Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 213, 16 Σεπτεμβρίου 2007

Ἐνταγμένη καί στρατευμένη ἀθεΐα

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Φίλε ἄθεε, μαχητή ἄθεε, ὑποψιάζομαι, ἤ, ἀκριβέστερα, φοβᾶμαι, ὅτι λειτουργεῖς, μαντρωμένος, στή διαλεκτική τῶν πολιτικῶν -καί μόνο- σχημάτων τῆς ἐποχῆς μας. Ὅτι ἡ ἀθεΐα σου δέν εἶναι ἀπόσταγμα ὑπαρξιακῆς ἀνησυχίας καί λιπαρῆς μελέτης τῶν κορυφαίων προβληματισμῶν, πού θέτουν στή συνείδηση ἡ ἁρμονία τοῦ πολύπλοκου “σύμπαντος κόσμου”, τό μυστήριο τῆς ζωῆς καί τοῦ θανάτου καί ἡ ἐκδίπλωση τῆς πολυσύνθετης ἀνθρώπινης ἱστορίας. Ὁ μονοκόμματος, στεγνός -καί θά πρόσθετα στυγνός- ἀθεϊσμός σου δέν οἰκοδομεῖται σέ ἐπιστημονική πλατφόρμα. Μήτε εἶναι ἐκχείλισμα γόνιμου στοχασμοῦ, πού ἀγωνιᾶ νά ἐγγίσει, ἔστω καί «ἄκρῳ δακτύλῳ”, τήν «κεκρυμμένη» ἀλήθεια. Ἄλλωστε, ἄν σέ εἶχε συνεπάρει ἡ δίψα τῆς ἐπιστημονικῆς γνώσης, θά διέκρινες, ἀπό τά πρῶτα βήματα τῆς σπουδῆς σου, ὅτι οἱ ἀνθρώπινες ἔρευνές μας δέν ὑπερβαίνουν -δέν μποροῦν νά ὑπερβοῦν- τά «περατά» «πέρατα» τοῦ φυσικοῦ κόσμου καί δέ δικαιοῦνται νά ἀπολυτοποιήσουν τή γόνιμη, ἀλλά σχετική καί σέ διαρκή ἐξέλιξη, ἐπιστημονική ἐμπειρία μας. Ὁ ἀθεϊσμός -πού σέ μαγεύει καί σέ στρατεύει- ὑπαγορεύεται ἀπό δυνάμεις καί σχήματα, πού διακινοῦνται ἔξω καί μακριά ἀπό τό ἀνήσυχο ἐργαστήρι τῆς ἐπιστήμης. Γεννιέται, ἀνδρώνεται καί μάχεται στό γήπεδο, πού διαπλέκονται τά ἀθεράπευτα καί καταλυτικά παγκόσμια συμφέροντα καί μεθοδεύεται ἡ αἰχμαλωσία καί ἡ ἐκμετάλλευση τῆς ἀνυποψίαστης ἀνθρώπινης μάζας.

Τήν πραγματικότητα αὐτή τήν προδίδει, ἀλλά δέν τή συλλαμβάνει, στήν ἔκταση, στή μυστική της διαπλοκή καί στήν καταλυτική της ἐπίδραση, τό μονόχνωτο καί ἀνεδαφικό σύνθημα, πού ἐκπέμπεται, τούτη τήν ὥρα, ἀπό τά πολιτικά διευθυντήρια. Οἱ ἄνθρωποι, πού πιστεύουν στό Θεό καί μέ θέρμη καρδιᾶς προσφέρουν τήν ἀφοσίωσή τους καί τή λατρεία τους στό Πρόσωπο τῆς ὑπέρτατης Ἀγάπης, σπρώχνονται στό δεξιό ἤ καί στό ἄκρο δεξιό πέταλο τῆς πολιτικῆς ἀντιπαράθεσης καί στιγματίζονται μέ τό βαρύ ψόγο τῆς καθυστέρησης. Οἱ ἀνθρώπινες μάζες, πού πείθονται καί τροχιοδρομοῦν τό λογισμό τους, τά ὄνειρά τους καί τό μόχθο τους στίς ράγες τῶν ἀριστερῶν πολιτικῶν κινημάτων, ἀμείβονται μέ τό παράσημο τῆς «προοδευτικότητας» καί προβάλλονται, μέ ἀντικειμενική ἤ μέ πλαστή κρίση, ὡς ἄθεοι, ὡς ἄνθρωποι, πού ἔχουν ξεπεράσει τά «ταμπού» τοῦ παρελθόντος καί τρέχουν μέ αἰσιοδοξία καί ἄνεση στή λεωφόρο τῆς ἐλευθερίας καί τῆς προόδου.

Ἡ πρώτη μου ἀντίδραση, φίλε ἄθεε, εἶναι, πώς ἡ ἐκβιαστική ἔνταξη τοῦ ἐπώνυμου καί ἀνώνυμου πλήθους στίς δυό αὐτές παρατάξεις, μπορεῖ νά ἐξυπηρετεῖ πολιτικές σκοπιμότητες, ἀλλά δέν ἔχει καμμιά σχέση μέ τήν πραγματικότητα. Ἡ ταύτιση τοῦ πολιτικοῦ φρονήματος καί τῆς πολιτικῆς προτίμησης μέ τήν πίστη ἤ μέ τήν ἀπιστία εἶναι νόθο ἐφεύρημα. Σύνθημα τοῦ πολιτικοῦ ἐξώστη, πού στοχεύει, ἀποκλειστικά καί μόνο, στήν πρόκληση ἔντασης καί ἀντίθεσης. Ἄσχετο, ἐντελῶς, μέ τήν ψυχή καί τό φρόνημα τῆς πλατειᾶς, λαϊκῆς βάσης.

Θά μοῦ ἐπιτρέψεις, φίλε ἄθεε, νά καταθέσω στή συζήτησή μας, ἕνα στοιχεῖο τῆς καθαρά προσωπικῆς μου ἐμπειρίας. Ὑπηρετῶ, γιά μισό αἰώνα, τήν Ἐκκλησία Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τό περπάτημά μου, εἶναι μέσα στό γήπεδο, πού ἱδρώνει ἤ ματώνει ὁ σημερινός κόσμος. Διαλέγομαι μέ τόν κάθε ἄνθρωπο, πού περπατάει πλάϊ μου. Ἀκούω τό στεναγμό του. Προσπαθῶ νά χύσω «λάδι καί κρασί» στίς πληγές τοῦ σώματός του καί τῆς ψυχῆς του. Σέ διαβεβαιῶ, ὅτι πουθενά δέ βρῆκα τά στεγανά τῆς διπολικότητας, πού ἰσχυρίζεσαι, πώς εἶναι τό παγιωμένο σχῆμα τῆς ἐποχῆς μας. Βρῆκα πιστούς, μέ θέρμη ἀγάπης στό Σταυρωμένο Κύριό μας καί μέ ἀφοσίωση στήν Ἐκκλησία Του, ἐκεῖ, πού ἡ πολιτική κονκάρδα δείχνει ἀριστερές προτιμήσεις. Καί, ἀντίθετα, βρῆκα ἄθεους καί ἀθεόφοβα βλάσφημους, ἐκεῖ, πού τό πολιτικό προφίλ μαρτυρεῖ ἀδιαμφισβήτητες δεξιές καί ἀκροδεξιές ἐπιδιώξεις. Σέ παλιότερες ἐποχές, μιά τέτοια διαφοροποίηση καί ὁμαδοποίηση, ἴσως νά ἑρμήνευε τίς ἰδεολογικές ἤ τίς κοινωνικές ἀντιπαραθέσεις τῶν «ἐν ἐξουσίᾳ» καί τῶν «ἐν δουλείᾳ» μαζῶν. Στόν αἰώνα, ὅμως, πού ξεκίνησε, οἱ ἀλλαγές εἶναι καίριες καί ἡ διατήρηση τῶν παλιῶν σχημάτων καί συνθημάτων ἀνεπίκαιρη.

Τή διαφοροποίηση, φίλε ἄθεε καί τήν προπαγάνδα δέ θά τά βρεῖς στό σχῆμα «δεξιά», ἤ «ἀριστερά», ἀλλά στήν κρυφή λειτουργία μηχανισμῶν, πού ἐπιδιώκουν τόν πνευματικό ἀποχρωματισμό τῶν ἀνθρώπων, τήν ἀποκοπή τους ἀπό κάθε συνειδησιακή σχέση καί ἐξάρτηση, γιά νά τούς ἀγρεύουν εὔκολα καί νά τούς μαντρώνουν στά δικά τους ὁράματα καί στά δικά τους ἡγεμονικά σχέδια. Ἡ ἐκστρατεία εἶναι καθολική, ἀλλά πολιτικά ἄχροη. Δέ φέρει τό σῆμα τῆς ἀριστερῆς ἤ τῆς δεξιᾶς παράταξης. Προβάλλει τήν ἐπαγγελία τῆς ἑνοποίησης τμημάτων τῆς ἀνθρωπότητας ἤ καί ὁλόκληρης τῆς ἀνθρωπότητας. Καί γιά νά πετύχει αὐτό τό σκοπό, πνίγει τό διαφορετικό, τό ἐντελῶς προσωπικό ἤ τό ὁμαδικό, πού βγαίνει ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς καί τῆς ἱστορίας τοῦ κάθε τόπου καί φτιάχνει ἀνθρώπους κενούς, ἕτοιμους νά ἐνταχτοῦν στούς προγραμματισμούς τῆς, ἀπογυμνωμένης ἀπό πνευματικές ἐμπειρίες, πολιτικῆς καί τῆς οἰκονομικῆς ὀλιγαρχίας. Ἀπό αὐτά τά κέντρα ἐκπορεύεται ἡ σημερινή ὁμίχλη τῆς ἀθεΐας. Ἀπό τίς ἑστίες, πού οὔτε ὁ ἀριστερός, οὔτε ὁ δεξιός τίς ἀναγνωρίζει καί τίς ἀποδέχεται. Ἀλλά τίς ὑφίσταται, ὡς τήν ἀκατάσχετη καί ἀνέλεγκτη διασπορά πνευματικῶν ρύπων, πού θυσιάζουν τίς ἀνθρώπινες προσωπικότητες, στό βωμό τῆς ἐπικυριαρχίας τῶν ἰσχυρῶν. Ἄν, λοιπόν, φίλε ἄθεε, ἐπιμένεις νά σαλπίζεις, ὡς μοναδικό ἀπόκτημα, τόν ἀθεϊσμό σου, δέ συνεχίζεις νά λειτουργεῖς μέσα στό κλίμα τῆς παρωχημένης ἀριστερῆς ἰδεολογίας, ἀλλά προσυπογράφεις -θελητά ἤ ἀθέλητα- τήν προπαγάνδα τῶν σύγχρονων ἐκμεταλλευτῶν τῆς λαϊκῆς ἀφελότητας.