Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 109, 16-05-2003

Ἡ ἀξία “ἄνθρωπος”

Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Στό πρόσφατο γύρισμα τοῦ ἱστορικοῦ δρόμου μας συναντήσαμε τόν τρόμο καί τά ἐρείπια. Εἴδαμε μπροστά μας, ἄψυχα καί ἄφωνα, τά δολοφονημένα ὁράματά μας. Πάγωσε τό αἷμα στίς φλέβες μας, καθώς ἀντικρύσαμε τίς βιασμένες ἐλπίδες μας. Τούς ἀνασκαμμένους πύργους τῆς “πολιτιστικῆς” ὑπεροψίας μας. Τή σχιζοφρένια τῶν θεσμῶν μας. ῞Ο,τι εἴχαμε συλλέξει ὡς θησαύρισμα πολιτισμοῦ, τό χάσαμε γιά μιά καί μόνη τοῦ χρόνου στιγμή. Τήν ἀξία “ἄνθρωπος”, πού τήν προβάλλαμε στίς βιτρίνες μας, καί πού εἶναι ὁ ἴδιος ὁ ἑαυτός μας, τήν τσαλακώσαμε καί τήν πετάξαμε στή χωματερή τῆς βαρβαρότητας, μέ ἐκλεπτισμένη τεχνολογία καί μέ ἄγριο πρωτογονισμό.

Ο εἰκοστός αἰώνας, ὁ αἰώνας, πού ἔδυσε, καυχήθηκε πώς κατάφερε νά ὑπερυψώσει τόν ἄνθρωπο καί νά ταπεινώσει τό Θεό. Πώς πέτυχε τήν αὐτονόμηση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τό καταπιεστικό “ἄνωθεν”, ἀπό τή σκιά καί τήν “ἐκπεφρασμένη” θέληση τοῦ Θεοῦ. Καί, πώς προχώρησε στό στήσιμο τοῦ πολιτισμοῦ μέ κινητήρια ἔμπνευση τήν ἀνθρώπινη εὐημερία καί μέ ὁδηγό τόν “ὀρθό λόγο”.

Κλείνοντας αὐτόν τόν ἐπαναστάτη αἰώνα μας, λησμονήσαμε νά ἐγγράψουμε  στόν ἀπολογισμό μας τίς πληγές καί τό αἷμα, πού μᾶς ἔπνιξε. Τούς δυό παγκόσμιους πολέμους, μέ τούς θαλάμους τῶν ἀερίων, τίς ἑκατόμβες τῶν θυμάτων, τά Σιβηρικά στρατόπεδα καί τά νεκροταφεῖα τῆς Χιροσίμα καί τοῦ Ναγκασάκι. Σημειώσαμε στίς δέλτους τῆς ἱστορίας μας μόνο τά ἐπιστημονικά καί τά τεχνολογικά μας κατορθώματα. Τούς θαρραλέους βηματισμούς τῆς γενετικῆς μας. Τά ταξίδια μας στό διάστημα. Τήν καθυπόταξη τῆς ἀτομικῆς ἐνέργειας. Καί τίς μύριες ἄλλες ἐπιτυχίες μας, πού ἔκαναν τή γενιά μας νά καυχηθεῖ, πώς ξεπέρασε τό φράγμα τῆς ἀγνωσίας καί τῆς ἀδυναμίας καί ἔπιασε στό χέρι τό σκῆπτρο τῆς θείας δύναμης.

῞Ομως, ἄρκεσε μιά πολεμική σύρραξη, γιά νά μᾶς ἀποδείξει βαρβάρους. Δέν ξέρω ἄν ὁ πόλεμος αὐτός ἔφερε οἰκονομικά ὀφέλη στήν ὑπερδύναμη του ᾿Ατλαντικοῦ. Μήτε μπορῶ νά προβλέψω, ἄν, αὔριο, τό δολλάριο κατρακυλήσει στήν ἀπαξία. ᾿Εκεῖνο, πού μπορῶ νά βεβαιώσω, μέ θλιμμένη τήν καρδιά καί μέ βαρυφορτωμένη τή συνείδηση, εἶναι πώς ἡ ἀξία “ἄνθρωπος” κατολίσθησε σέ τέτοιο κατήφορο, πού δέν ὑπάρχει ἐλπίδα νά ξαναβρεῖ τή θέση της καί τή χαμένη ἀξιοπρέπειά της.

Οἱ ἄθεες δομές μας, οἱ φορτωμένες μέ τεχνολογικά μπιχλιμπίδια καί μέ μαγευτικές διαφημίσεις, ἔδωσαν μιά σπρωξιά στόν ἄνθρωπο, καί τόν ἔκαναν σκουπίδι ἄχρηστο. Καιρό τώρα, ἀκοῦμε καί διαβάζουμε τίς ὑπεροπτικές, ἀλλά καί, ταυτόχρονα, ἀνατριχιαστικές περιγραφές τοῦ πολέμου. ᾿Από τό ἕνα μέρος μᾶς ἀναλύεται ἡ εὐφυΐα τῶν ὑπερσύγχρονων, “ἔξυπνων ὅπλων”. ῾Η εὐστοχία τους. ῾Η δραστικότητά τους. Καί, ἀπό τό ἄλλο μέρος, σά νά μήν τρέχει τίποτα, μᾶς δίνεται ὁ ἀπολογισμός τῶν θυμάτων καί τῶν καταστροφῶν. ῾Εκατοντάδες καί χιλιάδες οἱ νεκροί. Πολλαπλάσιοι οἱ ἄστεγοι. ᾿Αφόρητη ἡ δίψα. ᾿Ανεκδιήγητα τά παθήματα. ῎Ανθρωποι, ἀδελφοί μας, ἀθῶοι συνοδοιπόροι μας στά τραχειά μονοπάτια τῆς ἱστορίας, εἶναι τά θύματα τῆς σημερινῆς θύελλας. Καί, στό καντράν τῶν αὐριανῶν ἐξελίξεων, μυριάδες ἄνθρωποι ἀνυποψίαστοι καί ἀνυπεράσπιστοι, πού θά περπατοῦν τραγουδώντας τό ἐμβατήριο τῆς εἰρήνης, θά συναντοῦν μπροστά τους τόν πόλεμο καί τόν ἀφανισμό.

Τό χρονικό τῆς ἀθεΐας μοῦ δίνει αὐτό τό στίγμα. Αὐτόν τόν ἰσολογισμό τῶν ἐπαγγελιῶν του καί τῶν ἀγώνων του. Μέ μιά κίνηση δυναμική (δέν ξέρω ἄν εἶναι κίνηση ἀπελπισίας ἤ παρόρμηση ἐλπίδας) κλείνω καί ἀπωθῶ τό βιβλίο τῆς ἄθεης προπαγάνδας. Καί ἀνοίγω τή Βίβλο τῆς ᾿Αποκάλυψης τοῦ Θεοῦ. ᾿Εκεῖ βρίσκω ἄλλη ἀτμόσφαιρα. ῎Αλλη ἐκτίμηση τοῦ ἀνθρώπου. Καί ἄλλες ἱστορικές προδιαγραφές. ᾿Εκεῖ ἀνακαλύπτω, πώς “δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν Σωτηρίαν” σαρκώθηκε ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Καί πώς, ἐνεργοποιώντας τήν ἄπειρη ἀγάπη Του, δέχτηκε νά καθηλωθεῖ πάνω στό ξύλο τοῦ Σταυροῦ. Τήν ἀνακάλυψή μου τήν προσφέρω, ὡς παρηγοριά καί ὡς ἄνοιγμα ἐλπίδας, στούς θλιμμένους ἀποδέκτες τῶν σημερινῶν σκληρῶν μηνυμάτων τοῦ πρώτου πολέμου τοῦ εἰκοστοῦ πρώτου αἰώνα.