Τό ἱστορικό στίγμα τοῦ μάρτυρα
Οἱ βιογραφίες τῶν κορυφαίων ἀγωνιστῶν τῆς ᾿Εκκλησίας μας δέν ἐπιδέχονται ἀφαίρεση. Δέ δικαιοῦται ὁ ἱστορικός νά φωτογραφίσει τή λάμψη τῆς ἁγιότητας καί νά παρακάμψει τήν ἔνταση καί τήν ποιότητα τῆς θυσιαστικῆς προσφορᾶς τους. Δέν τοῦ εἶναι ἐπιτρεπτό νά ἐμφανίσει τή μιά σελίδα καί νά ἀποσιωπήσει τήν ἄλλη. ῾Η βιογραφία εἶναι ἀφηγηματική εἰκονογράφηση. Προϋποθέτει τό σεβασμό στήν ὁλοκληρία τῆς προσωπικότητας καί τήν κατάθεση, ἀπερίτμητων καί ἀνόθευτων, τῶν στοιχείων, πού τήν ἀναδεικνύουν. ῞Ομοια μέ τή ζωγραφική, εἰκονική ἱστόρηση τοῦ προσώπου, πού, ἀποτυπώνοντας ὁ ἔμπειρος καί τίμιος τεχνίτης τή λεπτομέρεια στήν ἐπιφάνεια τοῦ πίνακα, στοιχειοθετεῖ καί ἐκφράζει τήν τελειότητα.
῾Ο σεπτός καί μαρτυρικός Μητροπολίτης Χαλκίδος Νικόλαος δέν προσφέρεται γιά πρόχειρη, “κατά συνθήκην”, ἀποσπασματική ἱστόρηση. Μέ ὑποσυνείδητο μοχλό τήν ἀτολμία ἤ μέ φόντο τή σκοπιμότητα. Εἶναι διαμάντι πολυεδρικό, ἀλλά καί μοναδικό. Ποιμένας μέ πολυσχιδή δράση, ἀλλά καί μέ αὐτοσυνειδησία ἀκεραιότητας. ᾿Ανήκει στήν κλάση τῶν μεγάλων, πού ἀνοίγουν δρόμους καί γράφουν ἱστορία. Τῶν ποιμένων τῆς ᾿Εκκλησίας μας, πού δέν εἶναι εὔκολο νά τούς προσεγγίσει καί νά τούς βιογραφήσει ἀποδοτικά ὁ ἄτολμος ἤ ὁ στρατευμένος ἱστορικός κάλαμος. ῎Αν ὁ βιογράφος του κινηθεῖ στίς τροχιές τῆς διαπλοκῆς, ἄν κρατήσει κυρίαρχη μέσα του τήν ἐξάρτηση ἀπό τήν κατεστημένη ἐξουσία, ἀπό τούς παράγοντες τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ παρασκηνίου καί ἀπό τούς συντελεστές τῆς περιπέτειας καί τῆς ὀδύνης τοῦ μάρτυρα ᾿Επισκόπου Νικολάου, δέ θά νομιμοποιηθεῖ νά χαράξει ὑπεύθυνα καί ἀκριβοδίκαια τό στίγμα τῆς παρουσίας του καί δέ θά φωτίσει, μέ ἐπάρκεια, τόν πίνακα τῆς προσφορᾶς του. ῎Αν μείνει θαυμάζοντας τήν ἀρχιερατική του ἀξιοπρέπεια καί φοβηθεῖ νά θίξει τά εἰδωλικά βάθρα τῶν διωκτῶν του, δέ θά κατορθώσει νά σημαδέψει μέ ἀκρίβεια τά πατήματα τῆς αὐθεντικά Πατερικῆς βιοτῆς καί ποιμαντορίας του καί νά προσδιορίσει τό νόημα τῶν ἀγώνων του καί τῶν θυσιῶν του.
