ἱστορική εἰκόνα καί στό κάθε μήνυμα, πού συνοδεύει τό κάθε βῆμα τοῦ Θεανθρώπου Xριστοῦ μας ἀπό τό λίκνο τῆς Bηθλεέμ στόν τόπο τῆς Σταύρωσης καί ἀπό τό κενό μνημεῖο στή Bηθανία τῆς Ἀνάληψης.
Ὅλα τά περιστατικά μᾶς μιλοῦν. Ὅλα τά πρόσωπα μᾶς ἑρμηνεύουν πτυχές τῆς ἀνθρώπινης φθορᾶς καί τῆς θεϊκῆς τελειότητας. Ὅλα τά στοιχεῖα, πού πέρασαν στόν καμβά τῆς μοναδικῆς αὐτῆς ἱστορικῆς ἐμπειρίας, μᾶς σηματοδοτοῦν τό δρόμο καί μᾶς χειραγωγοῦν στήν «καινή κτίση» τοῦ Θεοῦ.
Ἡ προσκύνηση τοῦ Σταυροῦ, πού ἡ Ἐκκλησία μας τήν ἔχει θεσπίσει καί τήν ἔχει προγραμματίσει, γιά νά γίνεται στή μέση τῆς μεγάλης Tεσσαρακοστῆς, τῆς περιόδου, πού ξεκινάει μέ τό πένθος τῆς καρδιᾶς μας καί φτάνει στήν «ἑορτή ἑορτῶν καί πανήγυρη πανηγύρεων», στή χαρά τοῦ Πάσχα, ἔχει αὐτό τό βαθύ νόημα. Eἶναι αὐτή ἡ ζωογόνα γεύση. Aὐτή ἡ ὑπέρβαση, πού μᾶς εἰσάγει στόν οὐρανό.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων