Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 215, 16 Ὀκτωβρίου 2007

Ἀπό τό ἴδιο ἐφαλτήριο

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Φίλε ἄθεε, κάπου ἐκεῖ, στήν ἀφετηρία τῶν προβληματισμῶν μας καί σύ καί ἐγώ, πατᾶμε στό ἴδιο ἐφαλτήριο. Στήν ἀγωνία γιά τό νόημα τῆς ὕπαρξης. Καί στή λαχτάρα νά δοῦμε μπροστά μας, φωτισμένο, τό σκοτεινό μυστήριο τῆς ζωῆς. Μέ τά πρῶτα, ὅμως, βήματά μας, τά μονοπάτια διχάζονται. Ὁ καθένας μας, μέ τήν ἐλεύθερη θέλησή του καί μέ ὁράματα, ἐντελῶς προσωπικά, γεννήματα καί ἀναπτύγματα τῆς ψυχῆς του, χαράζει τό δικό του δρομολόγιο. Καί ἀρχίζει νά ἀνεβοκατεβαίνει στόν πυκνό δρυμό τῆς ζωῆς, στίς ὀμορφιές καί στίς κακοτοπιές, πού οἱ ἐναλλαγές τῶν ἐμπειριῶν ξεδιπλώνουν μπροστά του.

Σύ -δέν ξέρω μέ ποιά κριτήρια ἤ μέ ποιές ἐκτιμήσεις- διάλεξες τό μονοπάτι τῆς ἀθεΐας. Ἴσως τό ἐκτίμησες ὡς καλούπι νεοτεριστικό. Ὡς καρπό ὥριμο, μακρόχρονης καί ἐπίπονης ἐπιστημονικῆς καλλιέργειας. Καί ὡς κίνητρο, στόν ἀγώνα γιά ἀποδέσμευση ἀπό τά σχήματα τοῦ “σκοτεινοῦ”(!!!) παρελθόντος. Ἔσβησες, στήν καρδιά καί στά μάτια σου, τό ὑπερούσιο Πρόσωπο τοῦ Θεοῦ, πού σκόρπισε τήν ἁρμονία καί τήν ὀμορφιά στή Δημιουργία καί ἅπλωσε τήν Ἀγάπη στίς ἀνθρώπινες κοινωνίες. Δικαίωμά σου. Σεβαστό καί ἀστασίαστο. Εἶναι ἀπόλυτα προσωπικές καί προσωπικά ὑπεύθυνες οἱ ἐπιλογές τοῦ καθενός μας, πού κανένας δέν ἔχει τό δικαίωμα νά τίς βιάσει. Βάση στίς ἐπιλογές σου, ὅμως -τό ὁμολογεῖς καί τό διακηρύττεις μέ θάρρος- ἔβαλες τό ἀξίωμα, ὅτι ὅλος ὁ κόσμος κρέμεται στήν τύχη. Καί ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι τίποτα ἄλλο, παρά ἡ ἐξέλιξη καί ἡ τελειοποίηση τοῦ κτήνους. Ἀποδέχτηκες αὐτές τίς ἐκτιμήσεις, ὡς κατασταλάγματα μακροχρόνιων καί ἐπίπονων ἐπιστημονικῶν ἐρευνῶν. Καί ἄρχισες νά περπατᾶς. Νά μάχεσαι καί νά ἀναμετριέσαι μέ τίς ποικίλες καί ἀπανωτές ἀντιξοότητες, πού -ἀναπάντεχα- ξεφυτρώνουν μπροστά σου.

Πρέπει, ὅμως, νά ὁμολογήσεις, ὅτι, στήν ἐπιλογή τοῦ θεμελιακοῦ ἀξιώματος τῆς κοσμοθεωρίας σου δέ σέ ἔσπρωξε ἡ κατασταλαγμένη ἐπιστήμη. Ὁμάδα ἐπιστημόνων, μέσα στήν ἀγωνία τους νά ἐξιχνιάσουν τό μυστήριο “λογικός ἄνθρωπος”, διατύπωσαν καί τήν πιθανότητα νά προέρχεται ἀπό μιά βραδύτατη ἐξέλιξη καί ἀναβάθμιση τῶν κατώτερων  μορφῶν τῆς ζωῆς. Ὅμως, οἱ ὑποθετικές αὐτές ἀπόψεις καί θεωρίες, ποτέ δέν παρουσιάστηκαν ὡς ἐπιστημονικά ἐξακριβωμένα γεγονότα. Ἔμειναν στόν προθάλαμο τῶν “καθ᾿ ὑπόθεση” ἐκτιμήσεων καί βρίσκονται, ἀπό τότε, σέ συνεχή ἀναμόρφωση, ἀμφισβήτηση καί ἀπόρριψη. Ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Δαρβίνου (δέκατος ἔνατος αἰώνας), ἴσαμε σήμερα, ἡ θεωρία τῆς ἐξέλιξης δέν καταξιώθηκε μέ τήν ὁμόφωνη ἀποδοχή καί προσυπογραφή ἀπό τούς ἁρμόδιους κλάδους τῶν ἐπιστημῶν.

Ἐγώ, ὁ φίλος σου καί συνομιλητής σου, δέ θέλησα νά στηριχτῶ στά δεκανίκια μιᾶς θεωρίας, πού δέν ἔχει ἐπικυρωθεῖ καί πού ἴσως νά μή βρεῖ ποτέ της τήν ἐπικύρωση ἀπό τούς ἐπιστήμονες-ἐρευνητές. Στράφηκα σέ ἄλλη πηγή γνώσης. Ἀνακάλυψα, στήν τελειότητα, στήν ὀμορφιά καί στήν ἐντελέχεια τῆς Δημιουργίας, τήν ἄπειρη Σοφία, τήν ἀσύλληπτη δύναμη καί τήν ἀπροσμέτρητη ἀγάπη τοῦ ἐπιδέξιου Πλάστη. Καί ἔμεινα θαυμάζοντας, μέσα στήν ἴδια την ὕπαρξή μου, τό μοναδικό δώρημα καί προνόμιο, πού χάρισε καί σέ μένα καί σέ σένα. Τό λογικό. Τήν ἱκανότητα νά μελετᾶμε τό γύρω μας κόσμο, νά διατυπώνουμε ἄποψη, νά στοιχειοθετοῦμε ἐπιστημονικές ἐμπειρίες, νά στήνουμε τεχνολογικά ἀριστουργήματα, νά γράφουμε σελίδες πολιτισμοῦ, νά περπατᾶμε μέσα στό σύμπαν, ὡς οἰκονόμοι καί διαχειριστές τῶν πολλῶν, τῶν ἀναρίθμητων δωρημάτων τοῦ Δημιουργοῦ μας καί Πατέρα μας.

Ὁ διαφορετικός αὐτός βηματισμός, αὐτόματα, μᾶς ἔχει φέρει σέ ἄλλα τέρματα. Σύ (δέν μπορεῖ νά γίνει διαφορετικά) βλέπεις τόν ἄνθρωπο, τό διπλανό σου, τό μακρινό σου, τό φίλο ἤ τόν ἐχθρό, ἀκόμα καί τόν ἴδιο τόν ἑαυτό σου, ὡς ἀπόγονο τοῦ πιθήκου. Ἀναρτᾶς στήν πρώτη ἀρχή τῶν φωτογραφιῶν τῶν γονιῶν σου καί τῶν παππούδων σου, τό συμπαθητικό τετράποδο καί τό ἐπιδεικνύεις ὡς γενάρχη σου. Καί ὅταν ἀναφέρεσαι στό γείτονά σου ἤ στό συμπολίτη σου ἤ στόν ὁποιονδήποτε κάτοικο τοῦ πλανήτη μας, τυπώνεις μέσα σου τήν εἰκόνα του, ὡς εἰκόνα τοῦ ἐγγονοῦ τοῦ πιθήκου. Μέ ὅλες τίς συνέπειες, πού μπορεῖ νά ἔχει μιά τέτοια ἐγγραφή.

Ἐγώ, σοῦ τό ἐξομολογοῦμαι μέ βαθειά συγκίνηση, ἀξιολογῶ διαφορετικά τή δική μου ὕπαρξη καί τοποθετῶ σέ ἄλλο βάθρο, ἰδιαίτερα ψηλό, τό γνωστό ἤ τόν ἄγνωστο συνοδοιπόρο μου στό πυκνό δάσος ἤ στίς ἐρημιές τοῦ βίου. Καμαρώνω τόν ἄνθρωπο καί τόν ἀγαπῶ, γιατί εἶναι τό ἐκλεκτό παιδί τοῦ Θεοῦ, τό λογικό πλάσμα, πού δημιουργήθηκε “κατ᾿ εἰκόνα καί καθ᾿ ὁμοίωση”, ὁ ἄρχοντας καί διαχειριστής τῆς ἄλογης Δημουργίας, ὁ ἀποδέκτης τῶν θεϊκῶν χαρισμάτων, ὁ μέτοχος στή γνώση καί στήν ἀγάπη, ὁ δημιουργός, μέσα στό ἀνάκτορο τοῦ Δημιουργοῦ, ὁ ποιητής, μετά τόν Ποιητή, ὁ ταξιδιώτης, πού ταξιδεύει σέ ὁρίζοντες περιπέτειας, περνάει ἀπό τό θάνατο καί τόν τάφο καί ξανοίγεται στήν ἀνάσταση καί στήν αἰωνιότητα.

Μπορεῖ νά μή συντονίζεσαι μέ τή δική μου ἐμπειρία καί μέ τό δικό μου ὅραμα. Δικαίωμά σου. Δέν τό ἀμφισβητῶ καί δέν τό ἀντιμάχομαι. Καί ἐγώ δέ συμφωνῶ μέ τό δικό σου ἀνάπτυγμα, ἀλλά μένω νά σέβομαι τήν ἐλευθερία σου καί τίς ἐπιλογές σου. Σέ παρακαλῶ, κάνε καί σύ τό ἴδιο. Σεβάσου τό κρυφό θησαύρισμα τῶν συνανθρώπων σου, πού γεύτηκαν τήν κοινωνία μέ τόν ἄπειρο Θεό καί ἔνοιωσαν μέσα τους νά σκηνώνει ἡ Χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος.